هندسه قوسها:
مسیر راه را میتوان با یک خط شان داد که آن را محور راه می‌نامند. هنگامی که راستاهای مسیر بدست آمد در محل برخورد آنها قوس‌های دایره‌ای طراحی می‌نمایند. در نمای 1 قرارگیری قوس بین دو راستای مسیر نشان داده شده است.
قوسها از دیدگاه هندسی بخشی از پیرامون دایره میباشند که آنها را قوس‌های ساده یا دایره‌ای می‌نامیم. در نمای 2 اجزای ساده هندسه قوسها و در نمای 3 اجزای فرعی قوسها نشان داده شده است که از فرمول زیر بدست می‌آیند:
در پاره‌ای از کشورها همانند آمریکا، طراحی قوس بر پایه روش درجه‌بندی قوس D یا α میباشد و برابر است با زاویه مرکزی روبروی کمان 100ft (30.48متر) که به طور قراردادی برابر است با:
(با تبدیل رادیان به درجه)D=100ft/R
(شعاع به متر)D=1746.37/R
(شعاع به فوت)D=5729.578/R
منظور از درجه قوس، میزان انحنا یا تیزی قوس (سختی) میباشد. هرچه D یا α کمتر باشد (شعاع قوس بیشتر گشته)، قوس ملایم‌تر و نرمتر است و رانندگی در این قوسها آسان‌تر است. هرچه D بیشتر باشد، قوس تیزتر و رانندگی بر روی این قوس دشوارتر (با کاهش سرعت) میباشد.
قوس‌های آمیخته:
اینگونه قوسها بیشتر در جاده‌های فرعی و یا در برشگاه‌ها (تقاطع‌های غیرهمسطح) استفاده میشود. هنگامی که بین دو قوس هیچگونه مسیر مستقیم نباشد و دو قوس در کنار همدیگر قرار گرفته باشند، بطوری که انتهای یک قوس، ابتدای قوس دیگر باشد، آنها را قوس آمیخته یا قوس‌های مرکب می‌نامند. مرکز یکی از قوسها باید روی شعاع دیگری باشد. بهتر است از این قوسها برای راههای اصلی کشور چشم‌پوشی گردد، زیرا امکان اجرای بر بلندی و قوس‌های پیوندی (کلوتوئیدی) در اینگونه قوسها پردردسر و غیراصولی میباشد. در بیشتر موارد خودرو هنگام پیمودن این قوسها باید سرعت خود را کاهش دهد.
این آمیختگی قوسها میتواند به گونه‌های زیر باشد:
الف) دو قوس پیاپی: دو قوس با شعاع‌های نابرابر به دو حالت میتواند کنار همدیگر باشند (قوس با شعاع بزرگتر در ابتدا و یا قوس کوچکتر در ابتدا).
ب) سه قوس پیاپی: سه قوس با شعاع‌های نابرابر و یا برابر به چندین حالت میتواند کنار همدیگر قرار گیرند که چگونگی قرارگیری آنها در کنار هم بستگی به کاربرد آنها دارد. این قوسها برای یال شبدری در برشگاه‌ها بیشتر استفاده میشود که سرعت اتومبیل از مسیری که می‌آید تا به زیرگذر یا روگذر برود، متغیر است. روش قرارگیری قوسها میتواند بر پایه اندازه شعاع قوس (از بزرگتر به کوچکتر یا برعکس) باشد.
حالت دیگر اینگونه قوسها، قرارگیری سه قوس پیاپی که دو قوس با شعاع برابر در طرفین یک قوس میانی قرار گیرد. از آنها میتوان بجای قوس پیوندی در راههای درجه دو استفاده کرد.
ج) چهار قوس پیاپی: کاربرد این گونه قوسها نیز همانند حالت سه قوس میباشد.
د) قوس‌های برگردان: اینگونه قوسها نیز همانند بند الف بوده، با این تفاوت که مرکز یکی از قوسها بر روی شعاع قوس دیگر قرار نگرفته است، ولی باید در راستای شعاع قوس دیگر باشد.
ه( قوس‌های مارپیچی (سر پانتین): اینگونه قوسها در جائی که امکان اجرای قوس با شعاع بزرگتر فراهم نباشد و یا اینکه بخواهیم شیب طولی بین دو نقطه را هماهنگ کنیم و یا اینکه ناهمواری کوهستانی، طرح را مجبور کند جایگاه قوس را جابجا کند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شامل 33 اسلاید powerpoint
دانلود پاورپوینت قوس در راهسازی
