دانلود بررسی نحوه گذراندن اوقات فراغت

اختصاصی از هایدی دانلود بررسی نحوه گذراندن اوقات فراغت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فراغت پدیده ای است اجتماعی و فرهنگی و می توان گفت از آن هنگام که جامعه و فرهنگی به وجود آمده این پدیده نیز در زندگی مردمان به صورتی مورد یافته ، مطرح گردیده است . در گذشته این اوقات به صورت کار وبازی تواما انجام می پذیرفته که بیشتر به خاطر مذهب و اعمال آن این زمان را می گذرانیدند ولی در طول تاریخ و تحولات جوامع ، به تدریج کار و بازی از همدیگر جدا شدند و اهمیتی که بشر برای اوقات فراغت خود قائل شد انواع هنرها و بازیها و . . . بسط و توسعه باور نکردنی پیدا کردند .

در کتاب مقدمه ای بر جامعه شناسی ایران ، شاپور راسخ خطاب به اوقات فراغت آن را چنین تعریف می کند :

(( فراغت به اوقاتی اطلاق می شود که در ان آدمی نه تنها از تعهدات شغلی و اقتصادی بلکه از تکالیف شخصی و خانوادگی و اجتماعی آسوده باشد و آن را به طیب خاطر به امور صرف کند ، چون تفریح ، بازی ، ورزش و کارهای ذوقی و تفننی فرهنگی ، مصرف دارد . ))

دانش آموزان مقطع اول در دبیرستان عطارکه در حال حاضر مشغول به تحصیل می باشند .

فایل حاضر به صورت word و شامل 23 صفحه و قابل ویرایش می باشد.

پایان نامه نحوه ی گذراندن اوقات فراغت

اختصاصی از هایدی پایان نامه نحوه ی گذراندن اوقات فراغت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت : word

تعداد صفحه : 23

قابلیت کپی : دارد

دارای صحت و اعتبار علمی بالا همراه با رفرنس معتبر.

در صورت وجود هرگونه سوال یا ابهام با آدرس ایمیل زیر در تماس باشید: [e-mail] یا پیام خود را به شماره ی 09016353821 ارسال فرمایید.

تحقیق در مورد اوقات فراغت

اختصاصی از هایدی تحقیق در مورد اوقات فراغت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه36

فهرست مطالب

مقدمه:

طرح مساله:

اهمیت و ضرورت تحقیق:

مقالات:

پیشینه تحقیق:

تعاریف:

پرسشهای تحقیق:

    با توجه به بررسی ساختار جمعیتی کشورمان در نگاه نخست یک ویژگی چشمگیر آشکار می شود. کشور ایران دارای ساختار جمعیتی جوان است، به طوری که در دهه 40 بالغ بر 75% از جمعیت کشور زیر 35 ساله بوده اند و تا سال 1355 جمعیت جوان کشور 2/30% کل جمعیت بوده است. تا سال 1375 از نظر ساختار سنی مانند تمامی کشورهای در حال توسعه جهان این رقم به35% کل جمعیت رسید.

   با توجه به این مساله که موضوع توسعه، مهمترین اولویت کشورهای توسعه نیافته شناخته شده است و حتی کشورهای پیشرفته نیز تداوم توسعه را در بخشهای مختلف جامعه همواره به طور فعال در محتوای برنامه های خود دارند و همچنین ارتباط و تاثیر جوانان در توسعه یک کشور با خصوصیات جمعیتی مانند ایران بیانگر اهمیت توجه به جوانان و مسائل آنان است.

   معنای واقعی توسعه را باید در ترقی افکار و شخصیت انسانها بخصوص جوانان یافت و از آنجا که هر توسعه ای از انسان آغاز می شود، بهترین میراثی که می توان برای آینده گذاشت اندیشه های غنی، ظرفیتهای ذهنی بالا و فرهنگ قوی است که در سایه آن نسلهای آینده بتوانند افق های جدید زندگی خود را گسترش دهند.

یکی از مسایل جوانان سرگرمی است. باید توجه داشت که سرگرمی های هر نسل در دنیای متحول کنونی ویژه خود است. مطالعه سرگذشت اقوام وملل پیشین، نشان می دهد که، آنها نیز به اهمیت سرگرمی و گذران اوقات فراغت کاملاً واقف بودند، به طوری که آداب و رسوم و سنتهای مذهبی، بازیها و سرگرمی ها، اعیاد و جشنها، میدانهای ورزشی و نظایر اینها که از اقوام ماقبل بجا مانده                                                                                                                                                             است، حکایت دارد که آنها پس از انجام کارهای روزمره یا پس از فراغت از کار و تلاش هفتگی و فصلی، اوقات بیکاری خود را به نحوی از انحا سپری می کردندو حتی بسیاری از آنها هنوز هم متداول است و طرفداران بیشماری دارد.

      در عصر حاضر چنان که شاهد آن هستیم روز به روز اهمیت گذراندن اوقات فراغت افزوده می گردد و توجه بیشتری به آن مبذول می شود، تا جایی که با برنامه ریزی دقیق و حساب شده، با اختصاص دادن بودجه های کلان و تهیه اماکن وسیع، نظیر میدانهای ورزشی، موزه،‌نمایشگاه، سینما،‌تئاتر، رادیو، تلویزیون، کتابخانه، پارک و… و همچنین

دانلود مقاله اوقات فراغت

اختصاصی از هایدی دانلود مقاله اوقات فراغت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

معنای اوقات فراغت
چنانچه از گروهی از مردم که به شکل تصادفی برگزیده شده‌اند بپرسیم که نظرتان درباره اوقات فراغت چیست پاسخهای متفاوتی می‌دهند. عده‌ای ممکن است بر این بارو باشند که اوقات فراغت مدت زمانی است که پس از انجام کار یا انجام وظائف و مسئولیتها باقی می‌ماند. عده دیگر ممکن است به فعالیتهای خاصی نظیر تماشای تلویزیون شرکت در فعالیتهای ورزشی ، صرف غذا در بیرون از منزل و هزاران نوع فعالیت دیگری که ممکن است برای آنان جالب باشند، اشاره کنند.
تنوع این پاسخها نشان می‌دهد که اوقات فراغت برای افراد مختلف معانی گوناگونی دارد. ولی آنچه مسلم است اوقات فراغت فقط زمان آزاد شده از بار کار نیست. بلکه فعالیتی غیر اجباری است. در فرهنگ عمید نیز درباره تعریف و فعال اوقات فراغت چنین آمده است: فراغت در فارسی به معنی آسودگی و آسایش و آسودگی از کار و شغل است. فرد در این اوقات می‌خواهد که به اشتغالی بپردازد که با کمال میل به آنها علاقه نشان می‌دهد خواه به منظور استراحت خواه برای ایجاد تنوع.

کارکردهای اوقات فراغت رفع خستگی
یکی از کاکردهای اساسی اوقات فراغت رفع خستگی و تامین استراحت فرد است. انسانها به همه به استراحت و رفع خستگی نیاز دارند. کار مداوم بدون زمانی برای رفع خستگی موجب پائین آمدن بازده عمل و و خم خوردن سلامت روانی فرد می‌شود اما هدف از این اوقات بطالت نیست بلکه زمانی است که فرد به تمدد اعصاب می‌پردازد و حاصل آن افزایش بازده است.
کارکردهای اوقات فراغت ، نیاز به تفریح
پس از انجام کار در طی ایامی ، آدمی نیاز دارد تا اوقاتی را صرف تفریح کند. نقل می‌کنند که علی علیه‌السلام در روزهای جمعه به بیرون از شهر مدینه و به قصد تفریح می‌رفتند. تفریح جنبه‌های مختلفی برای افراد می‌تواند داشته باشد. در اسلام به تفریحات سالم متعددی اشاره شده است که می‌توانند نقش موثری در روح و روان فرد داشته باشند پیامبر اکرم با اشاره کردن به عنوان یک تفریح سالم می‌فرمایند: مسافرت کنید تا سلامت بمانید.

کارکردهای اوقات فراغت، شکوفایی استعدادها
استعدادهای انسان اگر در زمینه و شرائط مساعدی قرار گیرد به فعل تبدیل می‌شوند. از این جهت شناسائی این زمینه‌ها در زندگی فرد بسیار مهم است. اوقات فراغت یکی از این موقعیتهای بسیار مناسب است که فرد می‌تواند با استفاده از آن به شناسائی و تقویت استعدادهای خود بپردازد. مثلا کمی که در این اوقات به نقاشی و یا دیگر کارهایی می‌پردازد که استعداد دارد.
کارکردهای اوقات فراغت ، رشد اجتماعی فرد
اوقات فرد علاوه بر تاثیرات فردی که در شخصیت فرد دارد به رشد اجتماعی او نیز کمک می‌کند. شرکت فرد شبکه‌های اجتماعی موجب بهبود روابط اجتماعی فرد شده و پیشرفت از لحاظ اجتماعی کمک می‌کند. بسیاری از پیشرفتهای فرد با پیشرفت اجتماعی فرد پیوند تنگاتنگ دارد اگر فرد دارای بهترین و ارزنده ترین استعداد باشد تا زمانیکه به ارائه آنها در سطح اجتماعی توانایی نداشته باشد، چندان موفق نخواهد بود.
رهنمودهای عملی برای استفاده اوقات فراغت
اوقات فراغت معنای اصلی آن اشاره به اختیار و آزادی عمل فرد دارد. بنابراین پر کردن آن و حال و هوای کاری به آن دادن از کارکردهای آن می‌کاهد. بنابراین بهتر است فرد در این اوقات با خیالی آسوده و آزادی عمل کامل فعالیت مورد نظر را فقط به خاطر خود و دلخواه و حتی بدون توجه به نتایج مادی و غیره انجام دهد. بنابراین در مورد پر کردن اوقات فراغت کودکان نیز باید از تحمیل فعالیت دلخواه و مورد علاقه خود به کودکان و نوجوانان پرهیز کنیم. از سرگرمیها و فعالیتهای متنوع استفاده شود و البته نه به صورت فشرده تا موجب خستگی و دلزدگی فرد نشود. حتی الامکان در این اوقات بسته به علائق و تمایلات فرد از کارهای هنری نیز گنجانده شود.
هرچند برخی افراد عمدتا اوقات فراغت را با کارهای هنری پر می‌کنند اما این مساله بستگی زیادی به علاقه و استعداد فرد دارد و چون هدف فراز برنامه ریزی برای اوقات فراغت اجبار نیست بهتر است با علاقه و استعدادهای فرد مطابقت داشته باشد. برخی از افراد اوقات فراغت خود را با انواع فعالیتهای رایانه‌ای می‌گذراند که در راس این فعالیتها بازیهای کامپیوتری ، Chat و غیره قرار دارد. اما آنچه توصیه می‌شود اینکه نباید ساعات طولانی از دقت افراد و بویژه کودکان و نوجوانان صرف بازی با کامپیوتر شود زیرا عوارض زیادی در پی خواهد داشت که می‌توان به عوارض جسمانی ، روانی و اجتماعی و فرهنگی تقسیم کرد.
بروز چاقی یکی از عوارض جسمانی است و پرخاشگری نمونه‌ای از عوارض روانی اگر قرار است اوقات فراغت فرد با استفاده از کامپیوتر طی شود لازم است با برنامه ریزی و انتخاب فعالیتهای مطلوب انجام گیرد. صله رحم و دید و بازدید در اسلام به عنوان یکی از فعالیتهای اوقات فراغت معرفی می‌شود که هم آثار مطلوب فردی و هم اجتماعی دارد. در انتخاب فعالیتهای اوقات فراغت از دیگران تقلید نکنید. افراد از لحاظ میزان لذتی که از فعالیتها می‌برند، متفاوتند. اجازه ندهید فعالیتهای شما در اوقات فراغت به صورت عادت بیایدکه از فلسفه اساسی برنامه ریزی اوقات فراغت ساقط است.
دیدگاه‌های چند تن از استادان و کارشناسان مسائل تربیتی پیرامون اوقات فراغت
شمارش معکوس 90 روز تعطیلات تابستان آغاز شده است. هر ساله با نزدیک شدن به ایام فراغت دانش‌آموزان از تحصیل، دستگاه‌های مختلف برنامه‌های خود را تحت عنوان «غنی‌سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان» اعلام می‌کنند. وزارت آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، بسیج و... هر ساله آمار و برنامه‌هایی برای اوقات فراغت گزارش می‌کنند که غالب آنها را تلاش‌های هنری، نقاشی، خوشنویسی، تذهیب، معرق،کلاس‌های ورزشی و اردو تشکیل می‌دهد. به عبارتی هنر و ورزش همان درس بحث‌‌انگیزی که در طول سال تحصیلی مورد بی‌مهری و بی‌توجهی‌اند، پس چگونه می‌توان در ترم تابستان باعث شکوفایی خلاقیت دانش‌آموزان شد و در سال تحصیلی تنها به ارائه دروس از پیش تعیین شده فکر کرد؟ چه طور می‌توان در تابستان کودکان را به کتابخانه دعوت کرد ولی در کتابخانه مدارس و کلاس درس تلاشی به این منظور انجام نداد.
کارشناسان مسائل تربیتی در این باره معتقدند در صورتی که برای پرکردن اوقات فراغت برنامه‌ریزی نشود این ایام می‌تواند در شکوفایی استعدادها نقش مهمی داشته باشد و همچنین اگر نظارت کاملی بر روی دانش‌آموزان صورت نگیرد، این ایام می‌تواند به عنوان یک تهدید جدی تلقی شود همان طور که بسیاری از مشکلات و ناهنجاری‌ها از سوی برخی دانش‌آموزان در ایام تعطیل صورت می‌گیرد، و این نشاندهنده اهمیت ویژه این دوران است که توجه و برنامه‌ریزی خاصی را می‌طلبد. اما در حال حاضر به رغم وجود متولی اوقات فراغت جوانان، از بین 5/14 میلیون دانش‌آموز کشور تنها ده درصد تحت پوشش برنامه‌های اوقات فراغت بوده و مابقی رها هستند. آمار نشان می‌دهد از حدود یک میلیون و 26 هزار نفر دانش‌آموزی که در تهران وجود دارد اگر شش ساعت در روز فراغت داشته باشند، حدود 295 میلیون نفر اوقاتی دارند که می‌توان برای آن برنامه‌ریزی کرد این در حالی است که حداقل 20 تا 30 هزار نفر پسر 11 تا 21 ساله ساعت بیکاری را در مراکز گیم نت می‌گذرانند و به طور متوسط سالانه 20 میلیارد ساعت اوقات فراغت دانش‌آموزان کشور هدر می‌رود.
اوقات فراغت، آینه فرهنگ جامعه
فاطمه کباری، جامعه‌شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی اوقات فراغت را لحظه‌هایی می‌داند که فرد فارغ از کار و مسئولیت آن را بر اساس تمایل شخصی خود تنظیم می‌کند و برنامه آن در مورد هرکس متفاوت است و به سلیقه نیازهای روحی، سن و توان مالی فرد بستگی دارد.
او می‌گوید: لحظه لحظه اوقات فراغت امروزه از چنان اهمیتی برخوردار است که حتی از آن به مثابه آینه فرهنگ جامعه یاد می‌کنند. به این معنی که چگونگی گذراندن اوقات فراغت افراد یک جامعه تا حد بسیاری معرف ویژگی‌های فرهنگی و میزان توسعه‌یافتگی آن جامعه است. بنابراین اگر طرح و نقشه زندگی و کار جوانان با برنامه‌هایی که برای اوقات فراغت خود تنظیم می‌کنند، مغایرت داشته باشد و یا تفریحات و فعالیت‌های فراغتی آنها با هنجارهای فرهنگی در تضاد می‌باشد اوقات فراغت به یک مشکل اجتماعی مبدل خواهد شد.
امان‌الله قرایی‌مقدم جامعه‌شناس و استاد دانشگاه نیز در این زمینه معتقد است هر کاری که غیر از کار و حرفه روزانه فرد به اختیار فرد در هر ساعتی از فراغت که مایل است انجام شود، اعم از تفریح یا انجام کاری سخت و عقب افتاده بازهم جزئی از گذراندن اوقات فراغت محسوب می‌شود. زیرا بر خلاف کار روزانه هیچ اجباری برای انجام آن ندارد و می‌تواند زمان آن را تغییر دهد.
در مجموع هر کاری، حتی سخت و خسته‌کننده که فرد خارج از زمان کار اصلی روزانه‌اش انجام دهد و موجب احساس رضایت و شادی در فرد شود و برای زمان از دست رفته احساس غبن و ضرر نکند، جزء اوقات فراغت مطلوب فرد محسوب می‌شود. این استاد دانشگاه، وجود نداشتن امکانات و عدم مدیریت منسجم در اوقات فراغت متناسب با نیاز جوانان را یکی از دلایل عمده‌ای می‌داند که متأسفانه موجب می‌شود اکثر جوانان ما در این فرصت‌ها که می‌تواند نقش بسیار مهمی در شناسایی و شکوفایی استعدادهای آنها داشته باشد بیش‌تر فرصت‌ها را از دست بدهند و وقت تلف کنند تا اینکه اوقات فراغتشان را سپری کنند.
فرصت یا تهدید
به اعتقاد کباری لحظه‌های فراغت برای جوانان هم می‌تواند سازنده و مفید باشد و هم مخرب و ویرانگر، به تعبیر دیگر فقدان هدف و بی‌برنامه‌گی سبب پیدایش فراغت‌های بیمارگونه و انواع انحرافات و بزهکاری‌ها در جامعه می‌شود. او ادامه می‌دهد: بررسی نحوه گذراندن اوقات فراغت جوانان در سال‌های پیش در فصل تابستان نشان می‌دهد که در اغلب مناطق شهری به ویژه در شهرهای بزرگ، خیابان‌گردی و رفتن به پارک‌ها و مجموعه‌های تفریحی به عنوان یکی از راه‌های گذراندن اوقات فراغت است که با توجه به ویژگی فعالیت‌های فرامحلی این سیل عظیم از نیروهای آزاد شده متمایل به فعالیت‌های جمعی و گروهی، در هر لحظه می‌توان انتظار داشت که هیجانات انباشته آنان تخلیه شده و زمینه بروز هرگونه حادثه یا فعالیت مهار نشدنی را فراهم آورد.
دکتر علی سعیدی کارشناس برنامه‌ریزی و رفاه با اشاره به اوقات فراغت در سال‌های اخیر می‌گوید: در سال‌های اخیر اوقات فراغت، تفریح محسوب شده است، در صورتی که هم فرصت است و هم تهدید. در گذشته به هر نحوی تلاش می‌کردیم تعطیلات سپری شود. در صورتی که اوقات فراغت در تمام سال وجود دارد و متأسفانه سازمان‌های دولتی فعالیت‌هایشان را معطوف به پر کردن این اوقات می‌کنند. مکان فراغت محل‌های تفریح نیست و اتفاقاً می‌بینیم که بیش‌تر اوقات فراغت در خانه می‌گذرد و کمتر می‌توان رفتار افراد را در خانه کنترل کرد، انواع بازی‌های الکترونیکی بچه‌ها را منزوی کرده و حتی شاهدیم که در کشورهای غربی در مورد چاقی ناشی از این بازی‌ها هشدار می‌دهند.
به گفته این کارشناس دولت‌های رفاهی دنیا در دهه‌های اخیر سعی در کاهش وظایف دیگر و تاکید بر پرداختن به مسائل کودکان دارند و به طور اخص در زمینه اوقات فراغت و مسائل فرهنگی که با رفتار مردم سروکار دارد وظایفشان را گسترده کرده‌اند.
قرایی‌مقدم هم با توجه به تحقیقات وسیعی که در مورد گذراندن و مدیریت اوقات فراغت انجام داده است می‌گوید: تحقیقات نشان داده است افرادی که اوقات فراغت مفید و مطلوبی دارند از لحاظ اقتصادی بازده مطلوب‌تری دارند و همچنین این افراد عمر بیش‌تری می‌کنند. اما چگونگی گذراندن اوقات فراغت بر ابعاد اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی فرد تاثیرگذار است. به نحوی که گذراندن اوقات فراغت مطلوب منجر به افزایش سطح شعور، آگاهی و تبادل افکار می‌شود. علاوه بر آن چنانچه افراد اوقات فراغت مفید و مطلوبی داشته باشند، نگاه و بینش سیاسی آنان نیز تقویت می‌شود.
افزایش گرایش به سمت رسانه‌های صوتی و تصویری
اوقات فراغت در حال حاضر بعد رسانه‌ای یافته و بیش‌ترین اوقات فراغت افراد را رسانه‌ها به خود اختصاص می‌دهند. در این میان رسانه‌های مکتوب کمترین زمان و رسانه‌های صوتی و تصویری بیش‌ترین زمان را به خود اختصاص می‌دهند.
دکتر سعید معیدفر، استاد دانشگاه تهران در این باره می‌گوید: علی رغم اینکه میزان تحصیلات و سواد در کشور ما به سرعت در حال افزایش است و انتظار می‌رود که سهم رسانه‌های مکتوب بیش‌تر شود، اما هنوز در سبد کالای مصرف فرهنگی خانوارها رسانه‌ مکتوب نقش مهمی ندارد.
این جامعه‌شناس گرایش مردم به سمت رسانه‌های صوتی و تصویری را بسیار بالا دانسته و ادامه می‌دهد، مطالعات نشان داده که بیش از 50% اوقات فراغت افراد صرف رسانه‌های صوتی و تصویری و کمتر از 20% مصرف رسانه‌های مکتوب می‌شود.
اما این استاد دانشگاه گذراندن اوقات فراغت در پای رسانه‌های صوتی و تصویری را مانع خلاقیت و نوزایش روحی و روانی افراد دانسته و می‌افزاید: فرد در برابر این رسانه بیش‌تر دارای نقش انفعالی است در حالی که در سایر امکانات فراغتی مانند گردش و تفریح فرد قادر به برقراری یک رابطه فعال با دیگران است.
این جامعه‌شناس که بهره‌برداری از اوقات فراغت از طریق رسانه‌های صوتی و تصویری را خطری برای جوانان و مانع تقویت خلاقیت و آفرینندگی در آنها می‌داند، ادامه می‌دهد: در نهایت ممکن است افراد دچار نوعی از خود بیگانگی شوند چرا که اوقات فراغت زمانی است که فرد در آن با بازنگهداری خود از انجام کار موجب تقویت قوای روحی خود می‌شود. اگر این اوقات فراغت صرف اموری که موجب خلاقیت، نوآوری، احساس ابتکار، بازسازی قوای انسانی در فرد شود می‌تواند نقش اصلی خود یعنی بازآفرینی قوای روحی را ایجاد کند. در غیر این صورت بهره‌برداری زیاد از آنها که در جامعه و در بین جوانان بسیار معمول است می‌تواند در آینده در فرد حالت سستی ایجاد کرده و نشاط و شادابی را در اوقات فراغت ایجاد نکند.
ضرورت برنامه‌ریزی اوقات فراغت
در بسیاری از کشورهای دنیا برنامه‌ریزی در خصوص اوقات فراغت، از جمله برنامه‌های اولویت دار آنها محسوب می‌شود و مختص فصل خاصی از سال نیست این در حالیست که در کشور ما مسئولان مدت کوتاهی به تابستان مانده به فکر اوقات فراغت جوانان و برنامه‌ریزی برای آن می‌افتند در حالی که این امر به طور حتم بی‌فایده خواهد بود.
دکتر سعیدی، در این باره می‌گوید: برای برنامه‌ریزی در این زمینه باید مشخص کرد چه سیاستگذاری باید برای فراغت داشت، آیا آن را یک فرصت برای رشد و تعالی می‌بینیم؟ پس چه زمان‌هایی را می‌توانیم مورد استفاده قرار دهیم و در چه زمان‌هایی؟ آیا این اوقات یک تهدید است، چالش بین این فرصت و تهدید باید در سیاستگذاری در نظر گرفته شود.
وی با اشاره به تبعات هدر رفتن اوقات تاکید می‌کند ما به این سیاستگذاری نیاز داریم چرا که در غیر این صورت با مسائل مختلفی چون ایدز یا همان چاقی مفرط بچه‌ها مواجه می‌شویم که نتیجه زمان‌هایی است که با استفاده از نفوذ ماشین‌های الکترونیکی، بازی‌های آدم‌هایی پدید می‌آورد که ما نسبت بروز رفتاری آنها شناخت نداریم.
قرایی مقدم نیز که توجه به بعد اقتصادی در برنامه‌ریزی اوقات فراغت جوانان را بسیار مهم می‌داند، به امکانات محدود تفریحی، ورزشی و فرهنگی و‌... همچنین بالا بودن هزینه‌های استفاده از همین امکانات که گاهی برای جوانانی از قشر متوسط و ضعیف جامعه غیر ممکن است اشاره کرده و می‌گوید:

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   23 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله جوانان و اوقات فراغت مجازی

اختصاصی از هایدی دانلود مقاله جوانان و اوقات فراغت مجازی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
اینترنت عرصة مهمی را برای تحقیقات اجتماعی و آزمودن نظریه‌های مربوط به اشاعة تکنولوژی و اثرات رسانه‌ها فراهم ساخته‌است. بخشی از این جاذبه به ‌واسطة قابلیت ادغام شیوه‌های ارتباطی و صورت محتوای ارتباط است. جاذبه‌های دیگر مربوط به اثرات و کارکردهای اجتماعی این رسانه و محیط‌های مختلف آن برای افراد و اجتماعات محل زیست آنها و به‌ویژه برای جوانان به‌عنوان پیشگامان نوآوری و مصرف این رسانة جدید می‌باشند.
طولانی شدن دورة جوانی و نوجوانی، رواج شیوه‌های جدید رفتار اجتماعی برای‌پر کردن فضای زندگی، فردی‌شدن و کم‌رنگ‌شدن شکاف‌های متداول اجتماعی، اهمیت یافتن سبک زندگی و «سیاست زندگی» برای جوانان، از هم پاشیدگی شبکه‌های سنتی همسایگی و نوسازی شهری از جملة زمینه‌های اصلی هستند که شرایط جدیدی را پیش روی جوانان قرار داده‌اند. آنچه در کنار این روندها و متاثر از رشد رسانه‌های جدید قابل ذکر است اهمیت بیش از پیش حفظ و تنوع در اوقات فراغت برای جوانان است. اولین نسل آشنا با کامپیوتر و تکنولوژی‌های ارتباطی را باید نسل فعلی دانست. بسیاری از آنان می‌توانند با طیفی از نرم افزارهای کامپیوتری کار کنند و به‌راحتی آن را بفهمند. این تحولات تکنولوژیک علاوه بر تأثیر بر ذوق، سلیقه و نیاز ارتباطی آنها، گذراندن اوقات فراغت آنها را نیز تحت تأثیر قرار داده‌است. دو فرآیند «رسانه‌ای‌شدن»( mediatisation) و «خانگی شدن»(domestification) توصیف‌کنندة گذران بخش عمده‌ای از فراغت جوانان در جوامع مدرن است. جوانان فراغت خود را بیش ازپیش در خلوت سپری می‌کنند و برای سرگرم شدن به طور فزاینده‌ای به رسانه‌های جدید متکی هستند.
ارتباطات باواسطة کامپیوتر (CMC)، «فرهنگ فراغت» و «اجتماع فراغت» را نیز تحت‌الشعاع قرارداده‌است. شبکه‌های کامپیوتری جهان فرهنگ‌های جدیدی را در ده سال گذشته پدید آورده‌اند که تأثیرات شگرفی را در تعاملات و روابط اجتماعی برجای گذارده است. (رین گولد، 1994: 4)
چت‌روم‌ها (chat rooms) یا میدان‌های چندکاربردی (multi-user-dungeons) به‌عنوان یکی از پرطرفدارترین «میدان‌های»
اینترنتی شرایط جدیدی را پیرامون کاربران خود قرار داده و مرزهای تازه‌ای را در شکل‌گیری خرده‌فرهنگ‌ها، ارزش‌ها و هویت جوانان پدید آورده‌اند.
گمنامی، سرعت ارتباطات و سیال بودن آن پیامدهای گسترده‌ای را در روابط جنسیتی و الگوهای ارتباطی و دوست‌یابی جوانان بر جای می‌گذارد. تداخل طبقه با جنسیت و جغرافیا می‌تواند فضای آزادکننده‌ای را برای دسته‌ای از جوانان پدید آورده و مرزبندی‌های رایج جنسیتی و اجتماعی را در فرهنگ جوانان کمرنگ سازد. ارتباطات اینترنتی در محیط‌های چت، ضمن آنکه تقویت‌کنندة روابط غیر وابسته به زمان و مکان گردیده است، به‌ محملی برای جستجو و ارضای کنجکاوی‌های جوانان نیز تبدیل شده‌است. علاوه بر این، فضای مجازی و دیجیتال اینترنت صورت‌های جدید مشارکت‌های اظهاری و عاطفی را جایگزین صورت‌های متداول مشارکت سیاسی و اجتماعی در عرصه‌های «حقیقی» جامعه ساخته‌است (نگاه کنید به سیورلا، 2000). در وجه منفی، استدلال بر این است که سرگرمی‌های مجازی اینترنتی عموما‎‎‍ًٍَْْ‎‏ً به تقلیل سرمایة اجتماعی، انزوا و بریدگی از مشارکت‌های محسوس و عینی (کرات و همکاران، 1998 ؛ نای واربرینگ، 2000)، تغییر روابط از اجتماعات و گروه‌های آشنا به اجتماعات شبکه‌ای (مافلوسی، 1996 ؛ ولمن، 2001)، سوگیری جوانان به سوی آموزش موزاییکی (راشکوف، 1996) و نیز قطعه‌قطعه‌شدن افراطی (hypersegmentation) سلیقه‌ها و خرده‌فرهنگ‌ها و در نتیجه توده‌وارسازی (massification) (شیلز، 1963 ؛ نیومن، 1991) می‌انجامد.
در ادامه، چهارچوب‌های مفهومی و نظری رایجی را که از منظر جامعه‌شناسی و یا روان‌شناسی اجتماعی به بررسی تأثیرات ICTs و به‌ویژه اینترنت بر جوانان و فراغت آنها پرداخته‌اند، به اختصار مرور کرده و آثار تواناساز و یا محدودکنندة محیط‌های مجازی در چت روم‌ها را مورد بحث قرارخواهیم داد.

زمینة تحقیق
نگاه جامعه‌شناختی به پدیدة اینترنت در پی بررسی تأثیرات اجتماعی آن بر روابط اجتماعی و تجزیه و تحلیل عوامل نهادی، سیاسی و اقتصادی است که رفتار کاربران را تحت تأثیر قرارمی‌دهد. این نگاه، چنان‌که در مقدمة بحث بدان اشاره شد، به طیفی از اثرات اجتماعی تکنولوژی‌های جدید اطلاعاتی و ارتباطاتی بر روابط و تعلقات اجتماعی، شکل‌دهی یک معنای عمومی جدید برای ارتباط، صورت‌های جدید مشارکت‌های اجتماعی و بازاندیشی و تغییر در هویت‌های خودساخته تأکید دارد.
در وجه فراغت و سرگرمی نیز محوریت یافتن ارتباط و سرگرمی، از متن خارج شدن (decontextualisation) مکان‌ها و تجارب اوقات فراغت (نگاه کنید به رابرتز، 1998)، رواج شکل‌های سرگرمی غیروابسته به زمان و مکان، چندوظیفه‌ای شدن رسانه‌های جدید و لذت بردن جوانان از توانایی انجام همزمان چند وظیفه و امکان‌پذیر ساختن انواع جدیدی از مشارکت‌های عاطفی و زیبایی شناختی و فرهنگی از جمله مشخصه‌های اصلی رسانه‌های جدید و به‌ویژه اینترنت می‌باشد. رویکردهای غالب در بررسی تأثیرات اجتماعی و روانی ICTs بر جامعه را در دو دستة کلی تکنولوژیکی و اجتماعی می‌توان قرارداد. رویکردهای تکنولوژیک نقش رسانه‌های جدید را در روابط و تبعات اجتماعی آن تعیین‌کننده می‌دانند و در بررسی نهایی تکنولوژی را شکل‌دهندة روابط اجتماعی و شکل‌های تحول آن تلقی می‌نماید. نظریه‌های چندی از این منظر به رسانه‌های جدید توجه کرده‌اند. برای نمونه می‌توان مدل حضور اجتماعی (social presence model) که فردی بودن ارتباطات کامپیوتری را زمینه‌ساز اثرات اجتماعی کمتر آن‌ها می‌داند، نظریة غنای رسانه‌ای (media richness theory) که توانایی تأثیرگذاری بر روابط اجتماعی رسانه‌ها را تابع ظرفیت آنها در انتقال پیام‌ها و نشانه‌های اجتماعی می‌بینند و غنای رسانه‌ها را عامل تعیین کنندة انتخاب آن از جانب کنشگران می‌دانند، و نظریة شیوة پردازش اطلاعات اجتماعی (social information processing model) اشاره کرد که به دنبال تبیین اثرات محدود کنندة ارتباطات کامپیوتری است و این محدودیت را مخل کیفیت ارتباطات اجتماعی می‌داند. در مجموع رویکردهای فوق به ابعاد اجتماعی رسانه‌های جدید اطلاعاتی و ارتباطاتی به صورت حاشیه‌ای و با اهمیت کم‌تر نگریسته و در تحلیل نهایی قائل به قابلیت تقلیل اطلاعات کامپیوتری به بایت‌های اطلاعاتی هستند (برای مرور جامع رویکردهای تکنولوژیک نگاه کنید به اسپیرز، 2000).
رویکردهای جایگزین در مطالعة اثرات رسانه‌ها در مقابل به عوامل اجتماعی توجه بیشتری نشان می‌دهند. نظریه‌هایی همچون استفاده و التذاذ (uses and gratifications) ، مبادله (exchange) ، سازه‌گرایی ‌اجتماعی (social constructionism) و نظریه‌های تعاملی (interactionism models) ، از جمله ‌رویکردهای‌ غالب در این دسته به‌شمار می‌آیند.
مدل «استفاده و التذاذ»، که خود متأثر از نظریه‌های مبادلة اجتماعی است، مدلی رایج در مطالعات توصیفی و اکتشافی درخصوص نحوة استفادة افراد از رسانه‌ها و تأثیر این استفاده بر رفتار آنهاست. دلایل و انگیزه‌های جذب جوانان به اینترنت و فضای مجازی و رفتار آنها در فضای مجازی زمینه‌های اصلی هستند که در این مدل به آنها توجه می‌شود. نظریة تعاملی، تفسیری و سازه‌گرایی تلاشی برای تبیین نحوة ارتباط افراد با فضای مجازی، فهم آنها از این ارتباطات و مکانیسم‌های دخیل در آن محسوب می‌شود. رویکرد سازه‌گرایی با تلقی نسبی‌بودن تأثیرات تکنولوژی‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی، این تأثیرات را تابع متن (context) ، تفسیر و فهمی می‌دانند که کاربران و افراد حاضر در حوزة ارتباط از آن به عمل می‌آورند. ساخت‌های اجتماعی تعیین‌کنندة معنای ارتباط به‌شمار می‌آیند. این نظریه که مُلهم از آرای پدیدارشناسی گارفینکل (1967)، برگر و لاکمن (1966) و اندیشمندانی همچون دریدا (1976) و گرگن (1985) است واقعیات اجتماعی را ساختة کنشگران دانسته، همزمان به نقش انتخاب، اراده و استقلال فرد (عامل) در تعامل با متن و ساختار اجتماعی توجه دارد.
از دیگر اندیشمندانی که به توصیف نحوة مذاکره و معتبرساختن هویت در تعاملات رودررو و ایجاد قالبی برای ارزیابی معانی این رویارویی‌ها پرداخته می‌توان به گافمن اشاره‌کرد که اندیشه‌های او در بررسی ارتباطات بین فردی از جانب محققان علوم رفتاری مورد استفاده بوده است. با الهام از آرای گافمن می‌توان استدلال کرد که اینترنت چارچوب‌های تعاملی جدیدی را در برقراری ارتباطات بین فردی مهیا ساخته است که، علی‌رغم محدودیت‌های ذاتی خود، فرصت‌های جدیدی را نیز برای نمایش شخصیت در اختیار کاربران قرار می‌دهد،گافمن (1964) در کتاب خود موسوم به استیگما به توصیف تکنیک‌ها و امکاناتی می‌پردازد که افراد از آن برای ارائة تصویری مطلوب و قابل پذیرش از خویش استفاده می‌کنند. توصیف مجازی که کاربران از ویژگی‌های رفتاری و شخصیتی خود در فضای چت روم به‌عمل می‌آورند را می‌توان با توجه به این گزاره‌ها تبیین کرد. تلاش برای پیشدستی در گرفتن اطلاعات،شناسایی اولیه از مخاطب گفتگو، توصیف انتخابی وگاه مبالغه‌آمیز و یا نادرست از برخی ویژگی‌های رفتاری و شخصیتی و نشان دادن همدردی و همسویی برای جلب پشتیبانی و حمایت عاطفی مخاطب ازجمله زمینه‌های نشان‌دهندة تدارکات و آمادگی‌های «پشت صحنه‌ای» (back stage) افراد، برای نمایش «روی صحنه‌ای» (front stage) خود هستند. ماهیت غیر رودرروی ارتباطات‌ الکترونیکی‌ اینترنتی همچنین می‌تواند انگیزة بیشتری را برای کاربران آن در بازی با هویت، رفتارهای آزمایشی و ارائه تصویری غیرواقعی فراهم سازد که ریسک «شرمندگی» در آن کمتر است. در مجموع کاربست مفاهیم گافمن در ارتباطات اینترنتی می‌تواند به تشریح مکانیسم‌ها و استراتژی مورد استفاده در تعاملات بین‌فردی به‌کار رود. از طرفی، پیشرفت روزافزون تکنولوژی و دسترسی به ‌تسهیلات بیشتر در این‌گونه ارتباطات (صدا، تصویر و ایکون‌های ابراز هیجانات/ emoicons) می‌تواند این ارتباطات را به ارتباطات حقیقی نزدیک‌تر ساخته و جنبة انسانی‌تری بدان بخشد. برای ارزیابی تأثیر نیروهای ساختی همچون «طبقه»، «جنسیت» و «مکان» در بهره‌مندی از اینترنت و گفتگوهای اینترنتی و نیز تأثیری‌که‌ این‌گونه ‌ارتباطات به نوبة خود بر این روابط برجای می‌گذارد از مفهوم‌سازی عادت (habitus) و میدان (field) بوردیو (Bourdieu) جامعه‌شناس فرانسوی می‌توان استفاده کرد. برای بوردیو «عادات» شیوه‌های عمل و زیستی است که فاعلان اجتماعی در جریان اجتماعی‌شدن کسب می‌کنند و از طریق تجربة عملی آموخته می‌شوند. در کتاب منطق عمل بوردیو می‌نویسد: «دنیای عملی که در ارتباط با عادات -که به مثابة نظامی از ساختارهای (نقشه‌های) شناختی و انگیزه بخش عمل می‌کنند- شکل گرفته است، دنیایی است که روش‌های رسیدن به هدف، مسیرهای قابل انتخاب و موضوعاتی که واجد یک خصلت غایت شناسی دائمی هستند را از قبل مشخص ساخته‌است» (1990: 53).
براین اساس، باید گفت که میدان‌ها در حال تغییرند و رابطة بین عادت و میدان در معرض گسست است. ملزومات میدان ضرورتاً اشاره بر وجود عاداتی ندارند که بازیگران یک میدان مجهز به آن باشند. در اینجا نیز امکان کنش و انتخاب وجود دارد. بدین ترتیب اگرچه اساس فرآیند بازآفرینی باقی می‌ماند، با این حال شیوه‌هایی وجود دارد که مبنای مبارزه برای تعریف میدان و امکان عمل فرد را فراهم می‌گرداند.
مفهوم‌سازی بوردیو از عادت و میدان را می‌توان در تحلیل فرهنگی و ساختاری از تأثیرات ارتباطات اینترنتی به کار برد. ارتباطات مجازی می‌تواند زمینة شکل‌گیری عاداتی جدید را فراهم سازد که خود به کنش و انتخاب‌های متفاوتی منتهی می‌گردد. ظهور عادات جدید شرایط(عادات) قبلی را به چالش می‌کشاند و در نتیجة آن جابجایی‌هایی (dislocations) صورت می‌گیرد. بدین ترتیب اگرچه اساس فرآیند بازآفرینی باقی می‌ماند، با این حال شیوه‌های متنوعی، مبنای مبارزه برای تعریف میدان و امکان عمل فرد را فراهم می‌سازند.
مسئلة روابط جنسیتی و ارزش‌های جوانان در فضای مجازی را با استفاده از این چارچوب می‌توان مفهوم‌سازی کرد. ویژگی‌های ارتباطات الکترونیکی حاکم در فضای چت‌روم‌ها شرایطی متفاوت از روابط حقیقی و رودررو را برای کاربران آن فراهم می‌کند. سرعت عمل، ناشناس ماندن، سیال بودن و ویژگی‌های دیگر می‌تواند فضای یکسان و مشابهی را فارغ از الزامات ساختی (جنسیتی، طبقاتی، قومی، نژادی و مکانی) فراهم سازد که مستعد تجارب متفاوتی برای کاربران آن است. تعاملات آزمایشی، کنجکاوانه و یا با نیت افزایش ظرفیت شناختی، کاربران اینترنتی را با ذهنیت و گرایش جدیدی تجهیز می‌کند که می‌تواند رفتار و تعاملات آنها در دنیای حقیقی را به چالش کشانده و تغییراتی را هرچند جزئی در میدان عمل اجتماعی آنها فراهم سازد. فضای مجازی به فیلتری می‌ماند که نیازها، خواسته‌ها و بازاندیشی کاربران در هویت خویش را به درجاتی به دنیای حقیقی آنها تسری می‌دهد و شرایط تازه‌ای را برای گفتگو، تفاهم و تعامل در دنیای مجازی و حقیقی فراهم می‌سازد.

روش تحقیق
تحقیق حاضر براساس روش‌های پیمایشی و با استفاده از پرسشنامة استانداردی انجام شده که توسط خود پاسخگویان تکمیل شده‌است. در تنظیم سؤالات و مقیاس پرسشنامه علاوه بر داده‌های اسنادی و تجربی از مشاهدات مشارکتی (فعال) و غیرمشارکتی (غیر فعال) محقق در فضای چت روم‌ها نیز استفاده شده‌است.
مراجعه به اتاق‌های فارسی سایت‌های چت بین المللی همچونmsn , yahoo و نیز سایت‌های چت فارسی زبانی مانند bedehi و roozi در فواصل زمانی مختلف و متنوع امکان مناسبی را برای آشنایی محقق با ویژگی‌های جمعیتی و رفتاری نوعی مراجعه‌کنندگان به این سایت‌ها فراهم‌ساخته‌است. حاصل این ساعات طولانی مشاهده و مشارکت مجازی، آشنایی نسبی با مکانیسم شکل‌گیری و شروع ارتباطات مجازی،علایق،سلیقه‌ها،نیازها،حساسیت‌ها،واژگان و خرده فرهنگ زبانی رایج استفاده کنندگان دختر و پسر از این اتاق‌ها بوده‌است. در مواردی نیز برای تدقیق بیشتر در محتوای گفتگوها و مفهوم‌سازهای بهتر از آن متن گفتگو برروی دیسکت ذخیره و طبقه‌بندی شده‌است.
نمونه گیری و جمع آوری داده‌ها
نمونه‌گیری تحقیق بر اساس روش‌های غیراحتمالی و از نوع در دسترس و نیز
زنجیره‌ای (snowballing) است. با این‌حال در انتخاب نمونه‌ها تلاش براین بوده‌است تا متغیرهای مهم زمینه‌ای همچون جنسیت، محل سکونت و تحصیلات به نسبتی مشابه با ترکیب جامعة آماری هدف در نظر گرفته شوند. نمونه‌های تحقیق را غالباً مراجعه کنندگان به کافی‌نت‌هایی تشکیل می‌دهند که در بهار 1382 در سطح شهر تهران مورد مطالعه قرارگرفته‌اند. تعدادی از پاسخگویان نیز از طریق شبکه‌های آشنایی و دوستی به صورت زنجیره‌ای مورد دسترسی قرار گرفته‌اند. ملاک انتخاب پاسخگویان قرار داشتن در محدودة سنی مورد نظر (15 تا 30 سال) و داشتن حداقل یک بار تجربة چت کردن اینترنتی بوده‌است.
پرسشنامه‌ها عموماً به طور مستقیم و از طریق پرسشگران در اختیار مراجعه‌کنندگان قرار گرفته‌اند. با این‌حال با توجه به پراکندگی ساعت مراجعه افراد به کافی‌نت‌ها و طولانی شدن مرحلة جمع‌آوری اطلاعات، در مواردی پرسشنامه‌ها به مدیران این مراکز داده شد تا با توزیع آنها به نمونه‌های واجد شرایط فرایند جمع‌آوری اطلاعات تسریع گردد. بدین ترتیب در مجموع در یک دورة زمانی دو ماهه 172 پرسشنامه تکمیل شدة بدون نقص جمع‌آوری و مورد استفاده قرارگرفته‌است.
یافته‌های تحقیق
برای ارزیابی گرایش پاسخگویان نسبت به اثرات و ویژگی گفتگوهای اینترنتی و تفکیک نوع استفادة آنها علاوه بر سؤالات رفتاری از 21 گویه گرایش سنجی مدرج نیز استفاده شده‌است که به‌عنوان متغیر وابستة اصلی تحقیق با دیگر متغیرهای زمینه‌ای و مستقل مورد مطالعه قرارگرفته‌اند. برای تجزیه و تحلیل بیشتر این گویه‌ها و تعیین «ابعادی» که در مجموعة گویه‌های مدرج مورد بررسی قرار‌گرفته‌اند، از تکنیک تحلیل عوامل استفاده شده‌است. تنها ابعادی که ارزش افزوده (eigen value)2 آنها بزرگ‌تر از 1 بوده است، استخراج شده‌اند. ارزش‌های اولیة ابعاد از 03/1 تا 53/3 نوسان داشته‌اند. ماتریس چرخش یافته عوامل مربوط به همة اقلام در ضمیمة مقاله آمده‌است. در مجموع 7 عامل از میان گویه‌ها استخراج شده است که بر اساس بار عاملی در جدول (1) تنظیم شده‌است:

چنان‌که جدول (1) نشان می‌دهد، با توجه به سهم هر عامل در تبیین واریانس کل ابعاد، 7 بعد استخراج شده‌اند که در مجموع بیش از 62 درصد از واریانس گردش یافتة عوامل را توضیح می‌دهند. عوامل فوق به ترتیب اهمیت و اولویت مربوط به تفاوت رفتار واقعی با رفتار در فضای چت (چت به‌عنوان میدانی برای نقش بازی)، نگرش تردیدآمیز و نامطمئن به فضای چت (چت به‌عنوان ارتباطی نامطمئن)، نگرش جدی و توأم با اعتماد به چت (چت به‌عنوان امتدادی از زندگی واقعی)، نگرش لذت جویانه و ابزاری به چت (چت به‌عنوان ابزاری برای دوست‌یابی و تفنن) و با اهمیت کمتری نگرش جستجوگرانه، ناکارآمد و بدبینانه می‌گردد.
بدین ترتیب، ابعاد مستخرج از تحلیل عوامل ضمن آنکه ابزاری برای تقلیل گویه‌های متنوع به ابعادی محدودتر است، بیانگر تیپولوژی جهت‌گیری‌ها و نگرش‌های جوانان به چت‌های اینترنتی و فضای حاکم بر روابط مجازی در این گفتگوهاست که بر اساس آن می‌توان به تفکیک گرایش‌های پاسخگویان پرداخت.
ماتریس همبستگی مقیاس‌های ترکیبی سادة شکل‌گرفته از گویه‌های تشکیل دهندة هر بعد (عامل) نیز بیانگر همبستگی‌های بین نمرات پاسخگویان در ابعاد مختلف است. بر این اساس، هر چه چت کنندگان سوءظن بیشتری به چت نشان دهند، علاقة آنان به این فضا کمتر است؛ چت‌کنندگان جدی و علاقه‌مند تجربة چت را دلپذیرتر یافته‌اند؛ چت کنندگان مظنون از چت متوقع‌تر بوده‌اند و معتقدان به نقش بازی نسبت به چت بدبین بوده‌اند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 27   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید