پایان نامه کارشناسی ارشد ادیان
گرایش ادیان غیر ابراهیمی
173 صفحه
چکیده:
موضوع اخلاق در دین زرتشتی از جایگاه مهمی برخوردار است. در دوران ساسانی ما شاهد شکوفایی سبک خاصی در ادبیات اخلاقی هستیم که امروزه با نام اندرزنامه ها شناخته می شود. اندرزنامه ها، از سنخ اخلاق عملی هستند که با ویژگی های خاصی، سعی دارند تا مخاطبان خود را اخلاقی بار بیاورند. این نوشتار تلاش دارد تا نشان دهد که می توان اندرزنامه ها را در یک چارچوب دید. اهمیت این موضوع زمانی مشخص خواهد گردید که ارکان این نظام و مفاهیم کلیدی آن توضیح داده شده و خود را با دیگر واژگان معنا نمایند. در این میان محقق چاره ای جز اتخاذ رویکرد متنی و گفتگوی متون با یکدیگر ندارد. آنچه در پی این نوشتار روشن خواهد گردید آن است که اخلاق موجود در اندرزنامه ها، اخلاقی فضیلت گرا است و با مدل یونانی فضیلت ارتباط نزدیکی دارد. در این اخلاق انسان دارای دو ساحت روان و بدن است و البته اصالت آدمی به روان اوست. مفاهیم دیگری همچون خرد، میانه روی، خیم، بخت، دین و غیره همگی خود را در راستای سعادت مندی روان می بینند. آدمی چه در عالم صغیر و چه در جهان کبیر باید تلاش کند تا ایزدان را یاری نموده و در نهایت آن ها را در خود میهمان سازد. از سوی دیگر برآیند عملی اخلاق هنجاری در اخلاق کاربردی است از این رو نشان داده خواهد شد که زیر بنای مسائل اخلاق کاربردی اندرزنامه ها همانند اخلاق شهریاری، شهروندی، جنگ و صلح بهداشت تن و روان، خانواده، اخلاق جنسی و معاشرت را باید در اخلاق هنجاری موجود و به تبع آن در مفاهیم کلیدی اخلاقی آن ها مشاهده کرد.
مفاهیم کلیدی: اندرزنامه، اخلاق زرتشتی، اخلاق هنجاری، اخلاق کاربردی، روان، اخلاق فضیلت
نظام اخلاق در اندرزنامه های پهلوی