دانلود مقاله تاثیر برنامه های ماهواره ای بررشد اجتماعی نوجوانان

اختصاصی از هایدی دانلود مقاله تاثیر برنامه های ماهواره ای بررشد اجتماعی نوجوانان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چکیده
رشد اجتماعی فرآیندی است که از طریق آن فرد، آگاهیها، ارزشها، برقراری روابط اجتماعی و مهارتهای اجتماعی را کسب می کند و این اکتسابات او را قادر می سازند که با جامعه وحدت یابد و به نحوی انطباق یافته رفتار کند). نظیری، 1381)
مسئله ماهواره در سطح بین الملل در سال 967 در کمیته فرعی حقوقی استفاده صلح جویانه از فضای ماورای جو مطرح شد. یعنی پخش مستقیم ماهواره هنگامی مورد توجه قرار گرفت که تحولات تکنولوژی آنچنان پیشرفته نبوده و به گفته دکتر داود باوند، کارشناس حقوق بین الملل و استاد دانشگاه هدف اولیه استفاده از ماهواره در دهه 60 بیشتر برای توسعه آموزش از جمله مبارزه با بی سوادی بود، بخصوص در جوامعی مثل: استرالیا، روسیه و هند که قلمرو گسترده ای داشتند روستاهای دور دست نمی توانستند از امکان آموزشی و تحصیل برخوردار باشند). هاشمی، (1381
اینک در پژوهش حاضر نظر بر این است که بدانیم این تکنولوژی پیشرفته چه رابطه ای با رشد اجتماعی نوجوانان جامعه کنونی ما دارد؟ فرضیه های پژوهش عبارتند از:
ـ بین تماشای برنامه های ماهواره و رشد اجتماعی نوجوانان 15 الی 18 ساله رابطه وجود دارد.
ـ بین دختران و پسران دبیرستانی در میزان رشد اجتماعی تفاوت وجود دارد.
جامعه آماری پژوهش حاضر عبارت است که از کلیه نوجوانانی که در سال تحصیلی 86-85 در دبیرستانهای شهر ابهر مشغول به تحصیل می باشند و نمونه پژوهش عبارت است از 30 نفر نوجوانی با گرایش به برنامه های ماهواره که حداقل روزانه یک ساعت به تماشای برنامه های تلویزیونی ماهواره مشغولند و 30 نفر نوجوانی که هیچ علاقه ای به تماشای این برنامه ندارند. از این میان نیمی از این افراد را دختران و نیمی دیگر را پسران تشکیل می دهند.
پس از انتخاب جامعه و نمونه تعدادی از نوجوانان مدارس دولتی انتخاب و پس از مصاحبه از آنان، نتایج دسته بندی شده و با توجه به اهداف و سوالات پژوهش مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار گرفت که نتایج حاصل عبارتند از:
1ـ رابطه معنا دار و معکوس بین تماشای ماهواره و رشد اجتماعی وجود دارد بطوری که هر چه تمایل به تماشای ماهواره بیشتر باشد رشد اجتماعی ضعیفتر خواهد بود.
2ـ تفاوت بین دختران و پسران نوجوان در میزان رشد اجتماعی معنا دار است. بدین صورت که پسران بیش از دختران رشد اجتماعی دارند.

«فصل اول»

مقدمه
ماهواره های تلویزیونی یکی از تکنولوژیهای نوین ارتباطی هستند که قلمرو وسیعی از مناطق جغرافیایی را تحت پوشش خود قرار می دهند. کشورها به مدد این ابزار اطلاعات، اخبار و برنامه های گوناگونی را با اهداف مختلف سوار بر امواج نامرئی به فراسوی مرزهای سیاسی خود می فرستند. این تکنولوژی نیز همانند بسیاری از ابداعات بشری آثار مثبت و منفی به دنبال دارد و این نه به خاطر ذات تکنولوژی بلکه منبعت اندیشه و افکار انسانهایی است که چنین وسایلی را به خدمت گرفته اند. آثار نامطلوب برخی از برنامه های ماهواره ای در زمینه های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، همچنین نبودن مقررات حقوقی الزام اور در سطح بین المللی در مورد محتوای برنامه های ماهوارهای تلویزیونی، باعث ایجاد و بروز برخی اختلاف نظرها میان دولت ها شده و دولت ها را بر آن داشته که برای مصونیت فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جامعه خود چاره جویی کنند). هاشمی، (1381
نوجوانی یک پدیده اجتماعی است که شامل یک دوره طولانی گذرا از مرحله کودکی به مرحله بزرگسالی است و آن از جامعه ای به جامعه دیگر بر اساس ساختار و آداب و رسومش تغییر می کند. در تاریخ بشر زمانی بوده که نوجوانی اصلا وجود نداشته است. یعنی انتقال از مرحله کودکی به مرحله بزرگسالی، درست مثل انتقال از یک روز به روز دیگر به همراه برگزاری مراسم خاصی تحقق پیدا کرده است). جمالفر (1378
اما پدید ای که می تواند در دوران نوجوانی باعث تغییر در میزان رشد اجتماعی نوجوانان باشد، ماهواره و برنامه های ماهواره می باشد. در پایان دوره نوجوانی، رشد اجتماعی کامل می شود و نوجوان به عنوان یک جوان اجتماعی وارد اجتماع می شود. در صورتی که مفاهیمی مانند: هویت اجتماعی، انجام هویت، فردیت اجتماعی، طرز تفکر، دوستی با همسالان، برخورد با جنس مخالف، ایفای نقش در ارتیاط با والدین، مدرسه و سایر بزرگسالان و فعالیتهای گروهی در ذهن نوجوانان شکل بگیرد، رشد اجتماعی مناسبی پیدا می کند.
لذا در پژوهش حاضر به بررسی این نکته می پردازیم که چه رابطه ای میان تماشای برنامه های ماهواره و میزان رشد اجتماعی در نوجوانان وجود دارد.
بیان مسئله
یکی از ویژگی های بارز روند نوجوانی، اجتماعی شدن است. نوجوانی مراحل مختلفی را طی می کند تا به اجتماعی شدن دست یابد. این مراحل عبارتند از:
فاصله گرفتن از خانواده، دوست یابی، رشد اجتماعی، رشد بدنی، رشد جسمانی، رشد ذهنی و رشد عاطفی.
جوانان به منظور استحکام روابط اجتماعی خود و شکل گیری شخصیت اخلاقی، دائما معیارهای اخلاقی را با خود مرور می کنند و به منظور قضاوتهای اخلاقی، معیارهای مناسب اجتماعی و هنجارها را در نظر می گیرند.
در برنامه های ماهواره ای با معیارهای جوامع گوناگون و هنجارها، قضاوتهای اخلاقی و عقاید فرهنگ های مختلف جهان مواجه هستیم.نوجوانان و جوانان به راحتی می توانند در جریان این اطلاعات قرار گیرند. با توجه به اینکه رشد اجتماعی نوجوانان با شکل گیری شخصیت اخلاقی آنان ساخته می شود، هوش، تفکر انتزاعی، میزان رشد اخلاقی ـ اجتماعی دوره های قبلی فرد، میزان تجارب، رشد عقلانی در مسائل اجتماعی، موقعیت های قبلی و بعدی فرد، اهداف، میزان و دستیابی فرد به آزادی در تفکر و تصمیم گیری، میزان اطلاعات، مهارتها، نوع شغل، محل زندگی، انگیزه، شخصیت و هویت فرد، علائق و رغبتها، خانواده، مسائل اجتماعی ـ فرهنگی ـ سیاسی ـ اقتصادی همگی با یکدیگر ارتباط متقابل داشته و الزاما می تواند تعیین کننده رشد اخلاقی ـ اجتماعی افراد باشد.
لذا در پژوهش حاضر به دلیل وجود مسئله مواجه نوجوانان با فرهنگهای گوناگون بشری و تداخل آن با معیارهای جامعه اسلامی کشورمان، تلاش می شود تا رابطه میان تماشای برنامه های ماهواره ای و میزان رشد اجتماعی نوجوانان جامعه نمونه مورد پژوهش بررسی شود.
اهمیت وضرورت پژوهش
در جامعه کنونی، والدین بیش از پیش در فکر رفتار و شخصیت فرزندان خود هستند. بسیاری از والدین در پی راهکارهایی برای بهبود عملکرد کودکان و نوجوانان خود می باشند. در این میان در پژوهش حاضر در جستجوی این نکته هستیم که تماشای برنامه های ماهواره ای تا چه میزان می تواند با رشد اجتماعی نوجوانان رابطه داشته باشد. آیا نوجوانانی که روزانه حداقل دو ساعت به تماشای برنامه های مختلف ماهواره ای مشغولند از رشد اجتماعی قابل ملاحضه ای در جامع برخوردارند و یا بلعکس.
لذا ضروری به نظر می رسد که در این پژوهش رابطه میان تماشای برنامه های ماهواره ای و رشد اجتماعی نوجوانان شناخته شود، تا بدین وسیله والدین بتوانند با اطمینان بیشتری امکانات تماشا کردن یا تماشا نکردن اینگونه برنامه ها را برای فرزندان خود فراهم آورند و تصمیم درستر را اتخاذ نمایند.
اهداف پژوهش
هدف کلی:
هدف کلی پژوهش حاضر، همانا مشخص شدن این نکته است که ماهواره این تکنولوژی جدید انسانی تا چه اندازه برای بشریت مفید و با فایده و تا چه اندازه مخرب و نگران کننده است.
هدف جزئی:
1ـ می خواهیم دریابیم آیا تماشای برنامه های ماهواره ای رابطه ای با میزان رشد اجتماعی نوجوانان رشد اجتماعی و نوجوانان دبیرستانی دارد.
2ـ می خواهیم دریابیم میانگین رشد اجتماعی نوجوانان دبیرستانی شهرستان ابهر تا چه میزان است.
3ـ دریابیم چه تفاوتی بین میزان رشد اجتماعی دختران و پسران دبیرستانی وجود دارد.
پرسشهای پژوهش
1ـ آیا بین تماشای برنامه های ماهواره و رشد اجنماعی نوجوانان رابطه وجود دارد؟
2ـ آیا رشد اجتماعی در دختران و پسران متفاوت است؟
فرضیه های پژوهش
1ـ بین تماشای برنامه های ماهواره و رشد اجتماعی نوجوانان دبیرستانی رابطه وجود دارد.
2ـ رشد اجتماعی در بین دختران و پسران دبیرستانی متفاوت است.
تعاریف نظری پژوهش
رشد اجتماعی: رشد اجتماعی به حالتی گفته می شود که در آن جوان از حالت درون گرایی خارج شده، روابط اجتماعی خود را با دیگران بهبود بخشیده و سعی بر نزدیک نمودن موازین و هنجارهای اجنماعی با ایده آلهای اجتماعی دارد.
ماهواره های تلویزیونی: ماهواره های تلویزیونی یکی از تکنولوژیهای نوین ارتباطی هستند که قلمرو وسیعی از مناطق جغرافیایی را تحت پوشش خود قرار می دهند. کشورها به مدد این ابزار اطلاعات، اخبار و برنامه های گوناگونی را با اهداف مختلف سوار بر امواج نامرئی به فراسوی مرزهای سیاسی خود می فرستند. (هاشمی، 1381) ).
تعاریف عملیاتی پژوهش
رشد اجتماعی: در پژوهش حاضر منظور از رشد اجتماعی نمره ای است که آزمودنی در آزمون مقیاس رشد اجتماعی وایلند، کسب می کند.
تماشای برنامه های ماهواره: در پژوهش حاضر منظور افرادی هستند که حداقل روزانه به مدت یک ساعت به تماشای برنامه های ماهواره ای مشغول هستند.
متغیرهای پژوهش
متغیر مستقل: تماشای برنامه های ماهواره ای
متغیر وابسته: رشد اجتماعی

«فصل دوم »

رشد اجتماعی نوجوان 1
در دوره نوجوانی به خصوص در اواخر این دوره، احساس عدالت مقایسه ای شکل می گیرد و فرد علاقمند رفتار عادلانه افراد نسبت به خود می باشد. نوجوانان معمولا در این رابطه، والدین دوستان خود را برای پدر و مادرشان مثال می زنند و در این زمینه با آنها به بحث و گفتگو می پردازند. مثلا رفتار آنها، وضعیت شغلی، اقتصادی آنها، وضعیت ظاهری آنها را به رخ والدین خود می کشانند. یا رفتار والدین خود را با خواهر و برادران و خود وی مقایسه می کنند و خواهان عدالت و رفتار درست والدین و اطرافیان می باشند.
به این ترتیب شکل گیری مفهوم عدالت در محیط خانواده شروع شده و در زمینه های دیگر اجتماع رشد می یابد.
در مرحله سوم نوجوانی) ورود مجدد به اجتماع( نوجوان سعی بر کاهش روابط شدید گذشته با گروه همسالان را دارد و این موجب ایجاد ارتباطات دیگری در زمینه های مختلف اجتماعی می گردد و چنانچه این روند به خوبی پیش برود شاهد هویت منسجمی در پایان نوجوانی خواهیم بود و پس از طی مراحل نوجوانی، تمرینات زیادی انجام داده، کسب تجربه نموده، مهارتهای لازم برای برقراری ارتباطات اجتماعی را بدست آورده و می تواند نقش های مختلف اجتماعی از قبیل همسر، دانشجو، سرباز، شاغل و ... را ایفا نماید.
مفاهیم ارتباط اجتماعی
نکته مهمی که در شکل گیری هویت اجتماعی، انسجام هویت و فردیت اجتماعی مطرح است یادگیری می باشد. همه رفتارها یاد گرفته می شوند و از طریق تمرین تجربه مهارتهای بسیاری را به دست می آورد. این یادگیری در تعامل با شخصیت و خلق و خوی فرد قرار می گیرد و موجب روابط اجتماعی بسیاری می گردد. مثلا چنانچه نوجوان دارای رفتار شادی باشد دیگران نیز وی را مورد پذرش قرار می دهند. نوجوانان هنگام برقراری روابط اجتماعی، به طرز تفکر و اندیشه دیگران در مورد خود اهمیت بسیاری می دهند، به همین علت خود را طوری آماده می کنند تا دیگران بپذیرند.
مفاهیمی که در ارتباطات اجتماعی تشکیل می شود عبارتند از:
مفهوم نقش خود، ترکیب اجزا خود انگاره، دوستی با همسالان، چگونگی برخورد با جنس مخالف، ایفای نقش در ارتباط با والدین، مدرسه و سایر بزرگسالان و فعالیت های گروهی.
این مفاهیم تاثیر بسزایی بر تصورات نوجوان از پذیرش خود توسط دیگران به جای می گذارد. بنابراین در پایان دوره نوجوانی، رشد اجتماعی کامل می شود و نوجوان به عنوان یک جوان اجتماعی وارد اجتماع می شود در صورتی که این مفاهیم خوب در ذهن نوجوان شکل بگیرد هویت اجتماعی مناسبی پیدا می کند. چنانچه هر یک از مفاهیمی که ذکر شد دچار مشکل باشند. و در نوجوان به درستی شکل نگیرند موجب ایجاد ناهنجاریها و انحرافاتی در نوجوانان می گردند. مثلا عضویت در گروه های ضد اجتماعی می تواند به عنوان رفتار ناهنجاری مطرح گردد که یکی از آثار آن ایجاد فاصله زیاد بین والدین و نوجوان است. زیرا عضویت در گروه مستلزم فراموشی خود و جایگزینی خود در گروهی به جای خود واقعی است.
یا به طور مثال نوجوانی که در پایان نوجوانی که می باید روابط شدید قبلی با گروه همسالان کاهش یابد، سعی بر فاصله گرفتن از والدین و ارتباط شدید با دوستان دارد و نمی تواند با افراد دیگر و والدین ارتباط مناسبی برقرار نماید، دچار مشکلاتی از جمله مشکلات اجتماعی خواهد شد و نیاز به استفاده از روشهای درمانی و ارائه راهکارهای مناسب به وی جهت فاصله گیری از دوستان است.
یا در مورد افرادی که دچار نقص عضو هستند نیز ممکن است مشکلاتی در این دوره پدید آیند. زیرا همانطور که گفته شد دوره نوجوانی دوره ای است که فرد به نظرات و گرایشهای اطرافیان و جامعه در مورد پذیرش خود اهمیت بسیاری می دهد و حساسیت بسیاری نسبت به رفتارها و برخوردهای جامعه نسبت به نقص خود پیدا می کند.
در این زمینه باید افراد را تشویق نمود که نواقص خود را با یکسری توانای های دیگر جبران کنند تا احساس عزت نفس و اعتماد به نفس کافی را بدست آورده، جامعه بتواند آنها را بپذیرد و به هویت اجتماعی دست یابند. نگرش، دیدگاه و فرهنگ مردم نیز نسبت به نقایص باید تغییر کند و مردم باید همه را به یک دید بنگرند و به تواناییهای افراد توجه کنند نه به نقایص آنها. زیرا در صورت عدم نگرش مثبت اجتماع نسبت به معلولیت فرد قادر نخواهد بود در جامعه ابراز وجود کند و در نتیجه هویت اجتماعی وی با مشکل مواجه می شود.
مثلا نوجوانان معلول جسمی می توانند با تقویت تواناییهای فکری و ذهنی خود، نگرش مثبتی در خود نسبت به توانمندیهایش ایجاد کنند، به خود باوری برسند و بدون حساسیت بی مورد به نگرش جامعه سهی بر برقراری روابط با جامعه و رسیدن به اهداف خود داشته باشند.
رشد اجتماعی نوجوان2
یکی از ویژگی های بارز روند نوجوانی، اجتماعی شدن است. نوجوان مراحل مختلفی را طی می کند تا به اجتماعی شدن دست یابد. این مراحل عبارتند از:
فاصله گرفتن از خانواده، به منظور کسب استقلال: در این مرحله، نوجوان در حالت خود میان بینی قرار می گیرد و سعی می کند خود را پیدا کند. در این مرحله ابتدا از مادر سپس از پدر فاصله می گیرد. تواناییهای ذهنی جدیدی از خود نشان می دهد و به سطح خود می رسد. تغییرات گسترده ارتباطی خود را درونی می کند. نوجوانی که ارتباط عاطفی شدیدی دارد و والدین نیز تمایل به فاصله گرفتن او ندارند در زمینه شکل گیری هویت اجتماعی با مشکل مواجه خواهند شد.
مرحله دوست یابی: روابط با دوستان هم جنس قوی می شود که این آغاز شکل گیری هویت اجتماعی است. دوست یابی و همانند سازی با دوستان موجب شکل گیری مناسبات اجتماعی و کشف هویت اجتماعی است. ارتباط و همانند سازی با بزرگسالان تا حدی برای او مشکل است زیرا در این روابط نمی توانند اسستقلال عمل خود را بروز دهند.
نوجوانان در این مرحله دوستانی را انتخاب می کنند که در بسیاری از زمینه ها به شکل هم وجه مشترک داشته باشند و با آنها راحت بتوانند همانند سازی نماید، به عبارت دیگر نوجوان در زمینه ارزشها، باورها، نگرشها و اعتقادات با دوستان خود همانند سازی می کند تا با کمترین تضاد با آنها همخوانی داشته باشد. از این طریق نوجوان نشان می دهد که خواستار فضای آرام و در محیط دوستانه است. در زمینه سرگرمیها و اوقات فراغت نیز با هم وجه مشترک دارند. صمیمیت و وفاداری نسبت به دوستان در این دوره از اهمیت بسزایی برخوردار است ) برخلاف دوره کودکی. ( نوجوان با بینش و آگاهی با دوستان خود صمیمیت برقرار می کند ولی کودک: اولا آگاهی ندارد. دوما: دوستان برای او نقش همبازی دارند.
بنابراین دوست یابی و همانند سازی با دوستان موجب شکل گیری مناسبات اجتماعی و کشف هویت اجتماعی نوجوان خواهد شد، یعنی تمرین ارتباط اجتماعی و اجتماعی شدن، از طریق گروه همسالان صورت می گیرد. هویت اجتماعی بخش مهمی از هویت نوجوان می باشد. نوجوان از طریق هویت اجتماعی در دوره جوانی به موفقیتهای بسیاری دست می یابد و نداشتن هویت اجتماعی موجب انزوا و عدم توفیق او در دوره جوانی خواهد شد.
به طور مثال شخصی که فرصت شغلی بدست آورده می تواند با هویت اجتماعی خود وارد اجتماع شده، با همکاران ارتباط صمیمی برقرار کند، با دوستان و اقوام ارتباط داشته باشد و همکاری مناسبی با دیگران داشته باشد.
در این مرحله والدین باید به نوجوان فرصت ارتباط با دوستان را بدهند تا هویت اجتماعی نوجوان شکل بگیرد و به خود میان بینی نوجوان احترام بگذارند. زیرا نوجوان از طریق خود محوری هویت خود را می شناسد، تجزی و تحلیل ارتباطات خود با والدین و اطرافیان می پردازد، به تثبیت موقعیت خود می پردازد و در نتیجه بر اساس موقعیت خود به برقراری ارتباط با دیگرا ن همت می گمارد. در اینجا باید اطلاعات کافی به نوجوان عرضه شود.
از آنجا که رشد شخصیت تاثیر بسیاری در شکل گیری هویت اجتماعی فرد دارد، باید به تاثیر گروه در شخصیت نوجوان توجه بسیاری نمود. مثلا شخصیت های برون گرا به راحتی با دوستان ارتباط برقرار می کنند و خود را باآنها هماهنگ می کنند. بنابراین شکل گیری هویت اجتماعی آنها نسبت به دیگران سریعتر شکل می گیرد. در حالی که شکل گیری هویت اجتماعی افراد درون گرا به کندی صورت می گرفت.
بنابراین خانواده و مدرسه نقش بسیار مهمی در شکل گیری هویت اجتماعی نوجوان ایفا می کنند. خانواده باید اطلاعات کافی در زمینه مسائل اجتماعی را به نوجوان انتقال دهد و مدرسه گامهای موثری در هویت اجتماعی نوجوان بردارد.

رشد اخلاقی و اجتماعی جوانی
رشد اجتماعی جوانی با رشد اجتماعی نوجوانی متفاوت است. جوان از حالت درون گرایی خارج شده، روابط اجتماعی خود را با دیگران بهبود بخشیده و سعی بر نزدیک بودن موازین و هنجارهای اجتماعی با ایده آلهای اجتماعی دارد.
در شکل گیری افکار و ایده آلهای اجتماعی جوانان سه عامل بسیار موثرند که عبارتند از:
1ـ ایده آلهای اجتماعی
2ـ ادراک انتزاعی مسائل اجتماعی
3ـ واقعیتهای زندگی اجتماعی
جوانان به منظور استحکام روابط اجتماعی خود و شکل گیری شخصیت اخلاقی، دائما معیارهای اخلاقی را با خود مرور می کنند و به منظور قضاوتهای اخلاقی، معیارهای مناسب اجتماعی و هنجارها را در نظر می گیرند.
رشد اجتماعی در دختران و پسران متفاوت می باشد. البته این تفاوتها به موقعیت های افراد نیز بستگی دارد. چنانچه پسر با دختری قصد ادامه تحصیل را داشته باشد، نسبت به کسی که خواستار ورود به بازار کار است، رشد اجتماعی متفاوتی خواهند داشت. در واقع سطح فرهنگی وی افزایش یافته، به اطلاعات و آگاهی بیشتری دست می یابد و به مراتب توقع وی از جامعه بیشتر خواهد شد.
دختران بیشتر به مسائل عاطفی، صمیمیت و دوستی توجه می نمایند و پسران بیشتر به مسائل شغلی، مسئولیت پذیری و مسائل واقعی زندگی اهمیت می دهند.
رشد اخلاقی و اجتماعی جوانان تابع عوامل گوناگونی می باشد.
از جمله این عوامل می توان موارد زیر را نام برد:
هوش، تفکر انتزاعی، میزان رشد اخلاقی ـ اجتماعی دوره های قبلی فرد، میزان تجارب رشد عقلانی در مسائل اجتماعی، موقعیتهای قبلی و بعدی فرد، اهداف میزان دستیابی فرد به آزادی در تفکر و تصمیم گیری، میزان اطلاعات، مهارتها، نوع شغل، محل زندگی، انگیزه شخصیت و هویت فرد، علائق و رغبتها، خانواده، مسائل اجتماعی ـ فرهنگی ـ سیاسی ـ اقتصادی. البته تمامی عوامل فوق با یکدیگر ارتباط متقابل داشته و تاثیر متقابل آنها تعیین کننده رشد اخلاقی ـ اجتماعی افراد می باشد.
رشد اجتماعی
یکی از پایه های واقعی رشد اجتماعی، اعتماد به نفس است. عدم سازگاری با محیط، نتیجه بی اعتمادی و ضعف نفس است. اشخاصی که می بینید خجول و کم رو، یا بی حیا و پرخاش جو، یا ساکت و خموش، یا پرگو و فضول، یا سرد و بی تفاوت یا بی تامل و سبک سرند همه مردمانی هستند که به خود اعتماد ندارند. این افراد برای رهایی از احساس حقارت به گوشه گیری و انزوا روی می آورند اما فشار روحی و فرار از معاشرت و سازش به مراتب از خود کم بینی به مراتب بیشتر است.
تصمیم دشوار برای ماهواره
»آنچه در ارتباط با ماهواره دارد اتفاق می افتد بر یک نگاه قابل دفاع مبتنی است. نیروی انتظامی به عنوان ضابط قانون می گوید قانونی وجود دارد که بر ممنوعیت استفده از ماهواره تاکید کرده است. این قانون حالا به حق یا نا حق وجود دارد. و مربوط به هر سالی هم که کم باشد مورد احترام است . « سخنان بالا از آن وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است. این روزها از سخت گیری نیروی انتظامی در برخورد با ماهواره سخن می رود. در واقع » سخت گیری« از آن جهت معنی می یابد که هر از چندی موضع دولت از حالت بی تفاوتی یا بی توجهی به بحث ماهواره با تحرکی مقطعی منجر می شود که عبارت است از مراجعه محترمانه به درب منازل و درخواست جمع آوری دیش های پشت بام منازل مردم. اینکه پلیس تلاش می کند تا اقدام به جمع آوری ماهواره ها در فضایی دوستانه و محترمانه صورت پذیرد علاوه بر حفظ پرستیژ به مسئله مهم تری نیز مربوط است. مخالفان قانون ممنوعیت استفاده از ماهواره ساکت نمی نشینند. به خصوص آنانی که با نظام جمهوری اسلامی از سر خصوت می گویند هر اقدام محدود کننده ای را به منزله نقض حقوق شهروندی یا سخت گیری نظام تعبیر کرده و دست به تبلیغات منفی به سطح جهانی می زنند. در واقع پلیس با توجه به انتقادات داخلی دارد این انتقادات از سوی اشخاص و مراجعی که نگاهی آسیب شناسانه به کلیت مسئله دارند، بیشتر توجه خود را معطوف به جریاناتی ساخته است که به دنبال بهانه هستند و در کنار آن تلاش می کند تا ماموریت اجرایی اش و مفهوم ضابط قضایی را به مخاطب توضیح دهد. شاید بتوان گفت پلیس رضایت چندانی از نقشی که به او واگذار شده ندارد. فرمانده نیروی انتظامی نیز چندی پیش توضیح داد که آنها تنها مجری قانون هستند و همین سخن از زبان وزیر ارشاد نیز شنیده می شود. نارضایتی پلیس از آنجا نشات می گیرد که تصمیم گیرنده کس دیگری است و به تعبیر عامیانه، دردسر ماجرا بر عهده نیروی انتظامی است. نیرویی که بیشترین اصطکاک را با جامعه دارد و کوچک ترین اشتباه، علاوه بر لطمه بر وجهه اش به پای نظام نوشته می شود، از این رو پلیس بسیار مراقبت می کند تا نیروهایش تخلف حتی در کوچکترین سطوح نداشته باشند.
سخنان شخصیتی چون صفار هرندی به روشنی موید این مطلب است. آنجا که می گوید »: ... این قانون حالا بحق یا ناحق وجود دارد «... در واقع احتمال خطا در آن را می پذیرد. او بومی شدن و استفاده از ماهواره همراه با نظارت در کنار تجربه مالزی را پیش می کشد. هر چند در این راه حل با شک و تردید می نگرد»: ... البته من هنوز نمی توانم بگویم این کار چقدر شدنی است«... محمد حسین صفار هرندی به غیر از موقعیت حقوقی اش شخصیتی است فرهنگی که از دریچه ایدئولوژی به مسائل نگاه می کند، شخصیت فرهنگی او حکم به استفاده از مزایای رسانه به ویژه شبکه های ماهواره ای می دهد و نگاه ایدئولوژیک وزیر او را از تبعات ماهواره هراسان می سازد. این دقیقا همان چالش یا علامت سوالی است که ذهن سیاستگزاران فرهنگی را به خود مشغول داشته است. آنان هنوز نمی دانند با ماهواره چه باید کرد علاوه بر محدود بودن زمان برای تصمیم گیری، اشتباه در محاسبات و وضع قوانین به دنبال آن مشکل ساز خواهند بود. با توجه به فراگیری روز افزون ماهواره در بین مردم و از آن طرف سرعت عمل و سیاست های هدفمند و مخرب سیاستگزاران شبکه های ماهواره ای هر چه در تعیین تکلیف نهایی تعلل صورت گیرد اوضاع از آنچه که هست بدتر خواهد شد. تصویب قوانین بدون کارشناسی لازم ممکن است نتایج معکوس به بار آورد. قوانینی که صرفا در اثرات نامطلوب ماهواره و پاسخ فوری به مخاطبان و رایدهندگان سنتی جامعه که باز خوردهای فرهنگ وارداتی از طریق شبکه های ماهواره ای را روزانه در کوچه و بازار شاهدند و لب به اعتراض می گشایند به صحن علنی مجلس راه می یابند. شتابزدگی در تصمیم و اجرای قوانین بهانه جویی مخالفان را به دنبال خواهد داشت و استفاده کنندگان از ماهواره در برخوردهای پلیسی و قضایی بدون توجیه قبلی و بعضا تحت تاثیر تبلیغات یا اعتقادات شخصی، ناراضی خواهند بود. این نارضایتی کار ضابط قضایی را سخت تر می کند. به نظر می رسد تصمیم گیری در مورد ماهواره هر روز که می گذرد دشوارتر می شود. چاره کار البته اراده جمعی است که در پایان کار مسئولیت پذیر نیز باشد یعنی آنجا که تدبیر، پاسخ مناسبی دریافت نکرده عده ای مدعی و عده ای مقصر به صف نشوند. گروهی حق به جانب مقابل مجلس تجمع نکنند تا نمایندگان را به اهمال و خطا کاری متهو کنند در این میانه سیاستگذاران و مسئولین فرهنگی از قبیل نمایندگان مجلس، نیروی انتظامی، شخصی چون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و حتی نهادهایی چون شورای عالی انقلاب به فرهنگی در تنگنا قرار گرفته اند. نوعی تشتت در جامعه دیده می شود. با چنین دور نمایی، پرسشی که به ذهن می آید توان مدیریت جامعه را مخاطب خود می سازد. آیا آنان می توانند راهی برای برون رفت از اوضاع حال حاضر پیدا کنند )نصرتی (1385.
تاثیر مادر در رشد اجتماعی کودک
سه نظریه عمده درباره رشد اجتماعی کودک بر رابطه بین کودک و مادر به عنوان عاملی بسیار مهم تاکید می کند. طبق نظریه روانکاوی، کشش کودکان برای دست یافتن به لذت حسی سبب می شود تا انرژی عاطفی خود را صرف افرادی کنند تا از طریق رفع نیازهایی مانند رفع گرسنگی یا تشنگی در آنها موثرند. نظریه ی دیگری که از نظریه روانکاوی نشات گرفته است، بر پی ریزی حس اعتماد در دوران کودکی است دورانی که مادر از کودک مراقبت دائمی می کند و پیوند عاطفی بین آنها مستحکم می شود. در نظریه کردار شناسی مطالعاتی در زمینه دلبستگی کودکان به مادرانشان انجام شده است و نظریه پردازان چنین مطرح کرده اند که نوزاد انسان به طور ژنتیکی آماده است تا به افرادی که از او مراقبت می کند دلبسته شود، و این دلبستگی ها از لحاظ تکاملی دارای ارزش هستند، به دلیل اینکه به کودک کمک می کنند تا خود را با محیط سازش دهند از این رو این دلبستگی ها سبب می شود که بزرگسالان از کودک مراقبت کنند و او را از خطر دور نگه دارند. بر اساس این نظریه دلبستگی عامل بسیار مهمی در سلامت و رشد عاطفی و اجتماعی کودک دارد. بنابراین او به دلیل دلبستگی به والدین خود، ارزش ها و معیارهای آنان را می پذیرد.
رشد بدنی تند
نوجوان که به مرحله بلوغ رسیده است و با توجه به رشدی که دارد، به آن دوره لباسهای تنگ و باریک و کوتاه می گوییم، همچنین ریزش هورمون هایی در خون نوجوان باعث می شود که نیم رخ روانی او با نیم رخ کودکی اش فرق کند همچنین هورمون های هیپوفیز تسترون و فولکیلوین در خون وی می ریزند و یکسری رفتارهای اخلاقی جدید را در وی ایجاد می کند.
1ـ بریدن از دوران کودکی: نوجوان در این سن از کودکی خود می برد، سعی می کند حرکات و رفتارهای کودکانه نشان ندهد و حدکات بزرگسالان را از خود نشان بدهد.
2ـ در خود فرو رفتن: همچنین نوجوان در خود فرو می رود و به تفکر می پردازد و راجب شغل و تحصیل و ازدواج.
3ـ از خود بیرون آمدن و پایان بحران: این دوره دوره ای که از خود بیرون می آید و وارد جمع خانواده محیط اجتماع می شود و به حشر و نشر می پردازد و در اینجا بحران وی به پایان می رسد.
رشد جسمانی: ما در این جا علائم بلوغ را در نوجوانان می ببینیم، رویش مو در صورت پسر و علائم ثانویه در دختران شاهد این ماجرا می باشد که والدین باید هم دختر و هم پسر را با این سری مسائل اشنا سازد که نوجوانان با این شرایط کنار بیایند.
رشد ذهنی: از نظر رشد ذهنی، نوجوان تفکرهای محسوسی و غیر منطقی را انتخاب می کند. فرضیه سازی می کند و برای فرضیه های خود استدلال می آورد.
رشد عاطفی: از نظر رشد عاطفی نوجوان گوشه گیر، ناسازگاری، انزوا طلبی، درون گرایی، ترس افکار رویایی خود، شیفتگی حجب و حیا، خیال پردازی، تغییرات احساسات و عواطف که نیازمند مراقبت و راهنمایی زیاد والدین می باشد.
رشد اجتماعی: از نظر رشد اجتماعی خویشتن شناسی و بازسازی هویت در نوجوان شکل می گیرد. در این زمینه گلسر دیدگاهی دارد و همچنین اریکسون نظریه ای دارد.
گلسر می گوید:
نوجوانی که با هویت شکست خورده زندگی کند ممکن است به بزهکاری کشیده شود و مضطرب و پریشان بشود.
اریکسون می گوید:
هویت، وحدت سیستم های زیستی، اجتماعی و روانی است چنانچه این وحدت بین سیستم ها برقرار نشود اختلال رفتاری در نوجوان دیده خواهد شد. نقش همانند سازی در خانواده بسیار مهم است چنانچه اگر خانواده ای وضعیت خوبی داشته باشد و نوجوان خود را با پدر و مادر همانند کند مشکلی نخواهد داشت ولی اگر خانواده وضعیت رفتاری خوبی نداشته باشند کودک با ایجاد همانند سازی دچار مشکل خواهد شد.
رفتارهای ناهنجار نوجوان
1ـ ترس: ترس از روابط اجتماعی ـ کار ـ تحصیل و اضهار نظر در مقابل دیگران.
2ـ راه حل: برای از بین بردن ترس راه حل هایی وجود دارد که بعضی ها منفی هستند و ترس نوجوان را بیشتر می کند.
الف) نادیده گرفتن ترس:
از نوجوان می پرسند از چی می ترسی این مسئله که ترس ندارد.
ب) اجبار تماس با موقعیت ترسناک:
مثلا او از حشره ای می ترسد حشره را بگیریم و رووی بدن او بیاندازیم این کار منفی میباشد.
ج) دور نگه داشتن از موقعیت ترسناک:
دور نگه داشتن فرزند از موقعیت ترسناک نیز یک روش منفی تلقی می گردد.
راه حل مثبت
ما باید به نوجوانان فرصت دهیم تا با موقعیت ترسناک آشنا شود و این آشنایی باید به تدریج انجام شود و همچنین توجیح فرد با بیان روشن که اگر فردی بگوید، وقتی من در اتاق هستم می ترسم دزدی وارد شود، به او بگوییم همه درها بسته و قفل است و به صورت قاطع و اطمینان بخش فرد را از ترس رها کنیم و چنانچه ترس از روند شرطی شدن ایجاد شده باشد می توان با شکستن این روند ترس را از بین برد.
نگرانی: حالت عاطفی است که در اثر پیش بینی اتفاقات ناگوار در آینده رخ می دهد مشکلات مدرسه ای، نداشتن تمرکز، رفتار غیر منطقی ای که والدین از فرزند خود دارند و احساس عدم تفاهم میان فرزند و والدین، این نگرانی را ایجاد می کند.
خشم: جنبه های اجتماعی، خشم را در نوجوانان ایجاد می کند، نوجوان وقتی با خشم مواجه شد از طریق تحقیر و تمسخر دیگران از انان انتقام می گیرد و خشم خود را تخلیه می نماید.
عصبانیت: ما در افراد مشاهده می کنیم نشان دادن واکنش پیش از ضربه های محرک را، حالت عصبی می گویند، مثل ناخن جویدن، ور رفتن با موها، روی میز زدن ها، با یقه لباس ور رفتن و ... که با یافتن عمل آن می توانیم به رفع آن بپردازیم.
احساس حقارت: که در پی تجارب شکست می خورد و این شکست ها متعدد می باشد این احساس بوجود می آید که والدین او را آدم بی عرضه ای تلقی کنند و او را تحقیر کنند که این احساس حقارت را در او ایجاد کنند.
راه های تشخیص حقارت
حساسیت فرد به انتقاد، حساسیت طلبی، انزوا طلبی، واکنش سریع به تعریف دیگران، واکنش نامطلوب به رقابت، گرایش به تحقیر دیگران، در این افراد دیده می شود.
رشد اجتماعی
نوعی دیگری از رشد هست که تشخیص آن از رشد ذهنی هم دشوارتر است و آن رشد اجتماعی است.
انسان وقتی از نظر اجتماعی »رشد یافته« محسوب می شود که در این زمینه کاملا به شکوفایی رسیده باشد. یعنی به سطحی از مهارت در روابط اجتماعی دست یافته باشد که بتواند با مردم به راحتی زندگی کرد و سازگاری یابد.
شاید بتوان گفت که رشد اجتماعی مهمترین جنبه رشد وجود هر شخص است. معیار اندازه گیری رشد اجتماعی هرکس میزان سازگاری او با دیگران است. این دیگران شامل همه است. از دوستان، معلمان، افراد خانواده و بستگان و حتی کسانی که برای اولین بار با آنها برخورد می کنیم.
رشد اجتماعی، نه تنها با سازگاری با اطرافیانی که هم اکنون با آنها سرو کار دارید، موثر است، بلکه بعدها در میزان موفقیت شغلی و پیشرفت اجتماعی هم تأثیر دارد.
هر چقدر بیشتر می آموزید و تجربه های زیادتری می اندوزید، بیشتر به این واقعیت پی می برید که از راه مبادله عواطف و احترام با دیگران استکه رضایت به دست می آید و روز به روز بیشتر یقین می کنید که احساس مفید بودن و خوشبختی شما به میزان رشد اجتماعیتان بستگی دارد). نظیری،(1371
چرا رشد اجتماعی ضروری است؟
انسان موجودی اجتماعی است و ادامه زندگی به صورت انفرادی برای او تقریبا غیر ممکن است. به محض تولد و با دریافت نخستین احساس، شما در رابطه با دیگران قرار می گیرید. منتها این دیگران در ایتدا محدودند و شامی گرده کوچک خانواده شما. سپس با گروه های بزرگتر روبر هستید: دوستان، همکلاسیها، معلمان، کارکنان مدرسه، هم شهریها،هم میهنان و بالاخره کل جامعه بشری. شما بخشی از هر یک از این گروه ها هستید. )نظیری،(1371
چرا رشد اجتماعی اهمیت دارد؟
حقیقتی است که همه ما ناگزیریم با آن روبرو شویم و آن را بپذیریم و آن این است که» آنچه که دیگران درباره ما می اندیشند مهم است و خیلی هم مهم تر است! «.
اگر همه فعالیت های خود را تجزیه و تحلیل کنید، می بینید که در بیشتر موارد، فعالیت شما با این هدف است که تصویب و تأیید دیگران رابه دست آورید. مثلا در رابطه با دوستانتان می خواهید محبوب آنها با شید، با پدر و مادر و بستگانتان می خواهید که مقبول و محترم باشید. به دست آوردن تصویب و تایید دیگران در زندگی مهم است. چرا که سازگاری اجتماعی تا حد قابل توجهی بستگی به این دارد که دیگران فکر می کنند: »شما چگونه آدمی هستید«. )نظیری،(1371.
رشد و تکامل اجتماعی
رشد اجتماعی کودک مانند سایر جنبه های رشدی او به تدریج گسترش پیدا می کند و تقریبا همه فعالیت های او تحت تاثیر اطرافیانش قرار می گیرند. رشد و تکامل اجتماعی کودک با سایر مظاهر رشد و تکامل وی هماهنگ و کاملا مربوط است. چنانکه نشانه نخستین رشد هوشی کودک را در ارتباط او با افراد دیگر م توان مشاهده کرد. کودک در ماه های اول زندگی می تواند اشخاص و اشیا را از هم تمیز دهد. سپس رشد می کند و مادرش را از دیگران تشخیص می دهد. در واقع، رشد و نمو مهارتهای حرکتی و استعدادهای هوشی همگی به رشد و تکامل اجتماعی کمک می کنند.همان قدر که کودک در این جنبه ها نضج پیدا می کند، استقلال او بیشتر می شود، می تواند راهنمای خودش باشد و ایفای نقش های اجتماعی مختلفی را به عهده بگیرد. رشد و تکامل اجتماعی یک عده تغییراتی را در رفتار کودک شامل می شود که از این قرار است:
1ـ او یاد می گیرد در گروه هایی که عمل و تاثیر متقابل پیچیده ای دارند، شرکت کنند.
2ـ تماس ها و روابط اجتماعی خود را از مادر به سایر افراد خانواده و دوستان و گروه ها توسعه می دهد.
3ـ به محرک های اجتماعی بیشتر پاسخ می دهد.
شناخت و تشخیص گسترده ای درباره نقش خود در روابط شخصی با خانواده و گروه های بازی و کار و سایر گروه ها به دست می آورد.
می تواند مسئولیت های فراوانی را بر عهده بگیرد و دیگران را مراعات کند و دوستشان بدارد.
البته ماهیت و حدود شرکت اجتماعی کودک بیشتر تحت تأثیر تجربه پیشین او با پاداش ها و کیفیت ها در مقابل واکنش های اجتماعی قرار می گیرد. (شعاری نژاد،1380)
منظور از رشد اجتماعی، چنانکه اشاره شد، نضج فرد در روابط اجتماعی است. به طوری که بتواند با افراد جامعه اش، هماهنگ سازگار باشد. وقتی فردی را اجتماعی خوانند که نه تنها با دیگران باشد، بلکه با آنان همکاری کند. به بیان دیگر، اجتماعی شدن، به آن شکل از یادگیری گفته می شود که به سازگاری با جامعه و محیط فرهنگی بستگی دارد(همان منبع).
به طور کلی منظور از رشد و تکامل اجتماعی این است که فرد بتواند روابط اجتماعی بر قرار کند یا رشد و نمو لازم برای بر قراری در روابط اجتماعی را به دست آورده باشد. به عبارت دیگروقتی فرد یاد گرفت که با معیارهای گروه، خاقیات و سنت ها همنوایی کند و به مرحله ای رسید که توانست با جامعه اش ارتباط و تعاون داشته باشد گوییم که از لحاظ اجتماعی رشد و تکامل یافته است. بنابراین احساس وحدت اجتماعی و برقراری روابط متقابل میان افراد یک اجتماع و همکاری با دیگران از جمله خصایص رشد و تکامل است(شعاری نژاد،1380).
نخستین علایم رشد اجتماعی
کودک رشد و تکامل اجتماعی خود را به طریق زیر نشان می دهد:
الف ـ وقت بیشتری را در تماس های اجتماعی با عده زیاری از کودکان صرف می کند.
ب ـ مهارت های زیادی در ارتباط با دیگران نشان می دهد.
پ ـ به ساختن اسباب بازی های اجتماعی می پردازد.
ت ـ بیشتر می تواند با کودکان دیگر بازی کند(همان منبع).
معیارهای سازش اجتماعی را می توان چنین خلاصه کرد:
ـ عملکرد آشکار: کودک طبق معیارهای مورد تأیید و انتظار گروه رفتار کند.
ـ سازگار با محیط های مختلف: کودک می تواند با گروه های مختلف سازگاری معقول داشته باشد.
ـ گرایش های اجتماعی: کودک می تواند نسبت به مردم، نسبت به همکاری و نسبت به نقش های خودش در گروه اجتماعی گرایش های مساعد و مثبت داشته باشد.
ـ رضایت خاطر شخصی: از ایفای نقشی در موقیت های اجتماعی لذت می برد.
عوامل موثر در رشد و تکامل اجتماعی کودک
1ـ نضج بدنی: وضع نضج بدنی را با آزمایش استخوان های زانو و دست و مچ به وسیله اشعهX تعیین می کنند.
2ـ هیجان ها: چگونگی هیجان ها تحریکات هیجانی و عاطفی کودک در رشد ارزش های اجتماعی او موثر است.
3ـ سلامت و بیماری: بیمار همواره می خواهد از کودک دیگر دور باشد و همین گوشه نیشینی، اورا از رشد صحیح اجتماعی باز می دارد.
4ـ بازی: بازیهای کودک در رشد اجتماعی او موثراند زیرا او شخصیت خود را چنانکه هست در میدان بازی آشکار می شازد.
5ـ خانواده: تأثیر خانواده در رشد اجتماعی کودک، به چگونگی فرهنگ موجود در آن بستگی دارد. از مطالعات براون(J.F.Brown) چنین بر می آید که ارتباط های خانوادگی با پیشرفت فرهنگ، ضعیف می شود. (نظیری،1371)
مظاهر اساسی رشد اجتماعی در نوجوانی
رشد اجتماعی در مرحله نوجوانی- دارای خصایص اساسی است که آن را از دو مرحله کودکی و بزرگسالی ممتاز می کند. و این مظاهر و خاصیت ها در انس و الفت فرد با دیگران یا نفرت و انزجار از ایشان آشکار می شود.
الف - انس و الفت:
1ـ میل به جنس مخالف
2ـ اعتماد به نفس و اثبات خود
3ـ اطاعت از همگان
4ـ بینش اجتماعی
5ـ گسترش دایره سازگاری اجتماعی
ب- نفرت:
1ـ تمرد و سرکشی
2ـ تمسخر
3ـ تعصب
4ـ رقابت (شعاری نژاد،1380)

تغییر رفتار اجتماعی در نوجوانی
رفتار اجتماعی پسران نوجوان در بعضی قسمتها با دختران تفاوت دارد. بنابراین به ذکر تفاوت های جنسی در رشد اجتماعی می پردازیم:
الف- دگرگونی رفتار اجتماعی پسران نوجوان:
1ـ مرحله تقلید: 12 الی 15 سالگی
2ـ مرحله افتخار به شخصیت: بعد از 15 سالگی
3ـ مرحله تعادل اجتماعی: از اواخر نوجوانی آغاز می شود. از سرکشی و تندی وتهو خود می کاهد.
ب ـ دگرونی رفتار اجتماعی در دختران نوجوان:
1ـ مرحله اطاعت: پیش از نوجوانی تا اوایل آن
2ـ مرحله اضطراب و تشویش:از اوایل نوجوانی تا 15 سالگی
3ـ مرحله تقلید از پسران: 15 الی 17 سالگی
4ـ مرحله تعادل اجتماعی: که از اواخر نوجوانی و اوایل رشد ظاهر می شود. و در گفتار و کردار خود حالت زنانه می گیرد(شعاری نژاد،1380).

دیدگاه های مختلف در مورد رشد اجتماعی
دیدگاه پیاژه
پیاژه از مطالعات خود درباره کودکان 4 تا 12 ساله نتیجه گرفت: کودکان درباره اخلاق به دو شیوه متفاوت فکر می کنند که که با بالندگی رشد و تکاملی آنها بستگی دارد و از این فرار:
الف ـ روش بسیار ابتدایی تفکر یا اخلاق دگر پیروی که در کودکی خردسال 4 تا 7 ساله دیده می شود.
ب ـ روش بسیار پیشرفته تفکر یا اخلاق خود پیروی که در کودکان بزرگسال از 10 سالگی به بعد دیده می شود.
به نظر پیاژه همینکه کودک رشد و نمو می کند در تفکر درباره موضوعات اجتماعی، مخصوصا درباره امکانات و شرایط همکاری تیز و دقیق می شود(شعاری نژاد،1380).
دیدگاه کولبرگ
او عقاید پیاژه را در مورد رشد و تکاملشناختی گسترش داد و آن را پدیده های اجتماعی متعددی گسترده ساخت.
مثلا کولبرگ دیدگاه رشد و تکامل شناختی را به رشد نقش جنسی و توانایی های ایفای نقش، روابط همگنان،روابط دلبستگی- وابستگی و رشد و نمو هویت به کار برد. او پس از بیست سال مطالعه درباره چگونگی رشد و تکامل اخلاقی و مصاحبه های متعدد با کودکان، رشد اخلاقی را به سه سطح و هر سطح را به دومرحله تقسیم کرد:
به نظر او این سطوح و مراحل به صورت زنجیره ای یا متوالی و پیش از 9 سالگی رخ می دهند:
1)اخلاق پیش عرفی:
ـ در جهت تنبیه و اطاعت
ـ در جهت فرد گرایی و قصد
2) اخلاق عرفی:
ـ اخلاق نظام اجتماعی
ـ هنجارهای میان اشخاص
3) سطح پس عرفی:
اصول اخلاقی همگانی(وجدان انفرادی)
دیدگاه هاویگرست و تابا
مطالعاتی که به وسیله هاویگرست و تابا به عمل آمدند چنین نتیجه دادند که اخلاق در واقع بر سجایای زیر مبتنی است:
1ـ محبت: نسبت به جامعه و فرد و مسائل معمولی که ن.جوان به انها متدین و مومن است.
2ـ صراحت لهجه: که در دفاع نوجوان از فکری که بدان ایمان دارد آشکار می شود.
3ـ امانت و درستکاری که در مسائل علمی، اجتماعی، ملی و سایر مظاهر گوناگون آشکار می سازد.
4ـ پذیرش مسولیت و آن در اطمینان فرد به خود انجان دادن وظایف اخلاقی اجتماعی نمایان می شود.
5ـ دوستی: که در دوستی و رفاقت میان افراد ظاهر می شود. (شعاری نژاد،1380)
تعریف برنامه
گربز برنامه را چنین تعریف می کند : برنامه یعنی یک داستان ، در قالب دراماتیک نمایش داده می شود . برنامه میتواند یک اجزای آماده شده برای تلویزیون باشد با یک فیلم که از طریق تلویزیون پخش می شود ویا یک داستان کارتونی که برای پخش از تلویزیون آماده شده باشد . البته باید افزود که انواع دیگری از برنامه نیز میتواند وجود داشته باشد . برای مثال برنامه هایی که به صورت گزارشهایی خبری ، مصاحبه ها ، مسند ها وغیره تهیه می شود نیز میتواند در انتقال پیامها و ارزشها نقش داشته باشد.
تعریف ارتباط
هر گونه انتقال پیام بین یک فرستنده از یک سو ویک گیرنده از سوی دیگر ،ارتباط محسوب می شود . هایبرت در مورد ارتباط چنین نظر می دهد که بهتر است به ارتباط به عنوان یک فرآیند یعنی مجموعه ای از اعمال معمولا در حال حرکت در جهت یک هدف خاص،