استان پهناور خراسان با ساختار گوناگون و کهن زمین شناسی ، اقلیم متنوع و جاذب ، موقعیت ویژه جغرافیایی ، بی گمان از قدیمی ترین دوران حیات بشری ، بستر فعالیتهای بشری ، بستر فعالیتهای معیشتی ، بازرگانی و نظامی عمده بوده است ، به دلیل همین موقعیت خاص ، کهن ترین ، معروفترین و طو لانی ترین راه ارتباطی بین شرق و غرب یعنی (( جاده تاریخی ابریشم )) از طریق خراسان شرق را به غرب مرتبط می سازد
موقعیت طبیعی : مشهد در ۳۶درجه و۱۷ دقیقه عرض شمالی و۵۹ درجه و۳۵دقیقه طول شرقی قرار گرفته است ودر طی فصل داراری آب وهوایی متفاوت است وبه اصطلاح چهار فصل می باشد واز نظر زمین شناسی بر روی رسوبات آبرفتی کشف رود ایجاد شده ودر حاشیه گسل ساز خراسان قرار گرفته است .
موقعیت جغرافیایی استان خراسان
خراسان کنونی با وسعتی بالغ بر 335313 کیلومتر مربع از شمال محدود است به کشور ترکمنستان و افغانستان . از جنوب به استانهای سیستان وبلوچستان وکرمان از باختر به استان های یزدواصفهان وسمنان ومازندران.
این استان در 30 درجه و31دقیقه تا38درجه و17دقیقه پهنای شمالی و55درجه و23دقیقه تا 61درجه و17 دقیقه در ازای خاوری نسبت به نیمروز گرینویچ قرار دارد.
جمعیت استان
سرشمار ی نفوس و مسکن سال 1375 جمعیت استان خراسان 6047169تن اعلام شد که از ترکیب 3036996مرد و3010173زن و در مجموع 1281864خانواده تشکیل شده است .
بعد خانوار در این استان 7/4 نفر ونسبت جنسی جمعیت آن 6/100 نفر مرد در برابر زن بوده است .
تعداد شهرنشینان 3434926 نفر وساکنان روستاها 2612253نفر بوده اند .
2/37 % این جمعیت در شهرستان مشهد ، 8/18 % در شهرستانهای شمالی ،
5/32 % در شهرستانهای مرکزی و تنها 5/11 % در شهرستانهای جنوبی – که بیش از نیمی
از وسعت استان را در بر گرفته –سکنی گزیده اند .
آب وهوا
گستردگی استان و عواملی مانند وجود رشته کوههای مرتفع و مناطق کویری ، دور از دریا و وزش بادهای مختلف موجب گوناگونی آب و هوا در مناطق آن گردیده است . در بیشتر بررسیهای انجام گرفته از جمله مطالعات آمایش خراسان ، این سرزمین به سه منطقه آب و هوایی شمال ، مرکز و جنوب تقسیم می شود .
تنوع آب و هوایی استان :
-آب و هوای سرد کوهستانی و نیمه صحرایی سرد در شمال و شمال غرب
-آب و هوای معتدل کوهستانی در مناطقی از شمال و شمال غرب و مرکز
-آب و هوای نیمه صحرایی ملایم در شمال شرق ، مرکز و مناطقی از غرب و نیز مناطق کوهستانی جنوب
-آب و هوای گرم صحرایی فراگیر مناطق مرکزی به طرف جنوب وجنوب غرب
پیشینه تاریخی
استان خراسان رضوی،بخش نسبتا کوچکی از خراسان تاریخی است. سرزمینی که در گذشته نواحی بسیار گسترده ای را در بر می گرفته و قلمرویی یکپارچه داشته است. بخشهای بزرگ تری از آن در کشور افغانستان و جمهوری های شمال و شمال شرق ایران قرار دارد.
خراسان بزرگ تاریخی، یکی از کانون های شکل گیری تمدن بشری بوده و چه در دوران های کهن و پیش از اسلام و چه در دورانهای اسلامی، مردمانی هوشمند و سختکوش در آن می زیسته اند که در پیدایش و گسترش دانش و فرهنگ و پدید آوردن عناصر تمدنی نقش بسزایی ایفا کرده اند. این سرزمین حوادث تاریخی و مهم و متعددی را از سر گذرانده است .
امروزه خراسان رضوی یکی از غنی ترین بخشهای خراسان تاریخی است و به صورت یکی از معتبرترین و عمده ترین استان های کشور جمهوری اسلامی، به حیات پربار خود ادامه می دهد.
تقسیمات کشوری استان خراسان رضوی
استان خراسان رضوی در شمالشرق ایران از تقسیم استان خراسان سابق به وجود آمده است. مرکز این استان شهر مقدس مشهد است که در عرض شمالی 36 درجه و 17 دقیقه, طول خاوری 59 درجه و 36 دقیقه و ارتفاع970 متری از سطح دریا واقع شده است.
این استان با مساحتی بالغ بر 127432 کیلومتر مربع دارای 19 شهرستان، 64 شهر، 62 بخش و 158 دهستان و 3767 آبادی دارای سکنه میباشد. این استان دارای 841 کیلومتر مرز مشترک با کشورهای همسایه بوده و تراکم جمعیت در این استان حدود 42 نفر در کیلومتر مربع میباشد.
براساس اخرین تقسیمات کشوری استان خراسان بر سه قسمت خراسان شمالی رضوی وجنوبی تقسیم شد. دارای 32 شهرستان 510 بخش و213 دهستان و2051 روستا است .
ویژگی های عمومی استان خراسان
استان خراسان رضوی، مهمترین و اصلی ترین کانون زیستی در مشرق کشور جمهوری اسلامی ایران است و به عنوان مرکز ثقل فعالیت های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور در این منطقه، حیات پرباری را می گذراند.
این استان به علت در برداشتن یکی از مکانهای مقدس شیعیان، حرم مطهر رضوی، و به خاطر مجاورت با کشورهای ترکمنستان و افغانستان و همچنین به لحاظ رواج گردشگری دینی، رونق فعالیت های بازرگانی و گسترش مسائل سوق الجیشی، اهمیت و اعتبار فراوانی دارد.
محیط زیست
اقلیم متنوع در استان خراسان رضوی، زمینه ساز شکل گیری پدیده های طبیعی گوناگون
در این استان گردیده و جلوه های دلپذیر و پرغنایی را در این سرزمین پدید آورده است
در خراسان رضوی از دره های سرسبز با هوای خنک، پوشش گیاهی پایدار،
چشمه سار های پرآب، در پناه قله های پر برف و یخچالهای طبیعی دیرینه سال
گرفته، تا دشتهای حاصلخیز و کویرهای خشک و نمکزارهای وسیع را می توان
مشاهده کرد.
این گوناگونی در اقلیم و ساختهای طبیعی سبب شده است که در این استان
انواع گیاهان از درختان نیمه گرمسیری همچون انار و انجیر و پسته گرفته تا
گیاهان سردسیری همچون ریواس بروید و محصولات مختلف همچون زعفران و
محصولات شالیزی ممتاز، در مزارع وسیع و در حجم زیاد، قابل کشت باشد و
جانداران متنوعی در مناطق مختلف آن امکان زیست بیابند.
بارندگی در استان
مناطق پر باران در نواحی مرتفع استان قرار دارد واز شمال به جنوب مقدار باران کاهش می یابد.
میانگین بارندگی در سطح استان 208 میلی متر است که بیشتر ان در زمستان و اوایل بهار صورت میگیرد
شامل 75 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله پیشینه تاریخی استان خراسان
