مقاله درباره شهرسازی در یونان باستان

اختصاصی از هایدی مقاله درباره شهرسازی در یونان باستان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

 فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 تعداد صفحات:49

نگرشی بر تاثیر طبیعت بر معماری شهرهای باستان

ارتباط شهرسازی مصریان با یونانیان باستان

تاثیر معماری یونان بر شهرسازی ایران باستان

 پارتیان یونانی و تاثیر آنان بر شهر نشینی و معماری ایرانیان

شهرداری و شهرسازی در یونان باستان

نگرشی بر تاثیر طبیعت بر معماری شهرهای باستان

• دوران باستان، بین‌النهرین 3500 سال قبل از میلاد
• میان دو رود، جلگه فرات و دجله جلگه‌ی حاصلخیزی وجود دارد که پهنه‌های تمدن انسانی شناخته می‌شود.
• در دوران باستان این سرزمین رابطه‌ی ستایش‌آمیز با طبیعت مبین نوع ارتباط انسان با طبیعت پیدامونش بوده.

1-      احترام به محیط طبیعی و تقدیس آن، انسان را موظف می‌ساخت که تمامی فعالیتش را با طبیعت هماهنگ سازد.

2-      تقدیس طبیعت، موجب می‌شد که انسان خود را نگهبان بپندارد، تمامی عملیاتش را با عناصر آن(خطوط،‌ نور و رنگ‌های طبیعت) همگون و هماهنگ سازد.

3-      زمین به عنوان زمین مادر منبع و منشاء تمامی خوبی‌ها و زایش و بقای هستی تلقی می‌شد.

4-      آب نیز عنصری برای تولید و بقا محسوب می‌شد و برای رویاندن و ایجاد خنکی به کاری رفت و اهمیت تمثیلی و معنوی داشت.

5-      تجلی این اعتقادات در باغ‌های معلق یا پردیس‌های بابل می‌باشد. که در امتداد دیوارهای شهربابل در زمین‌‌های حاصلخیز به صورت یکسری از تراس‌های مشجر روی یکدیگر ساخته شده بود و روی هر یک از این تراس‌ها گونه‌های گیاهی متفاوت کاشته شده بود.

6-      این باغ‌ها دارای محوری بودند که با دو ردیف درخت احاطه شده بود و از میان آن‌ها جوی آبی می‌گذشت.

• دوران باستانی مصر (3500 سال قبل از میلاد)
• جلگه‌ی حاصلخیز مصر در کنار رود نیل همزمان با تمدن بین‌النهرین با کشاورزی تکامل یافته رابطه‌ی انسان مبتنی بر الهام از طبیعت و آمیختگی معماری با طبیعت.

  1-      طبیعت پایه الهام معماری بنای معابد مصری ـ اهرام تقلیدی از کوه ـ ستوان از نخل و سرستون تقلیدی از گل نیلوفر یا پاپیروس.

2-      سیستم باغ‌سازی به صورت باغ‌های کشاورزی.

3-      باغ‌ها در قطعات مستطیل شکل، گیاهان با فرم منظم و دیوار بلند آن را احاطه ‌می  کرد.

4-      به صورت نهرهایی که 2 طرف آن نخل بود، شطرنجی می‌شدند.

5-      باغ مصری دوران باستان، الگوی مشخصی برای باغسازی غرب بوده است.

6-      دوران باستان یونان از قرن پنجم پیش از میلاد تا چهارم.

7-      در این برای یونانیان طبیعت مکان مقدس بود و نظم هندسی معماری در نظم طبیعت اقدام می‌شد. ویژگی ارتباطی انسان با عناصر طبیعت به شرح زیر است:

8-      در ادبیات که آثار هومر (ایلیاد و اودیسه) شاخص آن است، طبیعت مکان مقدس توصیف شده است.

9-      شیوه معماری و نوع استقرار معابد در بستر طبیعت به گونه‌ای بوده که به فضا، ابعاد و مضامین نمادین (سمبلیک) می‌بخشیده است.

10-   شهرها به عنوان ملاک زیبایی شناخته می‌شدند نه طبیعت و باغ‌ها.

11-   بر این مبنا لذت بردن از عناصر طبیعی در یونان باستان، غیرمنطقی و غیرقابل تعریف شناخته شده بود.

12-   در دوران کلاسیک به ویژه درزمان افلاطون و ارسطو، هنر باغسازی وجود داشت. این باغ‌ها محل تجمع فلاسفه محسوب می‌شد که از آن جمله می‌توان باغ‌های آکادمی افلاطون و اپیکور را نام برد.

• دوران باستان، روم ـ اواخر قرن چهارم قبل از میلاد تا قرن پنجم بعداز میلاد
• بهره‌وری از طبیعت، سازماندهی سرزمین برای تولید، ساخت «ویلا ـ باغ» و توانایی تکنیکی و صفحه‌آرایی، در مجموع گرایش غالب رومیان باستان در برخورد و ارتباط با طبیعت به شمار می‌رفت. ویژگی‌های این رابطه به شرح زیر است.

1. در روم باستان طبیعتی مورد ستایش بود که حضور انسان در آن حس می‌شد.
2. زیبایی نیز در رابطه‌ای مستقیم با سودمندی قرار داشت و عملکرد زیبایی منظر با ارزش درآمدزائی آن مرتبط بود.
3. نوسازی در منظر طبیعی، با کاشت متقارن درختان و جستجوی فرم‌های هندسی برای المان‌های طبیعت همراه بود.
4. باغ‌های رومی مانند تابلوی طراحی شده‌ای بودند که با مجسمه قهرمانان، فواره، استخر و معابد آراسته می‌شد.
5. در ویلا ـ باغ‌ها گیاهان به صورت متنوعی هرس می‌شدند و به اشکال مکعب، استوانه‌گر دری آمدند.

• دوران باستان ایران (از قرن پنجم پیش از میلاد تا قرن هفتم)
• این دوران با حکومت هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان بر ایران هرماه است. طی آن مفاهیم باغ هشت و باغ شهر رابط بین طبیعت و ایرانیان باستان را تعیین می‌کند. این مفاهیم، نماد (سمبل) خنکی و حاصلخیزی به شمار می‌رفتند و منشاء هستی و آفرینش و عامل تسلط بر دنیای بیرونی محسوب می‌شدند،‌در چنین نگرشی بقایای شهریه وجود باغ بستگی داشت و شهر تا زمانی می‌توانست به هستی خود ادامه دهد که د رمدخل آن، باغ مستقر باشد، چون بر مبنای این اعتقاد، آب به عنوان منشاء حیات، توسط باغ از سینه خاک گرفته می‌شد و در شهر بخش می‌گردید. در مجموع، ویژگی‌های ارتباط ایرانیان با طبیعت و منظر به شرح زیر قابل توصیف است.

1. مانند تمدن بین‌النهرین باغ تصویری ازجهان جاودانه بود.
2. کاشت درختان منظم، میوه در کنار گیاهان معطر، منشاء باسنن بابل و مصر.
3. نظم هندسی از تقارن پیروی می‌کرد که مفاهیم افسانه‌ای و عرفانی داشت.
4. در تمدن ساسانیان، نظم هندسی باغ، ایده جهان را تداعی می‌کرد و حفاظت از زمین و محیط مقدس شمرده می‌شد.
5. باغ‌ها د رمجموع، مکان‌های سحرآمیزی به شمار می‌رفتند که هم شهر بودند و هم باغ بهشت این مکان‌ها در عین حال،‌ نهاد خنکی، حاصلخیزی و تولید محسوب می‌شدند.
6. باغ بهشت‌ها نمایانگر یگانگی زمین و آسمان بودند و با ایجاد نظم در زمین، نظم خدایی را جستجو می‌شد.

مقاله نقش و جایگاه اجتماعی زن بر اساس شواهد و مدارک باستان شناسی در عصر ساسانی

اختصاصی از هایدی مقاله نقش و جایگاه اجتماعی زن بر اساس شواهد و مدارک باستان شناسی در عصر ساسانی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

 فرمت فایل:word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

  تعداد صفحات:18

چکیده :

جهت بررسی نقش و جایگاه اجتماعی زن در عصر ساسانی بر اساس مدارک و شواهد باستان شناسی ابتدا زنان را از دیدگاه متون مذهبی و تاریخی به دو گروه زنان اساطیری و تاریخی طبقه بندی می کنیم که زنان اساطیری شامل : امشاسپندان ، ایزد بانوان و دیو زنان است و زنان تاریخی شامل : زنان عادی و درباری می باشند.

زنان درباری نیز خود دو گروه هستند : زنان درباری فرمانروا و فعال و زنان وابسته به دربار و برای ثابت نمودن جایگاه زنان در دوره ساسانی تجزیه و تحلیلی می کنیم به آثار و شواهدی که نقش زن در این دوره بر روی آنها کار شده یعنی روی حجاریها ، مهرها و سکه ها ، تزئینات و معماری ... .

واژه های کلیدی :

دوره ساسانی ، نقش و جایگاه زن ، زنان فرمانروا ، زنان عادی ، نقوش زن در حجاریها ، مهرها و سکه ها ، تزئینات و معماری.

 مقدمه :

واژه زن اسم است از ریشه زی[1] به معنای زیستن ، زیرا ایرانیان زن را سرچشمه زندگی می دانسته اند. در زبان پهلوی زن[2] و در اوستا واژه های جنی[3] ، گنا و نائیریکا[4] را برابر با لفظ زن می دانند.در سانسکریت او را هم مرتبه با سیه بانو (اشه بانو) به معنی فروغ راستی و پارسایی می خوانند و در اساطیر ایرانی مشیاک نام نخستین زن است که به زبان تازی حوا گفته می شود. شناخت و موقعیت زن در فرهنگ های گوناگون با درک جهان اسطوره ای امکان پذیرتر می گردد، زیرا اسطوره شرح سرگذشت راست و مقدّسی است که در زمان ازلی رخ داده و بیان نمادین اینکه چگونه چیزی پدید آمده، هستی یافته و یا از میان خواهد رفت (امیرزاده ، 1379 : 11).

زن همواره در طول تاریخ منشأ رشد و تکامل جوامع بشری بوده است. در بررسی تاریخ و تمدن های کهن شمار کثیری از اساطیر و آئین های مذهبی عهد باستان را در ارتباط با زن می بینیم و در باورهای مردمان نخستین زن به مثا به تمثیلی از قوه زائیدگی و تداوم بخش حیات مطرح بوده است. به عنوان نمونه در اساطیر ایران باستان، نماد آب ، باروری و حاصلخیزی آناهیتا است که به صورت زنی زیبا و مقتدر مجسم شده است. در تفکرات مردمان گذشته زن همانند زمین می تواند بارور شود و حاصلخیز گردد و این طرز تفکر تقدسی به زن بخشیده است و نتیجه آن الهه های باروری در طول هزاره ها به صورت های گوناگون می باشد. (شهریاری ، 1377 : 19)

در واقع از نظر محققین روانشناسی اجتماعی ، همتایی و برابری تعداد ایزدان و امشاسپندان زن با ایزدان و امشاسپندان مرد در اساطیر ایران دارای اهمیت است.صفات و خصوصیاتی که به این نیروهای مجرد داده شده است جایگاه زن و نقش بسیار مهم او را در اسطوره های ایرانی بیان می کند و بدون شک این اندیشه تجسم عینی را نیز در فرهنگ دارا بوده است. (لاهیجی وکار ، 1371 : 48)

تحقیق درمورد مطالعات باستان شناسی

اختصاصی از هایدی تحقیق درمورد مطالعات باستان شناسی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل:  ورد ( قابلیت ویرایش ) 

---

قسمتی از محتوی متن ...

تعداد صفحات : 20 صفحه

مطالعات باستان شناسی امروزه بخشی از مطالعات باستانشناسی دارای رویکرد بازسازی بسترهای زمین محیطی (Geoenvirnnuntal) سایت های باستانشناختی در ابعاد محلی یا منطقه ای است.
مطالعه سیستمهای استقراری بر مطالعه مدارک باستانشناختی متصل و گسترده در پهندشت استوار است نه بر سایت های منفرد متفضل، این نوع مطالعه اساس پهندشت بستانشناسی را تشکلی می دهد و از ابتدا به یک رویکرد مطالعاتی زمین ـ باستانشناسی منطقه ای (Rigional geoarchaeological approach) نیاز دارد (Rossignol (and Wandsnider 1992, Ebert 1992.
بسیاری از مناطق از نظر ژئومورفولوژی در دوره کواترنری پویا بوده اند امروزه فقط بخشهای پراکنده و نسبتاً کوچکی از سطح زمینهای مربوط به آن دوره در کنار سطوح مدرن دیده می شوند (Sttafaord and (Hajic 1662.
جاییکه آثار و مدارک فراوانی از بقایای باستانشناختی در سطح زمین پراکنده شده اند قسمت عمده تر آن مدارک باستانشناسی پهندشت مذکور محسوب شده و در این حال لزوماً سیر تحول یک پهندشت و وضعیت و موقعیت قراگریری ابزارها و رابطة آن با فعالیتهای رسوب گذاری منطقه باید مورد مطالعه قرار گیرد (Schiffir (1987, Stafford and Hajic 1992.
بنابراین مطالعه مدارک باستانشناختی در گستره یک پهندشت در حال تغییر، احتیاج به مطالعات زمین باستانشناختی در وسعت منطقه ای و استراتژیهای کاوشهای باستانشناختی دارد.
بین آنالیز ژئومورفولوژیکی یک پهندشت و استراتژیهای استقراری و معیشتی جوامع باستانشناختی و تغییرات مداوم ساختار یک پهندشت روابط معناداری وجود دارد.
یک نوع از روابط از طریق پهندشت اکولوژی حاصل می شود که عمده تأکید آن بر ناهمگنی فضایی زمانی و محیطی یک پهندشت در اندازه های مختلف دارد.
شناخت بهتر ساختار فضایی مدارک باستانشناختی در گستره یک پهندشت فقط در سایه درک مفهومی پهندشت اکولوژی است که یک تلقی ساختاری از پهندشت دارد.
جمع آوری مدارک باستانشناختی از مناطق پهندشتی در ارتباط با بافت های استقراری و معیشتی بدلیل ضرایب متغیر مدفون شدگی و همچنین ضرایب متغیر حفظ شدگی آثار در سطح و زیر سطح زمین و تأثیر تبعیض انسانی (bias) در شناخت و جمع آوری مدارک همیشه اشکالاتی را به همراه داشته است.
هر چند که اخیراً پیشرفت تهیه نقشه های سه بعدی از مدارک مدفون شده تا حدودی این اشکالات را رفع نموده است با این وجود این باستانشناسان که در روی پهندشت ها کار می کنند با موانع دیگری نیز برخورد دارند که عبارتند از حجم رسوب گذاری ها در مناطق مختلف، انتخاب تکنیک نمونه برداری صحیح، و انتخاب تکنیک صحیح کاوش در جاهاییکه آثار در اعماق بیشتری قرار دارند: (Johnson and Logan 1990).
امروزه برای باستانشناسان و انسانشناسان شکی وجود ندارد که جستجوی انسان برای غذا و استراتژیهای استقراری آنها در زمین مربوط به بخشی از عملکرد اکولوژیکی یک پهندشت می باشد که در گسترش انرژی و مواد غذایی در بعد زمان و مکان در همه پهندشت قابل درک است (Butzer 1982).
بنابراین شناخت ساختار زمین شناختی و بسترهای محیطی یک پهندشت ما را در درک بهتر انتخاب استراتژیهای گوناگون توسط انسانهای گذشته در اکوسیستم های متغیر یاری می کند.
به عنوان مثال زندگی گروههای کوچ رو و جمع آوری کننده غذا و شکارگران بیشتر از کشاورزان در

متن بالا فقط تکه هایی از متن به صورت نمونه در این صفحه درج شده است.شما بعد از پرداخت آنلاین فایل را فورا دانلود نمایید

بعد از پرداخت ، لینک دانلود را دریافت می کنید و ۱ لینک هم برای ایمیل شما به صورت اتوماتیک ارسال خواهد شد.

مقاله شهرسازی در یونان باستان

اختصاصی از هایدی مقاله شهرسازی در یونان باستان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات 49

نگرشی بر تاثیر طبیعت بر معماری شهرهای باستان

• دوران باستان، بین‌النهرین 3500 سال قبل از میلاد
• میان دو رود، جلگه فرات و دجله جلگه‌ی حاصلخیزی وجود دارد که پهنه‌های تمدن انسانی شناخته می‌شود.
• در دوران باستان این سرزمین رابطه‌ی ستایش‌آمیز با طبیعت مبین نوع ارتباط انسان با طبیعت پیدامونش بوده.

1-      احترام به محیط طبیعی و تقدیس آن، انسان را موظف می‌ساخت که تمامی فعالیتش را با طبیعت هماهنگ سازد.

2-      تقدیس طبیعت، موجب می‌شد که انسان خود را نگهبان بپندارد، تمامی عملیاتش را با عناصر آن(خطوط،‌ نور و رنگ‌های طبیعت) همگون و هماهنگ سازد.

3-      زمین به عنوان زمین مادر منبع و منشاء تمامی خوبی‌ها و زایش و بقای هستی تلقی می‌شد.

4-      آب نیز عنصری برای تولید و بقا محسوب می‌شد و برای رویاندن و ایجاد خنکی به کاری رفت و اهمیت تمثیلی و معنوی داشت.

5-      تجلی این اعتقادات در باغ‌های معلق یا پردیس‌های بابل می‌باشد. که در امتداد دیوارهای شهربابل در زمین‌‌های حاصلخیز به صورت یکسری از تراس‌های مشجر روی یکدیگر ساخته شده بود و روی هر یک از این تراس‌ها گونه‌های گیاهی متفاوت کاشته شده بود.

6-      این باغ‌ها دارای محوری بودند که با دو ردیف درخت احاطه شده بود و از میان آن‌ها جوی آبی می‌گذشت.

• دوران باستانی مصر (3500 سال قبل از میلاد)
• جلگه‌ی حاصلخیز مصر در کنار رود نیل همزمان با تمدن بین‌النهرین با کشاورزی تکامل یافته رابطه‌ی انسان مبتنی بر الهام از طبیعت و آمیختگی معماری با طبیعت.

  1-      طبیعت پایه الهام معماری بنای معابد مصری ـ اهرام تقلیدی از کوه ـ ستوان از نخل و سرستون تقلیدی از گل نیلوفر یا پاپیروس.

2-      سیستم باغ‌سازی به صورت باغ‌های کشاورزی.

3-      باغ‌ها در قطعات مستطیل شکل، گیاهان با فرم منظم و دیوار بلند آن را احاطه ‌می  کرد.

4-      به صورت نهرهایی که 2 طرف آن نخل بود، شطرنجی می‌شدند.

تحقیق درباره ی تاریخ مذهبی ایران باستان 13ص

اختصاصی از هایدی تحقیق درباره ی تاریخ مذهبی ایران باستان 13ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 16

تاریخ مذهبی ایران باستان

مهر پرستی یا آیین مهر یا میترائیسم از دین‌های باستانی ایرانیان بود که بر پایه ایزد ایرانی مهر و دیگر ایزدان ایرانی بنیاد شده بود. مهرپرستی در حدود بیش از 5000 سال پیش در میان ایرانیان ساکن دشت مغان به وجود آمده اما بنا به دلایل مذهبی پیدایش آنرا به زمان تولد عیسی پیامبر ترسایان نزدیک می کنند!این آیین از سده نخست میلادی درشاهنشاهی روم همه گیر شد کرد و بنا به روایتی دیگر مدت پیش از آن به اروپا راه یافت. این دین در سده‌های سوم و چهارم میلادی (میلادی) به اوج خود رسید و بویژه در میان سربازان رومی باورمندان بسیاری داشت. پس از فرمان تئودوس در ۳۹۱ میلادی که طی آن همه کیش‌ها و آیینهای غیرمسیحی ممنوع اعلام شد آیینهای مهرپرستی نیز در مغرب‌زمین رفته رفته از رواج افتاد. گرچه نمادها و پرستش گاه‌های آن در سراسر اروپا و مفاهیم آیین ترسایی (مسیحی) و رفتارهای ترسایان (مسیحیان) بهقی مانده. مانند سالروز تولد مسیح که معادل با شب یلدا سالروز تولد میترااست و بنا به دلایل تقویمی (اشکال تقویم رومی ها در محاسبه کبیسه) جا به جه شده است و حتی نام مسیح برای عیسی پسر عمران از همین آیین گرفته شده. چلیبا یا گردونه مهر که نماد اصلی ترسایی (مسیحیت) صلیب، برگرفته از آن است نماد دیگری از زایش دوباره آیین مهری در دل ترسایی است.

پیشینه و مفاهیم

پیش از ظهور زرتشت آریائیان در قالب زروانیگری، مهرپرستى نیز اختیار کردند.(کلمه مهر را دارمستتر به‌معنى دوستى و محبت مى‌داند. یوستى مى‌گوید که مهر واسطه و رابطه فروغ محدث و فروغ ازلى و به‌عبارت دیگر واسطه بین آفریدگار و آفریدگان است. در گات‌ها کلمه میترا به‌معنى عهد و پیمان آمده است. مهر در اوستا از آفریدگان اهورامزدا محسوب شده و ایزد محافظ عهد و پیمان است و از این رو فرشته فروغ و روشنائى است تا هیچ چیز بر او پوشیده نماند. ماه هفتم سال و روز شانزدهم هر ماه و یشت دهم اوستا و جشن مهرگان مخصوص او است. کیش مهر از ایران به بابل و آسیاى صغیر رفت و سپس پرستیده شد و به این گونه آئین مهرپرستى پدیدار گشت. (فرهنگ معین)) در کتیبه‌هاى هخامنشى میثر (Mithra) آمده که تلفظ اوستائى مهر است. در سانسکریت میترا (Mitra) و در پهلوى میتر (Mitr) و در پارسى مصطلح امروز مهر خوانده مى‌شود. کهن‌ترین سند نوشته شده الواح گلینى است متعلق به ۱۴۰۰ سال پیش از میلاد مسیح که در کاپاتوکا (Kapatuka) از شهرهاى آسیاى صغیر، در محلى به‌نام بغازکوى پیدا شد. در کنار نام این دو خدا، نام دو خداى کهن هند و ایرانى ایندرا Indra) نساتى (Nasatya) نیز آمده است. در اوستا میترا مقام شامخى دارد و در زمان پیش از اوستا و رستاخیز زرتشتی، بزرگ‌ترین خدا به‌حساب مى‌آمد. این نشانه א که صلیب (چلیپا) شکسته نامیده شده است، در حقیقت صلیب شکسته نیست. این نشانه آریائى است، زیرا در ایران و هند هزاران سال پیشینه دارد. این نشانه א نخستین‌بار در حدود خوزستان یافت شده و مربوط به هفت هزار سال پیش از میلاد مى‌باشد به این ترتیب پیشینه تاریخى آن در ایران بسى کهن‌تر از پیشینه آن نزد آریائى‌هاى هند است و هرتسفلد (Herzfeld) آن را گردونه خورشید نامیده است. در گرمى (Germi) مغان آذربایجان گورهاى خمره‌اى از دوره اشکانى به‌دست آمده که در میان آنها پارچه‌اى بسیار زیبا یافت شده است که داراى این نقش مى‌باشد. همچنین این نگاره بر دهانه پاره‌اى از خمره‌هاى سفالین که مرده‌ها را در آن مى‌گذاشته‌اند دیده شده است در مواردى دیگرى چون جام تپه‌حسنلو، جام زرکلاردشت، گردنبند عقیق مربوط به دوره اشکانی، گردنبند زرینى مربوط به ۷ هزار سال ق م در رودبار گیلان این نگاره به چشم مى‌خورد. گردونه خورشید نخست به این شکل א بوده و کم‌کم خطوط منحنى از بین رفته گاهى به‌صورت + و گاهى با خطوط شکسته ولى با زاویه‌هاى ۹۰ درجه ترسیم شده و شکل هندسى و ترکیب کامل یافته است. اقوام باستانى بسیارى از جانوران را مى‌پرستیده‌اند و از همین جا توتمیسم (Totemisme) پیدا شده است. یکى از این حیوانات بز کوهى است که مظهر سودرسان طبیعت، یعنى خورشید بوده است این نقش بر ظروف بازمانده از سده‌هاى پیش از میلاد دیده شده و مهم‌تر از همه رابطه‌اى است که مردم باستانى میان هلال ماه و خورشید و شاخ بز کوهى قرار داده بودند. در بسیارى از سفال‌ها در میان انحناى شاخ این جانور و نیز بر پشت آن نشانه + یا א دیده مى‌شود. مثلاً بر لیوان سفالین مربوط به ۳۱۰۰ سال پیش از میلاد که در سیلک کاشان به‌دست آمده نگاره + در زیر انحناى شاخ گوزن پیدا است. در کتاب مذاهب بزرگ جهان تصویرى است که از کف پاى بودا و بر آن نگاره‌هائى است که شناساننده و باورها و آئین و سمبول‌هاى او است از جمله بر چهار انگشت پاى وى نشانه گردونه مهر دیده مى‌شود. شمال و شمال باخترى ایران مرکز مهرپرستان بوده است. پلوتارک(پلوتاریک یا پلوتارخوس - Plutarkus = در سال ۴۶ پس از میلاد زاده شده و در سال ۱۲۰ در گذشته.) مى‌گوید: ”هرمزد در عالم معنوى به نور همانند است و اهریمن به تاریکى و میان این دو مهر قرار دارد“.(اوستا - یشت‌ها، گزارش پورداود ص ۴۰۱) زرتشت براى گسترش مزداپرستى از اهمیت ایزدان دیگر کاست و مهر را که پایه خدائى گرفته بود یکى از ایزدان کیش خود