فرمت فایل :word (لینک دانلود پایین صفحه) تعداد صفحات 13صفحه
یکی از مزیتهای گنو/لینوکس نسبت به اکثر سیـستمـهـای عامل تـجـاری امکان انتـقــال و اجــرای آن بـر روی سکــوهــا (Platforms) و معماریهای (Architectures) مختلف، در نتیجه‌ی موجود بودن کدها و پیشبینی قابل انتقال بودن آن است. اما پشتیبانی رسمی از یک معماری سخت‌افزاری در هسته (Kernel) فقط آغاز ماجرا است و برای بررسی صحت پشتیبانی واقعی از آن معماری باید مطالعه کرد و در صورت داشتن سخت‌افزاری با معماری مورد نظر شخصا کیفیت آن را تجربه کرد. در همین راستا پس از مقاله‌ی بررسی لینوکس بر روی iPod که در شماره‌ی ۱۹ منتشر شد[۱] اینبار چگونگی پشتیبانی گنو/لینوکس از معماری Power/PowerPC را بررسی کرده‌ام. طبیعی است که مطلب زیر عمدتا محدود به سخت‌افزار مورد استفاده‌ی من است و تمام دستگاههای PowerPC را شامل نمی‌شود. در پایان این مقدمه قصد دارم توجه شما را به دو هشدار جدی جلب کنم: ۱. مطالب این مقاله عموما هیچ ربطی به مکینتاشهای دارای پردازنده‌ی اینتل ندارند و مکهای اینتلی صرف نظر از قطعات سخت‌افزاری متفاوت حتی دارای Partition Map و Firmware کاملا متفاوتی هستند. ۲. قبل از انجام هرکاری از تمام اطلاعات مهم و حتی غیر مهمتان پشتیبانهای مطمئن بر روی دیسکهای سخت(Hard Disk) دیگرتان یا CD/DVD ایجاد کرده و توجه داشته باشید که سازنده‌های توزیعهای لینوکس و نگارنده‌ی این مقاله هیچ مسئولیتی در برابر از بین رفتن اطلاعات و هر نوع خرابی دیگر بر عهده نمی‌گیرند.
معماری Power/PowerPC
Power هم نام معماری استفاده شده در پردازنده‌های مورد بحث ما است هم به پردازنده‌های مخصوص سرویس دهنده‌های IBM اطلاق می‌شود.[۲] به پیاده‌سازیهای متفاوت این معماری برای کامپیوترهای شخصی PowerPC می‌گویند که از G4 به بعد Altivec را هم شامل می‌شود.[۳] بنابراین از این به بعد در این مقاله هرجا اصطلاح Power یا PowerPC را مشاهده کردید بدانید ایندو معماری تفاوتهای اندکی با یکدیگر دارند و در عین حال نام پردازنده‌های دارای این معماریها هم از آنها تبعیت می‌کند.
برخلاف آنچه که به نظر می‌رسد معماری Power/PowerPC چندان کم استفاده و مهجور نیست.[۴] اگرچه استفاده از PowerPC در کامپیوترهای شخصی و لپ‌تاپها به خاطر کامل شدن مهاجرت Apple به پردازنده‌های Intel دیر یا زود خاتمه خواهد یافت[۵] اما این معماری در مصارف دیگر به شکل قابل ملاحظه‌ای در حال گسترش است. یکی از این مصارف دستگاههای جدید بازی (Console) است که اخیرا همگی از پردازنده‌های معماری Power/PowerPC استفاده می‌کنند. به عنوان مثال پردازنده‌ی Nintendo GameCube با نام Gekko نوع تغییریافته و بهبود یافته از پردازنده‌ی PowerPC 750CXe است که از خانواده‌ی G3 به حساب می‌آید.[۶]
در بین دستگاههای نسل جدید هم پردازنده‌ی Cell در PlayStation3 مبتنی بر معماری Power بوده[۷]، پردازنده‌ی موجود در XBOX 360 با نام Xenon برمبنای Power قرار داشته[۸] و پردازنده‌ی دستگاه Nintendo Wii با نام Broadway هم بر پایه‌ی نوع سفارشی از معماری Power قرار دارد.[۹]
با توجه به فروش بالای دستگاههای بازی و قدرت بسیار بالای نسل جدید آنها توجهات بسیاری به استفاده از آنها به عنوان کامپیوتر شخصی جلب شده که حتی سازندگان توزیع YellowDog Linux که از معدود -و شاید تنها- توزیعهای منحصر به PowerPC است، نسخه‌ی ۵ خود را اول برای PlayStation3 و سپس برای مکینتاشهای PowerPC منتشر خواهند کرد! توزیعی که امید می‌رود با استفاده از میــزکـار سبـک Enlightenment-17 با کمبود حافظه‌ی موقت در PS3 (به اندازه‌ی ۲۵۶مگابایت) کنار آمده و بتواند آن را به کامپیوتری کامل و قدرتمند برای استفاده‌ی شخصی و روزانه تبدیل
PowerPCهای مرتبط با این مقاله
اگرچه بررسی کامل پشتیبانی لینوکس از معماری PowerPC نیازمند بررسی آن بر روی مکینتاشهای PowerPC، سرویس دهنده‌های POWER و Cell، دستگاههای بازی جدید و... است، دسترسی من محدود به تنها یک دستگاه PowerPC یعنی همان iMac G5 خودم است که تمام کارهای خود را با آن انجام می دهم، از جمله نوشتن این مقاله.
پردازنده‌ی ۶۴بیتی G5 موجود در این iMac از نوع PowerPC 970FX است که به طور خلاصه آن را نوع تغییر و بهبودیافته‌ای از پردازنده‌ی POWER4 با معماری PPC64 (معماری ۶۴بیتی PowerPC) در کنار سازگاری با نرم‌افزارهای PPC32 بدون هر نوع شبیه‌سازی و با پشتیبانی از ساختار Altivec می‌توان تعریف کرد.[۱۱]
تذکر: روشهای نصب در این مقاله مربوط به مکینتاشهای PowerPC مشهور به New World است یعنی از زمان iMac G3 و دستگاههای تولید شده پس از آن. دستگاههای قدیمیتر مشهور به Old World برای نصب لینوکس با موانع بیشتری مواجه می‌شوند و مورد پشتیبانی yaboot قرار ندارند. [۱۲]
تا اینجای مقاله احتمالا با انبوه اصطلاحات و مفاهیم نا‌آشنا روبرو شده‌اید، اما نگران نباشید چون از این به بعد بیشتر با مفاهیم آشنا و مشابه دنیای x86 برخورد خواهید کرد.
توزیعهای PowerPC
تا چند سال پیش توزیعهای مشهوری چون SuSE, Mandrake, Redhat و... همگی نسخه‌ی رسمی و همزمان با x86 برای PowerPC ارائه می‌دادند، اما استقبال کم کاربران مکینتاش، دسترسی محدود سازندگان این توزیعها به سخت‌افزارهای مکینتاش و عوامل دیگر سبب شد کم کم نسخه‌های PowerPC متوقف شده یا فقط در نسخه‌ی Enterprise برای سرویس دهنده‌های IBM POWER منتشر شوند. امروزه OpenSuSE نسخه‌ی نسبتا بروز و خوبی برای مکینتاشهای PowerPC دارد، Fedora تحت تاثیر تلاشهای Terrasoft که توزیع YellowDog را مبتنی بر آن توزیع و پشتیبانی می‌کند از PowerPC پشتیبانی کرده و چند وقتی است خبر خوشی از نسخه‌ی غیر رسمی Mandriva برای PowerPC منتشر نشده است.[۱۳] در این بین توزیعهای کوچک و بزرگی مانند Geexbox هم هستند که نسخه‌ی PowerPC آنها بر روی سخت‌افزارهای محدودی اجرا می‌شود اما نمی‌توان بر روی پشتیبانی آنها از PowerPC خصوصا پردازنده‌های ۶۴بیتی G5 به صورت جدی حساب کرد. مطالب این مقاله درمورد نسخه‌ی رسمی توزیع Ubuntu برای مکینتاشهای PowerPC است که بعید نیست همین روزها خبر توقف ادامه‌ی توسعه‌ی رسمی آن اعلام شود.[۱۴] اما تا به حال نسخه‌های متعددی از این توزیع همزمان با x86 برای PowerPC منتشر شده‌اند و سرانجام نسخه‌ی ۶.۱۰ با حل بخشی از مشکلات جدی قبلی بر روی سخت‌افزارهایی چون iMac G5 (البته غیر از سری سوم iMac G5 که دوربین دارند) قابل اجرا شده است.
مشکلات اصلی بر سر اجرای لینوکس بر روی iMac G5
اولین مشکلی که بر سر راه اجرای لینوکس بر روی کامپیوترهای G5 وجود دارد پشتیبانی از این سیستمها تنها با هسته‌ی ۶۴بیت است که مانع از اجرای توزیعهای ۳۲بیتی مخصوص PowerPC می‌شود. اینطور که به نظر می‌رسد این مشکل مربوط به پردازنده نمی‌شود بلکه پشتیبانی لینوکس از G5 به این صورت است.
دومین مشکل کم اطلاعی سازندگان داوطلب راه‌اندازها (Driver) از سخت‌افزارهای استفاده شده در مکینتاشها است که در برخی موارد از طریق شباهت با سخت‌افزارهای PC یا بررسی راه‌اندازهای کدباز Darwin جبران شده ولی در برخی موارد چاره‌ای جز مهندسی معکوس و شیوه‌های آزمون و خطا وجود ندارد. اما با وجود موجود بودن کدهای راه‌اندازهای Darwin درمورد قطعاتی خاص و حتی استفاده‌ی لینوس توروالدز از یک PowerMac G5 به عنوان کامپیوتر شخصی هنوز هم مشکلات غیر منتظره‌ای در لینوکس مخصوص PowerPC رخ می‌دهد.
از طرف دیگر شرکتهای سازنده قطعات موجود در سیستمهای مکینتاش، مانند Ati, nVidia و Motorola راه‌اندازهای مخصوص لینوکس خود را به صورت Binary و مخصوص x86 منتشر کرده‌اند و به ارائه‌ی نسخه‌ی PowerPC چندان امیدی نیست! در چنین وضعیتی تنها راه‌اندازهای قابل استفاده، آنهایی هستند که توسط افراد داوطلب تهیه شده و معمولا مشکلات مخصوص به خود را دارند.
تحقیق در مورد نصب Ubuntu بر روی iMac G5