لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 10
نمک
نمک یکی از پنج عنصر مهم حیات می باشد و در تمام سلولهای بدن انسان وجود دارد و بدون آن ادامه حیات غیرممکن است زیرا مهمترین عامل انتقال پیامدهای عصبی از مغز به اعضاء و نیز انقباض قلب و دیگر ماهیچه های بدن است .
نمک کاربردهای وسیع و فراوانی در صنایع غذایی شیمیایی , کشاورزی و پزشکی دارد و در ذیل خاصیت مهم آن در صنایع غذایی اشاره می شود :
.1 ایجاد طعم و مزه در محصول
.2 قدرت نگهدارندگی با جلوگیری از رشد میکرواو رگانیسمهای نامطلوب در محصول و ممانعت از فساد پذیری مواد غذایی
.3 ایجاد شرایط مناسب برای فعالیت میکرو ارگانیسم های مطلوب جهت انجام عمل تخمیر و ایجاد طعم مناسب
.4جداسازی محصولات بیش از حد رسیده از محصولات معمولی در کارخانجات مواد غذایی
منابع طبیعی نمک :
در طبیعت نمک بصورت جامد ( معادن سنگ نمک ) و یا بصورت محلول در آب دریا و دریاچه ها وجود دارد .
روشهای استخراج نمک :
استخراج نمک از معادن در معادن زیرزمینی با حفر تونل و در معادن روباز با انجام عملیات انفجار انجام می گردد .
استخراج نمک از دریا و دریاچه ها – در این حالت آب را داخل حوضچه هایی هدایت کرده و در آنجا به وسیله عمل تبخیر آنرا خشک نموده و مورد استفاده قرار می دهند ( نمک آبی (
ناخالصی های نمک
نمک چه بصورت استخراج شده از معادن سنگ نمک و چه از آب دریا دارای ناخالصی های فراوانی می باشد . عمده ترین ناخالصی های نمک سولفات کلسیم یا گچ می باشد که به دلیل سفید بودن آن قابل تشخیص نیست و در آب حل نشده و ته نشین می شود .
ناخالصی دیگر گل ولای همراه آن است که باعث تیرگی نمک میشود . ناخالصی های نامحلول حدود 5% سنگ نمک را تشکیل می دهد .
ناخالصی های نامحلول حدود 5% سنگ نمک را تشکیل میدهد .
ناخالصیهای دیگر نمک که از لحاظ مقدار در سنگ نمک ناچیز است ولی عوارض نامطلوب و مسمومیت آن در بدن انسان حائز اهمیت می باشند , فلزات سنگین از قبیل سرب , جیوه , کادمیوم , آرسنیک و غیره می باشد که هر کدام ازین عناصر مضرات فراوانی برای سلامتی بدن داشته دارای خاصیت تجمع تدریجی در اندامهای بدن بوده و مسمومیت های فرمن و عوارض بهداشتی مختلفی برای بدن ایجاد می نمایند .
به دلایل فوق ضرورت دارد این ناخالصیها طی فرآیند تصفیه از نمک جدا گشته و از لحاظ وجود این ناخالصیها به حد استاندارد و مطلوب برسد .
ناخالصیهای فلزات سنگین :
همانگونه که گفته شد این ناخالصیها اگر چه ممکن است به مقدار ناچیز در نمک وجود داشته باشد ولی بعلت ایجاد عوارض نامطلوب به ذکر برخی خطرات آنها اکتفا می شود .
.1سرب بعلت سنگینی وزنشان کمتر از راه ریه وارد بدن می گردند . سرب و املاح آن در شیره معده ای و روده ای حل گشته و به شکل کلرور مضاعف سرب و سدیم در می آید که سم آن خطرناک و به مقدار ناچیز در بدن باعث مرگ میشود .
.2جیوه ترکیبات محلول جیوه از راه دستگاه گوارش به سرعت جذب می شود . مهمترین عضوی که مورد تهاجم سموم جیوه ای قرار می گیرد کلیه ها هستند . ضایعات این عضو از زمانهای پیش شناخته شده بود که عبارتند از کلیه های حجیم نرم و متورم با رنگ پریده متمایل به زرد بطورکلی اثرات زیان آور جیوه در مسمومیت حاد سبب تباهی کلیه ها و در مسمومیت مزمن باعث صدمه به سلسله اعصاب است .
.3 آرسینگ
قسمت عمده آرسینک در کبد رسوب می کند . انتشار و جذب آن بر حسب نوع مسمومیت متفاوت است در مسمومیت حاد , آرسینک معمولاً در جهاز هاضمه کبد, کلیه یافت می شود و در صورتی که در نوع مزمن در مو و ناخن مستقر می گردد
.4 کادمیوم
مسمومیت ناشی ازین عنصر مشابه آرسنیک است .
.5مس
نشانه های مسمومیت ناشی از مس ورم معده و روده است که با استفراغ همراه خواهد بود . در مسمومیت های شدیدتر سستی عضلانی و ضعف مفرط و اختلالات کبدی و یرقان و کم خونی نیز حادث خواهد شد . مسمومیت مس هنگامی که با آرسنیک همراه شود بسیار شدید و خطرناک است .
تولید نمک خوراکی در ایران :
قبل از احداث کارخانه های نمک تصفیه , نمک خوراکی در کارگاههای سنتی تولید می گردید بدین ترتیب که سنگ نمک ورودی از معدن پس از آسیاب شدن و سرند کردن به آن ید اضافه کرده و در کیسه های زرد رنگ روانه بازار مصرف می شد .
این نوع نمک بعلت آنکه هیچگونه عمل خالص سازی روی آن انجام نمی گیرد غیراستاندارد بوده و در مصرف خوراکی آن در دراز مدت عوارض نامطلوبی ایجاد می نماید . ولی اکنون تصفیه نمک به روش تبلور مجدد صورت می گیرد . که در این روش تمام ناخالصیهای محلول و نامحلول حذف و نیز بعلت دمای بالای مورد استفاده آلودگیهای میکروبی نهایی می رود .
بدین ترتیب که پس از آسیاب کردن سنگ نمک و تهیه محلول اشباع آب نمک کلیه املاح آنرا رسوب داده جداسازی صورت گرفته تبخیر محلول اشباع نمک و تولید کریستالهای خالص نمک جداسازی کریستالها خشک نمودن و بسته بندی با دستگاههای کاملاً اتوماتیک صورت می گیرد و درجه خلوص نمک حاصل در این روش حداقل 5/99 درصد می باشد که به دلیل یددار بودن نیز تأثیر زیادی در ریشه کنی بیماری گواتر در بین مردم دارد .
ناخالصیهای نمک موجب پنهان کردن مزه شوری و استفاده بیشتر نمک گشته که خود این عامل ضرر و زیان فراوانی برای سلامتی دارد .
اما نمک تصفیه شده بعلت آشکاری شوری کامل کمتر مصرف میشود بطوریکه مصرف به حد 2/3 نمک های تصفیه نشده می گردد .
توصیه های ضروری
.1 از نمکهای تصفیه شده و دارای مهر استاندارد استفاده کنید .
.2 نمک مورد مصرف را در ظروف سربسته خشک و تمیز نگهداری کنید .
.3 تا آنجا که ممکن است نمک را کم مصرف کنید .
دانلود مقاله کامل درباره نمک
