پزشکی هستهای (به انگلیسی: Nuclear Medicine) شاخهای از فیزیک پزشکی و پرتونگاری مولکولی، است که از خواص هستهای مواد (مثل رادیوایزوتوپها) برای تشخیص و درمان بیماریها استفاده میکند. داروسازی هستهای نیز به این شاخه از علوم پایهٔ پزشکی کمک میکند.
ویژگی پزشکی هستهای در این است که توانایی ارایه دادن اطلاعات تصویری از فرایندها و عملکردهای متابولیکی بدن را دارد در صورتیکه دیگر مدالیتههای تصویر برداریهای پزشکی همانند مقطعنگاری رایانهای و امآرآی عموماً اطلاعات ساختاری و آناتومیکال تولید میکنند.
پرکاربردترین رادیوایزوتوپ در پزشکی هستهای تکنیتیوم-۹۹m است. و از مدالیتههای پر استفاده در پزشکی هستهای میتوان مقطعنگاری با نشر پوزیترون و مقطعنگاری رایانهای تکفوتونی (به انگلیسی: SPECT) را نام برد. در حالت تلفیقی (به انگلیسی: hybrid) نیز .سیستمهای پت-سیتی و اسپکت-سیتی بسیار پر مصرفند.
اسکن گالیم (به انگلیسی: Gallium scan) نوعی آزمایش در پزشکی هستهای است.
در این روش غیر تهاجمی (یا «نیمه تهاجمی») از رادیوایزوتوپ گالیم67 (سیترات یا نیترات گالیم) برای تشخیص نواحی التهاب یا عفونت مزمن به کار میرود. اسکن گالیم در تشخیص استئومیلیت، تب با منشا ناشناخته و لنفوم هوجکین استفاده میشود.
در آزمون استرس هستهای، که با PET انجام میگیرد، پزشکان مادهای رادیواکتیو را به خون تزریق میکنند، سپس با استفاده از دوربین اشعه گاما چگونگی حرکت خون در قلب را بررسی میکنند. این آزمون مشخص میکند که قلب تا چه حد قابلیت رسانیدن خون اکسیژن دار به عضله را دارد.
اغلب این آزمون را دوبار انجام میدهند، یک بار برای بررسی کارکرد قلب در حال استراحت، و بار دیگر در حال فعالیت و تحت فشار جسمی. انجام دادن دو اسکن PET ممکن است مدت زیادی (تا ۵ ساعت) بطول بیانجامد، گذشته از اینکه این آزمون بیمار را در معرض .مقادیر نسبتاً زیادی تششع قرار میدهد
اسکن سستامیبی تکنیتیوم-۹۹ام (به انگلیسی: Technetium-99m Sestamibi scan) که گاهی به اختصار مخفف MIBI scan شناخته میشود، نوعی آزمایش در پزشکی هستهای است. این آزمایشها بخصوص در معاینات قلبی کاربرد دارند.
در این روش از لیگاند رادیوایزوتوپ تکنیتیوم ۹۹-ام با یک به اصطلاح MIBI (به انگلیسی: methoxyisobutylisonitrile) استفاده میشود.
نواحی سکته قلبی، مواد تزریق شده فوق را جذب میکنند. همانند سینتیگرافی تالیم-۲۰۱، میتوان از این ماده در آزمایش قلبی موسوم به exercise tolerance test استفاده نمود که کمک میکند نواحی خونی کمجریان به ماهیچههای قلبی مشخص شود.
تصویر سازی مولکولی (به انگلیسی: Molecular imaging) به روشی گویند که بطور مستقیم و غیر مستقیم توزیع فضایی و زمانی فرایندهای مولکولی و سلولی را برای کاربردهای زیست-شیمی، زیست شناسی، تشخیصی و یادرمانی را بررسی و ثبت میکند.
دانلود پاورپوینت پزشکی هسته ای- 20 اسلاید