نقشه برداری زیر زمینی
منظور از نقشه برداری زیر زمینی کلیه عملیات و محاسبات نقشه برداریست که برای تعیین موقعیت و حدود و مشخصات عوارض در زیر سطح زمین به کار می روند.عوارضی که موضوع این برداشت قرار می گیرند عبارتند از : چاه ها ، دالان ها یا راهروهای زیرزمینی – غارهای زیرزمینی که ممکن است به صورت انبار یا پناهگاه مورد استفاده قرار گیرند – تونل ها- معادن و منابع زیرزمینی و غیره. برای دسترسی به منابع در معدن غالباً باید به وسیله چاه ها و راهروها از سطح زمین به محل آن ها دست یافت. برای عبور کابل های برق و آبرسانی نیز از راهروهای زیرزمینی استفاده می شود
نقشه برداری زیر زمینی شامل موارد زیر می باشد
1- طراحی در مرحله شروع پروژه تونل را بر عهده دارد
2- اجرای عملیات حفاری هدایت
3- تهیه نقشه و نقشه برداری از زیر زمین
اصطلاحات نقشه برداری زیر زمینی:
1- زیر زمین (UNDER ground): در اصطلاح عام به عوارض قابل دسترسی و یا طبیعی در داخل زمین می گویند.
2-معدن (MINE): مجموعه تاسیسات زمینی و دالانهای زیر زمین که به منظور هدف خاصی احداث شده را معدن گویند. اصطلاحا به محل تجمع مواد معدنی نیز معدن می گویند.
3-گالری( Gallery ): به دانالهای افقی زیر زمینی که از یک طرف به منظور خاصی مسدود است و خود یکی از راههای ورود به زیر زمین به شمار می رود گالری می گویند که به سه نوع (اکتشافی، آماده سازی، اصلی و فرعی )وجود دارد.
4- تونل (tunnel ): دالان عبوری عریضی است که از دو طرف باز می شود و به انواع (افقی، مایل و مارپیچ)، موجود می باشد.
5- چاه (shaft): گالری قائمی که از راههای ورود به زیر زمین به شمار می رود و مقطع آن ممکن است دایره (که در اروپا و آسیا مرسوم است )و یا مستطیل( که در آمریکا مرسوم است)باشد.
6- رمپ (Ramp):رمپ یا شیب گذر، تونل شیب داری است که برای اتصال بین طبقات مختلف معدن به کار می رود اصطلاحا به آن بالارو یا پایین رو (دوبل ) نیز می گویند.
7- گمانه (soundage): عبارت است از چاه کم قطر و عمیقی که برای نمونه برداری از لایه های زمین و جهت دادن به امتداد حفاری از آن استفاده می شود و در نوع (اکتشافی، و راهنما) موجود می باشد.
8- حفاری: پیشروی در امر گود برداری زیر زمین که به وسیله ماشینهای حفاری و یا اکتشافی انجام می شود را گویند.
شرایط خاص نقشه برداری در زیر زمین:
1- تاریکی و عدم نور کافی
2- محدودیت فضا
3- امکان تخریب و ریزش تونل
4- امکان سقوط در چاه
5- وجود گازهای خفه کننده
6- ورود آبهای سطح الارضی
7- اختلالات مغناطیسی
8- وجود جریانات هوا در داخل تونل و به هم زدن تعادل شاقولهای آویزان در تونل
9- تکانها و لرزشهای زیر زمینی
10- کار نکردن دستگاههای مخابراتی
11- سختی کار
روشهای کلی نقشه برداری زیر زمینی:
1- روشهای نقشه برداری زمینی و ژئودزی
2- روشهای فتوگرامتری
3- روشهای هیدروگرافی
هماهنگی بین برداشت های زیرزمینی و نقشه برداری سطحی
پس از آماده شدن طرح ، باید مختصات نقاط دهانه تونل ها ، راهروها و چاه ها را نسبت به شبکه ای از نقاط کنترل مسطحاتی و ارتفاعی در سطح زمین مشخص نمود. یعنی قبل از اقدام به عملیات در زیرزمین یک نقشه برداری سطحی در حوزه عملیات لازم است و این نقشه برداری سطحی باید شامل نقاط ارتفاعی نیز باشد.
برداشت در زیرزمین
منطقه عمل را در زیرزمین معمولاً راهروهای کم عرض – چاه های قائم یا مایل – تونل ها و بلاخره مراکز فعال معدن تشکیل میدهند که معمولاً کم وسعت بوده و وجود ماشین آلات – کابل ها – جریان آب و غیره این محدودیت را زیاد می کند به طوریکه به هیچ وحه نمی توان برای تشکیل کانواهای مسطحاتی یا ارتفاعی از یک مثلث بندی خوب استفاده کرد و معمولاً باید از پیمایش استفاده کنیم.
در نقشه برداری زیرزمینی با 3 نوع اندازه گیری :
الف- فاصله
ب-اختلاف ارتفاع
ج- زاویه
سرو کار داریم
الف)اندازه گیری فاصله
برای اندازه گیری فاصله از دو طریق مستقیم و غیرمستقیم استفاده می شود. مترهای معمولی برای کار در زیرزمین مناسب نیستند و امروزه به جای آن ها از فولادهای مخصوص ( فولاد سوئدی ) استفاده می شود به واسطه مشکلات آمد و رفت و حمل مواد ،برای علامت گذاری معمولاً نمی توان از میخ کوبی در کف استفاده کرد و معمولاً باید از میخ های سقفی و دیواری استفاده شود.
وسایل طول یابی در زیر زمین:
1- قرمای معمولی که مرغوبترین آنها تر و ایشتباخ آلمانی می باشند.
2- مفتولهای مدرج آویزان و (تراز یاب با تئودولیت ) و شاقولهای چاه
3- طول یابهای الکترونیکی (DEM) و وسایل جانبی مخصوص آنها برای کار در زیر زمین
شامل 40 اسلاید powerpoint
دانلود پاورپوینت نقشه برداری زیرزمینی و زمینی
