محمدخان دشتی شاعر بزرگ و غزل سرای نامی جنوب در شهرستان دشتی از استان بوشهر به دنیا آمد. او در زمانی و در اجتماعی پرورش یافته بود که نظام حکومتی به صورت ارباب و رعیتی جریان داشت. محمدخان نیز بنا به رویه‌ی اجداد خود و رسم دیرینه به قدرت رسید و خانی مقتدر گردید. قلعه و بارگاه او مرکز علما، فضلا و شعرا بود.
دشتی، علاوه بر این که خود شاعری فحل و توانا بود، شعر را می‌شناخت و شاعران را می‌نواخت و مقرری می‌بخشید. محمدخان در بیشتر قالب‌های شعری طبع آزمایی کرده و موفق بوده است. اما او را باید شاعری غزل‌سرا دانست.
در شعر دشتی آرایش‌های لفظی و معنوی سخن به طور مطبوع به کار رفته است و تصنعی نیست. او در این کار مهارت خاصی دارد. انواع صورخیال در شعر او دیده می‌شود؛ بخصوص تشبیهات و استعارات او که گاهی رنگ و بوی بومی و منطقه‌ای به خود گرفته است. دشتی از اغراق نیز به نحو مطلوبی در مرثیه‌های خود استفاده کرده است و کنایه‌های او به شعرش غنای معنوی بخشیده است، تنها تصویر خیالی او که محدود و معدود است مجاز است. با این همه باید متذکر شد که دشتی از شاعران دوره‌ی بازگشت ادبی است که دارای شعری بهره‌ور از عنصر خیال و از این منظر نسبتاً کمال یافته است.
پایان نامه شناخت صورخیال در دیوان محمدخان دشتی در قالب ورد 176 صفحه