نوع فایل: word
قابل ویرایش 65 صفحه
چکیده:
مواد رنگزای دیسپرس کاربرد وسیعی در الیاف غیرآبدوست دارند. آنها در الیاف پلیاستر، آکریلیک، دیاستات سلولز، تری استات سلولز و نایلون بکار میروند. رفتار مواد رنگزا غیرآبدوست با مواد رنگزا دیسپرس به فاکتورهای بسیاری بستگی دارد و نیاز به بررسی سینتیک و ترمودینامیک مواد رنگزا میباشد. در یک مواد رنگزا مطلوب ماده رنگزا یا مخلوطی از مواد رنگزا بطور یکنواخت جذب کالا شده و یکنواختی مطلوبی بدست میآید. بنابراین در اینجا در نظر داریم تا پارامترهای مؤثر بر فرآیند جذب، دفع و سینیتیک الیاف غیرآبدوست را با مواد رنگزای دیسپرس مورد ارزیابی قرار دهیم. در این راستا رمقکشی و ضرایب نفوذ ماده مواد رنگزا، انرژی فعالسازی، پارامترهای ترمودینامیکی از قبیل انرژی آزاد گیبس، انتالپی و آنتروپی مورد بررسی قرار خواهند گرفت. در این پژوهش، نشان می دهد که این بررسی ها بر روی این دو ماده ی رنگزا درجذب از حالت تعادل در ایزوترم نرنست پیروی می کندو یک فرآیند گرماده و خود به خودی است.و از نظر بررسی سنتیکی از درجه دو می باشد .
مقدمه:
-1- مواد رنگزا
مواد رنگزای مصرفی در نساجی به دو گروه اصلی و هر گروه به چند شاخه فرعی تقسیم شده است:
الف – مواد رنگزای گروه اول – تمام مواد رنگزا در این گروه در آب محلول هستند به جز مواد رنگزا دیسپرس که خیلی جزیی محلول می باشند و شامل مواد رنگزای اسیدی ، مستقیم، بازی و دیسپرس هستند.
ب- مواد رنگزا گروه دوم – تمام مواد رنگزا در این گروه در آب نامحلول هستند که به گروههای فرعی دیگری تقسیم می شوند.
مواد رنگزا در نهایت به صورت ذرات بزرگ نامحلول در آب بر روی الیاف ایجاد می شوند وشامل مواد رنگزای گوگردی ، خمی وآزوئیک ا ست .
با الیاف پیوند کوالانسی تشکیل می دهند و شامل مواد رنگزای راکتیو می باشد .
مواد رنگزا که با دندانه های فلزی روی الیاف به کار می روند و شامل مواد رنگزای کرومی ، یا متاکروم هستند .
ذرات غیر قابل حل در داخل لیف محاط می شوند و به خاطر اندازه و بی اثر بودنشان فرآیند برگشت ناپذیر است .
مواد رنگزای دیسپرس
اساس کاربرد مواد رنگزای دیسپرس برای رنگرزی الیاف نساجی کاملاً با طبقات مواد رنگزا ذکر شده که در آنها نفوذ مولکول ماده رنگزا به داخل لیف یک مرحله اساسی فرآیند رنگرزی می باشد، متفاوت است . مواد رنگزای دیسپرس چون از نظر فیزیکی دارای ذرات درشت غیر محلول در آب می باشند ، بنابراین آنها را نمی توان در هر مرحله ای از فرآیند نساجی به داخل لیف وارد کرد. به هر حال مواد رنگزا را می توان در طی تولید الیاف با مواد تشکیل دهنده الیاف که به صورت پلیمر می باشد و یا قبل از عمل ریسندگی که منجر به تشکیل فیلامنت ها می گردد مخلوط نمود . چنین فرآیندی را رنگزا کردن توده پلیمری می نامند. کالای مواد رنگزا شده ثبات شستشویی بالایی دارد . این روش به رنگرزی کردن الیاف مصنوعی محدود شده است .
درخشان کننده های فلورسنتی
این مواد ترکیبات بدون مواد رنگزا هستند که تشعشعات ماوراء بنفش را جذب نموده و تبدیل به تشعشعات نور مرئی که معمولاً بین طیف آبی تا بنفش می باشند. هنگامیکه این مواد را برای سفید کردن کالاهای نساجی به کار می برند، به خاطر نور آبی منتشر شده از سطح کالای نساجی اثر زردی کالا را خنثی میکنند. به طوریکه مقدار کلی نور منتشر شده را افزایش داده و کالا سفیدتر و درخشان تر به نظر می رسد. درخشان کننده های فلورسنتی به معرفهای آبی قدیمی مثل اولترامارین به متیل بنفش برتری دارند. این مواد به مقدار زیاد در تهیه صابون و پودرهای لباسشویی مصرف می شوند. به منظور مواد رنگزا در درجه اول برای پنبه و در درجه دوم برای پشم و نایلون به کار می روند.
رنگرزی الیاف پلی آمید با مواد رنگزای دیسپرس
مکانیزم رنگرزی الیاف پلی آمید با مواد رنگزای دیسپرس بر مبنای تئوری محلول جامد می باشد. مواد رنگزای دیسپرس اولیه که برای رنگرزی الیاف استات سلولز بکار برده شده اند، برای رنگرزی الیاف نایلون نیز استفاده شدند و تشخیص داده شده اند. اکثر مواد رنگزای دیسپرس دارای ساختارهای آلی ساده ای بوده و رمق کشی، قدرت مواد رنگزا، خواص یکنواختی و مهاجرت خوبی روی الیاف نایلونی دارند.اگر چه ارائه محدوده وسیعی از مواد رنگزای دیسپرس مناسب برای الیاف نایلون مشکل است اما مواد رنگزای دیسپرس موجود به با وزن مولکولی بالا و پایین تقسیم بندی می شوند. مواد رنگزا دیسپرس اولیه با ساختار شیمیایی ساده، وزن مولکولی پایین اما مواد رنگزای جدیدتر بر اساس ساختارهای کمپلکس فلزی دارای وزن مولکولی بالا می باشند.این دودسته از لحاظ روش های عمومی استفاده ، خواص یکنواختی و ویژگی های ثباتی تفاوت هایی با یکدیگر دارند.
در ابتدا مواد رنگزای دیسپرس با وزن مولکولی پایین برای الیاف دی استات سلولز استفاده می شدند و بعدها برای الیاف نایلون نیز بکار رفتند. این دسته از مواد رنگزا بیشتر فام های زرد و نارنجی را تولید می کنند.الیاف نایلون مواد رنگزای شده با این مواد رنگزا دارای ثبات شستشویی متوسط، ثبات نوری و مالشی خوب هستند . خواص مهاجرتی این مواد رنگزا خوب است بنابراین راندمان آنها بالا است.مواد رنگزا دیسپرس با وزن ملکولی پایین برای رنگرزی الیاف نایلون مانند تولید جوراب ، مایو و فرش بکار می روند. مواد رنگزای دیسپرس با وزن مولکولی بالا عموماً برای مواد رنگزا الیاف پلی استر استفاده می شدند و بعدها برای الیاف نایلون نیز بکار رفتند . این دسته از مواد ثبات نوری نایلون 6 مواد رنگزا شده با این مواد رنگزا متوسط و در مورد الیاف نایلون 6-6 خوب است.
فهرست مطالب:
چکیده
فصل اول
مقدمه
مواد رنگزا
1-2.مواد رنگزای دیسپرس
1-3.درخشان کننده های فلورسنتی
4 رنگرزی الیاف پلی آمید با مواد رنگزای دیسپرس
1-5. بکارگیری مواد رنگزا از نظر تکنولوژیکی
1-6. مقدمهای بر اصول فیزیکی ـ شیمیایی و مکانیکی فرآیند رنگرزی.
1-7.سیستم رنگرزی
1-8. سینتیک فرآیند رنگرزی
1-9 . تجمع رنگزا
فصل دوم: تجربیات
2-1- مشخصات مواد مصرفی39
2-2- وسایل وتجهیزات
2-3- تهیه دیسپرسیون مواد رنگزا
2-4- تعیین ویژگیهای طیف سنجی ماوراء بنفش- مواد رنگزای سنتز شده
2-5- رنگرزی پارچههای پلی آمید جهت بررسی خواص ترمودینامیکی مواد رنگزا
2-6- سنتیک جذب
فصل سوم: نتایج و بحث
3-1-بررسی ایزوترم جذب رنگرزی الیاف پلی آمید با مواد رنگزای دیسپرس
3-2- تعیین پارامترهای ترمودینامیک
3-3- آنالیز سینتیک
فصل چهارم
نتایج
منابع فارسی.
منابع انگلیسی
Abstract
فهرست جدول ها:
جدول 1-1
جدول 1-2
جدول 3-1
جدول 3-2
جدول 3-3
جدول 3-4
جدول 3-5
جدول 3-6
جدول 3-7
فهرست نمودارها:
نمودار1-1
نمودار1-2
نمودار1-3
نمودار1-4
نمودار1-5
نمودار1-6
نمودار1-7
نمودار3-1
نمودار3-2
فهرست شکل ها:
شکل 1-113
شکل1-215
شکل1-322
شکل1-423
شکل1-531
شکل1-632
شکل1-734
شکل1-835
شکل2-142
شکل2-2
منابع ومأخذ:
[1]. رنگرزی الیاف مصنو عی والستات سلولز تالیف. دکتر کمال الدین قرنجیک و دکتر علیرضا خسروی و مهندس مژگان حسین نژاد.
[2]. اصول شیمی و کاربرد مواد رنگزا تالیف. پرفسور دکتر پل ریس. پرفسور دکتر هاینریچ زولینجر ترجمه. دکتر سیامک مرادیان
فهرست منابع غیر فارسی
[3] Hzollinger. Textile Chem. Color. 1991
[4] T. Vickerstall. The physical chemistry of Dyeing. 2nd edn. Oliver and Boyd. London. 1954 .
[5] B. Milicevic. R. McGregor. Hely. Chim. Acta 1966 .
[6] R. McGregor. Diffusion and sorption in Fibres and films. Academic press. L ondom.1974 .VOL. I;I.D. Raller. M.N Breuer. The physical chemistry of dye Adsorption. A eadem press. London. 1974. R. H. P eters. Textile chemistry. The physical chemistry of Dyes. Elsever. Amsterdam. 1975 .
[7] A.Johnson . The theory of coloration of textiles. Dyers comp.pubi. Trust. Bradford. 1989 .
[8] F. Jones. J.soc. Dyers colour.1984 .
[9] G.l. Baughman. S.Banerjee. T.A. Perenich. Color chem. 1996 .
[10] C.E Vellins.. chemistry of synthetic Dyes. B. Kuster. E. Schnaith. E. Schollmeyer. H.Herlinger. 1978 .
[11] T. Kihara intermolcolar forces.john wiley & sons.chichester 1978. C. A. Hunter. Chem. soc. 1994 .
[12] C. B. Aakeroy. K.R. Seddon. Chem. Soc .Rev.1993 .Hydrogen bond university press oxford. 1999.
[13] T. Iijima. M.Sekido. sen.i Gakkaishi 1962. (chem. Absir 1962)
[14] a)H. S. Frank. M. W.Evan. j.chem. phys.1945. b)W. Kauzmann.Adv. protein chem. 1959 .
[15] T. Takagishi. M. Shibano. Y. J. Lim j. polym. Chem. e.d. 1987 .
[16] C. Tanford. The Hedrofobic . Effect. 2nd edn. John wiley & sons. New York. 1980 .
[17] S. Yariv.M .Muller vonmoos. G. Kahar. A.Rub. termochim .acta 1989 .
[18] B. Kahr.R. W. Gurny. Chem. Rev. 2001 .
[19] J.M.Lehn. pour Appl. Chem. 1980 & J.M Lehn 1988 .
[20] a) H. I. Schneirder. A.Yatsimirsky b)w.steed.j.l. Atwod. C)L. F. Lindoy 2000 .
[21] a)P. G . Mezy .1993 .b) S.Hyde. S. Andersson. . K. L. Aarsson. Elsevier. 1997. C) S.Limofel. L. Kurunszi. T. Suzuki. 1997 .
[22] C. H .Giles A. J onson . dyers and colourisis. 1989 .
[23] C. L. Bird. P. Harris 1957.
[24] R. Mc Gregor.P. W.Harris 1970 .
[25] h .h. sumner. 1986 .
[26] J. Shore. Rev. prog. Coloration 1991 .
[27] J. H. Petropoulos. Y. Kimura .T. Iijima .1988 .
[28] I. I. Zavlavskii . 1990 .
[29] A. Welham.j. soc. Dyers colour. 2000 .
[30] H. Braun. Rev. prog. Coloration 1983 .
[31] J. A. Coates. V.Ellard. I. D.Rattee.j.soc. Dyers colour. 1980 .
[32] J. Crank. G. S. Park(EDS) .Diffusion in polymers. Academic press. London. 1968 .
[33] T. Shibusawa.j.soc. dyers colour. 1988 .
[34] S.Rosenbaum. j.polym. sei. Part A.poly chem 1965 .
[35] T.Hori . Y.Sato.T .Shimezo.J.SOC.Dyers. colour 1981 .
[36] Z. Morita I.H. Kim. H. Motomura. Dyes and Pigment 1991 .
[37] J. J. Gooding. P.R. Compton. C. M. Brennan. J. H. Atherton. J. soc. Dyers colour 1996 .
[38] P.Skrabal. F. Bangeter. K. Hamada. T. Iijima. DYES and pigments 1987 .
[39] H.Kuhn. Thm solid films 1983 .
پروژه رنگرزی الیاف پلی آمید با مواد رنگزای نفتالیمید و تعیین پارامترهای سینتیکی و ترمودینامیکی. doc