فایل : word
قابل ویرایش و آماده چاپ
تعداد صفحه :148
دانشگاه علامه طباطبائی
دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی
پایان نامه
جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی عمومی
عنوان:
«اثربخشی آموزش دلگرم سازی شوانکر بر سلامت روانی و رضایت زناشویی همسران جانبازان شهر تهران»
چکیده:
در این پژوهش تلاش شده است تا تأثیر آموزش برنامه ی تدوین شده توسط پژوهشگر با رویکرد شوانکر بر افزایش سلامت روانی و رضایت زناشویی همسران جانباز مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور از میان همسران جانباز ساکن در دو مجتمع مسکونی و مادران دو مدرسه در منطقه ی 22 و 2 دعوت به عمل آمد و از بین مراجعه کنندگان 30 همسر جانباز که شرایط ورود به این طرح را داشتند بهصورت تصادفی انتخاب شده و در دو گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. روش تحقیق در این پژوهش، آزمایشی بوده و از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. همسران جانباز گروه آزمایش در معرض آموزش تدوین شده با رویکرد شوانکر به مدت 10 جلسه 1 ساعت و 30 دقیقه قرار گرفتند و گروه کنترل نیز هیچ آموزشی دریافت نکردند. از هر دو گروه پیش آزمون و پس آزمون به عمل آمد. ابزارهای به کار رفته در این پژوهش عبارت بودند از:
- پرسشنامه ی رضایت زناشویی اینریچ فرم 47 سئوالی که پایایی آن در پژوهش میرخشتی (1375)، 92/0 و در پژوهش سلیمانیان 95/0 به دست آمده است.
- پرسشنامه ی سلامت عمومی که پایایی آن در پژوهش پالاهنگ (1374)، 91/0 برآورد شده است.
در این پژوهش از روش آماری نمرات اختلافی استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که آموزش دلگرمسازی شوانکر موجب افزایش رضایت زناشویی وسلامتروان شدهاست و در خرده مقیاسهای علائم جسمانی، اضطراب، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی نیز موجب بهبود علائم شده است و فرضیههای ما تائید شدند.
واژههای کلیدی: جانباز، آموزش دلگرمسازی، رضایت زناشویی، سلامت روان، همسر جانباز.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: چارچوب تحقیق ........................................................................ 1
- 1 بیان مسئله ............................................................................................. 2
- 1 اهمیت و ضرورت تحقیق ...................................................................... 4
- 1 هدف تحقیق ......................................................................................... 5
- 1 فرضیه های تحقیق ................................................................................. 5
- 1 تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح ............................................... 6
فصل دوم: پیشینیهی تحقیق ............................................................................ 9
- 2 مبانی نظری رویکرد آدلر ....................................................................... 10
- 1. 2 دلگرم سازی ..................................................................................... 12
- 1. 1. 2 رفتارهای دلگرم زدا در خانواده .................................................... 15
- 1. 1. 2 خود دلگرم سازی ........................................................................ 16
- 1. 1. 2 آموزش خود دلگرم سازی شوانکر ............................................... 17
- 2 خانواده ................................................................................................. 19
- 2 رضایت زناشویی .................................................................................. 23
- 3. 2 عوامل موثر بر رضایت زناشویی........................................................ 23
فهرست مطالب
عنوان صفحه
- 3. 2 بررسی نظریه های موجود در رابطه با رضایت مندی زناشویی ............ 25
- 2. 3. 2 نظریه ی چرخه ی زندگی زناشویی ............................................... 26
- 2. 3. 2 نظریه های طبقه بندی ازدواج های بادوام....................................... 26
- 2. 3. 2 نظریه ی مبادله ی اجتماعی نای ..................................................... 27
- 2. 3. 2 نظریه ی عقلانی- هیجانی الیس ..................................................... 28
- 3. 2 مدل های زوج درمانی ...................................................................... 28
- 3. 2 ازدواج و رفتار با همسر از دیدگاه قرآن و حدیث ............................. 30
- 2 سلامت روانی ....................................................................................... 31
- 4. 2 تعریف سلامت و بهداشت روانی ...................................................... 31
- 4. 2 عوامل موثر بر اختلال سلامت روانی ................................................ 33
- 4. 2 مفهوم سلامت روانی از دیدگاه های مختلف ...................................... 34
- 4. 2 معیارهای سلامت روان از دیدگاه اسلام ............................................ 36
- 4. 2 اهداف بهداشت روانی ...................................................................... 37
- 4. 2 ارتقاء بهداشت روانی ....................................................................... 38
- 2 جنگ و جانباز ....................................................................................... 39
- 5. 2 جنگ ................................................................................................ 39
- 5. 2 جنگ از دیدگاه قرآن ........................................................................ 41
فهرست مطالب
عنوان صفحه
- 5. 2 جانباز و جانبازی................................................................................ 42
- 2 مروری بر تحقیقات انجام شده در ایران و جهان ..................................... 45
- 6. 2 تحقیقات انجام شده در داخل کشور ................................................. 45
2 .6. 2 تحقیقات انجام شده در خارج کشور ................................................. 52
فصل سوم: روش تحقیق .............................................................................. 59
1 .3 جامعه ی آماری، نمونه و روش نمونه گیری............................................ 60
- 3 روش تحقیق ......................................................................................... 60
- 3 روش جمع آوری داده ها ...................................................................... 60
- 3 ابزار پژوهش ......................................................................................... 61
- 4. 3 پرسشنامه ی رضایت زناشویی اینریچ ................................................ 61
- 1. 4. 3 معرفی کلی پرسشنامه ................................................................... 61
- 1. 4. 3 نمره گذاری پرسشنامه ی اینریچ.................................................... 63
- 1. 4. 3 ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ی اینریچ.................................. 64
- 4. 3 پرسشنامه ی سلامت عمومی GHQ.................................................. 66
- 2. 4. 3 معرفی کلی پرسشنامه.................................................................... 66
فهرست مطالب
عنوان صفحه
- 2. 4. 3 نمره گذاری پرسشنامه ی GHQ.................................................. 68
- 2. 4. 3 ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ی سلامت عمومی GHQ........ 69
- 3 متغیرهای پژوهش .................................................................................. 70
- 3 روش تحلیل آماری داده ها ................................................................... 71
فصل چهارم: تحلیل داده های تحقیق ............................................................. 72
- 4 مقدمه ................................................................................................... 73
- 4 یافته های توصیفی تحقیق ...................................................................... 73
- 4 تحلیل استنباطی داده های تحقیق............................................................ 86
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری .................................................................. 92
- 5 مقدمه ................................................................................................... 93
- 5 خلاصه ی یافته های تحقیق و نتیجه گیری .............................................. 93
- 5 پیشنهادات پژوهشی ............................................................................... 97
- 5 پیشنهادات کاربردی................................................................................ 97
- 5 محدودیت های تحقیق ........................................................................... 98
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فهرست منابع ............................................................................................... 99
منابع فارسی .................................................................................................. 100
منابع لاتین .................................................................................................... 113
پیوست الف: روش آموزشی شوانکر ............................................................. 115
پیوست ب: پرسشنامه های GHQ و اینریچ ................................................... 127 Abstract
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 1. 3 دیاگرام طرح ............................................................................. 61
جدول 1. 4 فراوانی سن همسران جانباز ....................................................... 74
جدول 2. 4 فراوانی سن جانبازان.................................................................. 75
جدول 3. 4 فراوانی درصد جانبازی جانبازان ................................................. 76
جدول 4. 4 فراوانی تحصیلات همسران جانباز................................................ 77
جدول 5. 4 فراوانی تحصیلات جانبازان.......................................................... 78
جدول 6. 4 فراوانی شغل همسران جانباز ....................................................... 79
جدول 7. 4 فراوانی شغل جانبازان ................................................................ 80
جدول 8. 4 فراوانی طول مدت ازدواج افراد شرکت کننده در پژوهش .......... 81
جدول 9. 4 فراوانی تعداد فرزندان ................................................................ 82
جدول 10. 4 میانگین و انحراف استاندارد نمرات ......................................... 83
رضایت زناشویی هر دو گروه
جدول 11 .4 میانگین و انحراف استاندارد نمرات GHQ گروه آزمایش ....... 84
جدول 12. 4 میانگین و انحراف استاندارد نمرات GHQ گروه کنترل .......... 85
جدول 13. 4 آزمون T مستقل بین گروه های آزمایشی در عامل .................... 86
رضایت زناشویی اینریچ
جدول 14. 4 آزمون T مستقل بین گروه های آزمایشی در عامل .................... 87
نمره ی کل سلامت روان
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 15. 4 آزمون T مستقل بین گروه های آزمایشی در عامل .................... 88
علائم جسمانی (A)
جدول 16. 4 آزمون T مستقل بین گروه های آزمایشی در عامل .................... 89
اضطراب و مشکلات خواب (B)
جدول 17. 4 آزمون T مستقل بین گروه های آزمایشی در عامل..................... 90
اختلال در کارکردهای اجتماعی
جدول 18. 4 آزمون T مستقل بین گروه های آزمایشی در عامل .................... 91
افسردگی (D)
فصل اول
چارچوب تحقیق
1 بیان مسئله
جنگ در تمام دوران، جوامع بشری را تهدید کرده است. هر جنگی زیانهایی دارد، زیانهای مالی قابل جبران هستند، اما زیانهای روانی مشکل جبران می شوند و از مهمترین عوارض جنگ هستند. فردی که از جنگ بر می گردد باید خود را هم با خانواده وفق دهد و هم با اجتماع، اکثر این افراد در وفق دادن دچار مشکل می شوند و خود را در این میان غربیه می پندارند. این افراد نه تنها خود دچار مشکلات روانی فراوانی می شوند، بلکه خانواده ی آن ها نیز درگیر این قضیه می شوند، به خصوص همسران این افراد در معرض خطر بیشتری هستند و رضایت زناشویی این افراد کاهش پیدا می کند. بر طبق آمارها نرخ طلاق در این افراد دو برابرافراد عادی می باشد (هاشمی، 1385).
اگر اعضاء خانواده از سوی منابعی حمایت شوند، توانایی بیشتری برای کمک به فرد حادثه دیده دارند. رضایت زناشویی از موارد مهمی است که موجب سازگاری خانواده می شود. نظام خانواده باید نظام محکم و پایداری باشد. بهداشت خانواده یکی از مسائل مهمی است که در استحکام نظام خانواده نقش دارد.
اختلافات زناشویی عامل خطرساز برای اختلالات روانی مانند افسردگی، اعتیاد و ... می باشد. همچنین مشکلات ارتباطی در خانواده با بیماریهای جسمی نیز همبستگی دارد. افرادی که روابط رضایت بخش وحمایت کننده دارند، احتمال کمی وجود دارد که مبتلا به بیماری سختی شوند و اگر هم بیمار شوند سریعتر بهبود می یابند.
بعد از مرگ ناگهانی در خانواده مشکلات زناشویی و طلاق شدیدترین فشارهایی هستند که افراد تجربه می کنند (بلوم، آشرو وایت 1987 به نقل از طغیانی 1386).
با توجه به نقش رابطه ی زوجین بر سلامت جسم و روان آموزش شیوه های مختلف روان درمانی ضروری می باشد.
پایان نامه اثربخشی آموزش دلگرم سازی شوانکر بر سلامت روانی و رضایت زناشویی همسران جانبازان شهر تهران