دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو)
واحد آموزش و برنامه ریزی
«آشنایی با صنعت مترو»
«دوران ساخت – تجهیز و بهره برداری»
در جهان صنعتی امروز که تکنولوژی در شاخه های مختلف صنایع بطور لحظه ای دست خوش تحولات چشم گیری است، صنعت مترو و تکنولوژی ساخت و بهره برداری از آن نیز بطور روزافزون در حال تکامل و تکوین می باشد.
شاید سئوالاتی از قبیل: مترو چیست؟ لزوم وجود آن در شهرهای بزرگ و پرجمعیت در چه است؟ چگونه و با چه روشهایی ساخته می شود؟ چگونه مورد بهره برداری قرار می گیرد؟ چگونه ترافیک آن کنترل می شود؟ و غیره … ، از اساسی ترین سئوالاتی باشد که همواره در ذهن بسیاری از افراد جامعه مطرح و بدنبال پاسخی برای آن هستند.
در این مقاله سعی شده است چگونگی مراحل ساخت و بهره برداری پروژه عظیم مترو تهران و حومه که تماماً بدست مهندسین و متخصصین ایرانی انجام می شود، و همین طور ارتباط عینی این صنعت را با شاخه های مختلف صنعت برق در زمانهای ساخت و بهره برداری بطور خلاصه بیان داشته و نگاهی گذرا بدان داشته باشیم.
یکی از ویژگیهای مشترک شهرهای بزرگ که با افزایش روزافزون جمعیت شدت یافته و مسائل و مشکلات فراوان اقتصادی و اجتماعی را ایجاد می نماید، پدیده آشنای ترافیک می باشد.
معمولاً در ساعاتی از روز و در محورهای اصلی و خیابانهای هسته مرکزی اینگونه شهرها ازدحام و شلوغی بیش از حد باعث ایجاد ترافیکی ناسالم و یا اختلال در وضعیت ترافیک شهری می شود. این پدیده جدای از اثرات نامطلوب اقتصادی، اجتماعی و اتلاف نیروهای انسانی طبق مدارک و شواهد عینی و آمار موجود، بطرز وحشتناکی در آلودگی میحط زیست، بخاطر راه بندانهای طولانی در محورها و غیره … ، اثر داشته که خود معضلات دیگری برای اجتماع بدنبال دارد.
شهر بزرگ تهران از مدتها قبل و به خصوص طی سالهای اخیر یکی از شهرهای پرجمعیت جهان و همین طور دارای ترافیکی نا سالم و هوایی بس آلوده بوده است، که چنانچه این ترافیک نامطلوب و آلودگی محیطی طی یک برنامه ریزی اصولی تحت کنترل در نیآید، مسائل و مشکلات اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی و روانی بسیار زیادی را بدنبال خواهد داشت.
برای کنترل ترافیک شهرهای بزرگ پرجمعیت چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی و همین طور پیش گیری از اتلاف سرمایه ها و نیروهای انسانی و سالم سازی محیط زیست انسانها تا بحال راه حل های مختلفی مطرح و به اجرا در آمده که درصد موفقیت طرح های مختلف نسبت بدانچه مورد انتظار بوده به تحقیق بستگی تام به ساختار معماری شهرها و فرهنگ جامعه هر شهر دارد.
یکی از راه حل های اساسی و بنیانی که با توجه به مسیرهای زیرگذر (زیرزمین) تا بحال بطور جدی در شهرهای بزرگ توانسته است بسیاری از مشکلات اجتماعی معلول پدیده ترافیک را حل نماید و تا حدی قابل توجه مفید فایده باشد، طرح و ساخت شبکه های مترو در اینگونه شهرها بوده است، شهر بزرگ تهران نیز هم اکنون شدیداً مواجه با مشکلات و مسائل و معضلات بوجود آمده از یک ترافیک ناسالم می باشد، که سالیان متمادی مورد بحث و مطالعه بوده است و در هر مرحله نظریه ساخت شبکه مترو برای این شهر یکی از اساسی ترین راه حل های ممکن شناخته شده است.
از اهم مزایای شبکه های مترو در شهرهای بزرگ را می توان، عدم تداخل ترافیک آن با ترافیک محورها و خیابانها در سطح شهر، امکان انتخاب مناسب ترین و در عین حال نزدیک ترین مسیرها در اعماق زمین، سرعت بخشیدن به ایاب و ذهاب شهروندان و مسافرت های درون شهری از نقطه نظر زمانی، نداشتن هیچ گونه آلودگی در محیط زیست (چون کلیه سیستم های شبکه های مترو با انرژی برق فعال می شوند که طبعاً بدون دود و آلودگی می باشد) و غیره … ، را می توان نام برد.
بدین ترتیب در یک جمع بندی و ارزیابی ارزشی از جمیع نکات شبکه های مترو در شهرهای بزرگ و پرجمعیت از درجه ارزشی خاصی برخوردار می باشند.
از 25 تا 30 سال قبل بارها ایده ساخت مترو در تهران مطرح و در مواردی تصمیماتی نیز اتخاذ می شد، که متأسفانه هیچ وقت جامه عمل بخود نگرفته بود. تا اینکه بالاخره تصمیم نهایی اتخاذ شده و انجام کار به خارجیان (فرانسویان) سپرده شد و در سال 1357 مصادف با پیروزی انقلاب اسلامی ملت ایران، آنها که در مراحل مقدماتی کار بودند فعالیت های خویش را متوقف نموده و ایران را ترک کردند، و این پروژه عظیم دوباره متوقف گردید بالاخره در سال 1365 و در اوج مشکلات و تنش های مربوطه به جنگ تحمیلی، دولت جمهوری اسلامی ایران با عنایت به اهمیت این پروژه آنرا، احیا و تصمیم به ساخت آن گرفته و مسئولیت طرح و ساخت و راه اندازی و نهایتاً بهره برداری از این شبکه را به مهندسین و متخصصین ایرانی سپرد، که به حق برای همیشه یک سند افتخار در تاریخ صنعت کشورمان باقی خواهد ماند، و از طرفی انتقال تجارب و تکنولوژی اجرایی این صنعت به نسل آینده کشور از دست آوردهای فوق العاده ارزشمند این پروژه بدست ایرانی و برای ایرانی خواهد بود.
شبکه ی مترو تهران که دارای کیلومترها خطوط زیرگذر (زیرزمین) و روگذر (در سطح زمین) می باشد، ترافیک مناطق مختلف این شهر بزرگ، از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب و حتی حومه شهر تهران را زیر پوشش قرار می دهد.
با توجه به مسیرهای مختلف شبکه مترو در شهر تهران و ویژگیهای مسیری و غیره … و یا به ضرورت های مختلف صنعتی، اقتصادی و ترافیکی در ساخت آن از سه روش استفاده شده است.
وابستگی محض صنعت مترو و شبکه های آن چه در زمان ساخت (دوران ساخت) و چه در زمان بهره برداری (دوران بهره برداری) به صنعت برق و کلیه گرایشات آن اجتناب ناپذیر بوده و ساخت و بهره برداری از شبکه های مترو بدون حضور صنعت برق امکانپذیر و حتی قابل تصور نیست.
I – دوران ساخت شبکه مترو تهران و حومه
چنانچه بیان شد در این مرحله برای ساخت متروی تهران و حومه بنا به ضرورت ها و ویژگیهای طرح، در نقاط مختلف شهر و با توجه به وضعیت ترافیک و تردد در مسیرهای مختلف از سه روش استفاده شده است که هم اکنون نیز کار بدون وقفه ادامه دارد. این سه روش عبارتند از:
الف: روش حفاری و ساخت ترانشه بسته (روش ایرانی)
ب: روش حفاری و ساخت ترانشه باز (روش اتریشی)
ج: روش حفاری و ساخت بوسیله ماشین های حفار
** باید توجه داشت که در بررسی نحوه ساخت مترو تهران با هر کدام از روش های فوق الذکر فقط نحوه انرژی رسانی (برق رسانی) به ماشین آلات، تأسیسات و تجهیزات صنعتی در این مقاله مورد بحث قرار گرفته است، بدیهی است که این روشها در دیگر زمینه های صنعتی از قبیل: سیوبل و سازه معماری و شهرسازی ساختمان و راه سازی، نقشه برداری و ژئوتکنیک، مکانیک و تأسیسات و غیره … نیز مطالب متنوع و بسیار ارزشمند علمی و تکنیکی را دارا می باشند، که موضوع بحث این مقاله نیست.
الف: نحوه انرژی رسانی به تأسیسات و ماشین آلات و تجهیزات صنعتی در روش حفاری تراشه بسته (روش ایرانی):
حفاری در این روش عموماً در اعماق زمین و در مسیرهای پیش بینی شده در طرح شبکه مترو بدون خاک برداری در سطح زمین، توسط ماشین آلات مکانیکی سنگین و نیمه سنگین و سبک انجام می شود.
