لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 14
مقدمه
هرچند تاکنون نقش انسانها در وقوع بسیاری از حوادث طبیعی غیر مترقبه شناخته شده نیست اما بسیاری از حوادث طبیعی مستقیم یا غیر مستقیم متاثر از اعمال و کارهای روزمره انسانهاست که در سراسر جهان در حال انجام است . در بین کشورهای جهان، ایران به لحاظ حوادث غیرمترقبه جزو 10کشور بلاخیز جهان است که از 40 حادثه طبیعی غیرمترقبه شناسایی شده در جهان بیش از30 مورد آن در ایران رخ می دهد. ایران در حالی6 درصد تلفات بلایای طبیعی جهان را به خود اختصاص داده است که فقط یک درصد جمعیت جهان را دارد ، این مساله پرسش اساسی را ایجاد می کند و آن اینکه برای جلوگیری و کاهش اثرات بلایای طبیعی چه کرده ایم و چه باید بکنیم؟ پاسخ این سئوال روشن است ، هر سال با نزدیک شدن هفته کاهش اثرات بلایای طبیعی ، جلسات متعددی در زمینه های مختلف اعم از هماهنگی مانورهای عملیاتی، دور میزی، رژه تجهیزات و امکانات ، سخنرانی مسئولین در مراکز مختلف و دهها برنامه دیگر توسط نهادها و سازمانهای مسئول برگزار می شود و با اتمام این دهه ، انگار همه کارها و وظایف در این خصوص انجام شده است . گاهی هم ورق زدن تقویم و دیدن روز ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی در تاریخ 20 مهرماه، بهانه ای می شود برای پرداختن به حوادثی که هر لحظه جامعه را تهدید می کنند. حال سئوال دیگری مطرح می شود ، آیا این اقدامات کافی است؟ مقایسه اثرات هرکدام از حوادث در کشورهای مختلف ، ساده ترین را ه برای دریافت پاسخ است. زلزله بم با قدرت کمتر از 6.5 ریشتر، بیش از 40هزار کشته بر جا گذاشت و همزمان با این حادثه ، زلزله 8 ریشتری ژاپن تنها یک کشته برجا گذاشت و این در حالی است که شهرهای ژاپن پرجمعیت تر از شهرهای ایران است. این مبین آن است که بسیاری از کشورهای جهان با شناسایی مهمترین تهدیدات طبیعی خود با برنامه ریزی به سمت کاهش اثرات حوادث رفته اند.
تنوع آب و هوایی و اقلیمی کشور باعث شده تا ایران در معرض حوادث طبیعی متفاوتی قرار گرفته باشد، مهمترین بلایای طبیعی دو دهه اخیر ایران که بالاترین آمار تلفات جانی و خسارات مالی را داشته زلزله ، سیل ، خشکسالی ، آتش سوزی و ... بوده است. بجز زلزله که ناشی از فرآیندهای درونی زمین است و تقریبا" هیچ نقطه ای از ایران نیست که از خطر وقوع زلزله در امان باشد، بسیاری از حوادث ، به نوعی پاسخ طبیعت است به رفتارهای انسان. در حالی بیشتر استانهای کشور با پیامدهای ناشی از خشکسالی دست به گریبان هستند که برخی از استان ها هر ساله با سیلهای خانه برانداز مواجه می شوند.
اقدامات انجام شده در کشور در راستای بهبود مدیریت و توانایی کنترل بحرانهای ناشی از وقوع حوادث و افزایش امکانات مورد نیاز مردم در زمان وقوع حوادث، برای کاهش فشار به مردم آسیب دیده قطعا" لازم است اما در کاهش همه جانبه اثرات اصلا" کافی نیست. برای کاهش موثر خسارات ، تخریب ها، زیانها و تلفات ناشی از وقوع حوادث، برنامه ریزی استراتژیک مبتنی بر پیشگیری از وقوع برخی حوادث در کشور یک ضرورت است.
حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی به دلیل ارتباط موثر بین تخریب منابع طبیعی با بروز حوادث طبیعی می تواند راهی موثر در پیشگیری از وقوع حوادث ناگوار در درازمدت باشد. شاید در نزد افکار عمومی این موضوع خیلی ملموس نباشد اما بیشتر حوادث غیر مترقبه کشور بجز زلزله از قبیل سیل، آتش سوزی جنگلها و مراتع، خشک شدن دریاچه ها و تالابها، رانش زمین، توسعه بیابانها، گرد و غبار ، شن های روان، کاهش منابع آب شرب و کشاورزی، آلودگی هوا و...همگی با تخریب محیط زیست و از بین رفتن منابع اکولوژیکی در ارتباط هستند.ملموس ترین نمونه این ارتباط، وقوع سیل سالهای اخیر در مناطق شمالی کشور( گلستان و مازندران) است که علت آن قطع درختان و تخریب مراتع بالادست بود. اگر بیابانها توسعه می یابند و روستاها و شهرهای حاشیه بیابان به دلیل شن های روان مجبور به تخلیه هستند و اقتصاد هزاران نفر به خطر می افتد این موضوع قطعا" به دلیل چرای بی رویه و بیش از ظرفیت مراتع، کاهش سفره های آب زیرزمینی و خشک شدن قناتها و چاهها و بوته کنی و قطع درختان است. خشک شدن دریاچه ها و تالابها که بیشتر در سالهای اخیر نمود پیدا کرده ، نتیجه برنامه ریزی های نادرست در سالهای گذشته است. نمونه بارز آن دریاچه با ارزش ارومیه است که عقب نشینی آب و کاهش 6 متری عمق آن به دلیل نادیده گرفتن حق آبه مورد نیاز دریاچه در زمان احداث سدهای ایجاد شده بر رودخانه های مهم حوضه این دریاچه بوده که زندگی و اقتصاد دهها هزار نفر را به مخاطره انداخته است. اثرات فاجعه خشک شدن آب دریاچه ارومیه شاید به مراتب دهها برابر زلزله بم باشد اما چون محاسبه ای درکار نیست توجه ای هم نمی شود. بجای اصلاح الگوی آبیاری در بخش کشاورزی و کاهش مصرف آب، به افزایش راندمان آبیاری و جایگزین کردن منابع جدید آب از قبیل پسابهای تصفیه شده توجه و به منظور افزایش سطح اراضی و تولیدات کشاورزی ، از آبهای زیر زمینی بیش از تغذیه آبخوان در همه آبخوانهای کشور برداشت می شود . در اکثر آبخوانها و دشتهای کشور بیلان آبخوان منفی است و برخی از شهرها و روستاها به دلیل شور شدن منابع آب زیرزمینی با مشکل آب شرب مواجه اند که در آینده بطور حتم کشاورزی و اقتصاد خانواده های روستایی به دلیل کمبود منابع آب با مشکل مواجه خواهد شد. آلودگی هوا یکی دیگر از معضلاتی است که به صور مختلف باعث خسارتهای جانی و مالی می گردد، گرد و غبار ناشی از توسعه بیابانها و یا آلودگی هوای شهرها به دلیل مصرف زیاد سوخت های فسیلی همه ریشه در دخالتهای انسان در چرخه طبیعت دارد.
مشکلات ذکر شده ناشی از دخالتهای انسان ، سالهاست که وجود دارند و بعنوان بلای طبیعی بر انسان و جوامع انسانی وارد می شوند اما بلایای طبیعی دیگری نیز ممکن است در سالهای آینده بر اثر دخالت انسانها در طبیعت به شکل جدید بروز نماید همچنان که هم اکنون افزایش جمعیت گونه گراز (خوک وحشی) در کشور بعنوان یک معضل و آفت برای کشاورزان مطرح است. در سالهای نه چندان دور در بسیار ی از نقاط کشور حتی این گونه مشاهده هم نشده بود ولی امروزه در تمام نقاط کشور، کشاورزان از این موضوع شکایت دارند و این یک بلای طبیعی است که در اثر شکار ، تخریب زیستگاه و کاهش جمعیت گونه هایی از گوشتخواران بزرگ نظیر پلنگ که از گراز تغذیه می کند نمایان شده که نتیجه مستقیم دخالت انسان در چرخه طبیعت است.
باید برنامه های کشورهای توسعه یافته را در کاهش اثرات بلایای طبیعی دید و پا را از برنامه های تکراری هرساله در زمینه کاهش اثرات بلایای طبیعی در یک هفته فراتر نهاد ، همواره پیشگیری بهتر از درمان است و در این راستا حفاظت از محیط زیست ، منابع طبیعی و برنامه ریزی مبتنی بر توسعه پایدار و بهره برداری خردمندانه از طبیعت ، بهترین و اقتصادی ترین راه در کاهش اثرات و وقوع بلایای طبیعی است.
دانلود مقاله کامل درباره دریاچه ارومیه