این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 175 صفحه می باشد.
فهرست مطالب
چکیده ۸
کلیات پژوهش ۱۱
۱-مقدمه ۱۱
۲-بیان مسأله ۱۲
۳-اهداف تحقیق ۱۷
اهداف کلی ۱۷
اهداف جزئی ۱۷
۴-ضرورتهای تحقیق ۱۸
الف) ضرورتهای کاربردی ۱۸
ب) ضرورت نظری ۱۹
۱-فرضیات ۱۹
۱-تعاریف نظری و عملیاتی متغیرهای تحقیق ۲۲
پیشینه پژوهش ۲۸
۲-تعاریف و اصطلاحات پایه و اساسی اعتیاد و موادمخدر ۳۰
۱/۲- تعریف اعتیاد ۳۰
۳- عوامل مؤثر ۳۵
۱/۳- اعتیاد و عدم آگاهی ۳۶
۲/۳- اعتیاد و سهلانگاری ۳۷
۳/۳- اعتیاد و بیکاری ۳۷
۴/۳- اعتیاد و معاشرت با دوستان ناباب ۳۹
۵/۳- اعتیاد و لذتجویی و دردگریزی ۴۰
۶/۳- اعتیاد و فقر اقتصادی ۴۱
۷/۳- اعتیاد و فقر فرهنگی ۴۳
۸/۳- اعتیاد و رفاه مادی ۴۳
۹/۳- اعتیاد و عوامل فردی ۴۴
۱۰/۳- اعتیاد و عوامل مخاطرهآمیز اجتماعی ۴۹
آثار و تبعات موادمخدر ۵۰
۱/۴- عوارض موادمخدر بر روی سلامت جسمی و روانی ۵۰
۲/۴- لاابالیگری و اعتیاد ۵۴
۳/۴- خواب سنگین و اعتیاد ۵۵
۴/۴- بی اشتهایی و اعتیاد ۵۶
۵/۴- پرگویی و اعتیاد ۵۶
۶/۴- خوش بینی زیاد و اعتیاد ۵۷
۷/۴- خوشی کاذب و اعتیاد ۵۸
۸/۴- اعتیاد و شخصیت ضداجتماعی ۵۸
۹/۴- اعتیاد و احساسات ۵۹
۱۰/۴- اعتیاد و ناتوانی در رویارویی با زندگی ۵۹
۱۱/۴- اعتیاد و انزواطلبی ۶۱
۱۲/۴- عوارض مصرف موادمخدر بر روی سلامت خانواده ۶۱
۱۳/۴- اعتیاد و عوارض اجتماعی ۶۲
۱۴/۴- عوارض اقتصادی و اعتیاد ۶۴
۱۵/۴- اثرات زودرس اعتیاد ۶۵
۱۶/۴- اثرات دیررس اعتیاد ۶۶
۵-نظریه های مرتبط با اعتیاد ۶۷
۱/۵- نظریه زیست شناختی ۶۷
۲/۵- مکتب تضاد ۷۰
۳/۵- مکتب کارکردگرایی ۷۱
۶- نگاهی به وضعیت اعتیاد و اعتیادزدگی در ایران ۷۳
۱/۶- اعتیاد به موادمخدر در ایران ۷۳
آمار انجمن معتادین گمنام در ایران (N.A) 74
2/6- موادمخدر و سوءاستفاده از آن در جهان ۷۶
آمار انجمن معتادین گمنام در جهان (N.A) 77
1-جمعبندی و نتیجه گیری ۷۸
فهرست ۸۱
روش پژوهش ۸۶
۱-مقدمه ۸۶
-۲روش پژوهش ۸۷
۳-جامعه آماری ۸۷
۱-حجم نمونه و روش نمونه گیری ۸۸
۲-ابزار اندازه گیری (ابزارسازی) ۸۸
۳-روش جمع آوری اطلاعات ۸۹
۴-روشهای تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات ۹۰
تحلیل یافته های پژوهش ۹۱
۱/۴- مقدمه ۹۱
جدول ۱/۱ ۹۴
جدول ۲/۱ ۹۵
جدول ۳/۱ ۹۶
جدول ۴/۱ ۹۷
جدول ۵/۱ ۹۸
جدول ۶/۱ ۹۸
جدول ۷/۱ ۹۹
جدول ۸/۱ ۱۰۰
جدول ۹/۱ ۱۰۱
جدول ۱۰/۱ ۱۰۲
جدول ۱۱/۱ ۱۰۳
جدول ۱۲/۱ ۱۰۴
جدول ۱۳/۱ ۱۰۵
جدول ۱۴/۱ ۱۰۵
جدول ۱۵/۱ ۱۰۶
جدول ۱۶/۱ ۱۰۷
جدول ۱۷/۱ ۱۰۸
جدول ۱۸/۱ ۱۰۹
جدول ۱۹/۱ ۱۱۰
جدول ۲۰/۱ ۱۱۱
جدول ۲۱/۱ ۱۱۲
ب- جداول دوبعدی ۱۱۳
جدول ۱/۲ ۱۱۳
جدول ۲/۲ ۱۱۵
جدول ۳/۲ ۱۱۷
جدول ۴/۲ ۱۱۹
جدول ۵/۲ ۱۲۰
جدول ۶/۲ ۱۲۲
جدول ۷/۲ ۱۲۴
جدول ۸/۲ ۱۲۷
جدول ۹/۲ ۱۲۸
جدول ۱۰/۲ ۱۳۱
جدول ۱۱/۲ ۱۳۳
جدول ۱۲/۲ ۱۳۵
جدول ۱۳/۲ ۱۳۷
جدول ۱۴/۲ ۱۳۸
جدول ۱۵/۲ ۱۴۰
جدول ۱۶/۲ ۱۴۳
جدول ۱۷/۲ ۱۴۵
جدول ۱۸/۲ ۱۴۷
جدول ۱۹/۲ ۱۴۹
جدول ۲۰/۲ ۱۵۱
نمودار ۱/۳ ۱۵۳
نمودار ۲/۳ ۱۵۴
نمودار ۳/۳ ۱۵۴
نمودار ۴/۳ ۱۵۵
نمودار ۵/۳ ۱۵۵
نمودار ۶/۳ ۱۵۵
نمودار ۷/۳ ۱۵۶
نمودار ۸/۳ ۱۵۶
نمودار ۹/۳ ۱۵۷
نمودار ۱۰/۳ ۱۵۷
نمودار ۱۱/۳ ۱۵۸
نمودار ۱۲/۳ ۱۵۸
نمودار ۱۳/۳ ۱۵۸
نمودار ۱۴/۳ ۱۵۹
نمودار ۱۵/۳ ۱۵۹
نمودار ۱۶/۳ ۱۶۰
نمودار ۱۷/۳ ۱۶۰
نمودار ۱۸/۳ ۱۶۰
نمودار ۱۹/۳ ۱۶۱
نمودار ۲۰/۳ ۱۶۱
نمودار ۲۱/۳ ۱۶۲
نتایج پژوهش ۱۶۳
۱-بحث و نتیجه گیری ۱۶۳
الف) عوامل مخاطره آمیز فردی ۱۶۳
ب) عوامل مخاطره آمیز بین فردی و محیطی ۱۶۴
ج) عوامل مخاطره آمیز اجتماعی ۱۶۴
۲-تنگناها و محدودیتهای پژوهش ۱۶۷
۳-پیشنهادهای پژوهش ۱۶۷
۴-خلاصه پژوهش ۱۶۹
فهرست منابع ۱۷۱
الف- کتب ۱۷۱
ب- سایت ۱۷۳
چکیده:
گرایش به انواع موادمخدر که عادت آن به صورت اعتیاد[۱] درمیآید و دارای انواع گوناگونی میباشد که اثرات آنها بر خانواده، اجتماع و اقتصاد یک جامعه و در سطح کلان یک کشور بسیار عمیق است.
اعتیاد یکی از پیچیدهترین آسیبهای اجتماعی است که درمان و نوع برخورد در آن بسیار دشوار است، مسائل فردی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در درمان و روشهای پیشگیری آن بسیار اثرگذار است که باید مورد بررسی همهجانبه قرار گیرد.
موضوع این تحقیق علل اعتیادزدگی معتادین در حال ترک در کمپهای تهران میباشد که دارای اهداف کلی علل گرایش افراد به اعتیاد، و علل اعتیادزدگی معتادین، به منظور پیگیری و افزایش عوامل دلزدگی از مواد و کاهش گرایش به موادمخدر میباشد.
و اهداف جزئی آن که شامل بررسی و شناخت عوامل فردی، عوامل خانوادگی، عوامل اقتصادی، و عوامل اجتماعی میباشد.
همانطور که در بالا اشاره شد جامعه آماری این تحقیق معتادین در حال ترک در کمپهای تهران میباشد که در این تحقیق تمام جامعه آماری ما مذکر میباشند.
تعداد نمونهگیری که مورد تحلیل قرار گرفتهاند ۲۵ نفر میباشد که از روش پیمایشی و پرسشنامه استفاده شده است.
تعداد فرضیات این تحقیق ۲۰ فرضیه به عنوان نمونه:
- به نظر میرسد بین سن و اعتیادزدگی معتادین در حال ترک رابطه معناداری وجود داشته باشد.
- به نظر میرسد بین تحصیلات و اعتیادزدگی معتادین در حال ترک رابطه معناداری وجود داشته باشد.
- به نظر میرسد بین طرد خانواده و اعتیادزدگی معتادین در حال ترک رابطه معناداری وجود داشته باشد.
- به نظر میرسد بین احساسات و اعتیادزدگی معتادین در حال ترک رابطه معناداری وجود داشته باشد.
و به همین ترتیب ۲۰ فرضیه ما ساخته شد. و متغیر مستقل در این جا سازه ما «اعتیادزدگی» و متغیرهای وابسته که شامل: سن، تحصیلات، وضعیت اشتغال، وضعیت تأهل، محل سکونت، مدت عضویت در [۲]N.A، میزان مصرف، نوع مصرف، دوستان معتاد و …
نتیجهای که میتوان از این تحقیق گرفت این موضوعات میتواند باشد:
- بین ترس از مرگ و گرایش به ترک موادمخدر رابطه معناداری وجود دارد.
- بین افت اعتبار فردی و گرایش به ترک موادمخدر رابطه معناداری وجود دارد.
- بین خروج اراده زندگی از دست فرد و اعتیادزدگی فرد در حال ترک رابطه معناداری وجود دارد.
و مسائلی از این قبیل باعث گرایش فرد به ترک موادمخدر و رجوع آنان به انجمن معتادین گمنام (Narcotics Anonymous) میگردد.
فصل اول:
کلیات پژوهش
۱-مقدمه
اعتیاد یک معضل اجتماعی است و تمامی جنبههای زندگی فیزیکی، روانی و روابط اجتماعی را تحت تأثیر قرار
میدهد.
در سال ۱۲۹۰ شمسی اولین قانون ممنوعیت مصرف موادمخدر در ایران تصویب شد و به دنبال آن با فشارهای بینالمللی و گروههای مذهبی و مردمی مبارزه با اعتیاد چندین سال بعد قانون منع کشت خشخاش نیز به تصویب رسید و در سال ۱۳۷۴ پلیس بینالملل، ایران را از لحاظ کشف موادمخدر در دنیا در مقام اول معرفی کرد.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با مصوبه شورای انقلاب در سال ۱۳۵۹ مصرف موادمخدر را جرم تلقی کرد و عاقبت مصرفکنندگان، منتهی به زندان یا اردوگاههای بازپروری میباشد.
با پشت سرگذاشتن یک سده از وضع قوانین و فعالیتهای گروههای مبارزه با موادمخدر اینک ما شاهد افزایش روزافزون تعداد مصرفکنندگان موادمخدر در جامعه مخصوصاً جامعههای بزرگ مثل شهرها هستیم که البته و متأسفانه این پدیده به جامعههای کوچکتر مثل روستاها نیز کشیده شده است.
در دهه اخیر با به وجود آمدن انجمن معتادین گمنام در ایران و ایجاد کمپهای متعدد گام بزرگی در امر مبارزه با مواد مخدر برداشته شده است.
۲-بیان مسأله
موادمخدر و اعتیاد بلای ویرانگر خانواده و جامعه و مخربترین عامل روح و روان آدمی است که پیشگیری از اعتیاد بروز جرائم دیگر را کاهش میدهد و برای آن که بیشتر به ماهیت این موضوع برسیم ابتدا نگاهی گذرا به تعریف موادمخدر، اعتیاد و معتاد داریم.
ماده مخدر به هر مادهای غیر از آب و غذا میگویند که وقتی وارد بدن موجود زنده میگردد ساختار و کارکرد آن را تغییر میدهد و وابستگی جسمانی به ماده مخدر «اعتیاد» نام دارد و معتاد کسی است که در اثر مصرف مکرر و مداوم، متکی به ماده مخدر یا دارو شده باشد در واقع معتاد کسی است که در نتیجه استعمال متمادی دارو در بدن وی حالت اکتسابی ایجاد شده به شیوهای که مصرف مکرر ماده مخدر موجب کاسته شدن تدریجی اثرات آن گردد از این رو پس از مدتی فرد معتاد مقادیر بیشتری از دارو را میتواند بدون بروز ناراحتی تحمل کند و درصورتی که دارو به او نرسد اختلالات روانی و جسمی در او ایجاد میشود. شایان ذکر است در سالهای اخیر به فرد معتد، بیمار اطلاق میگردد نه مجرم.
از عوامل مؤثری که باعث گرایش افراد به اعتیاد میگردد میتوان از هفت مورد زیر نام برد: معاشرت با دوستان ناباب، لذتجویی و دردگریزی، فقر اقتصادی، فقر فرهنگی، رفاه مادی، ساختار نامناسب خانوادگی و بیکاری.
آمار و ارقام در ایران نشان میدهد که بخش اصلی زندانیان کشور را معتادان یا قاچاقچیان موادمخدر تشکیل میدهند.
سالانه ۵ درصد به جمع معتادان کشور افزوده میشود در حالی که سازمان بهزیستی کشور تنها توان مداوای ۲ درصد معتادان را دارد. روزانه ۶۰۰ نفر در رابطه با موادمخدر در کشور دستگیر میشوند و ماهانه ۱۰۰ نفر به دلیل سوءمصرف موادمخدر میمیرند.
بررسیها نشان داده است که جمعیت معتادان در ایران هر ۱۰ سال ۲ برابر میشود، در ضمن تحقیقات نشان داده است که سالانه ۸۱۲ تن تریاک و ۶/۲۹ تن هروئین و مرفین میزان مصرف در ایران است؛ در سالهای اخیر این افزایش، بیشتر از رشد جمعیت است. دیدگاههای مختلف در برابر اعتیاد موضعگیری مختلفی دارند از جمله براساس دیدگاه «تضاد» اعتید به عنوان واکنشی است به نابرابریهای اجتماعی پایداری که توسط نظام سرمایهداری تحمیل میشود. درچنین وضعیتی فرودستان جامعه برای فرار از ستمدیدگی و ناکامی توسط نابرابریهایی که تجربه میکنند به موادمخدر روی میآورند.
«کنش متقابلگرایی» بر اهمیت تعاریف و برچسبزنی که بر معانی اجتماعی متمرکز میشود و بر اعتیاد پیوند میخورد، تأکید میکند. اگر نخستین تجربه اعتیاد خوشایند باشد، احتمال تکرار میرود و فردی که به دفعات اقدام به این کار کند، احتمال خوردن برچسب به او به عنوان «معتاد» زیاد است.
«دیدگاه زیستشناختی» به نقش ژنتیک (ارث) و گرایش فرد به مصرف ماده مخدر تأکید میکند، پژوهشگران بر این باورند که فرزندان معتادان، ۵۰ درصد شانس معتادشدن را دارند. تبیینهای «روانشناختی» به گرایش برخی از انواع شخصیتها به مصرف موادمخدر تأکید دارد مخصوصاً افرادی که آمادگی برای اضطراب دارند، احتمال بیشتری دارد که برای آرامش و دستیابی به اعتماد به نفس و تسکین تنش خود به مصرف مواد مخدر روی بیاورند.
حال با بیان این مسائل این سؤال مطرح میگردد که چه عواملی باعث بروز پدیده اعتیادزدگی در معتادین میگردد و آنان سعی در ترک موادمخدر دارند و به کمپها مراجعه میکنند؟
از عواملی که باعث میشود معتادین قصد ترک موادمخدر را نمایند از موارد زیر میتوان نام برد:
الف) بروز رفتارهای ضداجتماعی: فرد معتاد برای دستیابی به موادمخدر دست به انجام هر کاری از قبیل دزدی، خیانت، دروغگویی و … میگردد و فرد بیمار هنگامی که چشم باز میکند و خود را در منجلاب میبیند قصد ترک موادمخدر را مینماید.
ب) افراد معتاد اصولاً از جامعه جدا شده و انزواطلبی و خودخواهی پیشه مینمایند اما این جدایی از جامعه برای افراد که فطرتاً گرایش به زندگی اجتماعی را دارند مشکل است.
ج) یکی دیگر از عواملی که باعث میشود فرد از موادمخدر بیزار گردد ناتوانی در رویارویی با مسائل زندگی آنطور که هست میباشد.
د) از دیگر عوامل میتوان احساسات را نام برد احساساتی از قبیل وجدان، قدرت دوست داشتن.
ه) آوارگی، طرد از خانواده، طرد از جامعه از عوامل مؤثر در ترک موادمخدر است.
م) بسیاری از معتادان همیشه ترس از زندانی شدن و ریختن آبروی خود را دارند و برای اینکه آبروی خود و خانواده را حفظ نمایند و با نیروی انتظامی برخورد ننمایند به سوی بهبودی میروند.
ر) طبق آمار درج شده تعدادی از افراد معتاد به دلیل سوءمصرف و یا مصرف سرنگهای آلوده طعم تلخ مرگ را چشیدهاند و ترس از مرگ در بیماران دیگر باعث میشود افراد به سمت بهبودی پیش روند.
این عوامل از عمدهترین عواملی است که در مورد افراد معتادی که به سمت ترک موادمخدر گرایش پیدا میکنند.
انجمن معتادان گمنام در جولای سال ۱۹۵۳ تشکیل شد و اولین جلسه آن در جنوب کالیفرنیا برگزار گردید و در سال ۱۹۷۲ انجمن تشکیل دفتر خدمات جهانی N.A در لوسآنجلس را داد و گشایش این دفتر، هدفمندی و اتحادی که بدان نیاز بود برای انجمن به ارمغان آورد.
وجود دفتر جهانی باعث تثبیت و رشد انجمن گردید.
معتادین گمنام یک انجمن غیرانتفاعی از زنان و مردانی است که اعتیاد به موادمخدر مشکل اصلی زندگیشان بوده است. این انجمن متشکل از معتادانی است که در حال بهبودی هستند و اکنون به گرد هم میآیند تا به کمک همپاکی خود را حفظ کنند این برنامه پرهیز کامل از هرگونه ماده مخدر است تنها لازمه عضویت در این انجمن تمایل به قطع مصرف موادمخدر است.
در معتادان گمنام هیچ شرط و شروطی وجود ندارد به هیچ سازمانی وابسته نیست حق عضویتی ندارد و با هیچ سازمان سیاسی، مذهبی و یا انتظامی ارتباطی ندارد، هرگز تحت نظر نبوده و نیست هرکس مایل باشد بدون درنظر گرفتن سن، مذهب و نژاد و جنسیت میتواند به انجمن بپیوندد. در انجمن از ابزاری که معتادان در حال بهبودی به کمک آن، زندگی بدون موادمخدر را در N.A آموختهاند استفاده میشود، قدمهای دوازدهگانه، ابزار مثبتی هستند که بهبودی را ممکن ساختهاند.
هدف اصلی انجمنها پاک ماندن و رساندن پیام بهبودی به معتادی است که هنوز در عذاب است و مشکل مشترک اعضا اعتیاد است که باعث اتحاد اعضا گردیده است.
۳-اهداف تحقیق
اهداف کلی:
بررسی و شناخت علل دلزدگی از موادمخدر در بین معتادین در حال ترک در انجمن معتادین گمنام به منظور افزایش عوامل اعتیادزدگی و کاهش معتادین در سطح جامعه.
اهداف جزئی:
الف) بررسی و شناخت عوامل فردی در امر اعتیادزدگی از قبیل افت اعتبار فردی، ناتوانی در برابر مسائل زندگی آن طور که هست، ترس از مرگ،
ب) بررسی و شناخت عوامل خانوادگی در امر اعتیادزدگی از قبیل مشکلات اقتصادی در خانواده، تهدید به اخراج از منزل توسط همسر و والدین
ج) بررسی و شناخت عوامل اجتماعی در امر اعتیادزدگی از قبیل تهدید به اخراج از محل کار، دوری از اجتماع، طرد اجتماعی
پایان نامه بررسی و شناخت علل اعتیادزدگی معتادین در حال ترک در کمپ های تهران