فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:91
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
پیـش¬گـفتار 10
فصل اول:مقدمه 12
رودخانه¬ها و مشخصات هندسی آن¬ها 13
1-1-1 ) مورفولوژی رودخانه 13
1-1-2 ( تقسیم¬بندی رودخانه¬ها 14
1-1-3 ( طبیعت مواد کف بستر 18
1-1-4 (متغیرهای موجود در مسائل رودخانه¬ای 19
1-1-5 ( دبی غالب 19
1-1-6 (شیب رودخانه 19
بخش 2: تئوری فرسایش و آب¬شستگی 21
1-2-1 ) فرسایش ناشی از جریان آب 21
1-2-2 ) فرسایش ناشی از اثر موج 22
1-2-3 ) فرسایش ناشی از تراوش 23
1-2-4 ) فرسایش ناشی از آبدوی سطحی 24
1-2-5 ) آب¬شستگی 24
بخش سوم: آبگیرها و رسوب¬گیرها 25
1-3) کلیات 26
1-3-1 ) آب گیری از رودخانه به¬شکل سنتی 28
1-3-2 ) خصوصیات محل آب گیری از رودخانه 29
1-3-3 ) آبگیرهای سطحی سنتی 32
1-3-4 ) کنترل رسوب در آبگیرها 33
1-3-5 ) حوضچه¬ی رسوب¬گیر (حوضچه¬های ته¬نشینی) 33
1-3-6 ) سازه¬های کنترل رسوب در آب گیری از رودخانه 36
1-3-6-1 ) دیواره¬های هدایت کننده 36
1-3-6-2 )ماسه¬گیرها 38
1-3-6-3 )دیوارهای جدا کننده 38
1-3-6-4 ) طرح آبگیر با دهانه¬های متعدد 39
1-3-6-5 ) سکوی طره¬دار 39
1-3-6-6 ) آب¬گیری توسط سرریز متحرک خودکار 39
1-3-6-7 ) صفحات شناور 39
1-3-6-8 ) آب¬شکن¬های پره¬ای یا اپی¬ها 40
1-3-7 ) شکل آب¬شکن¬ها 40
بخش چهارم : آمار و اطلاعات مورد نیاز 42
1-4) آمار و اطلاعات مورد نیاز 42
1-4-1 )آمار آبدهی و مشخصات ایستگاهها آبسنجی 43
1-4-2 )آمار رسوبدهی و مشخصات ایستگاههای رسوب سنجی 43
1-4-3 )مشخصات ایستگاههای رسوب سنجی 44
1-4-4 )آمار و اطلاعات مواد رسوبی 45
1-4-5 )نقشه های توپوگرافی، عکسهای هوایی و تصاویر ماهواره ای 46
1-4-6 )اطلاعات زمین شناسی و زمین ریخت شناسی 48
1-4-7 )اطلاعات فیزیوگرافی و مشخصات هندسی مسیر 49
1-4-8 )اطلاعات حاصل از بازدیدها و مطالعات صحرایی 49
1-4-9 )مطالعات هیدرولوژی 50
فصل دوم: مواد و روشها 54
2-1) روش¬های حفاظت کناره¬های رودخانه 55
2-1-1 )انواع روش¬های موجود 55
2-1-2 )تقسیم¬بندی دیگر 57
2-1-3 ) تقسیم¬بندی سازه¬های تثبیت¬کننده¬ی بستر رودخانه 58
فصل دوم ، بخش دوم 60
2-2) روش¬های حفاظت مستقیم کناره¬ها 60
2-2-1 )روش¬های طبیعی حفاظت کناره¬ها 61
2-2-2 ) استفاده از دیواره¬های وزنی نگهبان 61
2-2-3 ) شمع¬کوبی و صفحه کوبی 62
2-2-4 ) سایر دیوار¬های نگهبان 63
2-2-5 ) بلوک¬های بتنی پیش¬ساخته 65
2-2-6 ) استفاده از مواد آسفالتی 65
2-2-7 ) پوشش کیسه¬ای 66
2-2-8 ) روش¬های حفاظت غیرمستقیم کناره¬ها 66
2-2-9 ) روش¬های مبتنی بر آرام کردن جریان 67
2-2-10) روش¬های مبتنی بر انحراف جریان 68
فصل سوم: نتایج 69
رودخانه¬ی خیرآباد- ایستگاه پمپاژ بنه¬باشت 70
3-1 ) منابع آب 70
3-2 ) خلاصه¬ای از هواشناسی منطقه¬ی طرح 71
3-3 ) بارش 71
3-4 ) تبخیر از سطح طشت 72
3-5 ) تبخیر و تعرق پتانسیل 72
3-6 ) دمای هوا 72
3-7 ) شبکه آبیاری و ایستگاه پمپاژ بنه¬باشت 73
3-8 ) وضعیت موجود و مشخصات ایستگاه پمپاژ بنه-باشت بهبهان 75
3-9 ) مشکلات آب گیری و رسوب ایستگاه پمپاژ بنه-باشت 77
فصل چهارم: بحث و نتیجه¬گیری 81
4-1) انتخاب گزینه¬های رسوب¬گیر 81
4-2) انتخاب گزینه¬های برتر از لحاظ فنی 88
پیشنهاد 90
منابع 91
پیـش¬گـفتار:
جمله¬ی «آب مایه¬ی حیات و الفبای آبادانی است» سرآغاز بسیاری از کتب، مقالات و نوشته¬های مربوط به آب می¬باشد. اما آیا به¬راستی معنی این جمله و نظایر آن را می¬دانیم یا عادت کلامی بسیاری - حتی متخصصان- گردیده است؟ آیا واقعاً در قرن بیستم، رقابت و جنگ بر سر آب و تصاحب منابع مربوط به آن می¬باشد؟ آیا خود را برای رویارویی با این بحران که گریبان¬گیر نسل¬های آتی خواهد بود، آماده کرده¬ایم؟ اهمیت حیاتی آب برای ادامه زندگی و تأمین سلامت جامعه، نقش تعیین¬کننده¬ی آن¬را برای توسعه مشخص می¬سازد. ادامه¬ی روند افزایش جمعیت با وجود محدودیت منابع آب قابل استفاده در سطح کره¬ی خاک مقدمه مناقشات آینده برای آب خواهد بود. بر پایه بررسی¬های انجام شده به¬وسیله¬ی کارشناسان سازمان ملل، میزان سرانه¬ آب ایران در سال 1990 میلادی معادل 2200 متر مکعب در سال بوده است. این رقم در سال 2025 میلادی به¬میزان 726 تا 860 متر مکعب تنزل می¬کند. بر این اساس ایران قبل از سال 2025، در زمره کشورهای مواجه با کمبود آب خواهد بود. با توجه به مطالب فوق، اهمیت کار زیربنایی و اصولی در تمامی زمینه¬های مرتبط با آب در کشور کاملاً مشهود است. از این میان مطالعات و تحقیقات کارشناسان ارشد مهندسی آب و همچنین پایان¬نامه¬های مرتبط، در کنار سایر متخصصان این علم، نقش به¬سزایی در تأمین احتیاجات نسل¬های آینده برعهده خواهند داشت.
مجموعه¬ای که تحت عنوان پایان¬نامه در پیش روست، مطالعه¬ی موردی¬است، در زمینه¬ی بهره¬برداری از منابع آب رودخانه خیرآباد و مشکلات ناشی از رسوبات رودخانه¬ای در اطراف و موقعیت ایستگاه¬های پمپاژ آب. در این راستا با توجه به نفس مطالعه، و عوامل متعدد و مؤثر در رفتار جریان¬های رودخانه-ای، سعی شده است ضمن پرهیز از وارد شدن به مباحث تئوریک و پیچیده، و بدون نیاز گسترده به داشتن چنین اطلاعاتی، تحقیق ومطالعه¬ موضوع پایان نامه به¬طور خلاصه و در حد مورد نیاز، جمع¬آوری ، برسی، و ارائه گردد.
فصل 1: مقدمه
رودخانه¬ها و مشخصات هندسی آن¬ها
رودخانه
مجرای پر از آب شیرینی است که همواره با تمدن¬های بشری همراه بوده است و آنان را سیراب نموده، که بهتر است بگوییم حیات را در این کره¬ی خاکی رقم زده است. استفاده از رودخانه که ابتدا نمود بارز آن استفاده¬های کشاورزی و مصارف خانگی بود، با رشد تکنولوژی و پیشرفت¬های بشری نه-تنها از مصرف آن کاسته نشد، بلکه به¬عنوان پایه¬ی اساسی این پیشرفت¬ها، وابستگی بشر را به آن چندین برابر کرد. علاوه بر شهرها و روستاها و زمین¬های کشاورزی که در اطراف رودخانه¬ها بنا شده بود، کارخانه¬ها و صنایع نیز قد برافراشته و از این نعمت خدادادی بهره¬ها بردند، مسیر رودخانه¬ها توسط سدها بسته شد که ضمن کنترل سیلاب¬های زمستانه و تأمین آب فصول خشک، از انرژی آن نیز نیروی برق به انسان¬ها رسانده شد. استفاده از این مجاری، آسان¬ترین و کم¬هزینه¬ترین راه انتقال کالا بین بعضی از مناطق خشکی زمین گردید. منابع غذایی سرشار موجود در مجاری آب¬های سطحی، شکم انسان¬ها را سیر نمود، بستر این مجاری به¬عنوان معادن مصالح ساختمانی در خدمت توسعه قرار گرفت و هزاران استفاده¬ی دیگر که بر همگان روشن و واضح است که نیاز به بیان آن نیست.
1-1-7 ) مورفولوژی رودخانه
مورفولوژی رودخانه، علم شناخت سیستم رودخانه از نظر شکل و فرم کلی، مشخصه¬های هیدرولیکی، راستا و پروفیل طولی بستر و نیز روند و مکانیزم تغییرات آن می¬باشد. از طریق بررسی مورفولوژیک رودخانه می¬توان شرایط کنونی و پتانسیل تغییرات احتمالی آن¬¬را در آینده بهتر درک کرد.
یکی از علومی که ارتباط نزدیک با مورفولوژی رودخانه دارد ژئومورفولوژی می¬باشد. ژئومورفولوژی شاخه¬ای از جغرافیای طبیعی است که موضوع مورد بحث آن سطح زمین است. یکی از مهم¬ترین مباحث ژئومورفولوژی، دوره¬ی ژئومورفیک یا دوره¬ی فرسایش است. دوره¬ی فرسایش عبارت¬است از سیکل تغییرات شکل سطح زمین، که معمولاً با پدیده¬های کوه¬زایی شروع شده و سپس توسط انواع پدیده¬های فرسایش¬دهنده، رقوم سطح زمین به-تدریج کاهش یافته تا پس از مدت زمانی طولانی، به یک دشت کم¬شیب یا با شیب تدریجی که pen plain نامیده می¬شود، برسد. در این حالت سطح آب دریاها که سطح زمین تا آن حد می¬تواند کاهش یابد به¬عنوان سطح مبنا شناخته می¬شود. تمام این فرآیندها زمانی¬که مجدداً یک منطقه تحت اثرات تکتونیکی بالا می¬آید، تکرار می¬شود.
1-1-8 ( تقسیم¬بندی رودخانه¬ها
از نظر ژئومورفولوژی
رودخانه¬ها از نظر ژئومورفولوژی و برحسب سن و درجه¬ی تکوین و بر اساس مشخصاتی که از خود نشان می¬دهند، به سه گروه جوان، بالغ و پیر تقسیم¬بندی می¬شوند. یک رودخانه ممکن است در امتداد مسیرش در بعضی مناطق خصوصیات جوان، و در بعضی مناطق خصوصیات رودخانه¬های بالغ یا پیر را از خود نشان دهد.
بر اساس مفاهیم کلی، یک رودخانه¬ی جوان معمولاً توانایی فرسایش کف کانالش را در جهت قائم دارد، شیب این رودخانه¬ها زیاد و معمولاً بیش از شیب لازم جهت حمل بارهای رسوبی است. با توجه به این¬که این رودخانه¬ها توانایی کندن کف بسترشان به¬سمت پایین را دارند، معمولاً درون دره¬های تنگ و عمق V شکل جریان می¬یابند. این¬گونه رودخانه¬ها دشت سیلابی نداشته و باید کل سیلاب وارد شده را از طریق همان دره¬ی تنگ و عمیقی که در آن جریان دارند عبور دهند. سایر مشخصات رودخانه¬های جوان عبارت¬است از: وجود آبشارها، طبیعت متغیر و وجود استخرهای طبیعی در آن¬ها.
زمانی که یک رودخانه¬ی جوان کندن کف بسترش را متوقف کرده و شروع به عریض کردن مسیرش کند، به آن بالغ می¬گویند. شیب چنین رودخانه¬ای به¬گونه¬ای کاهش یافته است که شرایط هیدرولیکی لازم را جهت انتقال رسوباتی که از بالادست آورده می¬شوند، فراهم کند. مکانیزم تنظیم شیب در این رودخانه¬ها بدین¬صورت است که اگر میزان رسوب حمل شده از بالادست بیش از میزان رسوبی باشد که هر بازه¬ی رودخانه توانایی حمل آن¬را دارد، مسلماً رسوبات اضافی در ابتدای بازه شروع به ته¬نشین شدن می¬کنند که این خود سبب افزایش شیب کانال و درنتیجه ازدیاد ظرفیت حمل رسوب در آن بازه می¬شود. برعکس زمانی¬که ظرفیت حمل رسوب در یک بازه از رودخانه بیش از رسوبی باشد که از بالادست جریان آورده می¬شود، جریان شروع به برداشتن رسوب از بستر رودخانه در این بازه می¬کند که خود سبب کم شدن شیب جریان در این بازه و درنتجه کاهش ظرفیت حمل رسوب در آن می¬شود. بنابراین رودخانه¬های بالغ یک سیستم درحال تعادل می¬باشند.
رودخانه¬ای که تمام شاخه¬های آن بالغ باشند را پیر می-نامند. درنتیجه تقریباً هیچ¬گونه اختلاف قابل ملاحظه¬ای میان مشخصات رودخانه¬های بالغ و پیر وجود ندارد. معمولاً در رودخانه¬های پیر به¬علت حرکت جانبی مارپیچ¬ها به¬سمت پایین¬دست دشت سیلابی، دره¬ی این رودخانه¬ها عریض¬تر از دره¬ی رودخانه¬های بالغ می¬باشد.
از نظر شکل رودخانه
در موقع بررسی شکل رودخانه می¬توان به شکلی که رودخانه در هر مقطع عرضی دارد توجه کرد یا شکل کلی آن را در پلان، مورد مطالعه قرار داد.
شکل مقطع عرضی
کل طول رودخانه را می¬توان به دو قسمت بالادست و پایین-دست تقسیم¬بندی کرد. بازه¬ی بالادست رودخانه را می¬توان بر اساس مشخصاتی که از خود نشان می¬دهد، به دو گروه رودخانه-های محدود شده و رودخانه¬های تخته¬سنگی طبقه¬بندی نمود. یک رودخانه¬ی محدود شده به¬کندی با حفر کف بسترش تشکیل می¬شود و موادی را که حمل می¬کند کاملاً با مصالح تشکیل¬دهنده¬ی بسترش متفاوت می¬باشد. به¬عبارت دیگر، قسمت عمده¬ای از مواد حمل شده توسط این رودخانه¬ها از فرسایش حوزه¬ی آبریز ناشی می-شود. کف و کناره¬ی رودخانه¬های محدود شده در مقابل فرسایش مقاوم بوده و درنتیجه حفر کف بستر آن¬ها به¬کندی صورت می-گیرد.
یکی از مشخصات رودخانه¬های تخته¬سنگی، شیب تند آن¬ها می-باشد. کف بستر این رودخانه¬ها از ماسه، شن و تخته¬سنگ تشکیل شده است. این رودخانه¬ها دارای مسیرهای مستقیم با بستر عریض و کم¬عمق می¬باشند.
پایان نامه بررسی وضعیت جریان و رسوب در آبگیرهای رودخانه های استان خوزستان
