لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 7
همین امروز و فردا
ماهواره ها نزدیک تر می شوند ، آدم ها دورتر
همه‌چیز از سال 1844 شروع شد؛ وقتی ساموئل مورس با تق‌تق دستگاه کوچکی که بعدها تلگراف نامیده شد این پیغام را فرستاد: .خداوند، چه‌ها که نیافریده است.! مورس در اصل یک نقاش بود و در سفری به نیویورک تازه با برق آشنا شده بود. او در راه بازگشت طرح سادهِ اختراعی را که به ذهنش رسیده بود بر روی کاغذهای طراحی کشید و به محض رسیدن در مدت کوتاهی آن را ساخت.سی و دو سال بعد تلفن اختراع شد و 14 سال بعد از آن شصت هزار نفر در آمریکا دارای گوشی تلفن بودند. حالا، دیگر تنها این راه‌ها نبودند که شهرها را به یکدیگر متصل می‌کردند و این موضوع را از سیم‌های طولانی بین شهرها می‌شد فهمید. اختراع رادیو (1917) و تلویزیون (1930) مجموعهِ اختراعاتی را که به ارتباطات مربوط می‌شد کامل‌تر کرد.در اواسط دههِ 40، یعنی کم‌تر از 10 سال بعد از راه‌اندازی نخستین ایستگاه تلویزیونی نیمی از مردم آمریکا در خانه‌هایشان دستگاه تلویزیون داشتند. کم‌کم در اکثر مناطق پرجمعیت دکل‌های بزرگ تلویزیونی کار گذاشته شد. آنتن‌های بزرگ و کوچک منظرهِ پشت‌بام‌ها را عوض کرد. روزبه‌روز دکل‌های بیش‌تری کاشته می‌شد، مناطق بیش‌تری زیر پوشش امواج تلویزیونی می‌رفت. دیگر تلویزیون تبدیل به یکی از نیازهای اصلی خانواده‌ها شده بود. با وجود این گسترش سریع، باز هم جاهای بسیاری، به دلیل دوری از دکل‌های بزرگ فرستنده قادر به دریافت امواج تلویزیونی نبودند. برای رفع این مشکل لازم بود دکل‌های زیادی در مناطق دوردست نصب شود. جنگل‌های انبوه، کویرهای پهناور، کوه‌های بلند و... همگی موانع طبیعی بزرگی بودند که جلوی فراگیرتر شدن تلویزیون و هر وسیلهِ ارتباطی دیگر را می‌گرفتند. باید راه حلی آسان‌تر برای حل این مشکل پیدا می‌شد و استفاده از ماهوارهِ مخابراتی همان راه حل بود. اختراع ماهواره‌ایدهِ اولیهِ ماهوارهِ مخابراتی را آرتور سی کلارک -نویسندهِ مشهور داستان‌های علمی تخیلی- ارائه کرد. هرچه در ارتفاع بلندتری بایستید، فضای قابل دیدتان بیش‌تر می‌شود. این امر در مورد یک دکل مخابراتی نیز صادق است. هر چه ارتفاع دکل بیش‌تر باشد، از نوک آن فضای بیش‌تری دیده خواهد شد. دکل‌ها را می‌شود تا جایی بلند کرد، که تنها با 3 دکل تمامی سطح زمین پوشش داده شود. حتماً فکر می‌کنید ساخت چنین دکل‌هایی غیرممکن است. دانشمندان آن زمان هم، همین فکر را کردند ولی ایدهِ کلارک دقیقاً مربوط به همین قسمت ماجرا بود. در واقع لازم نیست چنین دکل‌هایی ساخته شود. کافی است نوک دکل را که تجهیزات مخابراتی در آن است، درون یک ماهواره گذاشت و ماهواره را در نقطه‌ای که قرار بود نوک دکل باشد قرار داد. پیش‌نهاد آرتور سی کلارک چیز دیگری هم داشت: می‌دانیم که سرعت گردش یک ماهواره به ارتفاعش بستگی دارد ارتفاعی که باید این ماهواره‌ها در آن قرار بگیرند، همان ارتفاعی است که سرعت حرکت ماهواره در آن با سرعت حرکت زمین به دور خودش برابر است؛ یعنی ماهواره‌ها نسبت به زمین ساکنند و اگر ماهواره‌ای بالای یک نقطهِ خاص روی زمین قرار گیرد همواره بالای همان نقطه باقی می‌ماند. این ارتفاع خاص یعنی 36 هزار کیلومتری زمین، همان ارتفاع شناخته شدهِ ژئوسنکرون (ژئو= زمین، سنکرون= هم زمان) است. به این ترتیب با سه ماهوارهِ ژئوسنکرون می‌توان کل زمین را پوشش مخابراتی داد. اوایل بیش‌ترین استفاده‌ای که از ماهواره‌های مخابراتی می‌شد، کابردهای تلویزیونی بود. استفاده از ماهواره به جای دکل‌های تلویزیونی، راه حلی بسیار آسان‌تر و کم هزینه‌تر است. چون تنها یک ماهواره در ارتفاع مناسب کار تمامی این دکل‌ها را انجام می‌دهد. سیگنال تلویزیونی به جای این که از این دکل به آن دکل برود یک بار به ماهواره فرستاده شده و از آن جا به تمام مناطق ارسال می‌شود. تنها تفاوت استفاده از ماهواره به جای دکل‌های زمینی اندازهِ آنتن‌های دریافت کننده است. امواج فرستاده شده توسط ماهواره با آنتن‌های کوچک خانگی قابل دریافت نیست و برای دریافت امواج ماهواره‌ای باید از آنتن‌های بزرگ و با تجهیزات بیش‌تر استفاده کرد. همه چیز در خدمت جنگ‌ماهواره‌های مخابراتی در زمینهِ دیگری نیز کاربرد وسیعی دارند که شاید به دلیل ماهیت سری‌اش چندان توجهی را برنمی انگیزد: کاربردهای نظامی. از آن جا که دربارهِ این کاربردها، چیزهایی که همه می‌دانند خیلی کم‌تر از چیزهایی است که همه نمی‌دانند، مطمئناً استفاده‌های نظامی ماهواره‌های مخابراتی خیلی وسیع‌تر از این حرف‌ها است. یکی از مهم‌ترین این کاربردها، جاسوسی است. اگر در حال راه رفتن در خیابان، روزنامه‌ای دستتان باشد، دقت دستگاه‌های یک ماهوارهِ جاسوسی به حدی است که می‌تواند تیتر روزنامهِ شما را بخواند. ارتفاع ماهواره‌های جاسوسی خیلی کم است. وقتی ارتفاع حرکت ماهواره‌ای کم‌تر از ارتفاع ژئوسنکرون می‌شود دیگر نه تنها ماهواره نسبت به زمین ساکن نیست، بلکه با سرعت خیلی زیادی به دور آن می‌چرخد. مثلاً سرعت حرکت ماهواره‌ای که در ارتفاع 1000 کیلومتری زمین حرکت می‌کند آن قدر زیاد است که مساحت کشور پهناوری مانند ایران را در مدت چند دقیقه می‌پیماید (پس شاید نتواند تیتر همهِ روزنامه‌ها را بخواند). از دیگر کاربردهای نظامی ماهواره‌های مخابراتی هدایت موشک‌های ماهواره‌ای است. (موشک توسط ماهواره به سوی هدف هدایت می‌شود.) دقت این هدایت آن قدر زیاد است که موشک حداکثر با چند متر خطا به هدف برخورد می‌کند. در جنگ خلیج فارس، آمریکایی‌ها از این فن‌آوری استفادهِ زیادی کردند. ماهواره‌ها به صدا درمی آیندپیش از این، صدا تنها در کنار تصویر تلویزیونی توسط ماهواره‌ها منتقل می‌شد ولی پس از مدتی جایی هم برای ارسال اختصاصی صدا در نظر گرفته شد و برای اولین بار ماهواره‌های مخابراتی برای برقراری ارتباطات تلفنی به کار گرفته شدند. قبل از وارد شدن ماهواره به عرصهِ مخابرات تلفنی برای برقراری ارتباط بین هر دو نقطه لازم بود سیمی بین آن‌ها کشیده شود حتی اگر در دو سوی اقیانوس باشند. اشباع شدن سریع سیم‌ها، ظرفیت پائین انتقال و مشکلات عملیاتی نصب و حفاظت خطوط انتقال عواملی بودند که باعث شدند انتقال ماهواره‌ای مکالمات تلفنی در مدت زمان کوتاهی جهانی شود. سیاستمداران نیز از این فن‌آوری جدید استقبال کردند چون این روش انعطاف پذیری بسیار بیش‌تری نسبت به روش‌های انتقال قبلی داشت. حالا اگر روابط سیاسی بین دو کشور به مشکلی برخورد کند لازم نیست به فکر سیم‌هایی که بین آن دو کشیده شده است هم باشند، چون خیلی راحت می‌توان قرارداد با آن کشور را فسخ کرد و برای استفاده از ماهوارهِ کشور دیگری با آن یکی قرارداد بست. اولین تلفن‌های ماهواره‌ای‌شاید نام تلفن ماهواره‌ای برای این سیستم‌ها کمی اغراق‌آمیز باشد. در واقع این سیستم‌ها با همان دستگاه‌های تلفن معمولی منازل کار می‌کنند و فقط هنگام برقراری ارتباطات دوردست قسمتی از راه بلند رفت و بازگشت پیغام‌ها از ماهواره می‌گذرد. توانایی ارتباط با ماهواره را هم نه تلفن‌های شخصی منازل، بلکه مراکز مخابراتی دارا هستند. این ماهواره‌ها در فاصلهِ 36 هزار کیلومتری زمین قرار دارند و رفت و بازگشت یک پیغام -با احتساب تاءخیرهای دیگر- چیزی در حدود یک ثانیه طول می‌کشد. گاهی وضع از این هم بدتر است. وقتی مقصد توسط همان ماهوارهِ اول قابل دیدن نیست، پیغام برای این که بتواند مقصدش را پیدا کند باید چند بار به زمین فرستاده شده و دوباره به ماهوارهِ دیگری برود و در چنین شرایطی تاءخیر حاصل تا چند ثانیه هم می‌رسد. این تاءخیر را حتماً هنگام پخش گزارش‌های زندهِ تلفنی از تلویزیون، وقتی مجری چند ثانیه با دهان باز در انتظار پاسخ طرف مقابل می‌ماند، احساس کرده‌اید.) تلفن‌های واقعاً ماهواره‌ای‌ماهواره‌ها می‌توانند همهِ زمین را ببینند. اگر دستگاه‌های تلفن، خودشان با ماهواره در ارتباط باشند دیگر هیچ محدودیتی برای برقراری ارتباط وجود نخواهد داشت. این نکته مدت‌ها فکر پیش‌روان فن‌آوری ماهواره‌ای را به خود مشغول کرده بود. یک شرکت امریکایی، که اگر دوست دارید بدانید نامش اینمارسَت(INMARSAT) است، اولین جایی بود که قدمی در راه رسیدن به این هدف برداشت. اولین مدل تلفن‌های این شرکت که سال 1982 وارد بازار شد آنتن بشقابی بزرگی داشت که در یک جا نصب و رو به ماهواره تنظیم می‌شد. این سیستم در مناطق دور از شهرها کاربرد بسیار داشت. مدل دوم تلفن‌های اینمارست (1993) کمی بهتر شده بود. در این دستگاه مجموعهِ تلفن، آنتن و سایر تجهیزات درون یک چمدان دستی جاگرفته بودند و دارندهِ تلفن باید آنتن تلفنش را بیرون آورده و رو به ماهواره تنظیم می‌کرد تا ارتباط برقرار شود.ماهواره‌هایی که تلفن‌های اینمارست با آن‌ها کار می کردند همان ماهواره‌های 36 هزار کیلومتری بودند. به دلیل فاصلهِ زیاد، نمی‌شد قطر آنتن‌ها را از این مقداری که اینمارست کم کرده بود، کم‌تر کرد و یعنی تلفن‌های چمدانی کوچک‌ترین تلفن‌هایی بودند که می‌توانستند همه جا .هم‌راه. شما باشند. چیز جالبی به نام .موبایل.چند سال بیش‌تر از فراگیر شدن تلفن‌های هم‌راه یا موبایل نمی‌گذرد. این امکان که گوشی تلفن را هر جا که می‌خواهید با خود ببرید و حتی در وسط خیابان هم امکان تماس با شما وجود داشته باشد، هر چند الان دیگر عادی به نظر می‌رسد، ولی در ابتدا برای مردم کاملاً جالب و هیجان‌انگیز بود. (این را از یک عالم لطیفه و قصه و اظهار نظر در مطبوعات و... از این دست ابراز احساسات که در اطراف این پدیده صورت گرفت می‌شد فهمید.) امّا واقعاً موبایل را نمی‌توانید هرجای هرجا که می‌خواهید ببرید. موبایل شما فقط در نزدیکی شهرها و
تحقیق درمورد ماهواره