فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات29
مقدمه
پیدایش شهر و شهرنشینی به قرن ها پیش بازمیگردد. این پدیده، فقط تحول جغرافیای را نشان نمیدهد بلکه همراه آن، نوع تفکر، نوع زندگی انسان دچار تغییر گردید. بتدریج شهرها بزرگتر و به شکل جدیدتری تبدیل شد تا به امروز که هر شهری، میلیونها انسان را دربرمیگیرد. همانطوری که انسان بر شهر و ساختار آن تأثیر داشته، شهر نیز بر انسان و رفتار و اندیشه وی تأثیر میگذارد. بررسی چنین حوزهای مربوط به جامعهشناسی شهری میباشد. ایران نیز دچار تغییر و تحولات شهری بودهاست. عامل اصلی در سکونت مردم در زمان کهن، آب بودهاست. در این تحقیق به بررسی و شناخت یکی از شهرهای کشورمان، سمنان پرداختهایم. این تحقیق شامل دو بخش میباشد، بخش اول مربوط به شهر و نظریههای شهری و بخش دوم مربوط به شهر سمنان است، که تمام مطالب به چهار قسمت شرایط اقلیمی، آثار و مشاهیر تاریخی، امکانات و تسهیلات شهری و حوادث اخیر سمنان، تقسیمبندی شدهاست. امید است که نتایج بدست آمده عاملی در جهت شناخت بیشتر نقاط سرزمینمان و ارتقاء دانش ما باشد.
فصل اول : شهر و شهرنشینی
دو مفهوم شهرگرایی urbanism و شهرنشینی urbanization از هم متمایز میباشد. به نظر عدهای مانند کوین، دیوید کانتیپر،شهرگرایی برای شناخت سکونت در شهر و شهرنشینی برای شناسایی شیوه خاصی از زندگی که با سکونت در شهرها بوجود میآید، بکار میروند. افراد دیگری مانند ارنستبرگل، گلنبییر، لوئیزورت نیز چنین نظری دارند.
شهر از آغاز به عنوان منبعی برای نوآوری و بدعتگذاری بودهاست. این نوعآوری نه تنها در تکنولوژی و صنعت بلکه در دین، فلسفه و افکار عمومی نیز بوقوع پیوست.
1-1- تعریف مفهوم شهر
شهر یک مفهوم تجریدی است و عناصر متشکله آن عبارت است از: ساختمانها، ساکنان وسایل حملونقل و غیره که دارای ماهیتی عینی هستند.( استیفا. ص 30)
دو ملاک اساسی را برای تعریف شهر در نظر گرفتهاند.
1- ملاک قانونی و حقوقی Legal
2- ملاک طبیعی Natural
طبق ملاک اول، شهر یک واحد حکومتی است. آن یک منطقه متشکل قانونی میباشد که حداقل جمعیت، مرزهای قانونی و نوع تشکیلات حکومت محلی، از طریق دولت تعیین میشود.
از نظر معیار دوم، شهر یک وجود طبیعی- اجتماعی است و واحدی را تشکیل میدهد که با ویژگیهایی مثل اندازه، تقسیمات شغلی و غیره، میتوان آنرا از قلمروهای همسایهاش جدا کرد.
لوئیزورت شهر را از دیدگاه جامعهشناختی تعریف میکند. به نظر او شهر عبارت است از استقرار دائمی نسبتاً وسیع و متراکم افرادی که از نظر اجتماعی نامتجانس میباشد.
بحث دیگری که در مورد شهر مطرح است. این امری میباشد که برچه اساس میتوان منطقهای را بعنوان شهر یا روستا تشخیص داد.
در یونان باستان وجود ورزشگاه، تأثر و تالار، دلایل متمایز منطقهای از روستا بود. در اروپا حصار اطراف منطقهای و وجود حکومتهای محلی مستقل، عاملی بود تا بعنوان شهر شناخته بشود. در امریکای لاتین این شناسایی وابسته بر وجود معبد در منطقه بود( شکوهی ص 421).
اما ملاکهایی مطرح گردید که بیشتر مورد قبول همگان قرار گرفت. در ابتدا تعداد نفرات را ملاک شهر قرار دادند. اکثر کشورهای اروپایی ملاک جمعیتی شهر را همان تعداد حداقل دو هزار نفر را که توسط فرانسه در سال 1846 مطرح گردید، پذیرفتهاند. ولی بعضی از کشورهای اروپایی، ملاک جمعیتی شهر را همان تعداد حداقل دوهزار نفر را که توسط فرانسه در سال 1846 مطرح گردید پذیرفتهاند. ولی بعضی از کشورها آن را اعمال نکردند، مثل مصر که تعداد را حداقل 11 هزارنفر قبول دارد. بعد از آن انبوهی و تراکم جمعیت را به تعداد جمعیت افزودند. سپس ویلکاس، عامل شغل را معرفی کرد. جنبه کارکردی شهر توسط مولرلیر مطرح شدهاست. بر این عوامل، جنبة اداری شهر نیز اضافه گردید. به معنی آن که شهرجایی است، که دولت آن را شهر بداند. جغرافیدانان شهر را محل تجمع مناظر مصنوعی میدانند.
سوروکین و زیمرمن، هشت مورد را جهت تمایز شهر و روستا معرفی کردهاند، شغل، محیط، اندازه اجتماع، انبوهی جمعیت، تجانس،تفاوتها و قشربندیها، تحرک و نظام کنشمتقابل.(استیفا،ص37)
مقدمه ............................................................................................................... 1
فصل اول : شهر و شهرنشینی
1-1 تعریف و مفهوم شهر ................................................................................. 2
2-1 تاریخچه پیدایش شهر ................................................................................ 3
3-1 شهرهای غولآسا ....................................................................................... 5
فصل دوم : شهرنشنینی در ایران
1-2 پیدایش شهر در ایران ................................................................................. 8
2-2 تاریخچه پیدایش شهر در ایران ................................................................... 9
1-2-2 دوران باستان ........................................................................................ 10
2-2-2 دوران بعد از ظهور اسلام ...................................................................... 10
فصل سوم : نظریههای شهر و شهرنشینی
1-3 نظریههای شهری ...................................................................................... 13
2-3 نظریههای جامعهشناختی شهری .................................................................. 14
فصل چهارم : شهر سمنان
1-4 شرایط اقلیمی و جغرافیایی ........................................................................ 18
2-4 آثار و مشاهیر تاریخی ............................................................................... 19
1-2-4 وجه تسمیه .......................................................................................... 19
2-2-4 زبان .................................................................................................... 20
3-2-4 آثار تاریخی ......................................................................................... 20
4-2-4 مشاهیر تاریخی .................................................................................... 23
3-4 امکانات و تسهیلات شهری ....................................................................... 24
4-4 حوادث اخیر سمنان .................................................................................. 27
منابع و مأخذ ................................................................................................... 29
از موارد ذکرشده، عامل شغل بخاطر سه مزیت، بهترین معیار میباشد، دقیق است، در همه جا اعتبار دارد و نقطهای است که منشاء شهر از همانجاست. براساس این تعریف، شهر جایی است که اکثر ساکنان آن در فعالیتهای غیرکشاورزی هستند.
شهرنشینی