پژوهش حاضر، تاثیر روانشناسی تشویق و تنبیه را بر تعلیم و تربیت دانش آموزان پسر پایه دوم ابتدایی منطقه کلات مورد بررسی قرار داده است.
در نظام تعلیم و تربیت مسئله تشویق و تنبیه همواره مورد توجه بوده است. این پدیده در آموزش و پرورش اغلب در ارتباط با انگیزش و یادگیری مطرح می شود و معلم بدون بهره گیری از آنها
نمی تواند وظیفه خود را به نحو شایسته انجام دهد.
این پژوهش تجربی بوده و از منطقه کلات یک حوزه آموزشی به طور تصادفی برگزیده شد و از آن حوزه آموزشی 3 دبستان به طور تصادفی انتخاب گردید. و از هر دبستان یک کلاس به طور تصادفی برگزیده شد و از هر کلاس یک گروه 20 نفری انتخاب شد. متعاقباً از هر سه گروه یک امتحان دیکته تهیه شده از کتابهای درسیشان گرفته شد. سپس دانش آموزان گروه تشویق و تنبیه در جریان ملاکهای در نظر گرفته شده برای تشویق و تنبیه قرار گرفتند. مجدداً از هر سه گروه امتحان دیکته به عمل آمده، دانش آموزان گروه تشویق ها ملاکهای لازم را به دست آورده بودند، تشویق شدند و دانش آموزان گروه تنبیه که ملاکهای لازم را کسب نکرده بودند تنبیه شدند. گروه کنترل هیچ تشویق و تنبیهی دریافت نکردند.
تعاریف و مفاهیم کلیدی:
1- تشویق:
الف) تعریف نظری: عبارت است از ایجاد انگیزه های مهم و منطقی که بنا بر موقعیت ها و شرایط متفاوت آموزشی متناسب با نیازهای دانش آموزان به منظور نیل به اهداف آموزش و پرورش اعمال می گردد.
ب) تعریف عملیاتی: تشویق در نظر گرفته شده در این تحقیق شامل تعیین کلامی ارائه کارتهای آفرین، کتاب داستان و لوازم التحریر مثل پاک کن، دفتر و خط کش است که به دانش آموزان گروه تشویق داده می شود.
2- تنبیه:
الف) تعریف نظری: عبارت است از ارزشها و محرکهای جسمی، روانی و اجتماعی که موجب کنترل و محدود کردن رفتارهای ناخواسته و نامطلوب دانش آموزان می گردد.
ب) تعریف عملیاتی: پژوهش
تنبیه در نظر گرفته شده در این تحقیق، انتقاد و سرزنش کلامی دانش آموزان، به عبارت دیگر توبیخ کلامی است.
3- حافظه کوتاه مدت:
الف) تعریف نظری: حافظه کوتاه مدت به آن قسمت از حافظه اطلاق می شود که در حوزه هوشیاری بوده و ظرفیت محدودی دارد( به لحاظ گنجایش و زمان فعالیت) این نوع حافظه از سه سطح رمز گردانی، ارزش و بازیابی تشکیل شده است. ( انکینون و همکاران، ترجمه براهنی و همکاران 1378).
ب) تعریف عملیاتی: در این پژوهش منظور از حافظه کوتاه مدت نتایج پاسخ به آزمونهای کلمات دوتایی و کسلر می باشد.
تشویق و تنبیه دو روش تربیتی و از اجزاء لاینفک فرآیند تعلیم و تربیت بوده و استفاده از آن هم در تعلیم و تربیت رسمی و مدرسه و هم در تعلیم و تربیت غیر رسمی و خانواده معمول و رای بوده است. تاریخ بکارگیری تشویق و تنبیه و استفاده از آن به عنوان شیوه هایی برای تربیت انسان شاید به قدمت تاریخ و تعلیم و تربیت باشد، چرا که هر جا نشان و اثری از تعلیم و تربیت یافت می شود می توان اثر و نشانی از تشویق و تنبیه را نیز یافت.
استفاده مناسب و به جا از تشویق و تنبیه خصوصاً تشویق مادی در دوره دبستان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای تعلیم و تربیت دانش آموزان در این دوره انواع یا انواعی از آسانترین نوع تشویق که معلمان می توانند در تعلیم تربیت از آنها استفاده کنند وجود دارد. جایزه، توجه، قدردانی، تبسم کردن، تایید کردن، تحسین و جملات تشکر آمیز، انواعی از تقویت های اجتماعی هستند آنها می توانند برای تغییر دادن گستره های رفتار به ما کمک کنند. آنها همچنین به دانش آموزان احساس خوبی درباره خودشان می دهند و بدون آنها کلاس درس نه تنها دل تنگ کننده، بلکه غیر قابل تحمل خواهد بود.
بیان مساله:
این پژوهش در صددد است تا به بررسی آزمایشی تشویق و تنبیه بر حافظه کوتاه دانش آموزان پسر پایه دوم ابتدایی بپردازد.
تشویق و تنبیه اگر دقیق انتخاب شده باشد دو محرک مهم برای ایجاد انگیزه در دانش آموزان به شماره می رود. این دو توجه و رغبت دانش آموزان را بر انگیخته و باعث می شود که دانش آموزان حافظه خود را درست به کار بگیرند. در نظامهای آموزشی نیز تشویق و تنبیه در کلیه سطوح و مقاطع همواره جایگاه خاصی داشته و مورد توجه محققان و صاحب نظران بوده است. اصولاً تشویق به معنای شوق و رغبت و تنبیه به معنای آگاه و هوشیار کردن، بخش لاینفک یادگیری و یاددهی به حساب می آید.
با توجه به اهمیت تشویق و تنبیه در تعلیم و تربیت تحقیق حاضر در صدد است به سوالهای زیر پاسخ دهد.
1- دانش آموزانی که در موقعیت آزمایشی تشویق قرار می گیرند نسبت به دانش آموزان گروه کنترل در آزمونهای حافظه نمرات بیشتری کسب می کنند؟
2- آیا دانش آموزانی که در موقعیت آزمایشی تنبیه قرار می گیرند نسبت به دانش آموزان گروه کنترل که در موقعیت آزمایشی تنبیه قرار نگرفته اند در آزمونهای حافظه نمره های بیشتر کسب می کنند؟
3- آیا دانش آموزانی که در موقعیت آزمایشی تشویق قرار می گیرند نسبت به دانش آموزانی که در موقعیت آزمایشی تنبیه قرار می گیرند، در آزمونهای حافظه نمرات بیشتری کسب می کنند؟
ضرورت و انجام تحقیق:
چنانچه آمار نشان می دهند تعداد زیادی از دانش آموزان در مقطع ابتدایی با مساله افت تحصیلی مواجه می شوند که این خود باعث عوارض روانی ناخوشایندی بر آنها می شود. از مهمترین علل و عوامل افت تحصیلی این دانش آموزان نداشتن رغبت و علاقه و انگیزه به درس و تحصیل را می توان نام برد.
برای ایجاد انگیزه و رغبت در دانش آموزان خصوصاً در مقطع ابتدایی می توان از ابزارهای مشروع تربیتی یعنی تنبیه و تشویق مناسب استفاده کرد.
یک معلم موفق از این تقویت کننده ها منطبق بر نیازهای دانش آموزان استفاده می کند. به کارگیری تشویق باعث ایجاد انگیزه و علاقه در دانش آموز و تنبیه باعث هوشیار و آگاه گردیدن او
شامل 12 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله نقش تشویق و تنبیه بر تربیت دانش آموزان
