پایان نامه اشتغال زنان در نظام حقوقی ایران با توجه به کنوانسیون رفع هر گونه تبعیض علیه زنان
زنان به عنوان نیمی از منابع انسانی، نه تنها موضوع وهدف هر نوع توسعهای هستند، بلکه اهرم مؤثری در پیشبرد اهداف توسعه اقتصادی واجتماعی میباشند.تجهیز این منبع مهم وبه کارگرفتن صحیح و مطلوب آن، نه تنها نیل به اهداف توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی را آسانترمیکند، بلکه از نظر تحقق هدفهای مربوط به توزیع عادلانهتر درآمدها و بالابردن سطح رفاه خانواده تاثیرات مثبتی بر جای خواهد گذاشت.
عنوان…………………………………………. صفحه
چکیده ………………………………………… ۱
مقدمه…………………………………………. ۲
بخش اول – بررسی اشتغال زنان از دیدگاههای مختلف
فصل اول – اشتغال زنان از دیدگاه اجتماعی و اقتصادی
گفتار اول- وضعیت اشتغال زنان ازنگاه آمار …………. ۱۱
بند اول- اشتغال زنان در دنیا ……………. ۱۴
الف – میزان اشتغال زنان در دنیا … ۱۴
ب- اشتغال زنان دنیا در بخشهای مختلف ۱۹
بند دوم- اشتغال زنان درایران ……………. ۲۳
الف – میزان اشتغال زنان در ایران… ۲۳
ب- اشتغال زنان ایران دربخشهای مختلف ۲۶
گفتار دوم – موانع اشتغال زنان …………………… ۳۰
بند اول- موانع اجتماعی …………………. ۳۱
الف- طرز فکر وباورهای اجتماعی…… ۳۱
ب – سنتها وآداب و رسوم اجتماعی….. ۳۲
ج – ازدواج ومسئولیتهای خانوادگی … ۳۴
د- عدم تمایل کارفرمایان نسبت به استخدام زنان ۳۵
بند دوم- موانع فرهنگی …………………. ۳۶
الف – موانع آموزشی ……………. ۳۶
ب – ضعف خودباوری و اتکاء به نفس از سوی زنان ۳۸
ج – عدم تمایل مردان به کار زنان در محیط های مختلط ……………………………………………… ۳۹
بند سوم- موانع اقتصادی …………………. ۴۰
الف – رکود اقتصادی ……………. ۴۰
ب – شغل محسوب نکردن برخی از فعالیتهای زنان ۴۰
ج – اختلاف دستمزد ……………… ۴۱
فصل دوم – اشتغال زنان از دیدگاه اسلام واسناد بین المللی
گفتار اول- اشتغال زنان از دیدگاه اسلام ……………. ۴۳
بند اول- کار در اسلام …………………… ۴۴
الف – کار درآیات قرآن کریم …….. ۴۴
ب- کار در سنت وروایات …………. ۴۶
ج – کار از دیدگاه فقهی…………. ۴۸
بند دوم – موضع اسلام در خصوص وضعیت شغلی زنان . ۴۹
الف – اشتغال زنان درقرآن ………. ۴۹
ب – اشتغال زنان در سنت وروایات….. ۵۱
ج – اشتغال زنان در فقه ………… ۵۴
۱- ضرورت ملاحظه مقتضیات زمان ومکان در استنباط مقررات اسلامی ……………………………………. ۵۶
۲- عقل،مبنای استنباط منابع فقهی ۵۸
گفتار دوم – اشتغال زنان در اسناد بین المللی ………. ۵۹
بند اول – مقاوله نامه های سازمان بین المللی کار ۶۰
الف – مقاوله نامه شماره «۱۱۱»……. ۶۱
ب- مقاوله نامه شماره «۱۰۰»……… ۶۲
ج – مقاوله نامه های شماره «۱۴۲» و «۱۲۲» ۶۲
د- مقاوله نامه شماره «۱۰۳»……… ۶۳
بند دوم – اسناد بین المللی حقوق بشر ……… ۶۵
الف – منشور سازمان ملل متحد…….. ۶۵
ب – اعلامیه های حقوق بشر ……….. ۶۵
۱- اعلامیه جهانی حقوق بشر ….. ۶۵
۲- اعلامیه اسلامی حقوق بشر ….. ۶۶
ج – میثاق های بین المللی حقوق بشر.. ۶۷
۱- میثاق بین المللی حقوق مدنی وسیاسی ۶۷
۲- میثاق بین المللی حقوق اقتصادی- اجتماعی- فرهنگی………………………………………… ۶۷
د- کنوانسیون های بین المللی حقوق بشر ۶۸
۱- کنوانسیون رفع هر گونه تبعیض علیه زنان ۶۸
۲- کنوانسیون حقوق سیاسی زنان . ۷۰
بخش دوم – بررسی اصول مرتبط با حق اشتغال زنان در کنوانسیون (CEDAW)
و قوانین موضوعه ایران
فصل اول – بررسی اصول عمومی مرتبط با حق اشتغال زنان
گفتار اول – حق اشتغال به عنوان یک حق لاینفک حقوق انسانی ۷۳
بند اول – حق اشتغال در کنوانسیون (CEDAW) …… 73
الف – رفع تبعیض و تساوی زن و مرد از دیدگاه کنوانسیون …………………………………….. ۷۳
ب- مفهوم حق اشتغال از دیدگاه کنوانسیون ۷۷
بند دوم-حق اشتغال در قانون اساسی ایران……. ۷۸
الف – بررسی حقوق زن از منظر برخی اصول قانون اساسی ……………………………………………… ۷۸
۱- رعایت کرامت انسانی و عدالت فردی واجتماعی در مورد زنان……………………………………. ۷۸
۲- تساوی حقوق زن ومرد درقانون اساسی ۸۰
ب- بررسی حق اشتغال زنان از دید اصولی از قانون اساسی…………………………………………. ۸۱
گفتار دوم – حق برخورداری از فرصتهای شغلی یکسان ……. ۸۲
بند اول – حق برخورداری ازفرصتهای شغلی یکسان درکنوانسیون (CEDAW)…………………………………………. 82
بند دوم- حق برخورداری از فرصتهای شغلی یکسان در قوانین موضوعه ایران ………………………………….. ۸۳
الف – اصل برابری ورود به خدمت عمومی طبق قانون استخدام کشوری………………………………….. ۸۴
ب – ایجاد فرصتهای یکسان برای اشتغال زنان ۸۵
گفتار سوم – حق انتخاب آزادانه حرفه وشغل…………… ۸۷
بند اول- حق انتخاب آزادانه حرفه وشغل در کنوانسیون (CEDAW) 87
بند دوم- حق انتخاب آزادانه حرفه وشغل در قوانین موضوعه ایران ……………………………………………… ۸۹
بند سوم – محدودیتهای موجود بر آزادی انتخاب شغل زنان ۹۰
الف – محدودیتهای عمومی ………… ۹۰
۱- عدم مخالفت با اسلام …….. ۹۰
۲- عدم مخالفت با مصالح عمومی . ۹۰
ب- محدودیتهای اختصاصی………….. ۹۱
۱- اشتغال به کارهای زیان آور،خطرناک، سخت وحمل بار بیش از حد …………………………………. ۹۱
۲- اشتغال به شغل منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات زن …………………………………….. ۹۲
گفتار چهارم – حق برخورداری برابر از ارتقاء مقام وامنیت شغلی ۹۶
بند اول- حق برخورداری برابر از ارتقاء مقام .. ۹۶
الف – حق برخورداری برابر از ارتقاء مقام در کنوانسیون (CEDAW) ……………………………….. 96
ب- حق برخورداری برابر از ارتقاءمقام در قوانین موضوعه ایران………………………………….. ۹۷
بند دوم – حق برخورداری برابر از امنیت شغلی… ۱۰۰
الف – حق برخورداری برابر از امنیت شغلی در کنوانسیون (CEDAW) ………………………………. 100
ب – حق برخورداری برابر از امنیت شغلی در قوانین موضوعه ایران………………………………….. ۱۰۱
گفتار پنجم –حق دریافت مزد مساوی و برخورداری از تامین اجتماعی ۱۰۳
بند اول – حق دریافت مزد مساوی در مقابل کارمساوی ۱۰۳
الف – حق دریافت مزد مساوی در مقابل کار مساوی در کنوانسیون (CEDAW)………………………………… 103
ب – حق دریافت مزد مساوی در مقابل کارمساوی درقوانین موضوعه ایران…………………………… ۱۰۵
بند دوم – حق برخورداری از تامین اجتماعی برابر ۱۰۷
الف – حق برخورداری از تامین اجتماعی برابر در کنوانسیون (CEDAW) ……………………………….. 108
ب- حق برخورداری از تامین اجتماعی برابردرقوانین موضوعه ایران…………………………………… ۱۰۹
فصل دوم – بررسی اصول اختصاصی مرتبط با حق اشتغال زنان
گفتار اول – ممنوعیت اخراج به دلیل بارداری یا مرخصی زایمان ۱۱۷
بنداول- ممنوعیت اخراج به دلیل بارداری یا مرخصی زایمان در کنوانسیون (CEDAW)………………………………… 117
بند دوم- ممنوعیت اخراج به دلیل بارداری یا مرخصی زایمان در قوانین موضوعه ایران…………………………….. ۱۱۹
گفتار دوم – استفاده از مرخصی وبرخورداری از حقوق ومزایای دوران بارداری و زایمان ………………………………. ۱۲۰
بند اول – استفاده از مرخصی وبرخورداری از حقوق ومزایای دوران بارداری و
زایمان در کنوانسیون (CEDAW)……………….. 120
بند دوم – استفاده از مرخصی و برخورداری از حقوق و مزایای دوران بارداری و
زایمان در قوانین موضوعه ایران ………….. ۱۲۴
گفتار سوم – ارائه خدمات حمایتی به والدین …………. ۱۳۴
بند اول –ارائه خدمات حمایتی به والدین در کنوانسیون (CEDAW)……………………………………………… 134
بند دوم – ارائه خدمات حمایتی به والدین در قوانین موضوعه ایران…………………………………………. ۱۳۹
گفتار چهارم- برخورداری از حمایت در زمان بارداری……. ۱۴۳
بند اول- برخورداری از حمایت درزمان بارداری در کنوانسیون (CEDAW)…………………………………………. 143
بند دوم – برخورداری از حمایت درزمان بارداری در قوانین موضوعه ایران…………………………………… ۱۴۵
بخش سوم – بررسی اشتغال زنان در مناصب مهم دولتی و سیاسی
در کنوانسیون (CEDAW) وقوانین موضوعه ایران
فصل اول- بررسی اشتغال زنان درمناصب مهم دولتی وسیاسی در کنوانسیون (CEDAW)……………………………………………… 150
گفتار اول – برابری زن و مرد به تصدی مشاغل مهم دولتی وسیاسی در کنوانسیون(CEDAW)…………………………………………………… ۱۵۱
بند اول- برابری زن به تصدی مشاغل مهم دولتی و سیاسی در سطح ملی ………………………………………….. ۱۵۱
بند دوم – برابری زن ومرد به تصدی مشاغل مهم دولتی و سیاسی در سطح بین المللی ………………………………… ۱۶۰
الف – توصیه کلی شماره ۸………… ۱۶۱
ب –توصیه کلی شماره ۱۰…………… ۱۶۴
گفتار دوم – اتخاذ تدابیری خاص درجهت گسترش حضور زنان در مناصب مهم دولتی و سیاسی ……………………………………………… ۱۶۵
بند اول- اتخاذ تدابیری خاص در سند کنفرانس جهانی زن- نایروبی………………………………………………………………………………………………………… ۱۶۵
بند دوم- اتخاذ تدابیری خاص در سند کنفرانس جهانی زن- پکن……………………………………………… ۱۶۷
فصل دوم- بررسی اشتغال زنان درمناصب مهم دولتی وسیاسی در قوانین موضوعه ایران
گفتار اول – جایگاه زنان در نهاد رهبری ……………. ۱۷۸
بند اول – رهبری ……………………….. ۱۷۸
بند دوم- شورای رهبری …………………… ۱۷۹
بندسوم – مجلس خبرگان……………………. ۱۸۲
گفتار دوم – جایگاه زنان در قوای سه گانه(مجریه، مقننه،قضائیه) ۱۸۴
بند اول-قوه مجریه………………………. ۱۸۴
الف – ریاست جمهوری…………….. ۱۸۴
ب – وزارت ……………………. ۱۸۹
بند دوم- قوه مقننه …………………….. ۱۹۰
الف- مجلس شورای اسلامی …………. ۱۹۰
ب- شورای نگهبان ………………. ۱۹۱
بند سوم – قوه قضائیه …………………… ۱۹۵
الف- قضاوت …………………… ۱۹۵
ب – ریاست قوه قضائیه ………….. ۲۰۲
گفتار سوم – جایگاه زنان در نیروهای مسلح ………….. ۲۰۴
بند اول- ارتش………………………….. ۲۰۶
بند دوم – نیروی انتظامی ………………… ۲۰۷
بند سوم- سپاه پاسداران …………………. ۲۰۹
نتیجه…………………………………………. ۲۱۳
پیوست ………………………………………… ۲۲۳
فهرست منابع ………………………………….. ۲۵۷
فهرست جداول
جدول شماره ۱:
نرخ مشارکت نیروی کاربه تفکیک جنس در کشورهای مختلف جهان طی سالهای ۹۸-۱۹۸۹………………………………………….. ۱۶
جدول شماره ۲:
میزان فعالیت زنان (نرخ مشارکت) در مقاطع ده ساله در ایران ۲۴
جدول شماره ۳:
توزیع نسبی جمعیت فعال برحسب مناطق به تفکیک جنس طی سالهای ۷۵-۱۳۵۵ ۲۶
جدول شماره ۴:
توزیع نسبی جمعیت شاغـــــل دربخشهای عمده فعالیت برحسب مناطـــــق به تفکـــیک جـــنس
طی سالهای۷۵-۱۳۵۵………………………………… ۲۸
جدول شماره ۵:
توزیـــع مستخدمان کـشوری دروزارتخـــانه ها ومــــوسسات مشمول وغیـــــرمشمول قــانون
استخدام کشوری برحسب جنس درسالهای ۱۳۶۵ و۱۳۷۴ ……….. ۲۹
پایان نامه اشتغال زنان در نظام حقوقی ایران با توجه به کنوانسیون رفع هر گونه تبعیض علیه زنان