دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
مزایا و معایب به کارگیری استاندارهای بین المللی گزارشگری مالی
به عنوان استاندارهای ملی حسابداری
چکیده
طی سالهای اخیر، هیئت استانداردهای بین المللی حسابداری و هیئت استانداردهای حسابداری مالی آمریکا، در خصوص پروژه همگرایی استانداردهای خود به توافق رسیده اند. بدون تردید، جهانی سازی استانداردهای حسابداری پیامدهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی گوناگونی در پی خواهد داشت. اگرچه پژوهش های پیشین، پیامدهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی به کارگیری استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی را مورد بررسی قرار داده اند، اما کمتر مقاله ای در مورد مزایا و معایب به کارگیری استاندارهای بین المللی به عنوان استانداردهای ملی و پیامدهای آن ارائه شده است. در این مقاله جزئیات کاملتری از مزایا و معایب پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی ارائه خواهد شد.
واژه های کلیدی: استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی ، استانداردهای ملی حسابداری ، جهانی سازی استانداردهای گزارشگری مالی.
*عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین
** مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادی شهر
***دانشجوی کارشناسی ارشد حسابداری
مقدمه
وجود اطلاعات مالی شفاف و قابل مقایسه، رکن رکین پاسخگویی و تصمیم گیری های اقتصادی آگاهانه و از ملزومات بی بدیل توسعه و رشد اقتصادی در بخش های خصوصی و دولتی است.صاحبان سرمایه، اعتبار دهدگان، دولت و دیگر استفاده کنندگان برای تصمیم گیری در زمینه خرید، فروش، و نگهداری سهام، اعطای وام، ارزیابی عملکرد مدیران، و دیگر تصمیمات اقتصادی مهم به اطلاعات مالی معتبر، مربوط و قابل فهم نیاز دارند. سرمایه گذاران زمانی در یک واحد اقتصادی سرمایه گذاری می کنند که اولاً درباره آن اطلاعات کافی(شامل اطلاعات مالی) داشته باشند و ثانیاً به این اطلاعات اطمینان کنند. اعتبار دهندگان نیز بدون اطلاع از وضعیت مالی و عملکرد مالی یک واحد نمی توانند منابع مالی خود را در اختیار آن قرار دهند. دولت هم در تصمیم گیری های مالی مختلف در سطح اقتصاد خرد و کلان به اطلاعات مالی نیاز دارد. همه این تصمیمات، سرنوشت اداره منابع کمیاب اقتصادی کشور را رقم می زند و بنابراین در صورتی که تصمیمات آگاهانه و مبتنی بر اطلاعات شفاف و قابل مقایسه نباشد، منابع اقتصادی تلف می شود و اقتصاد کشور آسیب می بیند.
اگرچه اطلاعات مالی از منابع مختلف قابل استخراج است، اما در حال حاضر صورتهای مالی هسته اصلی منابع اطلاعات مالی را تشکیل می دهد و الزاماً باید از کیفیت مطلوبی بر خوردار باشد.
صورتهای مالی زمانی از کیفیت مطلوب برخوردار خواهد بود که بر اساس ضوابط معتبر یعنی استانداردهای حسابداری تهیه شده باشد. (کمیته تدوین استانداردهای حسابداری)
برای حسابداران، گستره تدوین استانداردها چالشی بزرگ به حساب می آید. بسیاری از جنبه های تولید و ارائه اطلاعات شرکتها تابع مقررات شده است و بسیاری از این مقررات هم به وسیله نهادهای تدوین کننده استانداردهای حسابداری تنظیم می شود. گذشته از این، در هر لحظه از زمان با تدوین و ارائه استانداردهای حسابداری گستره این مقررات افزایش می یابد.(اسکات،1388،190)
فرآیند تدوین استانداردها باید مبتنی بر تئوری پذیرفته شده حسابداری باشد. درک عمیق از تئوری حسابداری می تواند نقش ارزنده ای در چگونگی ایجاد و توسعه روشها در ساختار حسابداری مالی، بهبود فرآیند تدوین استانداردهای جدید، و یکپارچه کردن استانداردهای حسابداری در سطح ملی و بین المللی ایفا کند.(شباهنگ،الف،1387)
عوامل تاثیر گذار بر تدوین استانداردها
نهاد تدوین کننده استانداردها همواره باید استانداردهایی وضع نماید که بین خواسته های گروههای مختلف ذینفع نوعی تعادل و توازن بر قرار سازد. در ادامه، به چند نمونه از عوامل تاثیر گذار اشاره می شود.
سودمندی در تصمیم گیری
برای اینکه یک استاندارد، از دیدگاه تصمیم گیری، سودمند واقع شود باید به اطلاعات ارائه شده در گزارشهای مالی و معیار سنجش تحقیقات تجربی انجام شده در بازار سرمایه توجه شود. (Ball,2006,26)
گروههای ذینفع
دو گروه مهم دیگر که در فرآیند تدوین استانداردهای حسابداری نقش بیشتری می آفرینند، سرمایه گذاران و مدیران شرکتها می باشند.
نیروهای بازار
تدوین کنندگان استانداردها باید به نیروهایی که در بازار ایجاد انگیزه می کنند توجه، و از آنان بهره برداری نمایند و تا آنجا که امکان دارد تلاش کنند نیاز به ((استاندارد)) را کاهش دهند.
همچنین تدوین کنندگان استانداردها باید به جنبه آگاهی دهندگی قیمتها در بازار توجه کنند و قیمت بازار را محملی برای ارائه اطلاعات به حساب آورند.
عوامل اقتصادی
استانداردهای حسابداری علاوه بر آنکه چگونگی حسابداری معاملات و رویدادهای مختلف را تعیین می کنند، پیامدهای اقتصادی نیز در بر دارند. استانداردهای حسابداری باید به نحوی تدوین شوند که هدفهای گزارشگری مالی را تامین کنند. (Beuselinck,2009,8)
عوامل سیاسی
علاوه بر وجود تضاد یا تعارض بین منافع سرمایه گذاران و مدیران، گروههای ذینفع دیگری هم وارد صحنه خواهند شد که نماینده سطوح مختلف بخشهای اقتصادی، شیوه عمل سازمانهای مختلف و فرهنگ های گوناگون هستند، که در این زمینه می توان به قدرتهای سیاسی که توان تدوین مقررات را دارند، اشاره کرد.(اسکات،1388،257)
عامل فرهنگ
اگر عوامل فرهنگی – اجتماعی به توسعه سیستمهای حسابداری ارتباط داشته باشد که دارد، و اگر چنین ارزشهایی به سیستم فرهنگی – اجتماعی یک ملت نفوذ کند، در این صورت می توان ادعا کرد که یک رابطه نزدیکی بین زمینه های فرهنگی و الگوهای سیستم حسابداری در سطح بین الملل وجود دارد.
هدفهای گزارشگری مالی
کمیته تروبلاد(Trueblood) هدفهای گزارشگری مالی را به قرار زیر صورت بندی نموده است:(ولک،1387،253)
به شرح زیر بیان می شود:
1. ارائه اطلاعاتی که مبنای تصمیمات اقتصادی قرار گیرد.
2. تامین نیازهای آن دسته از استفاده کنندگان که اختیار، توانایی یا منابع محدودی دارند و به همین دلیل نمی توانند به راحتی اطلاعات مالی را به دست آورند و به صورتهای مالی به عنوان یگانه منبع اطلاعات درباره فعالیتهای شرکت، اتکا می کنند.
3. ارائه اطلاعاتی سودمند به سرمایه گذاران تا آنها بتوانند جریانهای نقدی آینده را پیش بینی، مقایسه و ارزیابی کنند.
4. ارائه اطلاعاتی مفید به استفاده کنندگان برای پیش بینی، مقایسه و ارزیابی قدرت سودآوری شرکت.
5. ارائه اطلاعاتی مفید برای قضاوت درباره توانایی مدیریت از نظر استفاده بهینه از منابع شرکت در جهت دستیابی به هدف اصلی شرکت.
6. ارائه اطلاعات عینی و ذهنی درباره مبادلات اقتصادی و سایر رویدادها که برای پیش بینی،
مقایسه و قضاوت درباره قدرت سودآوری شرکت مفید باشد.
7. ارائه وضعیت مالی به گونه ای که برای پیش بینی، مقایسه و ارزیابی بنیه سودآوری شرکت مفید باشد. این گزارش باید در مورد مبادلات شرکت و سایر رویدادها که بخشی از چرخه های ناقص ایجاد درآمد هستند، اطلاعاتی را ارائه کند
8. ارائه یک صورت مالی از سود هر دوره که برای پیش بینی، مقایسه و ارزیابی قدرت سودآوری واحد تجاری سودمند باشد. این صورت باید نتیجه چرخه های سودآوری تکمیل شده و فعالیتهای واحد تجاری را که منجر به پیشرفت قابل شناسایی در جهت تکمیل چرخه های تکمیل نشده می شوند، گزارش کند..
9. تهیه صورتی از فعالیتهای مالی که برای پیش بینی، مقایسه و ارزیابی قدرت سودآوری واحد تجاری سودمند باشد. این صورت مالی عمدتاً جنبه های عینی مبادلات واحد تجاری را که پیامدهای نقدی مهمی دارند یا انتظار می رود داشته باشند ، گزارش می کند.
10. یکی از اهداف صورتهای مالی فراهم کردن اطلاعات سودمند برای فرآیند پیش بینی است.
11. یکی از اهداف صورتهای مالی در سازمانهای دولتی و غیر انتفاعی، فراهم کردن اطلاعات سودمند برای ارزیابی اثر بخشی مدیریت منابع در جهت دستیابی به اهداف سازمان است.
12. یکی از اهداف صورتهای مالی، گزارش آن دسته از فعالیتهای واحد تجاری است که بر جامعه اثر دارند و قابل تعیین، توصیف و اندازه گیری و برای ایفای نقش واحد تجاری در محیط اجتماعی حائز اهمیت است.
مدلهای عمده حسابداری در سطح بین الملل
کشورها می توانند بر اساس تشابهات حسابداری گروه بندی شوند. به هر حال، به منظور تعمیم گروه بندی در سطحی گسترده تر، تنها پنج مدل حسابداری عمده بشرح زیر شناسایی شده که به اختصار معرفی می شود:
مدل انگلیسی – آمریکایی(آنگلوساکسون)
آمریکا، انگلستان و هلند، پیش آهنگ این گروه هستند. از مشخصات این مدل، می توان به موارد زیر اشاره کرد1:
• حسابداری در این کشورها در راستای رفع نیازهای اطلاعاتی سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان جهت گیری شده است.
• این کشورها، بازارهای سرمایه بزرگ و توسعه یافته دارند.
• سطح آموزش در آنها بسیار بالاست و استفاده کنندگان اطلاعات مالی از خبرگی و مهارت بالایی برخوردارند.
مدل کنتیننتال
کشورهای اصلی این گروه، کشورهای قاره اروپا و ژاپن هستند. واحدهای تجاری در این کشورها، رابطه نزدیکی با بانکها، که تامین کننده نیازهای سرمایه ای آنها به شمار می روند. حسابداری مالی، جهت گیری قانونی داشته و شیوه عمل حسابداری گرایش به محافظه کاری زیاد دارد. در این کشورها، حسابداری معمولاً طوری طراحی می شود که الزامات وضع شده بوسیله دولت(نظیر محاسبه مالیات) را برآورده سازد یا نشانه مطابقت عملکرد تجاری در سطوح خرد، با برنامه اقتصادی کلان دولت باشد. کشورهای فرانسوی زبان آفریقا، نیز کم و بیش این مدل را دنبال می کنند.
مدل آمریکای جنوبی
این مدل، بیشتر کشورهای آمریکا جنوبی را در بر می گیرد. این کشورها به استثناء برزیل که پرتغالی زبان است، اسپانیایی زبان هستند. آنچه این مدل را از دو مدل قبل متمایز می کند استفاده مستمر از تعدیلات تورمی در حسابداری است. به طور کلی در این مدل، جهت گیری حسابداری به سوی نیازهای برنامه ریزان دولتی است و یکنواختی بر واحدهای تجاری تحمیل می گردد.
مدل اقتصاد ترکیبی
فروپاشی بلوک شرق پس از وقایع سیاسی دهه 1980 میلادی سبب آن شد که در اروپای شرقی و شوروی سابق، یک مدل حسابداری خاص ایجاد شود. این مدل، از یک سو در صدد پاسخگویی به بقایای برنامه ریزی و کنترل اقتصادی بسیار متمرکز(مربوط به سیستم سیاسی سابق)و از سوی دیگر، به دنبال پاسخگویی به فعالیتهای موسسات دارای گرایش اقتصاد آزاد است. در کشورهای استفاده کننده از این مدل، موسسات معمولاً در قالب سیستم های حسابداری دوگانه عمل می کنند.
مدل استانداردهای بین المللی
مدل استانداردهای بین المللی را می توان یک مدل نوظهور و متمایز از چهار مدل قبل دانست که ریشه های آن در تلاش برای هماهنگی حسابداری مالی در سطوح بین المللی(خصوصاً برای شرکتهای چند ملیتی و مشارکت کندگان در بازارهای مالی جهان) نهفته است. انتظار می رود با جهانی شدن بازارهای سرمایه، حرکت در جهت گسترش استانداردهای بین المللی تسریع شده و مدلهای مختلف به سمت همگرایی بیشتر حرکت کند.
از آنجایی که بیشتر پیشرفتهای صنعتی در گروه کشورهای آنگلوساکسون و کنتیننتال می باشد، لذا بیشترین رشد و توسعه حسابداری در این کشورها می باشد.(کرمی و تاجیک،.1386،73)
فرآیند تدوین استانداردهای حسابداری در سطح بین الملل
کمیته تدوین استانداردهای بین المللی حسابداری، یعنی نهاد اصلی تشکیل دهنده هیئت استانداردهای بین المللی حسابداری با موافقت سازمانهای حسابداری استرالیا، فرانسه، کانادا، ژاپن، آلمان، مکزیک، هلند، بریتانیا، ایرلند و ایالات متحده در سال 1973 تشکیل شد.
در سال 2001، کمیته استانداردهای بین المللی حسابداری تجدید سازمان گردید و دارای ساختار
مشابه ساختار هیئت استانداردهای حسابداری مالی(در ایالات متحده) شد.
تشکیل کمیته تدوین استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی بخشی از پدیده جهانی شدن فعالیتهای اقتصادی است که در سالهای اخیر شاهد آن بوده ایم. به ویژه، این پدیده جهانی شدن
بازارهای اوراق بهادار و بسیاری از شرکتهای بزرگ پذیرفته شده در این بازارها(در دو یا چند کشور) را در بر می گیرد. در نتیجه، تهیه کنندگان گزارشهای سالانه شرکتهای بزرگ و چند ملیتی در می یابند که باید این گزارشها را طبق موازین حاکم بر بازارهای اوراق بهادار چندین کشور تهیه کرد.(اسکات،1388،280،270،269)
هدف های کمیته تدوین استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی عبارتند از:
• برای تامین منافع عموم، ارائه یک مجموعه منحصر به فرد استانداردهای حسابداری با کیفیت بالا ، قابل درک و قابل اعمال در سطح جهان برای نیروهای فعال در بازارهای جهانی،
• افزایش یا تقویت کاربرد این استانداردها، و
• ارائه استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی و ارائه بهترین راه حل ها.
مزایا و معایب به کارگیری استانداردها حسابداری بین المللی
با توجه به مطالب ارائه شده و ارزیابی نتایج یافته های محققان در مورد مزایا و معایب پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی، می توان اهم مزایا و معایب استانداردهای حسابداری بین المللی را به شرح ذیل بر شمرد:
مزایای پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی
مزایای گوناگونی برای پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی به عنوان استانداردهای حسابداری ملی مطرح شده است که می توان اهم مزایای آن را به قرار زیر دانست:
افزایش قابلیت مقایسه
تردیدی نیست که یکی از مهمترین اهداف یکسان سازی جهانی استانداردهای گزارشگری مالی افزایش قابلیت مقایسه ی صورتهای مالی است. از دیدگاه نظری این توافق وجود دارد که داشتن مجموعه ی واحدی از استانداردهای با کیفیت بالا به نفع سرمایه گذاران است و منجر به کاهش هزینه های اداری جهت دسترسی به بازارهای سرمایه در سراسر جهان می گردد. در یک بازار سرمایه یکپارچه، منطق وجود مجموعه ی واحدی از استانداردها آشکار است، زیرا این مجموعه ی واحد، مقایسه پذیری و درک گزارشگری مالی را بهبود می بخشد و به کارگیری سرمایه در فراسوی مرزهای سیاسی را کارآتر می سازد. گزارشگری مالی از طریق اینترنت در حال رایج شدن است و سرمایه گذاران همه کشورها، صرف نظر از کشورهای محل اقامت به اطلاعات مالی شرکت ها دسترسی دارند. در غیاب استانداردهای یکنواخت، برای مقایسه ی صورت های مالی تهیه شده در کشورهای مختلف به شناخت متقابل یا تطبیق نیاز است. شناخت متقابل مستلزم آن است که استفاده کننده ی صور تهای مالی با دو مجموعه ی متفاوت از استانداردها آشنا باشد.(فروغی،1388،98)
آچلیتنر (2005) معتقد است که شناخت متقابل تنها در میان کشورهایی که زیربنای اصول حسابداری مشابهی دارند، ممکن است.. در صورت استفاده از استانداردهای یکنواخت گزارشگری مالی، به سادگی می توان وضعیت مالی شرکتهای سراسر دنیا را با یکدیگر مقایسه کرد و از پیچیدگی ها و هزینه های تطبیق دو روش فوق پرهیز کرد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 13 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
