تحقیق درباره آزمایش تراکم خاک 8 ص

اختصاصی از هایدی تحقیق درباره آزمایش تراکم خاک 8 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 8

آزمایش : تراکم ( compaction )

هدف از انجام عملیات تراکم ، کاهش میزان تخلخل خاک است . وجود آب تا میزان مشخصی سبب تسهیل این عملیات می شود .بدست آوردن این حد رطوبت و وزن مخصوص خشک بیشینه خاک پس از بکار بردن میزان معینی انرژی کوبشی ،‌هدف مهم آزمایش تراکم است .

مقدمه

در هنگام ساخت و اجرای بزرگراهها ، فرودگاهها و سازه های دیگر متراکم کردن خاک یک امر ضروری جهت بهبود مقاومت خاک می باشد . پروکتور (1933) یک آزمایش تراکم ازمایشگاهی ابداع کرد تا بوسیله آن حداکثر وزن مخصوص خشک خاک که برای تراکم درمحل می تواند استفاده شود را تعیین کند این آزمایش به نام آزمایش تراکم پروکتور مشهور می باشد .

توضیحاتی در مورد مبحث تراکم

زمانیکه به یک خاک نیرو وارد می شود دانه های جامد خاک روی هم می لغزند و در محیط متراکم تری قرار می گیرند و نشست خاک کم می شود . در محیط متراکم تر خاک دارای زاویه اصطکاک داخلی بیشتری است و در نتیجه مقاومت برشی خاک بیشتر می شود . به مسئله تراکم خاک در پروژه هایی نظیر راهسازی و احداث سد برخورد می کنیم و بدین ترتیب مقاومت برش یا به عبارتی توان باربری خاک را افزایش می دهیم از روش های زیر برای متراکم کردن استفاده می شود .

غلطک (roller‌)

با استفاده از غلطک برای اغلب کارهای مهندسی می توان خاک را متراکم نمود بدین ترتیب که در پروژه های راهسازی لایه ها تا 20 سانتیمتر و سد سازی تا 60 سانتی متر ریخته شده و روی آن مقداری آب پاشیده می شود و با گذر چند بار غلطک‌، خاک متراکم می گردد رطوبت موجب می شود دانه های خاک به اصطلاح « روغنکاری » شده وزاویه اصطکاک داخلی آن ها کم شده و متراکم تر می گردد .

انواع غلطک

غلطک چرخ فلزی :

از غلطک های چرخ فلزی عموما در کارهای آسفالتی استفاده می شود و از غلطک های لرزان یا سنگین چرخ فلزی برای متراکم کردن خاک درشتدانه استفاده می گردد . ارتعاش موجب لرزداندن دانه ها شده و دانه ها از بالا به پایین بهتر متراکم می شوند .

چرخ لاستیکی :

از این نوع غلطک برای خاکهای ماسه ای و خاکهای درشتدانه ای که پوک هستند و زیر غلطک چرخ فلزی خرد می شوند استفاده می شود و خاک را از بالا به پایین متراکم می کنند .

پاچه بزی:

این نوع غلطک برای تراکم خاک های رسی استفاده می شود . این نوع غلطک مخصوصا در هسته سد خاکی کاربرد دارند و خاک را از پایین به بالا متراکم می نمایند .

روش vibroffototion : این روش برای خاکهای ماسه ای ریز دانه که دارای عمق زیادی هستند استفاده می شود ، بدین ترتیب که دستگاه vibroffototion که دارای وزن سنگینی در حدود 2 تن است و مجهز به جت آب در بالا وپایین است ، روی لایه مورد نظر قرار می گیرد .

جت آب پایین روشن می شود و با توجه به فشار آب وارده و وزن دستگاه ‌،گودالی ایجاد شده و ماسه خارج شده و دستگاه به داخل زمین فرو می رود . حال جت آب پایین را خاموش کرده و جت های بالایی روشن می شود و هم زمان به داخل گودال ریخته می شود جت های آب موجب می شود که ارتعاش در خاک بوجود آمده و خاک متراکم تر گردد.

انفجار blosting : از انفجار برای خاکهای دانه ای و خصوصا لجن ها استفاده می شود. در این روش چاه هایی تا عمق مورد نظر در لایه کنده شده و داخل چاه ها مواد منفجره کار گذاشته می شود انفجار مواد ،‌خاک اشباع به حالت روان در آمده و هنگام ته نشین شدن خاک د رمحیط متراکم تر قرار می گیرد .

روش dewatering :با پایین آوردن سطح آب زیر زمینی با حفر چاههای آب در زمین و پمپاژ مداوم از داخل آن ها ، سطح آب داخل چاهها پایین آمد و نیروی ارشمیدس وارد به ذرات خاک کم می شود و در نتیجه خاک نشست کرده و متراکم می شود .

روش پیش بازگذاریperloding : برای خاکهای رس اشباع از این روش استفاده می شود که در زمین مربوطه بارگذاری با وزن بسیار بیشتر از ساختمان سازه مورد نظر انجام می شود که موجب خارج شدن آب ازداخل خاک شده و لایه رس اشباع از زمان کمتری نشستهای خود را انجام می دهد .

شرح آزمایش :

آزمایش T-99 آشتو ( برای خاکهای ریزدانه ) به روش پروکتور

فرمولهای مورد نیاز :

= وزن استوانه پروکتور بدن قالب بندی

= وزن استوانه با خاک

وزن خاک داخل استوانه بعد از 3 بار ریختن و هر بار 25 ضربه چکش در بار اول

وسایل مورد نیاز :

1- قالب تراکم 2- الک شماره 4 3- چکش استاندارد پروکتور 4- ترازوی با دقت 01/0 گرم 5- ترازوی با دقت 1/0 گرم 6-ظرف پلاستیکی 7- جک

تحقیق درباره آزمایش هیدرومتری 15 ص

اختصاصی از هایدی تحقیق درباره آزمایش هیدرومتری 15 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

آزمایش هیدرومتری

مقدمه :

تجزیه هیدرومتری برپایه اصل رسوب دانه های خاک در آب می باشد . وقتی نمونه خاکی درداخل آب پراکنده می شود ، ذرات بسته به شکل ، اندازه و وزنشان با سرعت های متفاوت رسوب می کنند . در آزمایش زیر به بررسی اصول و روش آزمایش هیدرومتری خاک می پردازیم .

تئوری آزمایش :

با توجه به رابطه روبه رو و با دانستن L و tمی توان درصد وزنی خاک ریزتر از قطر داده شده را محاسبه

کرد :

D : درصد وزنی رد شده خاک ریزتر از قطر داده شده ( قطر ذرات خاک )

K : عدد ثابت

L : عمق اندازه گیری شده از سطح آب تا مرکز ثقل حباب هیدرومتری

t : زمان

مقدار k تابع توده ویژه خاک (Gs ) و ویسکوزیته می باشد که در دماهای مختلف با توجه به جدول به دست می آید :

وسایل و مواد لازم :

مزور 1000 سی سی و 500 سی سی

هیدرومتر ( چگالی سنج )

خاک ریز دانه ( عبور کرده از الک نمره 200)

هگزا متا فسفات سدیم

دماسنج

روش آزمایش :

20 گرم هگزامتا فسفات سدیم را در مزور 1000 ریخته و به آن آب اضافه می کنیم و خوب هم می زنیم . چون محلول به دست آمده 20 گرم در cc1000 است ، 250 گرم از محلول را جدا می کنیم و در مزور می ریزیم و آن قدر آب

می افزاییم تا به cc1000 برسد . در این حالت دمای محلول را اندازه می گیریم که حدود 20 درجه سلسیوس است و k مربوط به دمای20 و Gs=2.65 را از جدول استخراج می کنیم که برابر است با k = 0.01365 .سپس چگالی سنج را در درون مزور قرار می دهیم و پس از ثابت شدن آن عدد چگالی سنج را قرائت می کنیم . چگالی سنج عدد 5.5 را نشان می دهد .

مقدار cc 250 از محلول را جدا می کنیم و در داخل ظرف هیدرومتری می ریزیم و خاک را به آن می افزاییم . سپس آن قدر به آن آب می افزاییم تا این که آب به پره های ظرف برسد . ظرف را در دستگاه هیدرومتری قرار می دهیم تا دستگاه به طور کامل خاک را در آب مخلوط کند . مخلوط را در مزور cc1000 می ریزیم و آب را تا cc1000 پر

می کنیم . سپس چگالی سنج را در درون آن قرار می دهیم و در زمان هایی که در جدول مشخص شده عدد چگالی ـ سنج را ثبت می کنیم .

اگر آزمایش در دمای C20 ادامه پیدا می کرد ، عدد چگالی سنج کمی بالاتراز عدد 5.5 که از نمونه شاهد حاصل شد ،

متوقف می شد . به دلیل آن که آزمایش برای بار دوم در دمای 17 درجه انجام شد چگالی سنج نهایتا عدد 5 را نشان داد که k مربوط به دمای C 17 برابر 0.01417 می باشد .

(جدول 1 و 2 )

..............................................................................................................................................................................

آزمایش ترکم

مقدمه :

خاک در حالت معمولی شامل منافذی است که در آن هوا وجود دارد ، به همین خاطر برای به دست آوردن وزن مخصوص خاک نمی توانیم از نمونه غیر متراکم استفاده کنیم . لذا برای به دست آوردن وزن مخصوص خاک باید خاک را خوب متراکم کرد . هدف از انجاماین آزمایش به دست آوردن درصد رطوبت بهینه برای حداکثر تراکم است .

تئوری آزمایش :

تراکم با چکش های کوچک و بزرگ صورت می گیرد و بر دو نوع است : 1- تراکم معمولی 2- تراکم مصالح سدی

تراکم معمولی خود به دو بخش تقسیم می شود :

الف ) در قالب 4 اینچ ، سه لایه ، 25 ضربه در هر لایه ، چکش کوچک 5.5 پوندی ، ارتفاع سقوط cm 12 .

ب ) در قالب 6 اینچ ، سه لایه ، 56 ضربه در هر لایه ، چکش کوچک 5.5 پوندی ، ارتفاع سقوط cm 12 .

تراکم مصالح سدی نیز به دو بخش تقسیم می شود :

الف) در قالب 4 اینچ ، پنج لایه ، 25 ضربه در هر لایه ، چکش بزرگ 10 پوندی ، ارتفاع سقوط cm 18 .

ب ) در قالب 6 اینچ ، پنج لایه ، 56 ضربه در هر لایه ، چکش بزرگ 10 پوندی ، ارتفاع سقوط cm 18 .

پس از تراکم ، وزن م خصوص تر خاک را به راحتی می توان به دست آورد . وزن مخصوص خشک خاک هم از رابطه مقابل قابل محاسبه است :

: وزن مخصوص خشک خاک

: وزن مخصوص تر

: درصد رطوبت

وسایل و مواد لازم :

مزور ، خاک ، وسایل تراکم معمولی نوع الف از قبیل قالب 4 اینچ و چکش 5.5 پوندی ، الک ، ترازو ، قوطی درصد رطوبت ، بیلچه ، کاردک ، سینی و استانبولی .

روش آزمایش :

به میزان 5 کیکوگرم خاک عبور کرده از الک را با ترازو اندازه گیری می کنیم . این خاک را در سه لایه در قالب ریخته و 25 ضربه در هر لایه با چکش 5.5 پوندی می زنیم ، سپس قسمت بالای قالب را برداشته ، سطح خاک متراکم شده در قالب را با کاردک صاف کرده و قالب را با خاک وزن می کنیم . مغزی نمونه متراکم را برداشته و وزن آن را اندازه می گیریم ، سپس در قوطی درصد رطوبت در گرمکن قرار می دهیم . در چندین مرحله این عمل را با افزودن 1 الی 2 درصد ( 50 الی 100 سی سی ) آب تکرار می کنیم و در هر مرحله نتایج را یادداشت می کنیم . این آزمایش را آن قدر تکرار می کنیم تا خاک اشباع شود و وزن خاک داخل قالب کمتر شود .

نتایج به دست آمده :

نتایج به دست آمده در جدول3 نشان داده شده است . ابعاد و وزن قالب هم به صورت زیر است :

ارتفاع قالب : 11.60 سانتی متر

قطر داخلی : 10.09 سانتی متر

وزن قالب : 3.545 کیلوگرم

حجم قالب : 4- 10 * 9.3 متر مکعب

..............................................................................................................................................................................

آزمایش نفوذ پذیری

مقدمه :

مقاله در مورد آزمایشهای بتن 64 ص

اختصاصی از هایدی مقاله در مورد آزمایشهای بتن 64 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 66

آزمایش دانه بندی سنگدانه ها

(Sieve Analysis of Fine and Coarse Aggregates)

[ASTM-C136]

مقدمه:

یکی از عوامل موثر در مقاومت بتن (بطور غیرمستقیم)، رعایت ضوابط دانه بندی شن و ماسه است که در طرح مخلوط بتن اهمیت زیادی دارد. از نظر تئوری، دانه بندی خوب به قسمی است که دانه های ریزتر فضای خالی بین دانه های درشت تر را پر کنند و باعث تراکم هرچه بیشتر شن و ماسه در بتن شوند. تراکم بیشتر بتن باعث افزایش وزن مخصوص و همچنین مقاومت آن نسبت به نمونه مشابه می شود. با مقاومت ثابت، بتن با دانه بندی بهتر احتیاج به سیمان کمتری دارد و چون سیمان از مصالح نسبتاً گران است، لذا دانه بندی بهتر اقتصادی تر است.

دانه بندی یعنی عمل تقسیم سنگدانه ها به بخش های مختلف ذرات هم اندازه و تعیین توزیع وزنی آنها. در عمل هر بخش حاوی ذرات بین حدود اندازه ایی معین می باشد که این حدود همان اندازه های چشمه های الک های استاندارد هستند. برای درک بهتر، این توزیع با منحنی نشان داده می شود (منحنی دانه بندی).

باید متذکر شد که هیچگونه منحنی دانه بندی ایده آل وجود ندارد ولی هدف، حصول یک حد اعتدال است. سوای الزامات فیزیکی، جنبه های اقتصادی را هم نباید فراموش نمود. بتن باید با مصالحی ساخته شود که بتوان آنها را با هزینه کم تولید نمود و بنابراین نمی توان هیچگونه محدودیت های بسیار باریکی را برای سنگدانه ها قایل شد. پیشنهاد شده است که عوامل اصلی کنترل کننده دانه بندی مطلوب سنگدانه ها عبارتند از: مساحت سطح سنگدانه ها (تعیین کننده مقدار آب لازم برای تر نمودن تمامی مواد جامد). حجم نسبی اشغال شده بوسیله سنگدانه ها، کارایی بتن و تمایل به جداشدگی مواد از یکدیگر.

مدول نرمی عدد منفردی است که از نتایج آزمایش دانه بندی ماسه بدست می آید و برابر است با مجموع درصد های تجمعی مانده روی الک No.100 و الک های بالای آن مستقیم بر صد. این عدد نشان دهنده متوسط اندازه دانه های ماسه است، بطوریکه مدول نرمی کم نشان دهنده ریز دانه بودن ماسه و مدول نرمی زیاد نشان دهنده درشت دانه بودن ماسه است. واضح است که یک عدد متوسط نمی تواند معرف یک توزیع باشد، لذا مدول نرمی نمی تواند معرف منحنی های دانه بندی مختلف باشد. از مدول نرمی در ارزیابی سنگدانه ها و بعضی روش های طرح اختلاط بتن استفاده می شود.

استاندارد ASTM-C33 تصریح کرده است که مدول نرمی ماسه مورد استفاده برای ساخت بتن باید بین 3/2 تا 1/3 باشد.

مراحل آزمایش

1- از دپوی مصالح سنگی آزمایشگاه به میزان gr4000 ماسه و یا gr 10000 شن خشک نمونه برداری نمایید. نمونه سنگدانه باید نماینده کل توده سنگدانه باشد، در غیر اینصورت نتایج آزمایش قابل استناد نخواهد بود. برای اینکار سعی کنید نمونه سنگدانه ها از قسمت های مختلف دپو تهیه شده باشد.

2- نمونه را کاملاً مخلوط نموده و میزان آن را به مقدار مناسبی (در حدود gr 1000 برای ماسه و gr 2500 برای شن) برای انجام آزمایش کاهش دهید. برای اینکار از روشی موسوم به روش کوارتر یا روش چهار – دو استفاده کنید. نمونه سنگدانه ها را بر روی یک سطح صاف پخش کنید. با وسیله مناسبی آن را به چهار قسمت تقریباً مساوی تقسیم نمایید. دو قسمت از این چهار قسمت را که بصورت ضربدری مقابل یکدیگر هستند انتخاب نموده و بقیه دانه ها را کنار بگذارید. باین دو قسمت را با هم کاملاً مخلوط کرده و دوبار عمل چهار – دو را روی آن انجام دهید. سنگدانه های باقیمانده را وزن نمایید.

3- معمولاً الک های مناسب برای دانه بندی یک نمونه ماسه بشرح زیر می باشند:

No.100

No.50

No.30

No.16

No.8

No.4

3/8”

شماره یا اندازه الک

0.15

0.30

0.60

1.18

2.36

4.75

9.50

اندازه چشمه (mm)

و برای شن از الک های زیر استفاده می شود:

No.8

No.4

3/8”

½”

¾”

1”

شماره یا اندازه الک

2.36

4.75

9.50

12.50

19.0

25.0

اندازه چشمه (mm)

هر یک از الک های فوق را پس از تمیز نمودن با برس مناسب، وزن کرده و آنها را به ترتیب اندازه روی هم سورا نمایید. یک سینی الک را نیز پس از تمیز نمودن وزن کرده در زیر مجموعه الک ها قرار دهید و سنگدانه های حاصل از روش چهار – دو را با دقت روی الک بالایی (الک 9.50mm برای ماسه و الک 25mm برای شن) بریزید. آنگاه یک درپوش روی مجموعه الک ها بگذارید.

4- مجموعه فوق باید بطریق مناسبی تکان داده شود تا دانه های سنگی فرصت عبور از چشمه های الک را بیابند و بر حسب اندازه شان روی الک های مختلف متوقف شوند. برای اینکار از دستگاه شیکر (لرزاننده یا تکان دهنده) مخصوص الک استفاده نمایید. مجموعه الک ها بهمراه درپوش و سینی را روی دستگاه قرار داده، پیچ های آن را کاملا محکوم نموده و دستگاه را روشن کنید. اجازه دهید الک ها حدود 15-10 دقیقه لرزاننده شوند. سپس دستگاه لرزاننده را خاموش کرده و مجموعه الک ها را از روی آن بردارید.

5- الک ها را با دقت (بطوری که مصالح مانده روی آنها هدر نرود) از یکدیگر جدا کرده و هریک را به مراه مصالح درونشان وزن نمایید. این کار را برای سینی نیز انجام دهید.

تحقیق درمورد خمش تیر 10 ص

اختصاصی از هایدی تحقیق درمورد خمش تیر 10 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 12

آزمایش: خمش تیر

1-هدف:بررسی تئوریهای خمش تیر

2-مقدمه:

دستگاه خمش تیر (شکل 1) دارای قابلیتهای زیاد می باشد و آزمایشهایی که در ارتباط با خمش تیرها باشد را می توان با آن انجام داد. با استفاده از این دستگاه می توان مدول الاستیسیته و خیر تیرها یا تکیه گاههای ساده و گیردار تحت بار گذاریهای مختلف را بدست آورد، دستگاه تشکیل شده از دو عدد لودسل برای نمایش نیرو، تکیه گاه گیردار و ساعت اندازه گیر که مقدار خیر تیرها را نمایش می دهد جنس نمونه های آزمایش فولادی، آلومینیومی و برنجی می باشد که دانشجویان باید ابعاد آنها را اندازه گیری نمایند.

3-تئوری:

در تئوری خمش تیر یک تیر می توان نشان داد که لنگر خمش و سختی خمش (EI) یک تیر با مشتق دوم خیز نسبت به x صورت مرتبط هستند.

(1)

معادله(1)، یک معادله دیفرانسیل خطی مرتبه دوم بوده و معادله دیفرانسیلی حاکم بر منحنی الاستیک اگر مقدار سختی خمش ثابت باشد، می توانیم رابطه (1) را به صورت زیر نوشت:

(2)

این معادله، ثابت انتگرال گیری است. با نمایش دادن زاویه بین خط مماس Q بر منحنی الاستیک و خط افقی Q(x)(برحسب رادیان)، و با در نظر گرفتن اینکه این زاویه خیلی کوچک است، خواهیم داشت:

بنابراین، معادله (2) را به شکل دیگر نیز نوشت:

(2)

با انتگرال گیری از دو طرف، معادله (2) بر حسب X، خواهیم داشت:

(3)

مقادیر ، ثابتهای انتگرال هستند که با استفاده از شرایط مرزی یا از شرایط موجود در تکیه گاههای تیر تعیین می شوند، اگر مقادیر ، معلوم شوند می توانیم از معادله(3) مقدار خیز در هر نقطه از تیر از معادله (2) یا (3) مقدار شیب را بدست آورد.

4-بررسی تغییرات خیر تیرها با تکیه گاههای ساده

4-1-تئوری:

با توجه به تئوریهایی که قبلاً گفته شد می توان خیز تیرهای که روی دو عدد لودسل(تکیه گاه ساده) قرار گرفته اند را بدست آورد. لذا خیز تیری که مطابق شکل (2) بار گذاری شده باربر است با:

:خیز وسط تیر

:نیروی اعمال شده

L:فاصله بین دو تا تکیه

:سختی خمش

تحقیق و بررسی در مورد آزمایش دانه بندی سنگدانه ها 64 ص

اختصاصی از هایدی تحقیق و بررسی در مورد آزمایش دانه بندی سنگدانه ها 64 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 66

آزمایش دانه بندی سنگدانه ها

(Sieve Analysis of Fine and Coarse Aggregates)

[ASTM-C136]

مقدمه:

یکی از عوامل موثر در مقاومت بتن (بطور غیرمستقیم)، رعایت ضوابط دانه بندی شن و ماسه است که در طرح مخلوط بتن اهمیت زیادی دارد. از نظر تئوری، دانه بندی خوب به قسمی است که دانه های ریزتر فضای خالی بین دانه های درشت تر را پر کنند و باعث تراکم هرچه بیشتر شن و ماسه در بتن شوند. تراکم بیشتر بتن باعث افزایش وزن مخصوص و همچنین مقاومت آن نسبت به نمونه مشابه می شود. با مقاومت ثابت، بتن با دانه بندی بهتر احتیاج به سیمان کمتری دارد و چون سیمان از مصالح نسبتاً گران است، لذا دانه بندی بهتر اقتصادی تر است.

دانه بندی یعنی عمل تقسیم سنگدانه ها به بخش های مختلف ذرات هم اندازه و تعیین توزیع وزنی آنها. در عمل هر بخش حاوی ذرات بین حدود اندازه ایی معین می باشد که این حدود همان اندازه های چشمه های الک های استاندارد هستند. برای درک بهتر، این توزیع با منحنی نشان داده می شود (منحنی دانه بندی).

باید متذکر شد که هیچگونه منحنی دانه بندی ایده آل وجود ندارد ولی هدف، حصول یک حد اعتدال است. سوای الزامات فیزیکی، جنبه های اقتصادی را هم نباید فراموش نمود. بتن باید با مصالحی ساخته شود که بتوان آنها را با هزینه کم تولید نمود و بنابراین نمی توان هیچگونه محدودیت های بسیار باریکی را برای سنگدانه ها قایل شد. پیشنهاد شده است که عوامل اصلی کنترل کننده دانه بندی مطلوب سنگدانه ها عبارتند از: مساحت سطح سنگدانه ها (تعیین کننده مقدار آب لازم برای تر نمودن تمامی مواد جامد). حجم نسبی اشغال شده بوسیله سنگدانه ها، کارایی بتن و تمایل به جداشدگی مواد از یکدیگر.

مدول نرمی عدد منفردی است که از نتایج آزمایش دانه بندی ماسه بدست می آید و برابر است با مجموع درصد های تجمعی مانده روی الک No.100 و الک های بالای آن مستقیم بر صد. این عدد نشان دهنده متوسط اندازه دانه های ماسه است، بطوریکه مدول نرمی کم نشان دهنده ریز دانه بودن ماسه و مدول نرمی زیاد نشان دهنده درشت دانه بودن ماسه است. واضح است که یک عدد متوسط نمی تواند معرف یک توزیع باشد، لذا مدول نرمی نمی تواند معرف منحنی های دانه بندی مختلف باشد. از مدول نرمی در ارزیابی سنگدانه ها و بعضی روش های طرح اختلاط بتن استفاده می شود.

استاندارد ASTM-C33 تصریح کرده است که مدول نرمی ماسه مورد استفاده برای ساخت بتن باید بین 3/2 تا 1/3 باشد.

مراحل آزمایش

1- از دپوی مصالح سنگی آزمایشگاه به میزان gr4000 ماسه و یا gr 10000 شن خشک نمونه برداری نمایید. نمونه سنگدانه باید نماینده کل توده سنگدانه باشد، در غیر اینصورت نتایج آزمایش قابل استناد نخواهد بود. برای اینکار سعی کنید نمونه سنگدانه ها از قسمت های مختلف دپو تهیه شده باشد.

2- نمونه را کاملاً مخلوط نموده و میزان آن را به مقدار مناسبی (در حدود gr 1000 برای ماسه و gr 2500 برای شن) برای انجام آزمایش کاهش دهید. برای اینکار از روشی موسوم به روش کوارتر یا روش چهار – دو استفاده کنید. نمونه سنگدانه ها را بر روی یک سطح صاف پخش کنید. با وسیله مناسبی آن را به چهار قسمت تقریباً مساوی تقسیم نمایید. دو قسمت از این چهار قسمت را که بصورت ضربدری مقابل یکدیگر هستند انتخاب نموده و بقیه دانه ها را کنار بگذارید. باین دو قسمت را با هم کاملاً مخلوط کرده و دوبار عمل چهار – دو را روی آن انجام دهید. سنگدانه های باقیمانده را وزن نمایید.

3- معمولاً الک های مناسب برای دانه بندی یک نمونه ماسه بشرح زیر می باشند:

No.100

No.50

No.30

No.16

No.8

No.4

3/8”

شماره یا اندازه الک

0.15

0.30

0.60

1.18

2.36

4.75

9.50

اندازه چشمه (mm)

و برای شن از الک های زیر استفاده می شود:

No.8

No.4

3/8”

½”

¾”

1”

شماره یا اندازه الک

2.36

4.75

9.50

12.50

19.0

25.0

اندازه چشمه (mm)

هر یک از الک های فوق را پس از تمیز نمودن با برس مناسب، وزن کرده و آنها را به ترتیب اندازه روی هم سورا نمایید. یک سینی الک را نیز پس از تمیز نمودن وزن کرده در زیر مجموعه الک ها قرار دهید و سنگدانه های حاصل از روش چهار – دو را با دقت روی الک بالایی (الک 9.50mm برای ماسه و الک 25mm برای شن) بریزید. آنگاه یک درپوش روی مجموعه الک ها بگذارید.

4- مجموعه فوق باید بطریق مناسبی تکان داده شود تا دانه های سنگی فرصت عبور از چشمه های الک را بیابند و بر حسب اندازه شان روی الک های مختلف متوقف شوند. برای اینکار از دستگاه شیکر (لرزاننده یا تکان دهنده) مخصوص الک استفاده نمایید. مجموعه الک ها بهمراه درپوش و سینی را روی دستگاه قرار داده، پیچ های آن را کاملا محکوم نموده و دستگاه را روشن کنید. اجازه دهید الک ها حدود 15-10 دقیقه لرزاننده شوند. سپس دستگاه لرزاننده را خاموش کرده و مجموعه الک ها را از روی آن بردارید.

5- الک ها را با دقت (بطوری که مصالح مانده روی آنها هدر نرود) از یکدیگر جدا کرده و هریک را به مراه مصالح درونشان وزن نمایید. این کار را برای سینی نیز انجام دهید.