*مقاله وضعیت حقوقی دریای خزر یک ضرورت برای رژیم حقوقی جدید و فراگیر*
تعداد صفحات: 26
فرمت فایل: word
- وضعیت حقوقی دریای خزر پس از فروپاشی اتحاد جماهیرشوروی : وقایع تاریخ اخیر اتحاد شوروی سابق ، باعث ایجاد تعدادی کشورهای جدید شد که قبلا" در یک اتحادیه بودند0 ضربه یک چنین تجزیه ای روی دریای خز، در رشد کشورهای حاشیه دریای خزر از دو کشور به پنج کشور، پدیدار گشت 0 این مطلب موجب نگرانی های رو به رشد نسبت به دریای خزر، بوثژه نسبت به منابع طبیعی آن شد0 منابع غنی طبیعی ، اعم از آبزی یا غیر آبری ، در دریا وجود دارد0 بهره برداری یک جانبه از این منابع ممکن است به برخی جدالهامنجر گردد0 به طور سنتی ، آلودگی های ساحلی دریای خزر، روی ماهیگیری دارای تاثیر بوده است 0 ذخایر عظیمی از ماهی (ها) موجب تامین پروتیین و اشتغال شده و یک راه درآمد محسوب می شود0 این بدان معنی است که اثر اقتصادی ماهیگیری در دریای خزر روی دولتهای ساحلی انکار ناپذیر است .
پیشرفت تکنولوژی دریایی نسبت به چند دهه گذشته ، موجب شده که اکتشاف منابع نفتی ومعدنی در دریای خزر ممکن شود0 اخیرا" چندین میدان نفتی کشف شده است و این نشان می دهد که دریای خزر دارای ذخایر عظیمی از نفت می باشد0 وجود این منابع طبیعی ،اهمیت دریای خزر را از نقطه نظر اقتصادی ، افزایش داده است 0 این مطلب تایید شده است که حتی اگر اختلاف بین ایران و اتحاد شوروی سابق نسبت به جنبه های مختلف دریای خزر وجود داشت ، هیچ کدام از آن دو به مانند امروز بزرگ نبودند.
اگرچه فعالیت هایی همچون کشتیرانی و ماهیگیری از جمله نگرانی هیا دولتهای صالحی در ارتباط با دریای خزر می باشد، اکنون نگرانی عمده آنها درباره وجود منابع نفتی ومعدنی در بستر و زیر بستر دریا می باشد0 این نگرانی در ارتباط با دو موضوع است :
موضوع اول : مالکیت و یا شراکت این منابع است 0
هنوز این مطلب روشن نشده است که چه مکانیسمی می تواند برای توزیع ثروت طبیعی دریای خزر، میان دولتهای ساحلی ، استفاده گردد0 بهرحال کی ایده تاسیس فرضیه میراث مشترک دولتهای ساحلی در ارتباط با منابع غیرآبزی دریا یا منابع طبیعی دریا به صورت کلی ، وجود دارد0 در مورد پذیرش چنین فرضیه ای ، هیچ بهره برداری یک جانبه منافع نفتی و معدنی به نحو قانونی مجاز نمی باشد0برای مثال ، آذربایجان ،درگیر انعقاد قرارداد با بعضی کمپانی ها- از جمله کمپانی های آمریکایی - برای بهره برداری منابع نفتی در مناطق ساحلی خودش می باشد0 این عملکرد منجر به اعتراض ایران و روسیه گردید0 این معترضین (ایران و روسیه ) معتقد بودند: قبل از اینکه وضع چند جانبه دریای خزر به وسیله همه دولتهای ساحلی بحث و بررسی شود، هیچگونه بهره برداری منابع امکان پذیر نیست 0 این بدین معنی است که می بایستی اولین تلاش نسبت به تاسیس رژیم حقوقی برای دریای خزر انجام پذیرد0 پس از نوافق نسبت به این رژیم حقوقی ، سرمایه گذاری به صورت ریسک نامطمئن نخواهد بود.
موضوع دوم ، مربوط به محیط زیست است 0 شکی وجود ندارد که بهره برداری از منابع نفتی ، موجب خطر آلودگی دریا به وسیله نفت است 0 محیط دریای خزر حساس بوده و آلودگی نفتی ، موجب بروز تاثیرات مضر روی مخیط دریایی است .
مقاله وضعیت حقوقی دریای خزر یک ضرورت برای رژیم حقوقی جدید و فراگیر