درس دوم : ادبیّات حماسی : رستم و اشکبوس : فردوسی
درس دوم
ادبیات فردوسی:
حماسه در لغت به معنای دلاوری و شجاعت است و در اصطلاح شعری است داستانی ، روایی با زمینه ی قهرمانی و رنگ قومی و ملّی که در آن حوادثی بیرون از حدود عادت جریان دارد ؛ حماسه داستان واقعی به اضافه خواسته ها و تمایلات و آرزوهای نیاکان ما در طول تاریخ است ، خواب و رؤیای تحقق ناپذیرآن ها .
انواع منظومه های حماسی در ادبیّات ملل : 1- حماسه ی طبیعی ، 2- حماسه ی مصنوعی
فرق حماسه‌ی طبیعی و مصنوعی :
در حماسه‌ی طبیعی اعمال خارق‌العاده زیاد است اما در حماسه ی مصنوع رنگ میبازد .
حماسه‌های طبیعی تاریخ تدوین مشخصی ندارند و بر آورده از آرمان یک قوم هستند .
در حماسه‌ی طبیعی پردازنده ی آن معلوم نیست ، نا خودآگاه جمعی یک ملّت است که به صورت شفاهی از یک فرهنگ از نسلی به نسل دیگر به وجود آمده در حالی که حماسه ی مصنوعی پدید آورنده‌اش معلوم است .
ویژگی حماسه :
داستانی
قهرمانی
ملی
خرق عادت
رستم و اشکبوس
دلبری کجا نام او اشکبوس همی بر خروشید بر سان کوس
کجا : که
بر خروشید : فریاد کشید
کوس : طبل بزرگ
اشکبوس : مشبّه
برسان : مثل ، مانند ، ادات تشبیه
کوس : مشبّهٌ به
وجه شبه : برخروشیدن
معنی : پهلوانی که نام او اشکبوس بود مثل طبل خروشید و فریاد زد .
بیامد که جوید ز ایران نبرد سر هم نبرد اندر آرد به گرد
نبرد : حریف
گرد : خاک
ایران : مجازاً لشکر ایران
سر هم نبرد به گرد آوردن : کنایه از شکست دادن ، معادل پوزه ی کسی را به خاک مالیدن
معنی : آمد که از بین لشکریان ایران حریفی پیدا کند و با حریف خود بجنگد و او را شکست دهد .
بشد تیز رهّام با خود و گبر همی گرد رزم اندر آور به ابر
بشد : رفت
تیز : تند
خود : گلاه جنگ
گبر : زره ، خفتان ، جوشن
رزم : جنگ
مصراع دوم بیت اغراق دارد
ابر و گبر : جناس ناقص اختلافی
خود ، گبر ، رزم : مراعات نظیر
معنی : رهّام با کلاه خود و لباس جنگ ( مسلح ) خیلی سریع به میدان جنگ آمده بود و سرعت او سبب شده بود که گرد و خاک به آسمان رود .
شامل 20 اسلاید powerpoint
دانلود پاورپوینت درس2 ادبیات فارسی2
