اگرچه، تلاش‌های بسیار زیادی در ارتباط با استفاده از کاربردهای نظام‌های خبره و هوش مصنوعی در بازیابی اطلاعات شده است، بررسی بحث‌های مختلف در متون مرتبط نشان می‌دهد که حجم بسیار زیادی از این تحقیقات به مطالعات نظری یا طراحی نظام‌های خبره به صورت تجربی و پیش‌نمون منجر شده است. لنکستر و وارنر، یکی از مهم‌ترین دلایل عدم توسعة نظام‌های خبره و هوش مصنوعی در فعالیت‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی را که بازیابی اطلاعات نیز شامل آن می‌شود، پرهزینه بودن طراحی چنین نظام‌هایی و نیز پیچیدگی آنها دانسته‌اند. به نظر آنها تصور اینکه طراحی نرم افزارهای خبره و هوشمند برای انجام برخی فعالیت‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی هزینه اندکی در بردارد، بسیاری از مدیران کتابخانه‌‌ها و سایر محققان را گمراه کرده است. برخلاف تصور موجود، برای ایجاد یک پایگاه دانش مرتبط با فعالیت‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی باید هزینه و زمان نسبتا زیادی را صرف کرد. به علاوه، روزآمد سازی مستمر این‌گونه نظام‌ها خود بسیار هزینه بر هستند. این دو محقق در کتاب خود بر این نکته تأکید دارند که نظام‌های خبره و هوشمندی که تاکنون در زمینة فعالیت‌های کتابداری توسعه یافته‌اند، در مقایسه با نظام‌های توسعه یافته در سایر حوزه ها "اسباب بازیی" بیش نیستند. به عبارت دیگر، برای طراحی نظام‌های خبره و هوشمند در فعالیت‌های کتابداری باید هزینه و زمان زیادی را صرف کرد و این امکان یا در بسیاری از طرح‌های تحقیقاتی مهیا نبوده است و یا اینکه پس از شروع با مشکلاتی روبه رو شده است (لنکستر و وارنر، 2001، ص107).
نکتة بسیار مهم دیگری که چه بسا کاربرد نظام‌های خبره و هوشمند را در بازیابی اطلاعات تحت تأثیر قرار داده است، مربوط به ماهیت این‌گونه نظام‌ها است. تشخیص ربط خود مسئله‌ای است که هنوز بحث‌ها و نقطه نظرات مختلفی دربارة آن حتی در نظام‌های سنتی وجود دارد. این موضوع مورد قبول همگان است که کلیة تحقیقات انجام شده و در دست انجام در زمینة طراحی و توسعة نظام‌های بازیابی اطلاعات، با هدف تسهیل و بهبود فرایند دسترسی به مدارک مرتبط منطبق با نیاز اطلاعاتی کاربر است. حتی اگر یک نظام هوشمند یا خبره در بهترین شرایط خود بتواند مدارک مرتبط را بنابر منطق‌های الگوریتمی و اکتشافی یا ترکیبی از هر دوی آنها بازیابی کند، این لزوما به معنای آن نخواهد بود که با نیاز اطلاعاتی کاربر منطبق است. ذهن‌گرایانه بودن مفهوم ربط و نیاز اطلاعاتی باعث شده است که با وجود تحقیقات گسترده در این زمینه هنوز مشکل رفع نیازهای واقعی کاربران به عنوان یکی از مسائل مهم حوزة کتابداری و اطلاع‌رسانی باقی مانده باشد. طرح چنین مسائلی می‌تواند نقش نظام‌های خبره و هوشمند را به عنوان واسطی کارآمد میان نیاز اطلاعاتی کاربر و مدارک مرتبط در یک پایگاه اطلاعاتی با ابهام‌هایی روبه‌رو سازد و بر نقش آنها به عنوان " ابزاری کمکی" برای بازیابی اطلاعات تأکید بیشتری نماید. شاید کاربران و نیازهای اطلاعاتی واقعی آنها تنها عنصر کلیدی در طراحی نظام‌های بازیابی خبره و هوشمند به شمار آیند که باید دربارة جنبه‌های مختلف آن مطالعات بیشتری صورت گیرد. شاید به همین دلیل است که "دریافت بازخورد نسبت به چگونگی ربط"، متمرکز شده است.
بررسی جایگاه و نقش نظام‌های خبره و هوش مصنوعی در بازیابی اطلاعات و کاربرد آنها - 43 صفحه فایل ورد word
