تحقیق امامت و ختم نبوت

اختصاصی از هایدی تحقیق امامت و ختم نبوت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

امامت و ختم نبوت

بگو اى مردم من فرستاده خدا به سوى همگى شمایم. (اعراف ۱۵۸(

همانا از جانب خداوند نور و کتابى آشکار به سوى شما آمد که خداوند به واسطه آنها، هر کس را که در پى خشنودى او باشد، به راه هاى ایمنى هدایت مى کند و ایشان را به خواست خود از تاریکى ها به روشنایى بیرون مى برد و به سوى راه راست هدایتشان مى فرماید. (مائده ۱۵ و ۱۶(

پیامبر اکرم (ص) با آیینى که نور و هدایت است برانگیخته شد تا بشر را به راه هاى امن و سلامت در دنیا و آخرت رهنمون گردد. این سفیر هدایت و امنیت لاجرم به علم و عصمت الهى پشتیبانى شده بود تا متکى بر این دو، بتواند پیام عظیم پروردگار را براى خیل گسترده بشر تا قیام قیامت به ارمغان آورد.

اندکى تأمل در ابعاد این رسالت بزرگ، عظمت زایدالوصف آن را آشکار مى سازد: «هدایت براى همه بشریت» در این میان، قرآن کریم به عنوان سند رسالت نبوى، به تعبیرى که در : «روشنگر همه چیز» (نحل ۸۹) مى باشد و از سوى دیگر در آیات متعددى، رسول اکرم(ص) را مفسر و تبیین کننده آیات معرفى مى کند، از جمله مى فرماید: «و قرآن را بر تو فروفرستادیم تا براى مردم، آنچه را بر آنها نازل شده توضیح دهى» (نحل۴۴)

اکنون این سؤال به ذهن مى آید که اگر پیامبر(ص) همه هدایت را براى همه بشر آورده و دستمایه این هدایت قرآنى است که مفسر آن نیز شخص رسول گرامى(ص) است، جایگاه امامت چیست؟

به تعبیر دیگر این که شیعه معتقد است: «امامت، ادامه شأن هدایتگرى رسول خدا(ص) است» با مبانى فوق چگونه جمع مى شود؟ به عبارت دیگر آیا آن چه شیعه درباره امامت عقیده دارد، با مسأله «ختم نبوت» چگونه جمع مى شود و نیاز به امام، پس از پیامبر(ص) و با وجود بقاى قرآن کریم در چیست؟

پاسخ را ابتدا از بیان «شکافنده علوم» امام باقر(ع) مى شنویم: راوى در ضمن گفت وگویى در باب نیاز امت به امام پس از پیامبر(ص) مى پرسند: «آیا قرآن براى امت کافى نیست؟» امام مى فرمایند: «بله کافى است». چنان چه تفسیرکننده اى (که حقایق قرآن را وز حدس و گمان خویش را بیان نماید) بیایند.»

راوى مجدداً مى پرسد: «آیا رسول خدا (ص) قرآن را تفسیر ننمودند؟» امام پاسخ مى دهند: «بله قرآن را (به طور کامل) براى یک نفر تفسیر فرمود و مقام آن شخص را به امت معرفى نمود که او على ابن ابى طالب(ع) است.»

بنابراین امامت به معنى آن است که شخصى در حد و اندازه پیامبر(ص) علومى را که از جانب خداوند بر سینه دریایى رسول(ص) فرود آمده، از اینان دریافت کند و به مرور، در حد ظرفیت مخاطبان و اقتضاى شرایط به آنان منتقل فرماید.

به پشتوانه این علم عظیم است که امیر المؤمنین(ع) کراراً فریاد مى زد: «قبل از آن که مرا از دست دهید، از من بپرسید» و هرگز دامنه سؤال را محدود نساخت، اما این مردمان «على ناشناس» آن دوران بودند که به فتنه ها دچار شده و على(ع) را خانه نشین ساختند و در کنار دریا، لب تشنه جان دادند.

با این وصف امامت «ادامه هدایتگرى رسول خدا(ص) با پشتوانه علم دریافتى از آن حضرت و متکى به حفظ و عصمت الهى» است و تعارضى با ختم نبوت ندارد.

به دیگر سخن، تمام محتواى عظیم رسالت الهى بر سینه رسول خدا(ص) نازل گردید و به تعبیر امیرالمؤمنین(ع) خطاب به پیامبر(ص) پس از رحلت آن بزرگوار: «پدر و مادرم به فدایت، همانا با مرگ شما امرى قطع شد که با مرگ هیچ کس قطع نشده بود، یعنى نبوت» (نهج‎/خطبه۲۳۵) اما آن چه از آسمان بر قلب پیامبر(ص) فرود آمد، پس از حضرت توسط «در شهر علم او» یعنى على(ع) به مردم مى رسید، با همان صیانت الهى که تضمین کننده سلامت پیام و ابلاغ صحیح و کامل آن بود و این یعنى علم و عصمت امام. این است رمز آن که غدیر در قرآن مایه کمال دین و تمام نعمت الهى شمرده شده و هموزن تمام رسالت رسول خدا(ص) محسوب گردیده، زیرا غدیر ضامن ادامه ابلاغ رسالت است. ما در ادامه فرازهایى از خطابه سرنوشت ساز و خطیر رسول خدا(ص) در غدیر خم را که روشنگر مطالب پیش گفته است، ذکر مى کنیم:

رسول خدا (ص) در فرازى از خطابه فرمود:

خداوند چنین وحى ام فرستاد: «به نام خداوند همه مهر مهرورز. اى فرستاده ما! آنچه از سوى پروردگارت درباره على و خلافت او بر تو فرود آمده، بر مردم ابلاغ کن وگرنه رسالت خداوندى را به انجام نرسانده اى و او تو را از آسیب مردمان نگاه مى دارد.»

هان مردمان! آنچه بر من فرود آمده در تبلیغ آن کوتاهى نکرده ام و حال برایتان سبب نزول آیه را بیان مى کنم: همانا جبرئیل سه مرتبه بر من فرود آمد از سوى سلام، پروردگارم - که تنها او سلام است - فرمانى آورد که در این مکان به پا خیزم و به هر سفید و سیاهى اعلام کنم که على بن ابى طالب، برادر، وصى و جانشین من در میان امت و امام پس از من بوده. جایگاه او نسبت به من به سان هارون نسبت به موسى است، لیکن پیامبرى پس از من نخواهد بود. او (على) صاحب اختیارتان پس از خدا و رسول است و پروردگارم آیه اى بر من نازل فرموده که: «همانا ولى، صاحب اختیار و سرپرست شما، خدا و پیامبر او و ایمانیانى هستند که نماز به پا مى دارند و در حال رکوع زکات مى پردازند» و هر آینه على بن ابى طالب نماز به پا داشته و در رکوع زکات پرداخته و پیوسته خداخواه است.

در فرازى دیگر فرمود:

هان مردمان! او را برتر بدانید، چرا که هیچ دانشى نیست مگر این که خداوند آن را در جان من نبشته و من نیز آن را در جان پیشواى پرهیزکاران، على، ضبط کرده ام. او (على) پیشواى روشنگر است که خداوند او را در سوره یاسین یاد کرده که: «و دانش هر چیز را در امام روشنگر برشمرده ایم.»

و در فرازى دیگر:

هان مردمان! در قرآن اندیشه کنید و ژرفاى آیات آن را دریابید و بر محکماتش نظر کنید و از متشابهاتش پیروى ننمایید. پس به خدا سوگند که باطنها و تفسیر آن را آشکار نمى کند، مگر همین شخص که دست و بازوى او را گرفته و بالا آورده ام و اعلام مى دارم که: هر آن که من سرپرست اویم، این على سرپرست اوست و او على بن ابى طالب است، برادر و وصى من که سرپرستى و ولایت او حکمى است از سوى خدا که بر من فرستاده شده است.

مقاله راز ختم نبوت

اختصاصی از هایدی مقاله راز ختم نبوت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحات 56

ظهور دین اسلام ، با اعلام جاودانگی آن و پایان یافتن دفتر نبوت توام‏ بوده است . مسلمانان همواره ختم نبوت را امر واقع شده تلقی کرده‏اند .
هیچ گاه برای آنها این مساله مطرح نبوده که پس از حضرت محمد (ص) پیغمبر دیگری خواهد آمد یا نه ؟ چه ، قرآن کریم با صراحت ، پایان یافتن‏ نبوت را اعلام و پیغمبر بارها آن را تکرار کرده است . در میان مسلمین‏ اندیشه ظهور پیغمبر دیگر ، مانند انکار یگانگی خدا یا انکار قیامت ، با ایمان به اسلام همواره ناسازگار شناخته شده است .
تلاش و کوششی که در میان دانشمندان اسلامی در این زمینه به عمل آمده‏ است ، تنها در این جهت بوده که می‏خواسته‏اند به عمق این اندیشه پی ببرند و راز ختم نبوت را کشف کنند .
وارد بحث ماهیت وحی و نبوت نمی‏شویم . قدر مسلم این است که وحی ، تلقی و دریافت راهنمایی است از راه اتصال ضمیر به غیبت و ملکوت . نبی ، وسیله ارتباطی است میان سایر انسانها و جهان‏  دیگر و در حقیقت پلی است میان جهان انسانها و جهان غیب .  نبوت از جنبه شخصی و فردی ، مظهر گسترش و رقاء شخصیت روحانی یک فرد  انسان است و از جنبه عمومی ، پیام الهی است برای انسانها به منظور  رهبری آنها که به وسیله یک فرد به دیگران ابلاغ می‏گردد .  همین جاست که اندیشه ختم نبوت ، ما را با پرسشهایی مواجه می‏کند ، که‏  : آیا ختم نبوت و عدم ظهور نبی دیگر بعد از خاتم النبیین به معنی کاهش‏  استعدادهای معنوی و تنزل بشریت در جنبه های روحانی است ؟ آیا مادر  روزگار از زادن فرزندانی ملکوتی صفات که بتوانند با غیب و ملکوت پیوند  داشته باشند ناتوان شده است و اعلام ختم نبوت به معنی اعلام نازا شدن‏  طبیعت نسبت به چنان فرزندانی است ؟  بعلاوه ، نبوت معلول نیازمندی بشر به پیام الهی است و در گذشته طبق‏  مقتضیات دوره‏ها و زمانها این پیام تجدید شده است . ظهور پیاپی پیامبران‏  ، تجدید دائمی شرایع ، نسخهای مداوم کتب آسمانی همه بدان علت است که‏  نیازمندیهای بشر دوره به دوره تغییر می‏کرده است و بشر در هر دوره‏ای‏  نیازمند پیام نوین و پیام‏آور نوینی بوده است . با این حال ، چگونه‏  می‏توان فرض کرد که با اعلام ختم نبوت این رابطه یکباره بریده شود و پلی‏  که جهان انسان را به جهان غیبت متصل می‏کند یکسره خراب گردد و دیگر  پیامی به بشر نرسد و بشریت بلاتکلیف گذاشته شود ؟  از اینها همه گذشته ، چنانکه می‏دانیم در فاصله میان   8

پیامبران صاحب شریعت مانند نوح و ابراهیم و موسی و عیسی یک سلسله‏  پیامبران دیگر ظهور کرده‏اند که مبلغ و مروج شریعت پیشین بوده‏اند .  هزاران نبی بعد از نوح آمده‏اند که مبلغ و مروج شریعت نوحی بوده‏اند ،  همچنین بعد از ابراهیم و غیره . فرضا انقطاع نبوت تشریعی را بپذیریم و  بگوییم با شریعت اسلام شرایع ختم شد ، چرا نبوتهای تبلیغی بعد از اسلام‏  قطع شد ؟ چرا اینهمه پیامبر بعد از هر شریعتی ظهور کردند و آنها را تبلیغ‏  و ترویج و نگهبانی کردند ، اما بعد از اسلام حتی یک پیامبر اینچنین نیز  ظهور نکرد ؟  اینهاست پرسشهایی که از اندیشه ختم نبوت ناشی می‏شود .  اسلام که خود عرضه کننده این اندیشه است پاسخ این پرسشها را داده است‏  . اسلام اندیشه ختم نبوت را آنچنان طرح و ترسیم کرده است که نه تنها  ابهام و تردیدی باقی نمی‏گذارد ، بلکه آن را به صورت یک فلسفه بزرگ در  می‏آورد . از نظر اسلام ، اندیشه ختم نبوت نه نشانه تنزل بشریت و کاهش‏  استعداد بشری و نازا شدن مادر روزگار است و نه دلیل بی‏نیازی بشر از پیام‏  الهی است و نه با پاسخگویی به نیازمندیهای متغیر بشر در دوره‏ها و  زمانهای مختلف ناسازگار است ، بلکه علت و فلسفه دیگری دارد .  قبل از هر چیز لازم است با سیمای ختم نبوت آنچنانکه اسلام ترسیم کرده‏  است آشنا بشویم و آن را بررسی کنیم ، سپس پاسخ پرسشهای خود را دریافت‏  داریم .  در سوره احزاب آیه 40 چنین می‏خوانیم :  « ما کان محمد ابا احد من رجالکم ولکن رسول الله و خاتم النبیین » .  9

دانلود تحقیق کامل درمورد راز ختم نبوت

اختصاصی از هایدی دانلود تحقیق کامل درمورد راز ختم نبوت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 56

راز ختم نبوت

ظهور دین اسلام ، با اعلام جاودانگی آن و پایان یافتن دفتر نبوت توام‏ بوده است . مسلمانان همواره ختم نبوت را امر واقع شده تلقی کرده‏اند .
هیچ گاه برای آنها این مساله مطرح نبوده که پس از حضرت محمد (ص) پیغمبر دیگری خواهد آمد یا نه ؟ چه ، قرآن کریم با صراحت ، پایان یافتن‏ نبوت را اعلام و پیغمبر بارها آن را تکرار کرده است . در میان مسلمین‏ اندیشه ظهور پیغمبر دیگر ، مانند انکار یگانگی خدا یا انکار قیامت ، با ایمان به اسلام همواره ناسازگار شناخته شده است .
تلاش و کوششی که در میان دانشمندان اسلامی در این زمینه به عمل آمده‏ است ، تنها در این جهت بوده که می‏خواسته‏اند به عمق این اندیشه پی ببرند و راز ختم نبوت را کشف کنند .
وارد بحث ماهیت وحی و نبوت نمی‏شویم . قدر مسلم این است که وحی ، تلقی و دریافت راهنمایی است از راه اتصال ضمیر به غیبت و ملکوت . نبی ، وسیله ارتباطی است میان سایر انسانها و جهان‏  دیگر و در حقیقت پلی است میان جهان انسانها و جهان غیب .  نبوت از جنبه شخصی و فردی ، مظهر گسترش و رقاء شخصیت روحانی یک فرد  انسان است و از جنبه عمومی ، پیام الهی است برای انسانها به منظور  رهبری آنها که به وسیله یک فرد به دیگران ابلاغ می‏گردد .  همین جاست که اندیشه ختم نبوت ، ما را با پرسشهایی مواجه می‏کند ، که‏  : آیا ختم نبوت و عدم ظهور نبی دیگر بعد از خاتم النبیین به معنی کاهش‏  استعدادهای معنوی و تنزل بشریت در جنبه های روحانی است ؟ آیا مادر  روزگار از زادن فرزندانی ملکوتی صفات که بتوانند با غیب و ملکوت پیوند  داشته باشند ناتوان شده است و اعلام ختم نبوت به معنی اعلام نازا شدن‏  طبیعت نسبت به چنان فرزندانی است ؟  بعلاوه ، نبوت معلول نیازمندی بشر به پیام الهی است و در گذشته طبق‏  مقتضیات دوره‏ها و زمانها این پیام تجدید شده است . ظهور پیاپی پیامبران‏  ، تجدید دائمی شرایع ، نسخهای مداوم کتب آسمانی همه بدان علت است که‏  نیازمندیهای بشر دوره به دوره تغییر می‏کرده است و بشر در هر دوره‏ای‏  نیازمند پیام نوین و پیام‏آور نوینی بوده است . با این حال ، چگونه‏  می‏توان فرض کرد که با اعلام ختم نبوت این رابطه یکباره بریده شود و پلی‏  که جهان انسان را به جهان غیبت متصل می‏کند یکسره خراب گردد و دیگر  پیامی به بشر نرسد و بشریت بلاتکلیف گذاشته شود ؟  از اینها همه گذشته ، چنانکه می‏دانیم در فاصله میان   8

پیامبران صاحب شریعت مانند نوح و ابراهیم و موسی و عیسی یک سلسله‏  پیامبران دیگر ظهور کرده‏اند که مبلغ و مروج شریعت پیشین بوده‏اند .  هزاران نبی بعد از نوح آمده‏اند که مبلغ و مروج شریعت نوحی بوده‏اند ،  همچنین بعد از ابراهیم و غیره . فرضا انقطاع نبوت تشریعی را بپذیریم و  بگوییم با شریعت اسلام شرایع ختم شد ، چرا نبوتهای تبلیغی بعد از اسلام‏  قطع شد ؟ چرا اینهمه پیامبر بعد از هر شریعتی ظهور کردند و آنها را تبلیغ‏  و ترویج و نگهبانی کردند ، اما بعد از اسلام حتی یک پیامبر اینچنین نیز  ظهور نکرد ؟  اینهاست پرسشهایی که از اندیشه ختم نبوت ناشی می‏شود .  اسلام که خود عرضه کننده این اندیشه است پاسخ این پرسشها را داده است‏  . اسلام اندیشه ختم نبوت را آنچنان طرح و ترسیم کرده است که نه تنها  ابهام و تردیدی باقی نمی‏گذارد ، بلکه آن را به صورت یک فلسفه بزرگ در  می‏آورد . از نظر اسلام ، اندیشه ختم نبوت نه نشانه تنزل بشریت و کاهش‏  استعداد بشری و نازا شدن مادر روزگار است و نه دلیل بی‏نیازی بشر از پیام‏  الهی است و نه با پاسخگویی به نیازمندیهای متغیر بشر در دوره‏ها و  زمانهای مختلف ناسازگار است ، بلکه علت و فلسفه دیگری دارد .  قبل از هر چیز لازم است با سیمای ختم نبوت آنچنانکه اسلام ترسیم کرده‏  است آشنا بشویم و آن را بررسی کنیم ، سپس پاسخ پرسشهای خود را دریافت‏  داریم .  در سوره احزاب آیه 40 چنین می‏خوانیم :  « ما کان محمد ابا احد من رجالکم ولکن رسول الله و خاتم النبیین » .  9

محمد پدر هیچیک از مردان شما نیست ، همانا او فرستاده خدا و پایان‏  دهنده پیامبران است ( 1 ) .  این آیه رسما حضرت محمد ( صلی الله علیه و آله ) را با عنوان " خاتم‏  النبیین " یاد کرده است .  کلمه " خاتم " به حسب ساختمان لغوی خود در زبان عربی ، به معنی چیزی‏  است که به وسیله آن به چیزی پایان دهند . مهری که پس از بسته شدن نامه‏  بر روی آن می‏زدند به همین جهت " خاتم " نامیده می‏شد ، و چون معمولا بر  روی نگین انگشتری ، نام یا شعار مخصوص خود را نقش می‏کردند و همان را بر  روی نامه‏ها می‏زدند ، انگشتری را " خاتم " می‏نامیدند .  در قرآن هر جا و به هر صورت ماده " ختم " استعمال شده است مفهوم‏  پایان دادن یا بستن را می‏دهد . مثلا در سوره یس آیه 65 چنین می‏خوانیم :  « الیوم نختم علی افواههم و تکلمنا ایدیهم و تشهد ارجلهم بما کانوا  یکسبون ».  پاورقی :  . 1 یکی از عادات عرب و بعضی از ملل دیگر " پسر خواندگی " بود و  اسلام آن را منسوخ کرد . " پسر خوانده " در ارث و روابط خانوادگی‏  همانند پسر واقعی به شمار می‏رفت .  رسول اکرم آزاد شده‏ای داشت به نام زیدبن حارثه که پسر خوانده آن حضرت‏  نیز به شمار می‏رفت . مردم طبق معمول انتظار داشتند که رسول اکرم با پسر  خوانده خویش مانند پسر واقعی رفتار کند ، همچنانکه خود آنها می‏کردند .  مفاد این آیه این است : محمد را پدر هیچ یک از مردان خود ( زید بن‏  حارثه یا شخص دیگر ) نخوانید ، او را فقط به عنوان فرستاده خدا و پایان‏  دهنده پیامبران بشناسید و بخوانید .  10

در این روز به دهانهای آنها مهر می‏زنیم و دستهاشان با ما سخن می‏گویند و  پاهاشان بر آنچه به دست آورده‏اند گواهی می‏دهند .  لحن آیه مورد بحث خود می‏رساند که قبل از نزول این آیه نیز پایان یافتن‏  نبوت به وسیله پیغمبر اسلام در میان مسلمین امری شناخته بوده است .  مسلمانان همان طوری که محمد را " رسول الله " می‏دانستند ، " خاتم‏  النبیین " نیز می‏شناختند . این آیه فقط یادآوری می‏کند که او را با عنوان‏  پدر خوانده فلان شخص نخوانید ، او را با همان عنوان واقعی‏اش که رسول‏  الله و خاتم النبیین است بخوانید .  این آیه فقط به جوهر و هسته مرکزی اندیشه ختم نبوت اشاره می‏کند و بر  آن چیزی نمی‏افزاید .  در سوره حجر آیه 9 چنین آمده است :  « انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون ».  ما خود این کتاب را فرود آوردیم و هم البته خود نگهبان آن هستیم .  در این آیه با قاطعیت کم نظیری از محفوظ ماندن قرآن از تحریف و تغییر  و نابودی سخن رفته است .  یکی از علل تجدید رسالت و ظهور پیامبران جدید تحریف و تبدیلهایی است‏  که در تعلیمات و کتب مقدس پیامبران رخ می‏داده است و به همین جهت آن‏  کتابها و تعلیمات ، صلاحیت خود را برای هدایت مردم از دست می‏داده‏اند .  غالبا پیامبران احیا کننده سنن فراموش شده و اصلاح کننده تعلیمات تحریف‏  یافته پیشینیان خود بوده‏اند .  11

گذشته از انبیائی که صاحب کتاب و شریعت و قانون نبوده و تابع یک‏  پیغمبر صاحب کتاب و شریعت بوده‏اند ، مانند همه پیامبران بعد از  ابراهیم تا زمان موسی و همه پیامبران بعد از موسی تا عیسی ، پیامبران‏  صاحب قانون و شریعت نیز بیشتر مقررات پیامبر پیشین را تایید می‏کرده‏اند  . ظهور پیاپی پیامبران تنها معلول تغییر و تکامل شرایط زندگی و نیازمندی‏  بشر به پیام نوین و رهنمایی نوین نیست ، بیشتر معلول نابودیها و تحریف‏  و تبدیل‏های کتب و تعلیمات آسمانی بوده است .  بشر چند هزار سال پیش نسبت به حفظ مواریث علمی و دینی ناتوان بوده‏  است ، و از او جز این انتظاری نمی‏توان داشت . آنگاه که بشر می‏رسد به‏  مرحله‏ای از تکامل که می‏تواند مواریث دینی خود را دست نخورده نگهداری‏  کند ، علت عمده تجدید پیام و ظهور پیامبر جدید منتفی می‏گردد و شرط لازم (  نه شرط کافی ) جاوید ماندن یک دین ، موجود می‏شود .  آیه فوق به منتفی شدن مهمترین علت تجدید نبوت و رسالت از تاریخ نزول‏  قرآن به بعد اشاره می‏کند ، و در حقیقت ، تحقق یکی از ارکان ختم نبوت را  اعلام می‏دارد .  چنانکه همه می‏دانیم در میان کتب آسمانی جهان تنها کتابی که درست و به‏  تمام و کمال دست نخورده باقی مانده قرآن است . بعلاوه ، مقادیر زیادی از  سنت رسول به صورت قطعی و غیر قابل تردید در دست است که از گزند  روزگار مصون مانده است . البته بعد توضیح خواهیم داد که وسیله الهی‏  محفوظ ماندن کتاب آسمانی مسلمین ، رشد و قابلیت بشر این دوره است که‏  دلیل بر نوعی بلوغ اجتماعی انسان این عهد است .  12

در حقیقت ، یکی از ارکان خاتمیت ، بلوغ اجتماعی بشر است به حدی که‏  می‏تواند حافظ و نگهبان مواریث علمی و دینی خود باشد و خود به نشر و  تبلیغ و تعلیم و تفسیر آن بپردازد . درباره این مطلب بعد بحث خواهیم‏  کرد .  در سراسر قرآن اصرار عجیبی هست که دین ، از اول تا آخر جهان ، یکی‏  بیش نیست و همه پیامبران بشر را به یک دین دعوت کرده‏اند . در سوره‏  شوری آیه 13 چنین آمده است :  « شرع لکم من الدین ما وصی به نوحا و الذی اوحینا الیک و ما وصینا به‏  ابراهیم و موسی و عیسی ».  خداوند برای شما دینی قرارداد که قبلا به نوح توصیه شده بود و اکنون بر  تو وحی کردیم و به ابراهیم و موسی و عیسی نیز توصیه کردیم .  قرآن در همه جا نام این دین را که پیامبران از آدم تا خاتم مردم را  بدان دعوت می‏کرده‏اند " اسلام " می‏نهد . مقصود این نیست که در همه‏  زمانها به این نام خوانده می‏شده است ، مقصود این است که دین دارای‏  حقیقت و ماهیتی است که بهترین معرف آن ، لفظ " اسلام " است . در  سوره آل عمران ، آیه 67 درباره ابراهیم می‏گوید :  « ما کان ابراهیم یهودیا و لا نصرانیا ولکن کان حنیفا مسلما » .  ابراهیم نه یهودی بود و نه نصرانی ، حق جو و مسلم بود .  و در سوره بقره آیه 132 درباره یعقوب و فرزندانش می‏گوید :  13

« و وصی بها ابراهیم بنیه و یعقوب یا بنی ان الله اصطفی لکم الدین فلا  تموتن الا و انتم مسلمون ».  ابراهیم و یعقوب به فرزندان خود چنین وصیت کردند : خداوند برای شما  دین انتخاب کرده است ، پس با اسلام بمیرید .  آیات قرآن در این زمینه زیاد است و نیازی به ذکر همه آنها نیست .  البته پیامبران در پاره ای از قوانین و شرایع با یکدیگر اختلاف‏  داشته‏اند . قرآن در عین اینکه دین را واحد می‏داند ، اختلاف شرایع و  قوانین را در پاره‏ای مسائل می‏پذیرد . در سوره مائده آیه 48 می‏گوید :  « لکل جعلنا منکم شرعه و منهاجا ».  برای هر کدام ( هر قوم و امت ) یک راه ورود و یک طریقه خاص قرار  دادیم .  ولی از آنجا که اصول فکری و اصول عملی که پیامبران به آن دعوت‏  می‏کرده‏اند یکی بوده و همه آنان مردم را به یک شاهراه و به سوی یک هدف‏  دعوت می‏کرده‏اند ، اختلاف شرایع و قوانین جزئی در جوهر و ماهیت این راه‏  که نامش در منطق قرآن " اسلام " است تاثیری نداشته است . تفاوت و  اختلاف تعلیمات انبیاء با یکدیگر از نوع اختلاف برنامه‏هایی است که در  یک کشور هر چند یک بار به مورد اجرا گذاشته می‏شود و همه آنها از یک‏  قانون اساسی الهام می‏گیرد . تعلیمات پیامبران در عین پاره‏ای اختلافات‏  مکمل و متمم یکدیگر بوده است .  14

اختلاف و تفاوت تعلیمات آسمانی پیامبران از نوع اختلافات مکتبهای‏  فلسفی یا سیاسی یا اجتماعی یا اقتصادی که مشتمل بر افکار متضاد است‏  نبوده است ، انبیاء تماما تابع یک مکتب و دارای یک تز بوده‏اند .  تفاوت تعلیمات انبیاء با یکدیگر ، یا از نوع تفاوت تعلیمات کلاسهای‏  عالی‏تر با کلاسهای دانی‏تر ، یا از نوع تفاوت اجرائی یک اصل در شرایط و  اوضاع گوناگون بوده است .  می‏دانیم که دانش آموز در کلاسهای بالاتر نه تنها به مسائلی بر می‏خورد که‏  قبلا به آنها به هیچ وجه بر نخورده است ، بلکه تصورش درباره مسائلی که‏  قبلا یاد گرفته و در ذهن کودکانه خود به نحوی آنها را تجسم داده است‏  احیانا زیر و رو می‏شود . تعلیمات انبیاء نیز چنین است .  توحید ، اصل و سنگ اول ساختمانی است که پیامبران دست در کار ساختنش‏  بوده‏اند ، اما همین توحید درجات و مراتبی دارد . آنچه یک عامی به نام‏  خدای یگانه در ذهن خود تجسم می‏دهد با آنچه در قلب یک عارف تجلی می‏کند  یکی نیست . عارفان نیز در یک درجه نیستند . ( اگر ابوذر بر آنچه در  قلب سلمان است آگاه گردد ، گمان کفر به او می‏برد و او را می‏کشد ) ( 1 )  .  بدیهی است که آیات اول سوره حدید و آخر سوره حشر و سوره " قل هو  الله احد " برای بشر چند هزار سال پیش - بلکه بشر هزار سال پیش - قابل‏  هضم نبوده است . تنها افراد معدودی از اهل توحید خود را به عمق این‏  آیات نزدیک می‏نمایند . در آثار اسلامی وارد شده   پاورقی :  . 1 " لو علم ابوذر ما فی قلب سلمان لقتله » " سفینه البحار ،  ماده ( ذر ).

که : ( خداوند چون می‏دانست بعدها افراد متعمق و ژرف اندیشی خواهند آمد  ، آیات " « قل هو الله احد »" و پنج آیه اول سوره حدید را نازل کرد )  ( 1 ) .  شکل اجرائی یک اصل کلی نیز در شرایط گوناگون متفاوت می‏شود . بسیاری‏  از اختلافات در روش انبیاء از نوع تفاوت در شکل اجرا بوده است نه در  روح قانون . این مطلبی است که بعد درباره آن سخن خواهیم گفت .  قرآن کریم هرگز کلمه ( دین ) را به صورت جمع ( ادیان ) نیاورده است .  دین در قرآن همواره مفرد است ، زیرا آن چیزی که وجود داشته و دارد دین‏  است نه دینها .  بعلاوه ، قرآن تصریح می‏کند که دین مقتضای فطرت و ندای طبیعت روحانی‏  بشر است .  « : فاقم وجهک للدین حنیفا فطره الله التی فطر الناس علیها »( 2 ) .  حق جویانه چهره خویش را به سوی دین ، همان فطرت خدا که مردم را بر آن‏  آفریده ، ثابت نگهدار .  مگر بشر چند گونه فطرت و سرشت و طبیعت می‏تواند داشته باشد ؟ ! اینکه‏  دین از اول تا آخر جهان یکی است و وابستگی با فطرت و سرشت بشر دارد -  که آن نیز بیش از یکی نمی‏تواند باشد - رازی بزرگ و فلسفه‏ای شکوهمند در  دل خود دارد و تصور خاصی   پاورقی :  . 1 اصول کافی : ج 1 ص . 91  . 2 روم / . 30

حرکت کند و دائما تغییر مسیر و تغییر جهت بدهد .  اینکه قرآن با اصرار زیاد ، دین را یکی می‏داند و فقط به یک شاهراه‏  قائل است و اختلاف شرایع و قوانین را مربوط به خطوط فرعی می‏داند ، مبتنی‏  بر این اصل فلسفی است .  بشر در مسیر تکاملی خود مانند قافله‏ای است که در راهی و به سوی مقصد  معینی حرکت می‏کند ، ولی راه را نمی‏داند ، هر چندی یک بار به کسی برخورد  می‏کند که راه را می‏داند و با نشانیهایی که از او می‏گیرد دهها کیلومتر راه‏  را طی می‏کند تا می‏رسد به جایی که باز نیازمند راهنمای جدید است ، با  نشانی گرفتن از او افق دیگری برایش روشن می‏شود ودهها کیلومتر دیگر را با  علاماتی که گرفته طی می‏کند تا تدریجا خود قابلیت بیشتری برای فراگیری‏  پیدا می‏کند و می‏رسد به شخصی که ( نقشه کلی ) راه را از او می‏گیرد و برای‏  همیشه با در دست داشتن آن نقشه ، از راهنمای جدید بی‏نیاز می‏گردد .  قرآن با توضیح این نکته که راه بشر یک راه مشخص و مستقیم است و همه‏  پیامبران با همه اختلافاتی که در راهنمایی و دادن نشانی به حسب وضع و  موقع زمانی و مکانی دارند ، به سوی یک مقصد و یک شاهراه هدایت می‏کنند  ، جاده ختم نبوت را صاف و رکن دیگر از ارکان آن را توضیح می‏دهد ، زیرا  ختم نبوت آنگاه معقول و متصور است که خط سیر این بشر متحول متکامل ،  مستقیم و قابل مشخص کردن باشد ، اما اگر همان طور که خود بشر در تکاپو  است و هر لحظه در یک نقطه است ، خط سیر او نیز دائما دستخوش تغییر و  تبدیل باشد و نهایت و مقصد و مسیر ، مشخص نباشد و در هر برهه‏ای از زمان‏  بخواهد در یک جاده حرکت کند ، بدیهی است که ختم نبوت - یعنی دریافت‏  یک نقشه و برنامه کلی و همیشگی - معقول

و متصور نیست .  در سوره بقره آیه 143 چنین آمده است :  « و کذالک جعلنا کم امه وسطا لتکونوا شهداء علی الناس و یکون الرسول‏  علیکم شهیدا ».  و اینچنین شما را - تربیت یافتگان واقعی اسلام را - جماعت وسط و معتدل‏  و متعادل قرار دادیم تا حجت و شاهد بر مردم دیگر باشید و پیغمبر حجت و  شاهد بر شما باشد .  امت واقعی اسلام از نظر قرآن یک امت وسط و معتدل است . بدیهی است‏  که امت وسط و معتدل و متعادل دست پرورده تعالیم وسط و معتدل است . این‏  آیه امتیاز و خصوصیت امت ختمیه و تعلیمات ختمیه را در یک کلمه ذکر  می‏کند : وسطیت و تعادل .  در اینجا پرسشی پیش می‏آید و آن اینکه مگر سایر پیامبران تعلیمات‏  متعادلی نداشته‏اند ؟ در پاسخ این پرسش ذکر مطلبی لازم است :  انسان تنها جاندار روی زمین نیست ، و هم تنها جانداری نیست که‏  اجتماعی زندگی می‏کند . جاندارهای دیگری هستند که زندگی اجتماعی دارند با  یک سلسله مقررات و نظامات و تشکیلات دقیق . زندگی آنها بر خلاف بشر ،  ادواری از قبیل عهد جنگل ، عهد حجر ، عهد آهن ، عهد اتم و غیره پیدا  نکرده است ، از اولی که نوع آنها به وجود آمده دارای همین تشکیلات و  نظامات بوده‏اند که دارند . این انسان است که به حکم : " « و خلق‏  الانسان ضعیفا »( 1 ) انسان ( در   پاورقی :  . 1 نساء / . 28

بدو خلقت ) ناتوان آفریده شده است " زندگی‏اش از صفر شروع می‏شود و به‏  سوی بی‏نهایت پیش می‏رود . انسان فرزند رشید و بالغ طبیعت است و از  همین رو آزاد و مختار است ، نیازی به قیمومت و سرپرستی مستقیم و هدایت‏  اجباری به وسیله نیروی مرموزی به نام غریزه ندارد . آنچه سایر جانداران‏  با نیروی غیر قابل سر پیچی غریزه انجام می‏دهند ، او در محیط آزاد عقل و  قوانین قراردادی انجام می‏دهد :  « انا هدیناه السبیل اما شاکرا و اما کفورا »( 1 ) .  راه را به او نمودیم ، او خود ( آزادانه و با انتخاب خود ) یا قدر  شناس است و یا ناسپاس .  راز اینکه در انسان انحراف و سقوط و توقف و انحطاط هست و در سایر  جاندارها نیست نیز در همین نکته است . انسان بر خلاف سایر جانداران -  که سر جای خود متوقف‏اند و خود قادر نیستند که خود را جلو ببرند یا به‏  عقب برگردند ، به راست منحرف شوند یا به چپ ، تند بروند یا کند - هم‏  می‏تواند خود را به جلو ببرد و هم می‏تواند به عقب برگردد ، هم قادر است‏  به سوی چپ منحرف شود و هم به سوی راست ، هم می‏تواند تند برود و هم کند  ، و بالاخره هم می‏تواند بنده‏ای ( شاکر ) باشد و هم سرکشی ( کافر ) ، از  این رو دائما در میان نوسانات افراطی و تفریطی گرفتار است .  اجتماع بشری گاه آنچنان جامد و ساکن و اسیر عادات دست و پا گیر می‏شود  که نیازمند به نیرویی است که زنجیرها را از او برگیرد و او را به حرکت‏  آورد ، و گاه آنچنان هوس نو خواهی پیدا .  پاورقی :  . 1 دهر / . 3

می‏کند که سنن و نوامیس خلقت را فراموش می‏کند ، گاه غرق در غرور و  تکبر و خودخواهی می‏شود و نیرویی ضرورت پیدا می‏کند که او را در جهت زهد  و ریاضت و ترک خودبینی و رعایت حدود خود و حقوق دیگران براند ، و گاه‏  آنچنان به سستی و لاقیدی و ستمکشی خو می‏کند که جز با بیدار کردن " منش‏  " و شخصیت و احساس احقاق حقوق ، چاره نمی‏توان کرد . بدیهی است که تند  روی یا کند روی یا انحراف به راست یا چپ هر کدام برنامه مخصوص به خود  دارد . برای جامعه منحرف به راست ، نیروی اصلاح کننده باید متمایل به‏  چپ باشد و برعکس .  این است که دوای یک زمان و یک دوره و یک قوم ، برای زمان دیگر و  قوم دیگر ، درد و بلای مزمن است ، و این است راز اینکه رسالتها مختلف ،  و احیانا به صورت ظاهر ، متضاد جلوه می‏کند : یکی پیامبر جنگ می‏شود و  دیگری پیامبر صلح ، یکی پیامبر محبت می‏شود و دیگری پیامبر خشونت و  صلابت ، یکی پیامبر انقلابی و دیگری پیامبر محافظه کار ، یکی پیامبر گریان‏  و دیگری پیامبر خندان . راز موقت بودن تعلیمات این گونه پیامبران همین‏  است . بدیهی است که با همه تضادی که میان این گونه رسالتها از نظر روش‏  هست ، از نظر هدف تضاد و اختلافی نیست ، هدف یکی است : بازگشت به‏  تعادل و افتادن در جاده اصلی .  قرآن کریم ضمن قصص پیامبران کاملا نشان می‏دهد که هر کدام از آنها ضمن‏  تعلیمات مشترک مربوط به مبدا و معاد ، بر روی یک نکته بالخصوص تکیه و  اصرار داشته و مامور اجرای برنامه خاصی بوده‏اند . این مطلب از مطالعه‏  قصص قرآنی کاملا روشن است .

خطری که غالبا مصلحان اجتماعی به وجود می‏آورند از همین ناحیه است که‏  در یک اجتماع تندرو یا کندرو یا متمایل به راست یا به چپ ظهور می‏کنند  و به پیکار مقدسی دست می‏زنند ، اما فراموش می‏کنند یک برنامه معین فقط  برای مدت محدودی قابل اجراست و با جامعه کندرو یا تندرو یا چپ رو یا  راست رو آنقدر باید پیکار کرد که تعادل خود را باز یابد ، و بیش از آن‏  ، خود مستلزم سقوط و انحراف جامعه از سوی دیگر است .  اکنون که این توضیح داده شد می‏توانیم به مفهوم آیه مورد نظر نزدیک‏  شویم .  رسالت پیامبر اسلام با همه رسالتهای دیگر این تفاوت را دارد که از نوع‏  قانون است نه برنامه ، قانون اساسی بشریت است ، مخصوص یک اجتماع‏  تندرو یا کندرو یا راست رو یا چپ رو نیست .  اسلام طرحی است کلی و جامع و همه جانبه و معتدل و متعادل ، حاوی همه‏  طرحهای جزئی و کار آمد در همه موارد . آنچه در گذشته انبیاء انجام‏  می‏دادند که برنامه مخصوص برای یک جامعه خاص از جانب خدا می‏آورند ، در  دوره اسلام علما و رهبران امت باید انجام دهند ، با این تفاوت که علما و  مصلحین با استفاده از منابع پایان ناپذیر وحی اسلامی برنامه‏های خاصی تنظیم‏  می‏کنند و آن را به مرحله اجرا می‏گذارند .  قرآن کتابی است که روح همه تعلیمات موقت و محدود کتب دیگر آسمانی‏  را که مبارزه با انواع انحرافها و بازگشت به تعادل است در بر دارد .  این است که قرآن خود را " مهیمن " و حافظ و نگهبان سایر کتب آسمانی‏  می‏خواند :

خطری که غالبا مصلحان اجتماعی به وجود می‏آورند از همین ناحیه است که‏  در یک اجتماع تندرو یا کندرو یا متمایل به راست یا به چپ ظهور می‏کنند  و به پیکار مقدسی دست می‏زنند ، اما فراموش می‏کنند یک برنامه معین فقط  برای مدت محدودی قابل اجراست و با جامعه کندرو یا تندرو یا چپ رو یا  راست رو آنقدر باید پیکار کرد که تعادل خود را باز یابد ، و بیش از آن‏  ، خود مستلزم سقوط و انحراف جامعه از سوی دیگر است .  اکنون که این توضیح داده شد می‏توانیم به مفهوم آیه مورد نظر نزدیک‏  شویم .  رسالت پیامبر اسلام با همه رسالتهای دیگر این تفاوت را دارد که از نوع‏  قانون است نه برنامه ، قانون اساسی بشریت است ، مخصوص یک اجتماع‏  تندرو یا کندرو یا راست رو یا چپ رو نیست .  اسلام طرحی است کلی و جامع و همه جانبه و معتدل و متعادل ، حاوی همه‏  طرحهای جزئی و کار آمد در همه موارد . آنچه در گذشته انبیاء انجام‏  می‏دادند که برنامه مخصوص برای یک جامعه خاص از جانب خدا می‏آورند ، در  دوره اسلام علما و رهبران امت باید انجام دهند ، با این تفاوت که علما و  مصلحین با استفاده از منابع پایان ناپذیر وحی اسلامی برنامه‏های خاصی تنظیم‏  می‏کنند و آن را به مرحله اجرا می‏گذارند .  قرآن کتابی است که روح همه تعلیمات موقت و محدود کتب دیگر آسمانی‏  را که مبارزه با انواع انحرافها و بازگشت به تعادل است در بر دارد .  این است که قرآن خود را " مهیمن " و حافظ و نگهبان سایر کتب آسمانی‏  می‏خواند :

« و انزلنا الیک الکتاب بالحق مصدقا لما بین یدیه من الکتاب ومهیمنا  علیه »( 1 ) .  ما این کتاب را بحق فرود آوردیم در حالی که تایید و تصدیق می‏کند کتب‏  آسمانی پیشین را و حافظ و نگهبان آنهاست .  از نصوص اسلامی بر می‏آید که همه پیامبران به حکم اینکه مقدمه ظهور  نبوت کلی و ختمی و قانون اساسی یگانه الهی بوده‏اند ، موظف بوده‏اند که‏  نوید اکمال و اتمام دین را در دوره ختمیه به امتهای خود بدهند . خداوند  از همه پیامبران چنین پیمانی گرفته است . در نهج البلاغه ، خطبه اول بیان‏  جالبی در این زمینه است :  « ولم یخل سبحانه خلقه من نبی مرسل او کتاب منزل او حجه لازمه او محجه‏  قائمه ، رسل لا تقصربهم قله عددهم و لا کثره المکذبین لهم ، من سابق سمی له‏  من بعده او غابر عرفه من قبله ، علی ذلک نسلت القرون و مضت الدهور و  سلفت الاباء و خلفت الابناء ، الی ان بعث الله محمدا رسول الله صلی الله‏  علیه و آله لانجاز عدته و تمام نبوته ، ماخوذا علی النبیین میثاقه مشهوره‏  سماته ، کریما میلاده » .  خداوند هرگز خلق را از وجود یک پیامبر یا کتاب آسمانی یا حجت کافی‏  یا طریقه روشن خالی نگذاشته است ، فرستادگانی که اندکی عدد آنها و  بسیاری عدد مخالفانشان   پاورقی :  . 1 مائده / . 48

آنها را از انجام وظیفه باز نداشته است . هر پیامبری به پیامبر پیشین‏  خود قبلا معرفی شده است و آن پیامبر پیشین او را به مردم معرفی کرده و  بشارت داده است . به این ترتیب نسلها پشت سر یکدیگر آمد و روزگاران‏  گذشت تا خداوند محمد ( صلی الله علیه و آله ) را به موجب وعده‏ای که‏  کرده بود ، برای تکمیل دستگاه نبوت فرستاد در حالی که از همه پیامبران‏  برای او پیمان گرفته بود . علائم او معروف و مشهور و ولادت او بزرگوارانه‏  بود .  از پیغمبر اکرم دو جمله لطیف در این زمینه وارد شده ، یکی اینکه‏  فرموده است : « نحن الاخرون السابقون یوم القیامه » ( 1 ) .  ما در دنیا پس از همه پیامبران و امتها آمده‏ایم ، اما در آخرت در صف‏  مقدم هستیم و دیگران پشت سرما هستند .  دیگر اینکه فرمود : « آدم و من دونه تحت لوائی یوم القیامه » ( 2 ) .  تمام پیامبران در قیامت زیر پرچم من‏اند .  علت این سبقت و تقدم در قیامت و علت اینکه همه پیامبران در آن جهان‏  در زیر پرچم این پیامبر هستند این است که همه مقدمه‏اند و این نتیجه ،  وحی آنها در حدود یک برنامه موقت بوده و وحی این پیغمبر در سطح قانون‏  اساسی کلی همیشگی است . بزرگان اسلامی   پاورقی :  . 1 بحار ، ج / 6 ص 166 و صحیح مسلم ، ج / 3 ص . 7  . 2 علم الیقین فیض ، ص 5 سفینه البحار ، ماده ( لوی ) جامع الصغیر ،  ج / 1 ص .107

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید

دانلود کتاب مجموعه ذکر و ختم الاسماء الحسنی pdf

اختصاصی از هایدی دانلود کتاب مجموعه ذکر و ختم الاسماء الحسنی pdf دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود کتاب مجموعه ذکر و ختم الاسماء الحسنی pdf

نویسنده: ثقه الاسلام محمد هروی طاب نژاه

زبان: فارسی

نوع فایل: PDF

تعداد صفحات: 235

حجم کتاب: 34.40 مگابایت

توضیحات

کتابی کمیاب و دستنویس مجموعه ذکر و ختم الاسماء الحسنی