فهرست
عنوان................................................................................................ صفحه
مقدمه ..........................................................................................................
فصل اول: کلیات .........................................................................................
بخش نخست: مفهوم ضرر و اقسام آن ......................................................
1-1- مفهوم ضرر .....................................................................................
1-2- ضرر قابل جبران و شرایط آن .........................................................
1-3- از دست دادن موقعیتهای عملی ........................................................
1-4- محروم ماندن از کار ........................................................................
1-5- ضرر معنوی .....................................................................................
بخش دوم: بیان مختصر فعل زیانبار ........................................................
بخش سوم: بیان مختصر رابطة سببیت ......................................................
فصل دوم: فصل زیان بار ..........................................................................
بخش نخست: عنصر مادة فعل زیان بار .....................................................
1-1- تقصیر با فعل مثبت ...........................................................................
1-1-1- قاعده ............................................................................................
1-1-2- شرایط فعل مثبت زیان بار و زیانها .............................................
1-2- تقصیر از نوع فعل سلبی یا ترک فعل ................................................
1-2-1- اقسام ترک فعل ............................................................................
1-2-2- مبانی نظری مسئولیت ناشی از خودداری ...................................
1-2-3- نتایج عنصر مادی ........................................................................
بخش دوم: عنصر معنوی فعل زیانبار ........................................................
2-1- نقش اراده و تمیز در تشخیص انواع تقصیر ....................................
2-2- مسئولیت مدنی صفیر غیرممیز و مجنون .........................................
2-2-1- نظریههای حقوقی .........................................................................
2-2-2- حقوق موضوعه ایران ..................................................................
2-3- آزادی اراده ......................................................................................
2-3-1- نظریه سنتی و نوعی تقصیر .........................................................
2-3-2- نقش اراده آزاد ............................................................................
بخش سوم: عنصر قانونی فصل زیانبار .....................................................
3-1- مفهوم غیرقانونی بودن .....................................................................
3-1-1- معنا و چهرههای گوناگون تجاوز ................................................
3-1-2- ضابطه و معیار تجاوز .................................................................
3-2- افعال مشروع ....................................................................................
3-2-1- دفاع مشروع .................................................................................
3-2-2- امر آمر قانونی .............................................................................
3-2-3- اکراه یا اجبار ...............................................................................
3-2-4- غرور ............................................................................................
3-2-5- اضطرار ........................................................................................
3-2-6- اعمال حق .....................................................................................
3-2-7- مصلحت عمومی ...........................................................................
3-2-8- اذن و برائت از انجام عمل ...........................................................
فصل سوم: رابطة سببیت ............................................................................
بخش نخست: چگونگی رابطة سببیت ..........................................................
1-1- لزوم رابطة سببیت ............................................................................
1-2- اجتماع اسباب ....................................................................................
بخش دوم: اسباب خارج و اثر آن در مسئولیت ..........................................
2-1- وقوع حوادث پیشبینی نشده یا قوای قاهره .....................................
2-2- فعل شخص ثالث ...............................................................................
2-3- تقصیر زیاندیده .................................................................................
«مقدمه»
به نام آنکه جان را فکرت آموخت
یکی از مسائل مهمی که در زمینة حقوق خصوصی بسیار اهمیت دارد احراز رابطة سببیت بین ضرر و فعل زیانباراست و ما در این تحقیق سعی داشتهایم با توجه به کتابهایی که در این زمینه وجود دارد، به بیان و توضیح این مسئله بپردازیم و دیدی کلی نسبت به رابطة سببیت بدست آوریم.
در این تحقیق ما رابطه سببیت را در سه فصل بررسی مینمائیم در فصل اول، کلیاتی را برای آشنائی با مسئله بیان کردهایم و سپس با بررسی کامل فعل زیانبار و رابطة سببیت در فصول بعدی به روشن کردن رابطة سببیت بین ضرر و فعل زیانبار پرداختهایم.
در نگارش این تحقیق کوشیده شده است محتوای مطالب در سطح مطلوب باشد و با تقسیمبندی درست مطالب سعی شده است که پیوند صحیحی بین مطالب ایجاد گردد و با بیانی ساده و روان و آوردن مثال روشن و نمونههای عملی و کاربردی تلاش شده است که تفهیم موضوع عمیقتر و آسانتر گردد.
فصل اول
کلیات
شکی نیست که تحقق مسئولیت مدنی و ایجاد الزام به جبران خسارت، توسط شخصی که به دیگری زیان وارد میسازد، منوط به وجود شرایطی میباشد که با تجمع این شرایط برای شخصی زیان رساننده مسئولیت مدنی ایجاد میشود و فقدان هر یک از آنها نیز موجب میشود که شخص مسئول جبران خسارت شناخته نشود و از مسئولیت معاف گردد شرایط لازم برای تحقق مسئولیت مدنی عبارتند از:
1ـ لزوم بروز خسارت یا ضرر
2ـ ارتکاب فعل زیانبار یا ترک فعل زیانبار
3ـ احراز رابطة سببیت بین فعل یا ترک فعل زیانبار و زیان وارده
بخش نخست
مفهوم ضرر و اقسام آن
1-1- مفهوم ضرر
مفهوم ضرر یا خسارت را هر فردی میداند. در هرجا که نقص در اموال ایجاد شود یا منفعت مسلمی از دست داده شود یا به سلامت و حیثیت و عواطف شخص لطمهای وارد آید میگویند ضرری ایجاد شده است.
ضرر و فعل زیانبار