« منم تیمور جهانگشا » یک اثر بسیار ارزشمند میباشد که توسط شخص تیمور لینگ نوشته شده است. این کتاب نایاب پس از یک دوره پرماجرا به دست «مارسل بریون» پژوهشگر فرانسوی رسیده و به زبان فرانسه ترجمه کرده و در قرن اخیر استاد «ذبیحالله منصوری» آن را مجدد به فارسی برگردانده است.
گویا نسخه اصلی کتاب منم تیمور جهانگشا که به قلم او و به خط و زبان فارسی تحریر یافته بود، در اختیار جعفر پاشا حکمران یمن (در زمان سلطه عثمانی بر آن منطقه) قرار داشته که پس از مرگ جعفر پاشا، این نسخه به دست بازماندگان او میافتد. سپس در طی سالهای بعد کاتبی ناشناس یک نسخه از روی آن نوشته و با خود به هندوستان میبرد. در زمان استعمار هند، یک افسر انگلیسی یا همان نسخه کاتب هندی و یا رونوشتی از آن را با خود به انگلستان میبرد. در آن جا مردی به اسم دیوی با کمک پروفسور وایت استاد دانشگاه اوکسفورد این کتاب را به انگلیسی ترجمه کرد و متن انگلیسی آن در سال ۱۷۸۳ میلادی منتشر گردید. مارسل بریون از روی این نسخه انگلیسی و سپس با کمک کتب دست اولی که راجع به تیمور سخن راندهاند، کتاب را تکمیل و نسخه فعلی را منتشر میکند.
این نسخه منم تیمور جهانگشا بهترین و کاملترین مرجع برای بازشناسی تاریخ تیموری و آگاهی از خلق و خوی این چهره نه چندان دلچسب تاریخ است.
منم تیمور جهانگشا