تحقیق و بررسی در مورد بار الکتریکی 13 ص

اختصاصی از هایدی تحقیق و بررسی در مورد بار الکتریکی 13 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

بار الکتریکی

انسان از زمانهای دور با پدیده هایی مشابه آنچه شما دیدید آشنا بوده است. بررسی این پدیده ها برای درک علت آنها باعث پیشرفت دانش و فناوری بسیار گسترده ای در این زمینه شده است.

به این مبحث از دانش، الکتریسیته گفته می شود. واژه الکتریسیته از نام یونانی «الکترون» به معنای «کهربا» گرفته شده است.

برای بررسی الکتریسیته، ابتدا باید با کمیتی به نام «بار الکتریکی» آشنا شویم.

وقتی میله ای پلاستیکی را با پارچه پشمی مالش می دهیم، به علت مالش میله به پارچه، در میله تغییری ایجاد می شود و میله خاصیت جدیدی را پیدا می کند. از این رو تکه های کوچک کاغذ را جذب  می کند. در این صورت می گوییم میله دارای بار الکتریکی شده است. در واقع مالش سبب ایجاد بار الکتریکی در اجسام می شود.

نیرویی که اجسام دارای بار به یکدیگر وارد می کنند، نیروی الکتریکی می نامیم.

بررسی و تحلیل مشاهدات بالا دو واقعیت مهم را نشان می دهد.

الف) نیروی الکتریکی موجود بین جسم هایی که دارای بارالکتریکی هستند، گاهی ربایشی و گاهی رانشی است.

ب) دو نوع بار الکتریکی وجود دارد.

فرانکلین فیزیکدان آمریکایی برای تشخیص بارهای الکتریکی از یکدیگر آن ها را نامگذاری کرد:

او بار الکتریکی روی لاستیک و بادکنک (یا بارهای مشابه) را بار الکتریکی منفی و بار الکتریکی روی شیشه، پارچه پشمی و (بارهای مشابه آن) را بار الکتریکی مثبت نامید.

دو قاعده ی اساسی الکتریسیته درباره نیروهایی که دو جسم باردار به یکدیگر وارد می کنند.

1- دو جسم که بار الکتریکی همنام دارند(هر دو منفی، یا هردو مثبت) بر یکدیگر نیروی رانشی وارد     می کنند.

2- دو جسم که بار الکتریکی غیر همنام (یکی منفی و دیگری مثبت) دارند، بر یک دیگر نیروی ربایشی وارد می کنند.

می دانیم که همه مواد از اتم ساخته شده اند، هر اتم از تعدادی پروتون (p) و نوترون (n) که هسته ی آن را می سازند و تعدادی الکترون (e) که به دور هسته در حال چرخش هستند، ساخته شده است.

بار الکتریکی مثبت به پروتون ها و بار الکتریکی منفی به الکترون ها و بار صفر به نوترون ها نسبت داده می شود.

مقدار بار الکتریکی پروتون و الکترون یکسان است. بار الکتریکی الکترون و پروتون که کوچکترین بارالکتریکی به شمار می آید بار پایه نامیده می شود و با نماد e نمایش داده می شود.

یکای اندازه گیری بارالکتریکی کولن (c) نام دارد و مقدار آن برابر است با:      

e = ۱/۶ x ۱۰-۱۹ C              

بار الکترون با e- و بار پروتون با e+ نشان داده می شود.

در یک اتم در حالت عادی پروتون ها همیشه با تعداد الکترون ها برابر است،در نتیجه، چون اتم در حالت عادی دارای دو نوع بار الکتریکی مثبت و منفی به مقدار مساوی است، اتم از نظر بارالکتریکی خنثی است.

اتم چگونه دارای بار الکتریکی می شود:

الف) اگر از اتم، الکترونی جدا شود، چون تعداد پروتون های آن از تعداد الکترونهایش بیش تر می شود. دارای بار الکتریکی مثبت می شود.

ب) اگر تعدادی الکترون به یک اتم افزوده شود، چون تعداد الکترونهای آن از تعداد پروتون هایش بیش تر  می شود. دارای بارالکتریکی منفی می شود.

نکته: اگر جسمی بر اثر دادن یا گرفتن الکترون، بار الکتریکی پیدا کند می توان نوشت: q=n.e

q = بارالکتریکی بر حسب کولن

 n= تعداد الکترونهای مبادله شده

 e= باریک الکترون

مثال: برای آنکه در جسمی خنثی بار الکتریکی 4/6 میکروکولن ( 6-10 × 4/6 کولن ) ایجاد شود، چه تعداد الکترون باید از آن گرفته شود؟

q = ۶/۴ x ۱۰-۶ C

e = ۱/۶ x ۱۰-۱۹ C

n = ?

تعداد الکترونهایی که باید از اتم گرفته شود.

توجه: باردار شدن اتم ها فقط از طریق انتقال الکترون انجام می شود و پروتون ها در این کار نقشی ندارند، زیرا پروتون ها ذرات سنگینی هستند که با نیروی بسیار زیادی در هسته ی اتم نگه داشته شده اند و نمی توان آن ها را به راحتی الکترون از اتم جدا کرد.

پایستگی بار الکتریکی:

می دانیم که برای باردارکردن یک جسم باید تعدادی الکترون به آن بدهیم و یا از آن بگیریم. در این مبادله ی الکترون ها، هیچ گاه الکترونی تولید نمی شود و یا از بین نمی رود بلکه الکترون ها تنها از جسمی به جسم دیگر منتقل می شوند.

لذا با توجه به اینکه الکترون دارای مقدار معینی بار الکتریکی است، می توان گفت:

"بار الکتریکی به وجود نمی آید و از بین نمی رود، بلکه از جسمی به جسم دیگر منتقل می شود."

 این اصل "پایستگی بار الکتریکی" نامیده می شود.

تحقیق و بررسی در مورد آئین نامه تعرفه حق الوکاله 13 ص

اختصاصی از هایدی تحقیق و بررسی در مورد آئین نامه تعرفه حق الوکاله 13 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

آئین نامه تعرفه حق الوکاله - حق المشاوره و هزینه سفر وکلای دادگستری

آئین نامه تعرفه حق الوکاله ، حق المشاوره و هزینه سفر وکلای دادگستری

مدیر عامل محترم روزنامه رسمی کشور

نامه شماره 16949 مورخ 29/8/1384 رئیس محترم کانون وکلای دادگستری مرکز در رابطه با آئین نامه تعرفه حق الوکاله ، هزینه سفر وکلا (کانون های وکلای دادگستری کشور و وکلای موضوع ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه ) که با انجام اصلاحاتی به استحضار ریاست محترم قوه قضائیه رسید مرقوم فرمودند :

« این آئین نامه مورد تایید است به کلیه کانونهای وکلای سراسر کشور ، هیات اجرایی و سازمانها و وزارتخانه ها ابلاغ شود ».

لذا تصویر نامه فوق به همراه یک نسخه از پیشنهاد اصلاحی جهت درج در روزنامه رسمی کشور به پیوست ارسال می گردد .

رئیس حوزه ریاست قوه قضائیه- عبدالرضا ایزدپناه

آئین نامه تعرفه حق الوکاله ، حق المشاوره و هزینه سفر وکلای دادگستری و وکلای موضوع ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه جمهوری اسلامی ایران

با توجه به ماده 19 لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری و پیشنهاد کانون های وکلای دادگستری کشور و هیات اجرائی موضوع ماده 2 آئین نامه اجرائی ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه ، آئین نامه تعرفه حق الوکاله و هزینه سفر کانون وکلای دادگستری و وکلا و مشاوران حقوقی قوه قضائیه به شرح ذیل تصویب شد .

ماده1- قرارداد حق الوکاله طبق ماده 19 لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب سال 1333 بین وکیل وموکل معتبر است. درتعیین حق الوکاله در صورتیکه قرارداد در بین نباشد ، درمورد محکوم علیه ، مالیات و سهم تعاون این تعرفه معتبر خواهد بود چنانچه قرارداد حق الوکاله کمتر از میزان تعرفه وکالتی باشد در مورد محکوم علیه مبلغ کمتر ملاک خواهد بود.

ماده2- اگر بموجب قرارداد فیمابین ، مبلغ حق الوکاله مازاد بر تعرفه تعیین شده باشد درج این مبلغ در وکالتنامه و ارائه آن جهت ابطال تمبر علی الحساب مالیاتی (موضوع ماده 103 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 1366) لازم خواهد بود . چنانچه وکیل با کتمان واقع ، در وکالتنامه مبلغ حق الوکاله را طبق تعرفه اعلام و به این ماخذ ابطال تمبر شود ، لکن حق الوکاله بیشتری دریافت نماید . عمل وکیل در صورت انطباق با ماده 201 آن قانون قابل تعقیب جزائی خواهد بود . قضات، مدیران دفاتر و کارمندان مسئول ابطال تمبر مکلفند مفاد قانون را بموقع اجرا گذاشته و ضمن بازرسی و کنترل وکالتنامه ها عند اللزوم اعلام جرم نمایند .

تبصره : در مورد وکلاء و مشاوران حقوقی موضوع ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه ، سهم تعاون و سایر وجوهی که قانوناً باید کسر و به حساب کانون وکلا واریز شود کسر نخواهد شد .

ماده3- در دعاوی مالی میزان حق الوکاله در موردی که حکم دادگاه بدوی از حیث بهای خواسته قطعی است از حداقل 150000 ریال و 10% بهای خواسته و حداکثر تا مبلغ 300000 ریال می باشد و در موردی که حکم از حیث بهای خواسته قطعی نیست به ترتیب ذیل تعیین می گردد :

الف- تا مبلغ یکصد میلیون ریال 6% از بهای خواسته و حداکثر 000/000/6 ریال.

ب - نسبت به مازاد یکصد میلیون ریال تا یک میلیارد ریال 4% بهای خواسته و حداکثر تا مبلغ 000/000/42 ریال.

ج - نسبت به مازاد یک میلیارد ریال تا 5 میلیارد ریال 3% از بهای خواسته و حداکثر تا مبلغ 000/000/162 ریال.

د - نسبت به مازاد پنج میلیارد ریال 2% از بهای خواسته و حداکثر تا مبلغ 000/000/200 ریال.

تبصره : درجه تحصیلی ، سنوات خدمت ، حوزه قضایی محل خدمت می تواند موجب افزایش میزان حق الوکاله وکلا به ترتیب زیر باشد و در هیچ صورت از حداکثر مقرر در بندهای بالا افزایش نمی یابد .

گزارش کارآموزی (شرکت شهد ایران) 13 ص

اختصاصی از هایدی گزارش کارآموزی (شرکت شهد ایران) 13 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

و هر آنچه می بینید‌ و می شنوید حاصل دیده ها و شنیده ها و پرس و جو و سئوال های بنده بود که در طول کارآموزی از کارگران مهندسین و تکنسین ها سئوال کرده ام . حال این مسائل ممکن است صرفاً مربوط به رشته برق نباشد.

در روزی که رفتم ابتدا موتوری که قبلاً باز شده بود بسته شد ـ که ابتدا در محل اتصال چسب می زنند سپس پیچ ها را که مهره سرخود بود بستیم ، در مورد دومی که پیش آمده بود یک دستگاه printer روی پاکت بود و روی پاکت تاریخ و ساعت و قیمت می زد برای تعمیر آورده شد ، این دستگاه متعلق به شرکت Domino بود ، آقای توکلی به عنوان نماینده شرکت در ایران برای تعمیر آمد که این دستگاه یک فیش سنسور داشت و سپس آن قسمتی که تاریخ می زد را باز کردند و با آب شستند . این دستگاه سه چراغ داشت قرمز ( وقتی دستگاه از نظر مداری مشکل داشته باشد) و زرد ( وقتی جوهر آن کم باشد ) و سبز ( در حالت عادی روشن است) . برای تست چراغ ها برنامه Advance service را که وقتی دو دگمه Service و O سبز رنگ با هم فشار داده شود حاصل می شود و سپس قرمز آن را که maigre+ بود وارد کرده و از دکمه های جهت نما استفاده می کنیم.

در روز بعد ابتدا تلفنی را باز کردیم ، تلفن بوق داشت و از آن فهمیدیم که برق درست است و سیمی که از پریز تلفن به تلفن می رفت را دست زدیم و سپس دیدیم که وقتی به جایی زنگ می زنیم صدای ما را نمی شنوند ولی ما صدای آنها را می شنویم ، سپس گوشی درست بود دهنی خراب بود سپس دیدیم از سیم فنری مانندی که از تلفن به دهنی و گوشی می رفت چهار سیم خارج شده و دو سیم به دهنی و دو سیم دیگر به گوشی رفته اند، سپس به دو سر سیم اهم متر وصل کردیم تا ببینیم که سیم ها قطعی دارند یا خیر و دیدیم که ندارند سپس یک دهنی دیگر آوردیم اگر وقتی در دهنی فوت کنیم و از گوشی بشنویم یعنی دهنی ما درست است. ما دهنی دیگری را گذاشتیم و دیدیم درست است. موقع آزمایش دیدیم کار نمی کند سیم را تکان دادیم و کار کرد سپس متوجه شدیم یکی از چهار سیمی که به گوشی و دهنی می رفت زدگی داشت و در نتیجه جریان در محل اتصال سیم ها می چرخد و صدا را منتقل نمی کند.

حال دو روز بعد رفتم پیش سیم پیچ ـ در مورد سیم پیچی ما یک گام سیم پیچی داریم گام سیم پیچی فاصله دو کلاف است . کلاف مجموعه ای از سیم ها را گویند. گام سیم بندی یعنی فاصله بین جایی که سیم بیرون آمده و سپس داخل شیار موتور رفته است را گویند . از موتور 6 سر بیرون می آید 3 تا wوvو u و 3 تا z و y و x فرقی نمی کند فازهایT و Sو R را بهw و v و u بدهیم یا به zو yو x فقط تنها فرقش این است که اگر مثلاً به z وy و x بدهیم دورش 2800 دور بر دقیقه و اگر به w – v – u بدهیم 1400 دور بر دقیقه می چرخد. U و x وv وy و w و z به هم راه می دهند . چون دو سر سه بوبین هستند و اگر شش بوبین داشتیم بوبین های دیگر به این سه بوبین به طور موازی و یا سری وصل می شوند . وقتی سیم پیچ برقدار شد انرژی الکتریکی تبدیل به انرژی مغناطیسی شده و سپس رتر را که در داخل سیم پیچ قرار دارد می چرخاند و رتر هم پروانه را که به یک سر آن متصل است می چرخاند و آن را خنک می کند می چرخاند و هم پمپ و … را در سر دیگرش می چرخاند. دور موتورها معمولاً 960 (760) ـ 1400 (1500) ـ 2800 (3000) دور بر دقیقه است. اتصال کلاف ها می تواند سر به سر باشد و نوع سیم پیچی می تواند متحدالمرکز باشد. در موتورهای آسنکرون شیارهای روی رتر مورب است ولی در سنکرون یا شیاری نیست و اگر هم باشد صاف است ، بعد از اتمام سیم پیچی دور آن لاک می زنند که هم آن را محکم می کند و هم برای آن عایقی باشد. دستگاهی هم برای محکم کردن سیم پیچ ها است که موتور را در داخل آن گذاشته و سپس آن را می بندند تا سیم ها محکم شود.

حال مختصری در مورد کنتاکتور

در کنتاکتور که 8 سر دارد 6 سر ورودی و خروجی سه فاز است اگر بخواهیم NO (نرمال اپن) و یا نرمال کلوز (NC)در مدار داشته باشیم از یک کنتاکتور کمکی که به صورت کشویی روی کنتاکتور اصلی جا می خورد استفاده می کنیم که 8 سر دارد که چهار سر ورودی نرمالها و چهار سر خروجی نرمال ها است که ممکن است از کد هم استفاده شود مثلاً کد 13 ورودی و مثلاً NO و 14 خروجی (NO) است .

در بازدید از کارخانه در روز اول وارد اتاقی شدیم که کلید داشت کلید دژنکتور را در آنجا دیدم که در این کلید قطع و وصل به وسیله یک دسته وقتی که می چرخد فنر را فشرده کرده و با آزاد کردن ضامنی با فشار و قدرت فنر پلاتین را چسبانده و جریان وصل می شود و قطع هم بوسیله ضامنی صورت می گیرد. بر خلاف کلیدها (شستی های) فشار ضعیف که با فشار دادن یک شستی قطع یا وصل می گردد. در موتور کولر اگر 12 کلاف داشته باشد 4 تا راه اندازی است برای دور کند 4 تا راه اندازی با چهار تا فرعی وارد مدار می شوند و برای دور تند چهار فرعی و چهار اصلی وارد مدار می شوند.

وینتوری نام مخترع سیستم است که خنک کردن آب به وسیله بخار ْ110 است . بخار ْ110 (چون آب در دمای ْ110 می جوشد)هوای بالای آب در اثر فشار زیاد بخار هوای بالای آب مکیده شده و در نتیجه دمای آب کم می شود.

در 5 فاز v 380 سه تار T – S – R است بالایی فاز شهرداری برای روشن کردن چراغهای خیابانها در اثر پدیده فتوسل و بعد از آن نول است .

در داخل موتور برای اینکه سیم ها به هم وصل شود (سر بندی موتور) از سر سیم استفاده می شود ـ و سر سیم ها در پیچ ها فرو می روند .

در دستگاه پرس 000/10 مگنت و سوکت آن را دیدیم که اهم را نشان داد و نوع سالم آن 20 بود که با عوض کردن مگنت و سوکت آن باز هم پیستون جلو نرفت و اشکال مکانیکی بود ـ در مگنت سه پایه بود که دو پایه فاز و نول و یکی هم برای زمین بود که این مگنت چون vDC 24 بود ، نیازی به زمین نداشت . ولی این پایه اگر بخواهیم از v 220 استفاده کنیم

پرورش کرم ابریشم 13 ص

اختصاصی از هایدی پرورش کرم ابریشم 13 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

مقدمه

کرم ابریشم را خدا با تمام خاصیتش برای اتمام حجت برای بشریت خلق کرده است تاکه انسان از این موجود آفریده شده برایش در زندگی عبرت بگیرند و غافل از حال و احوال خویش نباشند.

کرم ابریشم حریص ترین حیوان موجود , در جامعه حیوانات می باشد که با تولید ابریشم خدا وجود کوچک او را نعمتی قرار است که بشریت در انواع و اقسام بتواند از این حیوان کوچک بهره و سود ببرند.

طرح پرورش کرم ابریشم " نوغانداری "

مقدمه :

پر واضح است که رشد و شکوفائی و در نهایت قطع وابستگی اقتصادی هر ملتی به اجانب در گرو همت مردم آن کشور در رشد و ازدیاد تولیدات اعم از کشاورزی ؛ صنعتی و... می باشد. با توجه باینکه سیاست دولت جمهوری اسلامی در بعد استقلال اقتصادی و توسعه ، محوریت را کشاورزی قرار داده است ، لذا می بایست توجه خاصی به این بخش و زیربخشهای این قسمت از تولیدات شود. بخصوص در تولید فرآورده هائی که جنبه ارزآوری و نیز جنبه صادراتی بیشتری داشته باشد. در اینخصوص باید از روستا و روستائی شروع کرد و بروستا میبایست بعنوان یکی از مهمترین پایگاههای توسعه و استقلال اقتصادی کشور نگریست.

در رابطه با جنبه صادراتی و ارزآوری داشتن فعالیتها ، یکی ازفعالیتها در زیربخشهای کشاورزی ؛ موضوع پرورش کرم ابریشم و نوغانداری میتواند مطرح باشد که ما در زیر بصورت اجمال هدف و ضرورت و توجیه و مقایسه اقتصادی و... طرح را تشریح می نمائیم.

هدف :

هدف هر طرحی بالطبع میتواند دارای چند یا چندین بعد باشد. در طرح مورد نظر ما ، هدف ، ضمن اینکه تلاشی در حد توان بعنوان یک مسلمان و پیرو خط امام در جهت قطع وابستگی اقتصادی و کمک به امر صادرات محصولی که مقداری ارز را بداخل مملکت میکشاند ، میباشد؛ کوششی هم است در جهت ترویج و توسعه این رشته از کار در منطقه که هم استعداد زمین به لحاظ ایجاد توتستان و هم استعداد مردم در جهت نوغانکاری آماده میباشد. مضافا باینکه کسب روزی حلال و تامین معاش خود و خانواده نیز در کنار ایجاد اشتغال موثر مطمح نظر میباشد.

در روستا به تجربه ثابت شده است که یک کار مفید تا بدوا بوسیله یک یا چند نفر شروع نشود و مردم با چشم خویش ثمره مفید آنرا نبینند؛ کمتر اقبال پیدا میکنند. بلحاظ اینکه در روستا و حتی منطقه ما ، زمینهای بی بلامانع و حتی حیاط و حاشیه روستا و ساختمانهای مسکونی مردم ، زمینهائی یافت میشود که مردم میتوانند بعنوان شغل دوم خویش در اوقات بیکاری اقدام به این امر بنمایند. این موضوع در عدم مهاجرت لااقل فصلی مردم و خالی نماندن روستا هم بسیار موثر است. از طرفی جنبه اشتغالزائی درخوری را هم دارد و کاریست تقریبا بطور کامل " کاربر " نه " سرمایه بر ". از طرفی هم ایجاد یک منبع درآمد بسیار خوب جهت فقرزدائی و دلگرمی روستائیان میتواند مثمر ثمر باشد.

توجیه اقتصادی طرح :

پرورش کرم ابریشم ، خوشبختانه دارای مزایای متعددی است که دقیقا با فرهنگ و سطح فکری و توان اقتصادی و مالی مردم به جهت آسان بودن عملی آن ، کاریست کاملا شدنی و قابل اجراء.

اولا – هیچگونه وسایل و ابزار و آلات ماشینی خاصی فعلا در این امر دخیل نیست.

ثانیا - در مدت زمان محدودی ( حداکثر 45 روز ) تولید میشود.

ثالثا - سرمایه چندانی جهت اقدام بکار نمیخواهد؛ فقط درخت توت تنها مسئله مهم این طرح میباشد ، که آنهم شرائطش فراهم است.

رابعا - هیچگونه تکنولوژی پیچیده در امر تولید و بهره برداری آن دخیل نیست.

خامسا - ریسک کردن در این کار برای هر روستائی امکان پذیر است. چون در صورت عدم توفیق

احتمالی هم ضرر چندانی نمی بیند. و دیگر گزینه های قابل بحث .....

در توجیه اقتصادی طرح لازم است ابتداء یک مقایسه ای بین میزان عایدی ائی که برای یک کشاورز در سطح یک هکتار زمین با کشت برنج بدست می آید ، با تولید ابریشم در همان سطح بنمائیم.

هزینه ها ( بطور مجمل ) :

مقدار امکاناتی را که برای کشت یکساله برنج در سطح یک هکتار زمین بکار میرود عبارتند از :

تحقیق درمورد مسئولیتهای اجتماعی مدیران 13 ص

اختصاصی از هایدی تحقیق درمورد مسئولیتهای اجتماعی مدیران 13 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

مسئولیتهای اجتماعی مدیران و بنگاههای کسب و کار

مقدمه 

امروزه کمتر می توان کتابی درباره مدیریت یافت که به بحث مسئولیتهای اجتماعی بنگاهها و مدیران آنها نپرداخته باشد و در این میان کتابهای مدیریت مرتبط با مباحث راهبردی تاکید بیشتری در زمینه مسئولیتهای اجتماعی دارند. مقوله مسئولیتهای اجتماعی ، پیشینه ای متجاوز از یکصدسال دارد. خاستگاه بحث مسئولیتهای اجتماعی ، کشورهای صنعتی مغرب زمین است . در آن کشورها به دلایل گوناگون در مراحل اولیه ، نظارت عمومی برروند شتابان فعالیت بنگاههای تولیدی و خدماتی ، اندک بود. نحوه عمل پاره ای از بنگاهها در این دوران نگرانیهایی را در بین مردم برانگیخت و بنابراین بحث در مجامع عمومی و مطبوعات بالا گرفت . ماده اصلی بحث این بود که انگیزه بیشینه کردن سود بنگاهها و توجه مطلق به منافع سهامداران به منافع عمومی جامعه آسیب می رساند و بنابراین مدیران بنگاهها وظیفه دارند علاوه بر منافع محدود بنگاه خود به منافع و مصالح عام تر جامعه نیز بیندیشند.مسئولیت اجتماعی به نوعی محدودکننده و سامان دهنده انگیزه سودآوری و سودسازی مدیران خواهد بود. از این رو به تناسب دیدگاههای صاحب نظران درباره مسئولیتهای اجتماعی بنگاهها و مدیران ، موافقان و مخالفان ایجاد محدودیت برای بنگاهها، نظرات گوناگونی را بیان کردند.

این مقاله به شرح و نقد مهم ترین آراء اصحاب بحث در این زمینه می پردازد.

تعریف 

ترکیب "مسئولیتهای اجتماعی " "SOCIAL RESPONSIBILITY" نزد متفکران ، معانی مختلف دارد. سرتو "CERTO" و گراف "GRAFF"،مسئولیت اجتماعی بنگاه را این طور تعریف کرده اند: "تعهد و تکلیف مدیریت به انجام کارهایی که حافظ و ارتقا دهنده رفاه جامعه و علایق بنگاه باشد.""1" کنت هاتن و ماری هاتن ، مسئولیت اجتماعی بنگاه را از منظر ذینفعان بنگاه تعریف کرده اند: "[بحث مسئولیتهای اجتماعی بنگاهها] وقتی مطرح می شود که در مدیریت ذینفعان بنگاه خللی وارد شده باشد. بی توجهی بنگاه به ذینفع خارجی ، مثلا سبب بروز پیامدهای ناگوار برای مصرف کننده کالای آن بنگاه می شود و به این ترتیب حریم و مرز جامعه شکسته می شود... پس به این ترتیب مسئولیت اجتماعی ، مسئولیت مدیر آینده نگر است .""2"

اگر این دو تعریف را با هم ترکیب کنیم ، می توان مسئولیت اجتماعی بنگاهها یا مدیران آنها را چنین تعریف کرد:

"مسئولیتهای اجتماعی مدیران / بنگاهها عبارت است از الزام به پاسخ گویی و ارضا توقعات گروههای ذینفع خارجی اعم از مشتریان ،تامین کنندگان ، توزیع کنندگان ، پاسداران محیط زیست و اهالی محل فعالیت واحد تولیدی / خدماتی ، با حفظ منافع گروههای ذینفع داخلی اعم ازمالکان یا سهامداران و کارکنان واحد""3"

برای شناخت مقوله مسئولیتهای اجتماعی بنگاهها و مدیران آنها، می توان از دو زاویه به موضوع وارد شد:

از جهت آراء صاحب نظران و پیشینه بحث ;

از جهت ابعاد و حدومرز مسئولیتها در شرایط خاص .

پیشینه بحث و آرا مطروحه 

مباحث قدیمی مرتبط با تعامل "جامعه " و"کسب و کار" را می توان زیر عنوان "اخلاق کسب و کار""BUSINESS ETHICS"دسته بندی کرد. برای رسیدن به ساده ترین تعریف از اخلاق کسب و کار، بهتر است از منظر کاربری اصول وارزشهای اخلاقی انسان متعارف در هدایت کسب و کار به آن توجه شود. از این منظر، اخلاق کسب و کار تفاوتی با سایر شعب اخلاق عملی مثل اخلاق پزشکی ، یا اخلاق اجتماعی ندارد.تااین جا اگر مسئولیتی برای کاسب یا پیشه ورتصور می شود از حد صداقت و انصاف تجاوزنمی کند.آهنگری را مجسم کنید که با چند شاگرد درروستایی فعالیت می کند. جامعه روستایی از اوچه انتظاری دارد؟تولید کالای مرغوب و فروش منصفانه ;ایفای به موقع تعهدات ;رفتار انسانی و به هنجار با شاگردان و مراجعان .

مسئولیت اجتماعی کسبه و پیشه وران تاپیش از دوران جدید - یعنی عصر فعالیتهای گسترده صنعتی و تولیدی - در همین حد بوده است . در آن دوران ، نسبتهای غیر اخلاقی منتسب به کسبه و پیشه وران از جمله عبارت بوده از:

کم فروشی ، تقلب در کیفیت کالا، تقلب دروزن و حساب ، بهره کشی ظالمانه از کارکنان ،گران فروشی ، رباخواری ، دزدی ، بدرفتاری بامراجعان . در یک صدسال اخیر و خاصه دردهه های اخیر، قلمرو اخلاق کسب و کارگسترده تر و ماهیت آن پیچیده تر شده است . جک ماهونی "4" استاد مدرسه تجارت لندن ، برای اخلاقیات کسب و کار جدید، سه خصلت قایل است :

الف - جوابگویی 

اگر در گذشته ، کاسب یا پیشه ور ملزم به رعایت ضوابط و اصول اخلاقی بود، در دوران معاصر بر اثر رشد چشمگیر بنگاههای پرقدرت -که چه بسا مدیران آنها، مالک و صاحب بنگاه نیستند - توجه از فرد به بنگاه معطوف شده است و البته این حرف به معنای مبرابودن افراد ازمسئولیتهای اخلاقی نیست بلکه در شرایط جدیدآنها نماینده بنگاه و کارگزار آن شناخته می شوند ودر چارچوب فعالیت بنگاه ، مسئول و پاسخگوهستند. تاکید اجتماعی براین مقوله سبب شده که حتی پاره ای از بنگاهها برای خود ضوابط واصول اخلاقی درون سازمانی تدوین کنند،هرچند که شائبه تظاهر در این کار منتفی نیست .ب - مسئولیت اجتماعی 

کارول "5"، در مطالعه ای که باعنوان "هرم مسئولیت اجتماعی بنگاه " منتشر شد برای هربنگاه چهاردسته مسئولیت اجتماعی قایل شده است . به تعبیر دیگر، او مسئولیت اجتماعی هربنگاه را برآیند چهار مولفه زیر می داند:

نیازهای اقتصادی ;رعایت قوانین و مقررات عمومی ;رعایت اخلاق کسب و کار;مسئولیتهای بشردوستانه .

در مورد اول بنگاهها موظفند نیازهای اقتصادی جامعه را برآورند و کالاها و خدمات مورد نیاز آن را تامین کنند و انواع گروههای مردم را از فرآیند کار بهره مند سازند.