ویژگی های زبانی ومحتوایی مجموعه آثار سپیده کاشانی
پروژه ارشد ادبیات
ویژگی های زبانی ومحتوایی مجموعه آثار سپیده کاشانی
فصل اول
مسئله پژوهش
هدفهای پژوهش
فرضیات پژوهش
پیشینه پژوهش
روش کار
مسئله پژوهش:
شناخت زبان یک شاعر، زمینه درک دقیق تر شعر او را فراهم می سازد ; بنابراین به موازات توجه به محتوا وجنبه های زبانی وادبی، ضرورت دارد تا علل گوناگون که منجر به تاثیر گذاری دریک بافت زبانی می شود شناسایی شود. مقبول شدن یک شاعر و ماندگاری وی تا حد زیادی منوط به انتخاب درست واژگان و هم نشینی والفت بین آنها ست.
زبان شعر سپیده کاشانی ساده وروان و در عین حال پر از احساس وصداقت است. او در اشعارش دچار ابهام، ایهام، کج تابی، تعقیدهای لفظی ومعنوی نمی شود. با این حال، تشبیهات واستعارات زیبا به صورت شفاف وعینی در شعرش کم نیست .گاهی باضرب المثل ها و کنایه ها برای زیبایی سخن و نیز از آیات و روایات و تلمیحات و اشارات گوناگون، با مخاطبان آشنای خود ارتباط صمیمانه برقرار می کند.
( یاحقی، 1374: 35)
سپیده بیشتر شاعر زمان است و در خدمت انقلاب و دفاع مقدس، اغلب به لحاظ پیام رسانی و بیان مضمون ها اهمیت دارد. مهم ترین مضمون های شعر او عبارتنداز:غفلت ستیزی و دعوت به بیداری، انتظار موعود،حماسه حسینی، شهادت وشهید، جبهه و جنگ، مدح پیامبر وائمه وستایش شخصیت های دینی، انقلابی وادبی. (سخن آشنا، 1373:55)
ظریف اندیشی زنانه و احساس مادرانه و خواهرانه در اشعارش موج می زند و رنگ وبوی مسلمانی و دردمندی دارد. از دیدگاه خودش«شاعر کسی است که از وصف معشوق دفتر سیاه نکند بلکه می بایست خود را از اجزای جامعه بداند و نباید آن قدر از واقعیت دور بیفتد که درک جامعه و مردم برایش ممکن نباشد و تصورات وتخیلات نباید آن قدر زیاد شود که خود شاعر هم فریب آن را بخورد و گرفتار آن شود.»(کاشانی،1374 :10)
بطور کلی می توان سپیده را شاعری، نئوکلاسیک دانست که از لحاظ اجتماعی وسیاسی دو دوره تاریخی (قبل از انقلاب وبعد از انقلاب)را تجربه و درک کرده است. (شمیسا، 1378 :70).
سپیده کاشانی از شاعران متعهد انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی به شمار می رود که زندگی، اشعار و اندیشه هـای وی به لحاظ بیان مضمون های دینی،انقلابی،ادبیات پایداری و دفاع مقدس و بازتاب روی دادهای انقلاب اسلامی و جبهـه و جنگ قابل توجه و بررسی است. در این پژوهش، ضمن معرّفی سپیده و آثارش کوشش مـی شـود، ابتدا، دوران شـاعری اش و پس از آن ویژگی های سبکی وی از جنبه های: قالب های شعری و مختصات بیـانی و ادبـی تحلیـل و بررسـی و سپس به تحلیل محتوایی و بررسی مضمون ها و درون مایه های اشعارش پرداخته شود. آثار ادبی سپیده بیشتر منظوم است که به همراه تنها اثر منثورش منتشـر شـده اسـت .هـر چند،سـبک شـعر سـپیده بیشـتر کلاسیک نو است،اشعار وی هم به قالب های سنّتی است و هم به شیوه ی نیمایی.دوران شاعری سپیده به دو مرحلـه ی پیش از انقلاب و پس از انقلاب تقسیم مـی شـود و حـوادث سیاسـی، اجتماعی هـر دو دوره، بـه ویـژه دوره ی دوم، در آثارش تأثیر زیادی می گذارد . سپیده بیشتر شاعر زمان خود است و در خدمت انقلاب، دفاع مقدس و ارزش های اسـلامی. شـعر وی هرچنـد، اغلب بـه لحاظ پیام رسانی و بیان مضمون ها و درون مایه ها اهمیت دارد، با ایـن حـال بـرخلاف بیشـتر شـعر شـاعران انقـلاب از صورخیال و زیبایی ها ی سخن نیز برخوردار است. مهـم تـرین مضـمون هـا و درو ن مایـه هـای شـعر سـپیده عبارتنـد : از غفلـت سـتیزی و دعـوت بـه بیـداری، انتظار موعود،حماسـه ی حسینی، شـهادت و شـهید، ادبیات پایـداری و جبهـه و جنگ،آموزه های دینی، قسط و عدل، مدح و منقبت پیامبر و ائمه، ستایش شخصیت هـای دینی، انقلابـی و ادبی، سـوگ سروده ها، مفهوم زندگی و مرگ و .... این موارد، با تجزیه و تحلیل آثار، زندگی و اندیشه های سپیده و با بهره جستن از پژوهش ها و نوشته هـای پراکنـده در این زمینه، تحقیق و بررسی شده است.
ضرورت تحقیق
البتّه ضرورت این تحقیق از این جا مسلّم می شد که با توجّه به مطالعات و بررسی های انجام شده موضوعی با این عنوان کار نشده بود بنابراین ضرورت انجام چنین تحقیقی احساس می گردید .
هدفهای پژوهش:
بررسی وشناخت ویژگی های زبانی ومحتوایی آثار سپیده کاشانی وشناسایی پیش تر این شاعر گرانقدر به جامعه و الهام گرفتن از افکار و اندیشه های او.
ویژگی های زبانی ومحتوایی مجموعه آثار سپیده کاشانی
