عارف وارسته بابا طاهر همدان، از شاعران معروف اواسط قرن پنجم هجری ایران و معاصر طغرل بیک سلجوقی بوده است. " بابا " لقبی بوده که به پیروان وارسته می داده اند و " عریان " به دلیل بریدن وی از تعلقات دنیوی بوده است. ترانه ها یا د بیتیهای باباطاهر در بحر هزج مسدس محذوف، و به لهجه لری سروده شده است. 2 قطعه و چند غزل با لهجه لری مجموعه کلمات قصار به زبان عربی و کتاب گ سرانجام " از آثار دیگر وی است. اشعار او سرشار از معانی دل انگیز و عواطف رقیق است . کتاب سرانجام، شامل دو بخش عقاید عرفا و صوفیان و " الفتوحات الربانی فی اشارات الهمدانی " است. از خاندان، تحصیلات و زندگی باباطاهر اطلاعات صحیحی در دسترس نیست . اما در سال 447 هجری با طغرل سلجوقی دیدار کرده و مورد احترام او نیز قرار گرفته است. و در یکی از دو بیتی های مشهورش، سال تولدش را به حروف ابجد گنجانیده که پس از محاسبه توسط میرزا مهدی خان کوکب در عهد قاجار به سال 326 هجری رسیده است و پس از 85 سال زندگی سراسر عشق و شور وفات یافته است.
زندگی نامه
بابا طاهر همدانى معروف به باباطاهر عریان از معروف‌ترین عرفا و شعراى ایرانى قرن چهارم و پنجم هجرى است. این شاعر بزرگ در شهر همدان به دنیا آمده است ولى‌اطلاعات زیادى از زندگى وى در دست نیست به گونه‌اى که برخى از روایات تاریخى وى را معاصر با سلسله آل بویه و همزمان با شیخ الرئیس ابوعلى سینا و بعضى دیگر ازمورخین، بابا طاهر را معاصر با طغرل سلجوقى و حتى هم عصر با خواجه نصیر الدین‌طوسى دانسته‌اند. قدیمى ترین ماخذ موجود نشان مى دهد که هنگام ورود طغرل سلجوقى به همدان وى در قید حیات بوده و ملاقاتى بین وى و امیر سلجوقى روى داده است. این دیدار تأثیر شگرفى بر طغرل برجاى گذارد و شرح آن در کتاب راحه‌الصدور راوندى آمده‌است:(شنیدم که چون سلطان طغرل بگ به همدان آمد از اولیاء سه پیر بودند: بابا طاهر وبابا جعفر و شیخ همشاء، کوهکى است بر همدان آن را خضر خوانند بر آنجا ایستاده‌بودند. نظر سلطان برایشان آمد کوکبه لشکر بداشت و پیاده شد و با وزیر ابو نصر الکندرى پیش ایشان آمد بابا طاهر پاره‌اى شیفته گونه بودى او را گفت: اى ترک با خلق خدا چه‌خواهى کرد؟ سلطان گفت: آنچه تو فرمایى بابا گفت : آن کن که خدا مى فرماید: ان الله‌یأمر بالعدل والاحسان. سلطان بگریست و گفت : چنین کنم. بابا دستش بستد و گفت:پذیرفتى؟ سلطان گفت آرى.) بابا طاهر عریان از سخن گویان صاحبدل و دردمند و عارفى شوریده حال بوده است که این شوریده حالى از اشعار و نغمه هایى که سروده (و مملو از سوز و گداز درونى‌اوست) مشخص مى گردد. از شاهکارهاى وى مجموعه کلمات قصارى است به زبان عربى که عقاید تصوف را در عالم معرفت و ذکر و عبادت و وجود محبت را در جملات‌کوتاه و مؤثرى بیان مى‌کند. شهرت اصلى بابا طاهر بواسطه دوبیتى هاى زیبا و عارفانه اوست که نشان از پیراستگى شیخ و بى اعتنایى او به مادیات دارد; از خصوصیات این رباعیات این است که به زبان محلى لرى سروده شده و از این لحاظ در کتب قدیم ادبى به‌این رباعیات فهلویات (اشعار به لغت پهلوى) نام داده‌اند. در رباعیات بابا طاهر ، شاعر از پریشانى و تنهایى و ناچیزى خود و درد هجران نالیده و با اشاره به وحدت جهان و دور افتادگى از علم نهان، حس اشتیاق معنوى خود را آشکار مى‌کند. این شاعر و عارف وارسته در طول زندگى خود در انزوا و عزلت بود و همین گمنامى و گوشه گیرى سبب شده که اطلاعات زیادى از تاریخ تولد و وفات وى باقى نماند. تاریخ وفات وى در اواسط قرن پنجم هجرى قمرى در شهر همدان بوده است. آرامگاه وى بعدها بصورت مقبره بزرگى درآمد که مورد زیارت عرفا و مشایخ تصوف قرار گرفت و امروز یکى‌از آثار باستانى باشکوه و دل انگیز همدان است.
شامل 23 صفحه word
دانلود تحقیق بابا طاهر عریان