معرفی پرسشنامه و کاربرد آن:
در این پرسشنامه تعداد 45 سوال گنجانده شده است. این پرسشنامه دارای دو فرم مجزا است. در یک فرم آن، کارکنان به ارزیابی یک مدیر می پردازند و در فرم دیگر، هر مدیر عملکرد خود را ارزیابی می کند. این پرسشنامه حاوی سوالاتی در مورد ابعاد رهبری تبدیلی و تبادلی می باشد و این ابعاد نیز موارد زیر را در بر می گیرد:
ابعاد رهبری تبدیلی عبارتند از:
- نفوذ آرمانی: رهبرانی که مورد احترام زیردستانشان هستند و نفوذ شگرفی در پیروان خود دارند.
- انگیزش الهامی: رهبرانی که چشم اندازی قوی از آینده دارند و می توانند آن را به پیروان خود القا نمایند.
- تحریک عقلانی: رهبرانی که پیروان خود را جهت زیر سوال بردن فرضیه ها، ترغیب می کنند.
- ملاحظه فردی: رهبرانی که با افراد به عنوان یک فرد و نه یک عضو گروه، برخورد می کنند.
ابعاد رهبری تبادلی عبارتند از:
پاداش اقتضایی: رهبرانی که به مبادله منابع می پردازند.
مدیریت فعال انتظار: نظارت بر انحرافات افراد از نقشها و استانداردها و تصحیح آنها.
مدیریت منفعل - انتظار: عدم دخالت در امور، مگر زمانی که استانداردها رعایت نشده باشند.
بی بند و باری (بلبشو): عدم پذیرش مسئولیت و عدم تمایل به تصمیم گیری.
در پرسشنامه فوق، برای هر کدام از ابعاد یاد شده، در زمینه رهبری تبدیلی 4 سوال اختصاص داده شده است. اما نفوذ آرمانی 8 سوال را به خود اختصاص داده است. ضمنا نفوذ آرمانی به دو شکل اسنادی و رفتاری تفکیک شده و برای هر حیطه 4 سوال در نظر گرفته شده است.
در زمینه ابعاد رهبری تبادلی نیز به هر کدام از عوامل 4 سوال اختصاص داده شده است و 9 سوال باقی مانده نیز به بررسی اثر بخشی، خشنودی شغلی و عملکرد بالا پرداخته است. در بین این سوالات، 2 سوال مربوط به اثر بخشی، 4 سوال مربوط به خشنودی شغلی و 3 سوال نیز مربوط به عملکرد بالا می باشد.
روایی و پایایی
منبع:
روش نمره گذاری پرسشنامه
پرسشنامه چند عاملی رهبری MLQ