لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"
فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات:121
فصل اول
نقش فضای سبز و اهمیت آن در زندگی انسان
ریشه ارتباط و علاقه انسان به گیاه از سالهای بسیار دور و شاید از دوران انسانهای اولیه نشأت میگیرد. در طول تاریخ استفاده از گیاه مسیر تکاملی و اشتقاق علمی گستردهای داشته است. در این راستا از زمان مهاجرت قوم ماد به فلات ایران، مردم این سرزمین همواره در توسعه فضای سبز و کاشت گیاهان کوشا بودهاند به طور یکه روزگاری ایران به نام کشور گل و بلبل شهرت داشت. متأسفانه در دوران اخیر در کشور ما گیاهان مورد بیمهری بسیار قرار گرفتهاند، بدین جهت بالا بردن سطح آگاهیهای مردم در مورد فضای سبز و آشنایی با خواص گیاهان ضرورتی است که مانع بروز فاجعه نابودی شهرها بر اثر آلودگی هوا و محیط زیست میگردد. به همین منظور اهمیت دادن به نقش فضای سبز در زندگی انسانها و ایجاد علاقه بیشتر به درخت و گل و چمن در وجود هر کس امری است بسیار مهم که در اینجا به طور اختصار به مواردی از آن اشاره میشود که امید است علاقه و تفکر بیشتری را برانگیزد و هر کس بتواند مشوقی دلسوز برای ایجاد فضای سبز در محیط زندگی خود باشد. (2)
جنب پرتوها 1
دو دسته از پروتوهای خورشیدی تأثیرات چشمگیری بر بدن انسان و سایر جانداران باقی میگذارند. یکی از آنها پرتو مادون قرمز و دیگری پرتو ماوراء بنفش است. (2)
احساس آرامشی را که انسان در سایه، به ویژه در سایه یک درخت احساس میکند تا حدی مربوط می شود به جذب پرتوهای مادون قرمز خورشید توسط درخت (ناگفته نماند که پرتوهای مادون قرمز با طول موج بلند خود خاصیت گرمازایی دارند) و مقداری نیز به دلیل جذب پرتوهای ماوراء بنفش صورت میگیرد. امروزه تأثیر اپرتور ماوراءبنفش بر بافت سلولی گیاهان و جانوران و همچنین خاصیت گندزدایی آن بخوبی روشن شده است بنابراین نقش درختان در حمایت از انسان و سایر جانداران در برابر آفتاب سوزان به خوبی و روشن میشود. (2)
جنب گرد و غبار
درختان به سبب پراکندگی شاخ و برگ خود بر تمام زوایا و سطوح، همچون یک گردگیر عمل میکنند. اگر درخت را به دقت نظاره کنیم میتونیم تنه آن را به جای دسته و شاخ و برگ آن را به جای پرهای روی یک گردگیر معمولی که در خانه بکار گرفته میشود، تصویر کنیم. (2)
با این ویژگی، درختانی که در خاک ثابت ماندهاند به منزله یک گردگیر کاشته شده در زمین نقش خود را ایفا میکنند طی بررسیهای بعمل آمده یک هکتار از فضای سبز که حدوداً 200 درخت در آن کاشته شده باشد تا 68 تن از گرد و غبار را در هر بارندگی در خود جذب میکند کاملاً واضح است که با وجود چنین درختانی زدودن 68 تن گرد و غبار، رایگان خواهد شد. در صورتیکه بدون این درختان باید هزینه بسیاری از برای این کار اختصاص داد. (2)
تولید اکسیژن
هوای مورد نیاز انسان در روز حدود 15 کیلوگرم است. در حالی که جذب غذای مورد احتیاج وی به آب 5/1 کیلوگرم و غذا 5/2 کیلوگرم میباشد. از این مقدار هوای سالم که به بدن انسان وارد میشود 78 درصد آن را نیتروژن و 21 درصد آن را اکسیژن تشکیل می دهد. گازهای دیگر مانند گازکربنیک، نئون و هلیوم به همراه اکسیدها ازت و گوگرد مقدار بسیار ناچیزی از وزن هوا را تشکیل میدهند. مثلا گاز کربنیک 3 % گازکربنیک سریعاً به مرگ انسان منتهی میشود. تأکید میشود که مقدار زیادی از اکسیژن آزاد شده در طبیعت از طریق فضای سبز تولید می گردد. حال اگر درخت و فضای سبزی وجود نداشته باشد مشکل انسان در رابطه با وجود گازکربنیک در هوا و کمبود اکسیژن به خوبی نمایان میشود. علفها و چمنزارها اگر چیده و کوتاه نشوند سطح سبز زیادی را به وجود میآورند مثلا یک متر مربع چمن چیده (بریده) شده و ارتفاع 3-5 سانتیمتر دارای 6 تا 10 مترمربع سطح سبز میباشد. در صورتی که همین چمن در حالت کوتاه نشده در هر مربع دارای 200 مترمربع سطح سبز است بر اساس این محاسبه تنها 5/1 متر مربع چمن کوتاه شده میتواند به اندازه یک انسان در یک سال اکسیژن تولید کند. (2)
تولید فیتونسید 4
بررسیهای دانشمندان علم محیط زیست نشان میدهد که درختانی مانند گردو، کاج. نراد، بلوط، فندق، سرو کوهی ، اکالیپتوس ، بید، افرا، زبان گنجشک و داغداغان از خود مادهای به نام فیتونسید در فضا رها میسازند که برای بسیاری از باکتریها و قارچهای تک سلولی و برخی از حشرات ریز اثر کشندگی دارد در عین حال تولید چنین موادی توسط درختان بر روی انسان اثر فرح بخشی دارد. دلیل این امر را دانشمندان چنین بیان می کنند: مغز انسان از دو نیمکره چپ و راست تشکیل شده است نیمکره راست در تنظیم احساس غریزی و طبیعی انسان مانند تنظیم وقت و سر وقت حاضر بودن را بعهده دارد. انسان شهرنشین به دلیل درگیری در کارهای روزمره و شرایط محیط زیست شهری به مراتب کار بیشتری از نیمکره چپ خود میکشد که این امر موجب اختلال بین دو نیمکره مغز و در نتیجه عملکرد طبیعی مغز انسان میگردد. دانشمندان پی بردهاند که درختان به سبب رها سازی مواد شبیه فیتونسید میتوانند تعادل بین دو نیمکره مغز را به خوبی برقرار ساخته و حالت طبیعی و آرام بخشی را به انسان ارزانی دارند بنابراین نقش آرامبخشی درختان و فضای سبز به خوبی نمایان می گردد.(2)
تعدیل آب و هوا 5
درختان با تعریق و تعرق خود نقش حساسی در کاهش دمای میکروکلیما و افزایش رطوبت نسبی هوا ایفا می کنند. دمای یک هکتار فضای سبز در مرداد ماه تا 5/4 درجه کمتر از فضای مجاور خالی از درخت است و به همین نحو رطوبت نسبی درون یک فضای سبز تا 11 % بیش از محیط خارج اندازهگیری شده است با تعدیل دو پارامتر یاد شده فضای سبز، میکروکلیمایی به وجود میآورد که آسایش فیزیکی مناسبی برای زیست انسان در پی دارد.(2)
موثر در کاهش آلودگی صدا 6
در حالی که آلودگی هوای تهران یا آلودگی جویهای سیاره رنگ و گندیده قابل رؤیت میباشد، بسیاری از شهروندان تهرانی جنجال هیاهوی اطراف خود را آگاهانه یا ناخودآگاه نادیده گرفته و آن را جزئی تفکیک ناپذیر از زندگی شهری می دانند. صدای گوش خراش فروشندگان دوره گرد با بلندگو، موتورسواران با سر و صدا در هر ساعت از روز، اتومبیلها با اگزوز ناقص و بوق زدنهای بیمورد، متههای مختلف جهت کندن و لوله گذاری و با آسفالت خیابانهای، صدا بلندگوهای گوناگون، فضای شهر را با آلودگی صوتی، آلوده می سازند. (2)
باید توجه کرد که عادت به نوعی آلودگی دلیل بر مصونیت در مقابل آن نیست بلکه عادت به معنای کاهلی، و هر چه بیشتر مستهلک شدن وغرق شدن در آلودگی است. اخطاریه اتحادیه پزشکان مبنی بر آلودگی صوتی را باید جدی تلقی کرد. (2)
هر صدای ناخواستهای که به گوش انسان برسد آلودگی صوتی محسوب میشود و حتی صدای موسیقی ملایمی که به طور ناخواسته از خانه همسایه به گوش برسد آلودگی صوتی به حساب می آید زیرا خود مخل آسایش فرد است. عکس العمل انسان در برابر صدا بستگی به عوامل ذهنی مثل شدت صدا، فرکانس صدا و به عوامل عینی مانند مقبولیت یا عدم مقبولیت فرستنده صدا دارد. صداهای ملایم عکسالعملهای خاصی را در انسان پدید میآورد هنگامی که شدت صدا به 70 یا 80 دسی بل میرسد تأثیرات سر و صدا میتواند ایجاد کری موقتی یا دائمی کند، و آن در حالی است که سلولهای گیرنده گوش به طور شدیدی در معرض صدا قرار گیرند. این تأثیرات بر انسان به طور مستقیم صورت میگیرد. تأثیرات غیرمستقیم صدای ناخواسته بر انسان غیرقابل لمسم است. بیخوابی، پاره شدن افکار، کم حوصلگی، عصبی بودن، بروز بیماریهای روانی، از عوارض صداهای ناخواسته است. (2)
سبک شدن خواب- کاهش زمان خواب عمیق که جزء آلودگیهای ناخوآگاه هستند کاهش مدت رویا- پریدن از خواب بر اثر صداهای ناهنجار که آلودگی آگاه شمرده میشوند واکنشهای فوق به وسیله آلودگی صوتی معادل 40-50 دسی بل ایجاد میشود و حاصل این واکنشها بدون تردید، کاهش بازده قدرت فکری و جسمی را در پی دارد به علاوه واکنشهای اعصاب و گیاهی انسان نیز به نسبت آلودگی متفاوت است. (2)
1- کاهش ضربان قلب و ناراحتی در آهنگ قلب و چرخه خون (افزایش احتمال سکته قلبی) 2- واکنشهای ناشی از فشار عصبی، در نتیجه تولید بیش از حد هورمون فرار آدرنالین و هورمون حمله آدرنالین میگیرد. 3- دگرگونی آةنگ تنفس و نبض 4- کاهش گرمای پوست 5- کاهش واکنش مقاوم به صورت 6- تنگی روق 7- اختلال در نظم متابولیسم بدن 8- آلودگی صوتی غیر قابل تحمل که خود موجب انحراف سیستم اعصاب گیاهی و حرکتی شده که در نتیجه این اختلال بر کل بدن مؤثر است. این جریان موجب بروز یک سلسله واکنشهای احساسی میگردد. مانند اختلال در حرکت معده پیدایش تومور در معده و روده، درد اعضاء درونی به صورت کنش و پیچش.(2)
رابطه بین سر و صدا و سرطان
بر اساس تازهترین مطالعات انجام شده توسط پژوهشگران فرانسوی، بین سر و صدا و بیماری سرطان در انسان رابطهای نزدیک وجود دارد. این مطالعات جدید و نتایج حاصل از آن در آخرین شماره مجله فرانسوی (پارچ ماچ) درج شده است.
مقاله نقش فضای سبز و اهمیت آن در زندگی انسان