تنش در نتیجه روند غیر عادی فرآیندهای فیزیولوژیکی ایجاد شده و از تأثیر یک یا چند عامل زیستی و محیطی حاصل می شود. به عبارت دیگر تنش عبارتست از شدتی از یک عامل محیطی که موجب افت ظاهری محصول می شود(اندرزیان،1389). از میان انواع تنش ها، تنش شوری در بسیاری از مناطق کشاورزی دنیا از عوامل محدود کننده تولید محصولات کشاورزی به شمار می آید. حدود 50-30% از اراضی فاریاب دنیا تحت تأثیر شوری قرار دارند. در ایران حدود 50% از زمین های زیرکشت(5/9 میلیون هکتار) با مشکل شوری مواجه هستند(صفرنژاد وهمکاران،2007).در کشور ما تنش شوری همواره بر بقاء عملکرد اقتصادی محصولات کشاورزی اثر سوء داشته است که به واسطه وسیع بودن منابع آبی وخاکی که دارای این مشکل هستند توجه روزافزون را می طلبد. شوری آب آبیاری، یکی از عواملی است که زراعت اکثر گیاهانرا با مشکل مواجهمی سازدو می تواند بر جنبه های مختلف کمی وکیفی رشد ونمو گیاه تاثیرگذار بوده و در گیاهان دارویی، باعث تغییر میزان مواد مؤثره وخاصیت دارویی آنها شود(دوازده امامی،1381). این مشکلات به ویژه در گیاهان حساس به شوری، بیشتر دیده می شود(رامین و خالقی، 1380). از سویی گیاهان دارویی مخازن غنی از متابولیت های ثانویه و مواد مؤثره اولیه بسیاری از داروها می باشند. مواد مذکور اگرچه اساساً با هدایت فرآیندهای ژنتیکی ساخته می شوند ولی ساخت آنها به طور بارزی تحت تاثیر عوامل محیطی قرار می گیرد به طوری که عوامل محیطی از جمله تنش ها سبب بروز تغییراتی در رشد گیاهان دارویی و نیز در مقدار کیفیت مواد مؤثره نظیر آلکالوئیدها، گلیکوزیدها، استروئیدها و اسانس ها می گردد(امید بیگی، 2005).تنش شوری، از طریق کاهش پتانسیل اسمزی و اختلال در جذب بعضیاز عناصر غذایی، رشد و عملکرد محصولات زراعیرا محدود می کند. گیاهانی که در خاک های شور رشد می کنند به دلیل خواص اسمزی، علاوه بر تنش شوری با تنش کم آبی نیز مواجه شده که این عامل سبب کاهش سرعت رشد گیاه می شود. این امر موجب اختلال در تقسیم سلول و بزرگ شدن سلول ها شدهو تمام واکنش های متابولیکی گیاه تحت تاثیر قرار می گیرد. همچنین افزایش یون های سدیم و کلر موجب کاهش جذب یون های ضروری از جمله یون های پتاسیم، کلسیم، آمونیوم ونیترات شده و از فعالیت آنزیم ها کاسته و ساختار غشا را بر هم می زند(دمیر کایا و همکاران، 2006؛ نتوندو همکاران،2004).شوری بر همه جنبه های متابولیسم گیاهی اثر گذاشته و تغییراتی را در آناتومی و مورفولوژی گیاه ایجاد می کند. برخی از این تغییرات در واقع سازگاری هایی است که کمک می کند تا گیاه استرس ناشی از شوری را تحمل کند(آذرنیوند و قربانی، 1386).
با افزایش غلظت نمک، سرعت جوانه زنی کاهش می یابد. به نظر می رسد مختل شدن آنزیم های مؤثر در متابولیسم به دلیل اتصال یون ها به ساختمان مولکولی آنها عامل اصلی این کاهش می باشد (یزدانی بیوکی و همکاران، 1389). افزایش جذب نمک و سمیت یونی، سبب اختلال در کارکرد سلولی و آسیب رساندن به فرآیند های فیزیولوژیک، از قبیل فتوسنتز و تنفس می شود. شوری با ایجاد تغییرات مضردر تعادل یون ها، وضعیت آب، عناصر غذایی، عملکرد روزنه و کارایی فتوسنتز، موجب کاهش فرآیندهای رشد ونموی گیاه نظیر جوانه زنی، رشد گیاهچه و در نهایت کاهش میزان تولید محصول می شود(مانز، 2002). همچنین تنش شوری باعث از بین رفتن تعادل اسمزی و در نتیجه خروج آب از برگها ونهایتاً از بین رفتن آماس سلولی می شود(دادرس وهمکاران، 1391). به طور کلی تنش شوری جزء اولین تنش های محیطی است که گیاهان با آن مواجه هستند و امروزه به عنوان یکی از مهم ترین تنش های محیطی استکه گیاهانرا تحت تاثیر قرار می دهد. آما آنچه که اهمیت این تنش را بیش از سایر تنش های محیطی مشخص می کند دائمی بودن اثرات تنش شوری می باشد. از این نظر که بر خلاف سایر تنش های محیطی که گیاه، در بخشی از دوره رشد خود با آن مواجه می شود، تنش شوری کل دوره رشد گیاه را تحت تأثیر خود قرار می دهد(فرخی و گالشی، 1384). همچنین باید اشاره شود که علی رغم تحقیقاتی که در زمینه شوری انجام شده است ولی به موضوع عملکرد گیاهان دارویی در شرایط تنش شوری کمتر اشاره شدهو بیشتر مطالعات، اثرات شوری را بر روی جوانه زنی بررسی نموده اند. ایران از نظر تنوع گیاهیبه خصوص گیاهان دارویی، جایگاه منحصر به فردی در جهان دارد و طبق تحقیقات پژوهشگران، تعداد گونه های گیاهی ایران حدود 8000 گونه است که از این تعداد بیش از 2500 گونه دارای خواص دارویی و عطری هستند. تا کنون در جهان، حدود 60 گیاه دارویی در عملیات به زراعی و به نژادی وارد شدهو با محصولات دارویی صنعتی به رقابت پرداخته اند. سهم تجارت گیاهان دارویی در جهان در سال 2050 میلادی به رقمی معادل پنج تریلیون دلارخواهد رسید(صفرنژاد و همکاران، 2007). امروزه گیاهان دارویی از جمله گیاهان مهم اقتصادی هستند که به صورت خام یا فرآوری شده در طب سنتی یا مدرن صنعتی مورد استفاده و بهره برداری قرار می گیرند(اکبری نیا، 2010). لذا بایستیبه بررسی گونه های دارویی مقاومبه شوری موجود در کشور پرداخت و آنها را بر اساس خاکهای شور ایران، اولویت بندی نمود.
از حدود سال 1940 میلادی، تنظیم کننده های رشد طبیعی و مصنوعی در گستره وسیعی از علوم کشاورزی و باغبانی مورد استفاده قرار گرفته اند. به کارگیری چنین رهیافت های نوینی در راستای ایجاد تغییر در گیاهان مولد از راه کنترل فرآیندهای نموی گیاه از جوانه زنی تا رشد رویشی، نمو زایشی، بلوغ، پیری و نگهداری پس از برداشت صورت پذیرفته است (شکاری، 1384).
فهرستجدول‌ها‌ح
فهرستشکل‌‌ها‌ط
فصل 1-کلیات14
1-1-اهمیتاقتصادیگیاهانداروییدرایرانوجهان14
1-2-وضعیتتولیدگیاهانداروییدرایران15
1-3-منشأگیاهداروییهمیشهبهار17
1-4-خصوصیاتگیاهشناسی18
1-5-سطحزیرکشتگیاهداروییهمیشهبهاردرکشور20
1-6-ارزشدارویی20
1-6-1-مصارفدارویی20
1-6-2-مصارفصنعتی20
1-7-خصوصیاتزراعیهمیشهبهار1
1-7-1-کاشت1
1-7-2-کوددهی1
1-7-3-تناوبکاشت1
1-7-4-کنترلعلفهایهرز1
1-7-5-آفات2
1-7-6-بیماریها2
1-7-7-برداشتگل2
1-8-موادمؤثره3
1-9-تنشوانواعآن3
1-10-تنششوری3
1-11-وسعتاراضیشوردرجهانوایران4
1-12-واکنشگیاهانبهشوری4
1-12-1-اثرشوریبرمرحلهرشدرویشیگیاه5
1-12-2-اثرشوریبرمرحلهرشدزایشیگیاه6
1-13-سازوکارهایتحملومقاومتبهشوریدرگیاهان6
1-13-1-تنظیمیونهاوجایگزینیویژه6
1-13-2-بیوسنتزموادسازگار8
1-13-3-تولیدآنزیمهایآنتیاکسیدانت8
1-13-4-هورمونهایگیاهی8
1-14-نقشهورمونهادرگیاهان8
1-15-اسیدسالیسیلیک10
1-16-اسیدسالسیلیکچیست؟12
1-17-مسیربیوسنتزومتابولیسماسیدسالیسیلیک12
1-18-اثراتفیزیولوژیکیاسیدسالیسیلیک14
1-18-1-اثرسالیسیلیکاسیدبررشدگیاه14
1-18-2-اثرسالیسیلیکاسیدبررنگدانههایفتوسنتزیوغیرفتوسنتزی17
1-18-3-اثرسالیسیلیکاسیدبرفتوسنتز18
1-19-تاثیراسیدسالیسیلیکدرگیاهان19
فصل 2-پیشینهتحقیق20
فصل 3-موادوروشها26
3-1-مشخصاتطرحآزمایشی26
3-2-نحوهومکانتهیهبذور26
3-3-روشکار26
3-4-صفاتموردبررسیطیآزمایش27
3-4-1-تعیینتعدادگلدرهربوته27
3-4-2-اندازهگیریقطرگل27
3-4-3-تعیینوزنخشکگلدرهربوته27
3-4-4-اندازهگیریارتفاعبوته27
3-4-5-اندازهگیریمحتوایکلروفیلبرگ27
3-4-6-تعیینوزنترریشهواندامهوایی27
3-4-7-اندازهگیریوزنخشکریشهواندامهوایی28
3-4-8-اندازهگیریسطحبرگ28
3-4-9-تعیینتعدادساقهفرعیدرهربوته28
3-4-10-اندازهگیریطولریشه28
3-5-آنالیزهایآماری28
فصل 4-نتایجوبحث29
4-1-نتایجتجزیهواریانس
4-2-تعدادگل
4-2-1-قطرگل
4-2-2-وزنخشکگل
4-2-3-تعدادغنچه
4-2-4-ارتفاعبوته
4-2-5-سطحبرگ
4-2-6-محتوایکلروفیل
4-2-7-وزنتراندامهوایی
4-2-8-وزنخشکاندامهوایی
4-2-9-وزنخشکریشه
4-2-10-طولریشه
4-3-بحثونتیجهگیری
4-4-نتیجهگیریکلی
4-5-پیشنهادات
فهرستمراجع
شامل 74 صفحه فایل word
دانلود پایان نامه اثر تنش شوری و محلول پاشی اسید سالیسیلیک بر خصوصیات رویشی و زایشی گیاه
