لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات:14
مقدمه
یکى از مسایل اختلافى شیعه و اهل سنت است که جنبه هاى گوناگونى دارد. مسایل مورد بحث مهدویت عبارتند از: ۱/ اصل مهدویت و انتظار ظهور امام زمان(عج).۲/ امامت امام زمان(عج) در ۵ سالگى و طول عمر امام زمان(عج). ۳/ فلسفه باور داشتن وجود امام زمان(عج) در میان شیعیان. مسأله نخست نه تنها مورد اتفاق شیعه و اهل سنت است،بلکه همه ى ملتها، فرقه ها و ادیان جهان منتظر ظهور مصلح کل هستند تا در آخر الزمان بر این جهان، حکومت براند و بشریت را از ستم، رهایى بخشد.در زبور داوود در این باره مى خوانیم: همانا منتظران خداوند، وارث زمین خواهند بود. پس از اندکى، شریر نخواهد بود... . ولى خداوند صالحان را تأیید مى کند; زیرا آنان که از وى برکت یابند، وارث زمین مى گردند... ولى نسل شریر از هم گسسته خواهد شد، صالحان وارث زمین خواهند بود و... .
در این جا از ستم و شر، سخن به میان آمده و گفته شده است شر و ستم از میان خواهد رفت و صالحان وارث زمین خواهند شد.قرآن مجید نیز با اشاره به این رخداد، فرموده است: (لَقَد کَتَبنا فِى الزَّبورِ مِن بَعدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِى الصَّالِحون)[1] ما در زبور نوشتیم که بندگان صالح من وارث زمین خواهند شد. گفتنى است اناجیل اربعه از آمدن «پسر انسان» خبر داده و از مردم خواسته است انتظار بکشند.[ ۲] آیات قرآن و روایات نبوى نیز از مردم مىخواهند به انتظار روزى باشند که شخصى از اهل بیت پیامبر و فرزندان فاطمه(علیهما السلام) ظهور کند و با برچیدن بساط ستمکارى، جهان را از عدل و داد، سرشار سازد. این عقیده در اسلام، امرى مسلّم و انکارناپذیراست تا جایى که محى الدین عربى حنفى در فتوحات مکیه در بابى با نام وزراءالمهدى (عج)، بحث مفصلى را پیش کشیده و با توضیح دادن دربارهى شمایل آن حضرت، به نام مبارک او اشاره کرده است. [ ۳]
همچنین ابن حجر در الصواعق المحرقة به تفصیل در شرح حال امامان دوازده گانه سخن گفته و بابى به نام الآیات التى وردت فى ذریه فاطمه(علیها السلام) و الآیات التى وردت فى فضائل اهل البیت(علیهم السلام)گشوده است. آنگاه آیات فراوانى را درباره مهدى (عج) آورده است. افزون بر آن، در سنن ابن داوود که یکى از صحاح ستة اهل سنت است، بابى به نام کتاب المهدى به چشم مى خورد.در دیگر کتابها و صحاح اهل سنت نیز روایات فراوانى در این باره آمده است. اینک تنها به سه روایت بسنده مى کنیم و خوانندگان را به پى گیرى تفصیلى آنها ارجاع مى دهیم: ۱/ در روایات نبوى موجود در بسیارى از کتابهاى اهل سنت، آمده است: لا تقوم الساعه حتى یلى رجل من اهل بیتى یواطؤ اسمه اسمى.[ ۴] قیامت برپا نمى شود مگر این که مردى از اهل بیت من که نام او همانند نام من است (محمد)، زمام امور را در دست گیرد. ۲/ جابر بن سمره نقل مى کند که پیامبر فرمود: یکون اثنا عشر امیراً کلهم من قریش.[ ۵] پس از من دوازده امیر خواهند آمد که همگى از قریش هستند. ۳/ رسول خدا(صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود: المهدى من ولد فاطمه.[ ۶] مهدى از فرزندان فاطمه است. شیعه و اهل سنت بر سر روایت دوم و سوم اختلاف نظر دارند و روایت دوم بیشتر مورد نزاع و بحث قرار گرفته است. مسأله دوم به دو بخش تقسیم مى شود: الف ـ امامت حضرت مهدى(عج) در پنج سالگى. ب ـ طول عمر آن حضرت. چون شبهه دربارهى طول عمر آن حضرت است، به طور فشرده به آن مى پردازیم. گفتنى است پاسخ به این پرسش، به ابهام بخش نخست نیز پاسخ مى گوید. باید گفت سخن برخى افراد مبنى بر از دنیا رفتن امام زمان(عج) در سرداب، به دلیل و برهان نیاز دارد. چون فرض این است که طرف سخن و صاحب شبهه کسانى هستند که قرآن را پذیرفته اند و حقانیت آن را باور دارند، مى گوییم نباید طولانى بودن عمر یکى از اولیاى خدا براى شما شگفت آور باشد; زیرا قرآن کریم دربارهى افراد گوناگون، عمرهاى طولانى برشمرده است. براى نمونه، گفته شده است که حضرت نوح ۹۵۰ سال پیش از توفان، در میان قومش بوده و سالیانى پس از توفان نیز زیسته است; «فلبث فیهم الف سنه الاخمسین عاماً.»[ ۷] برخى طول عمر حضرت نوح را ۲۵۰۰ سال نیز گفتهاند.همچنین قرآن کریم، سخن یهودیان دربارهى به دار آویختن حضرت مسیح(علیه السلام) را رد مى کند و مى فرماید: «و ما قتلوه یقیناً بل رفعه الله الیه»;[۸] همانا کشته نشده، بلکه خدا، او را به سوى خود بالا برده است.براساس چنین آیاتى و روایات دیگرى که از پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله وسلم) وارد شده است، حضرت نوح(علیه السلام)عمرى طولانى داشته و حضرت عیسى مسیح(علیه السلام) نیز حدود دو هزار سال است که زنده است. بدین ترتیب،چگونه نسبت به عمر امام زمان(عج) این همه خدشه وارد مى شود و آن را بعید مى شمارند؟ افزون بر آن، معمرین بسیارى را در تاریخ نام برده اند که بعضى با این که ولى خدا نبوده اند، عمرهاى طولانى داشته اند. جدا از همه این استدلالها، ما که خدا را قادر مطلق مى دانیم، چرا باور نکنیم که خداوند مى تواند براساس مصالحى، ولى خود را براى مدت زمانى طولانى از دسترس مردم، دور نگاه دارد و با این کار، بندگان خود را آزمایش کند.
بنابراین، قرآن کریم، عمر طولانى را براى یک انسان ممکن مى داند، شگفت این است که کسانى که به این آیات عقیده دارند، به طول عمر امام عصر (عج) به شدت ایراد مى گیرند و آن را منکر مى شوند. این در حالى است که اگر چیزى ممکن شد، میان مصداقهاى آن تفاوتى نخواهد بود. به همین دلیل، زنده ماندن عیسى مسیح(علیه السلام) یا مهدى موعود (عج) براى خدا ممکن است و مانعى ندارد.در نتیجه، طول عمر امام زمان به چند دلیل معقول است: ۱/ مسأله طول عمر امام عصر(عج) بعیدتر و غریبتر از آفرینش انسان و سیر تکوینى او نیست; زیرا او از عالم اصلاب به عالم ارحام و سپس از آنجا به عالم دنیا منتقل مى گردد و پس از آن، برزخ و آخرت در انتظار اوست. خداوندى که جسم انسان را این گونه منقلب مى گرداند، مى تواند مخلوق خویش را مدت زمانى بیشتر، در این دنیا و هر کدام از مراحل آفرینش یا تکوین نگاه دارد: «اِنَّ الله على کل شى قدیر». ۲/ ابلیس نیز از کسانى است که به اذن خداوند، عمرى طولانى دارد و هیچ مسلمانى، آن را انکار نکرده است. ۳/ طول عمر امام زمان (عج) مسأله تازهاى نیست و در طول تاریخ در ادیان گوناگون، افرادى بوده اند که طول عمر زیادى داشتند.قرآن و دیگر کتابهاى آسمانى نیز به این مطلب اشاره کرده اند. بدین ترتیب از آیات و روایات و شواهد تاریخى آشکار مى شود که طول عمر انسان یا هر موجود دیگرى به اشراف و ارادهى آفریننده اوست. خداوند نیز اراده کرده است ولىّ خویش را از سال ۲۵۵ هـ.ق تاکنون از دید افراد عادى پنهان بدارد.
وظایف اجتماعی شیعه در دوران غیبت
عصر غیبت عصر انتظار فرج و آمادگی برای ظهور امام زمان علیه السلام است. دورانی است که شیعیان باید علاوه بر حفظ خویش، مقدمات ظهور را آماده نموده و از خود نیرویی قوی برای یاری آن حضرت بسازند. اما سئوالی که مطرح می گردد این است که در دورانی که امام علیه السلام در پس پرده غیبت به سر می برند وظیفه شیعیان چیست و چگونه باید باشند. در بعد مسائل اجتماعی و روابط مردم با یکدیگر و ساخت جامعه آرمانی برای رسیدن به ملاک و معیارهای ظهور امام زمان علیه السلام، بهترین راه نگاه به احادیث و اشارات معصومین و امام زمان علیهم السلام است که در این مقاله به بعضی از آنها اشاره می گردد.
مقاله شیعه در عصر امام زمان
پرداخت آنلاین 