تحقیق در مورد بودجه نفتی

اختصاصی از هایدی تحقیق در مورد بودجه نفتی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 تعداد صفحه89

در برنامه سوم توسعه، یکی از جهت‌گیری‌های اصلی در بودجه‌های سالانه، “تجهیز منابع درآمدی دولت به منظور دستیابی به هدف اقتصاد بدون نفت" تعیین شده بود. ولی در طی این برنامه، نه تنها از سهم درآمدهای نفتی در اقتصاد کشور کاسته نشد، بلکه این سهم رشد قابل‌توجهی هم پیدا کرد. سهم فروش نفت از کل منابع دولت که در سال 78 معادل 71/46 درصد بود، در چهار سال‌بعد به ترتیب به 88/54، 68/58، 05/‌73 و 07/70 درصد افزایش یافت. این در حالی است که مطابق اهداف برنامه سوم، سهم فروش نفت از کل منابع دولت باید با روندی نزولی، به 89/44 درصد در سال پایانی برنامه (1383) می‌رسید.
در سال 83، با وجود کاهش نسبی سهم نفت از کل منابع، ارزش این منابع 2/‌9 درصد رشد یافت که عمده‌ترین دلایل آن، رشد صادرات روزانه نفت (به میزان 400 هزار بشکه)، افزایش قیمت هر بشکه نفت (حدود 10 دلار) و افزایش نرخ ارز (به میزان 7/4 درصد) بودند. بدین ترتیب، بودجه‌های سنواتی در طی برنامه سوم چندان با اهداف این برنامه سازگار نشدند. ‌
از سوی دیگر، در تمامی سال‌های اجرای برنامه سوم توسعه، از سهم بیش از 80 درصدی نفت در صادرات نیز کاسته نشد. این در حالی بود که ارزش صادرات نفتی کشور از 17 میلیارد و 89 میلیون دلار در سال 79 به 48 میلیارد و 823 میلیون دلار در سال 84 افزایش یافت. ‌
برنامه چهارم
در برنامه چهارم توسعه، کاهش اتکای بودجه‌های سالانه کشور به درآمدهای ناشی از صادرات نفت و سایر منابع طبیعی، مورد توجه بیشتری قرار گرفت. در بند “الف” ماده 2 قانون برنامه چهارم، دولت مکلف شد تا سهم اعتبارات هزینه‌‌ای تأمین شده از محل درآمدهای غیرنفتی را به گونه‌ای افزایش دهد که تا پایان برنامه چهارم، اعتبارات هزینه‌‌ای دولت به طور کامل از طریق درآمدهای مالیاتی و سایر درآمدهای غیرنفتی تأمین شود. اما عملکرد بودجه‌های سالانه دولت در طی سال‌های آغازین این برنامه، انحراف از این سیاست‌ را به خوبی آشکار می‌سازد. در همین راستا، در بودجه سال‌های 1384 و 1385 (با احتساب سه متمم اول)، سهم درآمدهای نفتی از منابع بودجه به ترتیب به 4/‌79 و 1/62 درصد رسید، هرچند بنا برگزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، با در نظر گرفتن درآمدهای مالیاتی ناشی از تزریق درآمدهای نفتی، سطح اتکای بودجه‌های عمومی دولت به درآمدهای نفتی در دو سال اول برنامه چهارم توسعه، حتی به 80 درصد نیز بالغ شده است. ‌
از سوی دیگر، در برنامه چهارم توسعه درآمدهای ارزی دولت در سال 84 معادل 15 میلیارد و 235 میلیون دلار مصوب شده بود، اما در عمل با رشد 192 درصدی و افزایش حدود 30 میلیارد دلاری، به 44 میلیارد و 619 میلیون دلار رسید. در سال 85 استفاده از درآمدهای ارزی صادرات نفت در کنار برداشت‌های مکرر از حساب ذخیره ارزی، عملا وابستگی بودجه دولت به نفت را افزایش داد، به طوری که این وابستگی از مرز 45 میلیارد دلار هم فراتر رفت. این در حالی است که در برنامه چهارم، درآمدهای ارزی این سال معادل 15 میلیارد و 597 میلیون دلار پیش‌بینی شده بود. بدین ترتیب، تفاوت عملکرد حاصل شده با مقدار پیش‌بینی شده، از 204 درصد عدم تحقق در هدف موردنظر حکایت دارد. در سال 1385، منابع حاصل از ارزش نفت خام با مبلغی معادل 129 هزار و 426 میلیارد ریال و استفاده از موجودی حساب ذخیره ارزی معادل 142 هزار و 817 میلیارد ریال، بیشترین تأثیر را در این رشد برنامه‌ریزی نشده ایفا نموده‌اند.‌